On the Way to Becoming a Megacity Resistant to Climate Change, Istanbul

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 185 - 203, 31.12.2024

Şafak Başa , Ece Sağır Kurt , Ezgi Atlı , Tunay Çarpar

https://doi.org/10.32569/resilience.1499687

Öz

Urbanization activities, intensifying with the increasing rate of urbanization, cause an increase in greenhouse gas emissions and climate change effects, which are the biggest problems faced by megacities in the adaptation process to climate change. Drought, urban floods and overflows, heat waves, and sea level rise are among the climate change effects that affect megacities such as Istanbul. While carrying out adaptation plans and studies to the effects of climate change the causes of the said effects, their frequency, probability of recurrence, affected sectors, forecasts and predictions in various climate scenarios for the coming years should be taken into account. The works carried out and planned in the field of water in the combating and adaptation process of Istanbul, which is committed to being a city resistant to climate change in the coming years, are included in this article. These studies include informing subscribers about protecting water in times of drought, tightening water audits for controlling water losses, implementing programs towards encouraging customers that use water-saving technologies, rehabilitating the network and water treatment system, and exploring alternative water resources, rehabilitation works in network and treatment systems, exploration of alternative water sources, establishment of forecasting and early warning systems for urban floods and floods, stream improvement, green infrastructure works, following the sea level and taking the necessary precautions.

Anahtar Kelimeler

Climate Change, Mega City, Adaptation, Water Management

Destekleyen Kurum

Istanbul Water and Sewerage Administration

Teşekkür

We would like to thank Istanbul Water and Sewerage Administration and Prof. Dr. Tuğba ÖLMEZ HANCI for their support in this study.

İklim Değişikliğine Dayanıklı Bir Mega Kent Olma Yolunda, İstanbul

Öz

Kentleşme oranının her geçen gün artması ile yoğunlaşan kentleşme faaliyetleri, mega kentlerin iklim değişikliğine uyum sürecinde karşılarına çıkan en büyük sorun olan sera gazı emisyonunun ve iklim değişikliği etkilerinin artmasına sebep olmaktadır. Kuraklık, kent selleri ve taşkınlar, sıcak hava dalgaları, deniz seviyesi yükselmesi konuları, İstanbul gibi mega kentleri etkileyen iklim değişikliği etkileri arasında yer almaktadır. İklim değişikliği etkilerine uyum planlamaları ve çalışmaları gerçekleştirilirken söz konusu etkilerin nedenleri, tarihsel olarak görülme sıklıkları, tekrarlanma olasılıkları, etkilenen sektörler, gelecek yıllar için çeşitli iklim senaryolarında yer alan tahmin ve öngörüler dikkate alınmalıdır. Gelecek yıllarda iklim değişikliğine dayanıklı bir şehir olmayı taahhüt eden İstanbul’un mücadele ve uyum sürecinde su alanında yapılan ve planlanan çalışmalara bu yazıda yer verilmiştir. Bu çalışmalar; kuraklık koşullarında suyun korunmasına ilişkin abonelerin bilgilendirilmesi, su kayıp-kaçaklarına yönelik su denetimlerinin sıkılaştırılması, su tasarrufu sağlayan teknolojileri kullanan abonelere teşvik programları uygulanması, kent selleri ve taşkınlar için tahmin ve erken uyarı sistemlerinin kurulması, dere ıslah ve yeşil altyapı çalışmaları yapılması, deniz seviyesinin takip edilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması şeklinde sıralanabilir.

Anahtar Kelimeler

İklim Değişikliği, Mega Şehir, Adaptasyon, Su Yönetimi

Destekleyen Kurum

İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi

Teşekkür

Bu çalışmadaki desteklerinden dolayı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi’ne ve Prof. Dr. Tuğba ÖLMEZ HANCI ’ya teşekkür ederiz.

Kaynakça

• AFAD. (2013). Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP). T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. Ankara.
• Anaç, S. (2008). Küresel iklim değişimi ve kuraklık yönetiminde inovatif yaklaşımlar. Türkiye’nin İstikrar ve Büyüme Hamlesi, Yarının Kurulması Hedef 2023. İstanbul.
• APA (2019). Falling Dominoes: A Planner’s Guide to Drought and Cascading Impacts. American Planning Association.
• Aydın, B., & Aydın, C.İ. (2020). Governance Strategies For Cooling Cities: Cases of Athens and Istanbul. GEF Cities as Place of Hope Project Working Paper. Green European Foundation & Green Thought Association.
• Baltacı, H. (2018). 18 Temmuz 2017 Tarihinde İstanbul’da Meydana Gelen Sel Olayının Meteorolojik Analizi. Marmara Fen Bilimleri Dergisi, 55-60. https://doi.org/10.7240/marufbd.397544.
• C40. (2022). C40 Cities. Erişim Tarihi: 19 Eylül 2022, https://www.c40.org/ adresinden alındı.
• Can, G., Şahin, Ü., Sayılı, U., Dube, M., Kara, B., Acar, H.C., İnan, B., Aksu Sayman, Ö., Lebel, G., Bustinza, R., Küçükali, H., Güven, U., & Gosselin, P. (2019). Excess Mortality in Istanbul during Extreme Heat Waves between 2013 and 2017. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(22), 4348. https://doi.org/10.3390/ijerph16224348.
• Ciais, P., Reichstein, M., Viovy, N., Granier, A., Ogee, J., Allard, V., Aubinet, M., Bunchman, N., Bernhofer, C., Carrara, A., Chevallier, F., De Noble, N., Friend A. D., Friedlingstein, P., Grünwald, T., Heinesch, B., Keronen, P., Knohl, A., Krinner, G., Loustau, D., Manca, G., Matteucci, G., Miglietta, F., Ourcival, J. M., Papale, D., Pilegaard, K., Rambal, S., Seufert, G., Soussana, J. F., Sanz, M. J., & Schulz, E. D. (2005). Europe-wide reduction in primary productivity caused by the heat and drought in 2003. Nature, 437(7058), 529-533. https://doi.org/10.1038/nature03972.
• Climate Change: Global Sea Level. (2022). Global Climate Dashboard, Erişim Tarihi: 29 Nisan 2022, https://www.climate.gov/news-features/understanding-climate/climate-change-global-sea-level adresinden alındı.
• CNN Türk. (2017). İstanbul'da dolunun faturası 1 milyar TL'yi buldu, Erişim tarihi: 06 Ağustos 2017,https://web.archive.org/web/20170807044233/https://www.cnnturk.com/otomobil/istanbulda-dolunun-faturasi-1-milyar-tlyi-buldu adresinden alındı.
• Colorado Department of Natural Resources. (2018). Colorado Drought Mitigation and Response Plan. Colorado Water Conservation Board Department of Natural Resources, Colorado.
• Demirtaş, M. (2016). Şiddetli sıcak hava dalgaları: dinamik-fiziksel etkenler ve bu sıcak hava dalgalarının özellikleri. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 21(2), 201-20. https://doi.org/10.16984/saufenbilder.297005.
• Doswell, C. (2015). Hydrology, Floods, and Droughts: Flooding. Earth Systems and Environmental Sciences, 201-208. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-382225-3.00151-1
• Erlat, E. (1999). İzmir'de Maksimum Sıcaklıklar ve Sıcak Dalgaları. Ege Coğrafya Dergisi, 10(1), 125-148. European Commission. (2022). Water scarcity and droughts. Erişim tarihi: 05 Mayıs 2022,https://environment.ec.europa.eu/topics/water/water-scarcity-and-droughts_en adresinden alındı.
• EUROSTAT. (2022a). Water exploitation index, plus (WEI+). Erişim tarihi: 05 Mayıs 2022,https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/sdg_06_60/default/table?lang=en adresinden alındı.
• EUROSTAT. (2022b). The EU in the world - population. Erişim tarihi: 14 Eylül 2022,https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=The_EU_in_the_world_ _population#Urban_populations adresinden alındı.
• Flash floods and Urban flooding Turkey (2022). Climate Change Post. Erişim tarihi: 04 Nisan 2022,https://www.climatechangepost.com/turkey/flash-floods-and-urban-flooding/#:~:text=Flood%20impacts%20in%20Turkey%20are,impervious%20surfaces%2C%20and%20inadequate%20drainage adresinden alındı.
• Folberth, G. A., Butler, T. M., Collins, W. J., & Rumbold, S. T. (2015). Megacities and climate change -A brief overview. Environmental Pollution, 235-242. https://doi.org/10.1016/j.envpol.2014.09.004
• IPCC. (2014). IPCC, 2014: Climate Change 2014: Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Geneva.
• IPCC. (2021). IPCC, 2021: Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge.
• İBB. (2021). İstanbul İklim Değişikliği Eylem Planı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı. İstanbul
• İSKİ. (2020). İSKİ 2020 Faaliyet Raporu. İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi. İstanbul
• İSKİ. (2021). İSKİ 2021 Faaliyet Raporu. İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi. İstanbul
• İSKİ. (2022). İSKİ Master Planı İklim Değişikliği ve Kuraklık Etkileri Raporu. İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi. İstanbul.
• İSKİ. (2024). İSKİ Atık Su İnşaat Dairesi Başkanlığı 2024 Faaliyet Raporu. İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi. İstanbul.
• İstanbul Kent Konseyi. (2022). Sıcak Dalgaları Konusunda Görüş ve Öneriler – Bilgi Notu. Erişim tarihi: 12 Ekim 2022, https://istanbulkentkonseyi.org.tr/wp-content/uploads/2020/06/iKK-iKcG-Sicak-Dalgalari-Konusunda-Gorus-ve-oneriler-BiLGi-NOTU-30.06.2020-v2.pdf adresinden alındı. IV. Uluslararası Su Kongresi: Akıllı Şehirlerde Suyun Yönetimi. (2-4 Kasım 2017). Kongre Sonuç Bildirgesi, 1-2. İzmir. https://www.hidropolitikakademi.org/uploads/wp/2019/09/KONGRE_SONUC_BILDIRGESI.pdf.
• Kadıoğlu, M. (2019). Kent Selleri Yönetim ve Kontrol Rehberi. Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları. İstanbul.
• Kuba, E. B., Deniz, Z. A., & Öztürk, B. (13-14 Ekim 2016). Türkiye’de 1960-2010 Döneminde Oluşan Sıcak Hava Dalgalarının Klimatolojik ve Meteorolojik Analizi. TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu Uluslararası Coğrafya Sempozyumu. Ankara. http://tucaum.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/280/2016/12/Int_semp_FC3.pdf
• Kurnaz, L. (2014). Drought in Turkey. IPC–Mercator Policy Brief. Istanbul Policy Center. Istanbul. https://ipc.sabanciuniv.edu/Content/Images/CKeditorImages/20200323-16034498.pdf
• Marx, W., Haunschild, R., & Bornmann, L. (2021). Heat waves: a hot topic in climate change research. Theoretical and Applied Climatology, 146, 781-800. https://doi.org/10.1007/s00704-021-03758-y
• Peker, E., & Aydın, C. İ. (2019) Değişen Iklimde Kentler: Yerel Yönetimler İçin Azaltım ve Uyum Politikaları. İPM–Mercator Politika Notu. İstanbul Politikalar Merkezi. İstanbul. https://ipc.sabanciuniv.edu/Content/Images/Document/degisen-iklimde-kentler-yerel-yonetimler-icin-azaltim-ve-uyum-politikalari-61f167/degisen-iklimde-kentler-yerel-yonetimler-icin-azaltim-ve-uyum-politikalari-61f167.pdf.
• Resilient Athens. (2022). Athens Resilience Strategy for 2030. Erişim tarihi: 12 Ekim 2022,https://resilientathens.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/07/athens_resilience_strategy_-_reduced_pdf-compressed.pdf adresinden alındı.
• SARGIN, A. H., 2010. Yeraltı Suları. Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltı suları Dairesi Başkanlığı. 200s. Ankara
• SARGIN, A. H., 2010. Yeraltı Suları. Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltı suları Dairesi Başkanlığı. 200s. Ankara
• Sargın, A. H. (2010). Yeraltı Suları. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltı suları Dairesi Başkanlığı. Ankara.
• Sea Level Rise: Causes and Consequences. (2022). Sustainability For All. Erişim tarihi: 13 Eylül 2022, https://www.activesustainability.com/climate-change/sea-level-rise-causes-and-consequences adresinden alındı.
• Sea-Level Rise & Global Climate Change: A Review of Impacts to U.S. Coasts. (2022). Center For Climate and Energy Solutions, Erişim tarihi: 13 Eylül 2022, https://www.c2es.org/document/sea-level-rise-global-climate-change-a-review-of-impacts-to-u-s-coasts/ adresinden alındı.
• SYGM. (2015). Konya Havzası Kuraklık Yönetim Planı. Türkiye Cumhuriyeti, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, Taşkın ve Kuraklık Yönetimi Dairesi Başkanlığı. Ankara.
• SYGM. (2018). Antalya Havzası Kuraklık Yönetim Planı. Türkiye Cumhuriyeti, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, Taşkın ve Kuraklık Yönetimi Dairesi Başkanlığı. Ankara.
• Szalińska, W., Otop, I., & Tokarczyk, T. (2018). Urban drought. VI International Conference of Science and Technology INFRAEKO 2018 Modern Cities. Infrastructure and Environment. Krakow. https://doi.org/10.1051/e3sconf/20184500095
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. (2022). Türkiye Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı (2023-2027). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü. Ankara.
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. (2024a). Taşkın Yönetim Planları. Erişim tarihi: 04.12.2024, https://www.tarimorman.gov.tr/SYGM/Sayfalar/Detay.aspx?SayfaId=53 adresinden alındı.
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. (2024b). Kuraklık Yönetim Planları. Erişim tarihi: 04.12.2024, https://www.tarimorman.gov.tr/SYGM/Sayfalar/Detay.aspx?SayfaId=61 adresinden alındı.
• T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2012). Türkiye Cumhuriyeti İklim Değişikliği Eylem Plani 2011 – 2023. TC Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, İklim Değişikliği Başkanlığı. Ankara.
• T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2022). Çevresel Göstergeler. TC Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü. Ankara.
• T.C. Dışişleri Bakanlığı (2022). İklim Değişikliği ile Mücadele. Erişim tarihi: 16 Eylül 2022,https://www.mfa.gov.tr/sub.tr.mfa?6f41190c-6742-405a-9e5a-784385301607 adresinden alındı.
• Tuğaç, Ç. (2022). Erişim tarihi: 16 Eylül 2022 https://temizenerji.org/2022/03/10/kentler-iklim-degisikligiyle-mucadele- ve-uyum/ adresinden alındı.
• United Nations. (2006). World Urbanization Prospects The 2005 Revision. United Nations Publication. New York. WHO. (2022). Drought. Erişim tarihi: 05 Mayıs 2022, https://www.who.int/health-topics/drought#tab=tab_1 adresinden alındı.
• Wilhite, D. A. (2000). Chapter 1 Drought as a Natural Hazard: Concepts and Definitions. Drought Mitigation Center Faculty Publications. Nebraska.
• Zaeemdar, S., & Baycan, T. (2017). Analysis of the Relationship between Urban Heat Island and Land Cover in Istanbul through Landsat 8 OLI. Journal of Earth Science & Climatic Change. https://doi.org/10.4172/2157-7617.1000423