TÜRK DIŞ POLİTİKASINDA YUMUŞAK GÜÇ KULLANIMI: SAHRA ALTI AFRİKA ÜLKELERİNDE MAARİF VAKFI FAALİYETLERİ

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 25, 31.01.2022

Mehmet Karahan Ziya Abbas

https://doi.org/10.33723/rs.1004896

Cited By: 1

Öz

Devletler, günümüz dünyasında daha etkin söz sahibi olabilmek için nitelikli insan kaynağına dün olduğundan daha fazla ihtiyaç duymaktadırlar. Nitelikli insan kadrolarını arttırmak üzere kullandıkları araçların başında da eğitim yer almaktadır. Bu sayede toplumlar sahip oldukları insan kaynağını temelden planlayarak, geleceklerini kontrol etme niyetini taşımaktadırlar. Türkiye, Soğuk Savaş sonrasında dış politikasında birtakım değişikliklere gitmiş, bu anlamda daha ziyade dış yardımlar ve kültürel diplomasiyi tercih etmiştir. Bu yaşanan değişimle birlikte hükumet dışı ve hükûmet içi kuruluşlar aracılığı ile dış politikasını çeşitlendirmiş, çok yönlü ve çok amaçlı stratejilerini Maarif Vakfı ve buna benzer kuruluşlarla desteklemiştir. Türkiye’nin zengin kültürel varlığı yumuşak güç kapasitesini arttırmakta, bu anlamda oluşturulan yeni kurum ve kuruluşlar da yumuşak güç kapasitesine önemli katkı sunmaktadır. 6721 sayılı yasa ile kurulan, Türkiye Maarif Vakfı (TMV), kamu yararı esasıyla çalışan ve kâr amacı taşımayan bir vakıf olarak tanımlanmaktadır.

Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanarak Maarif Vakfı ile ilgili gözlem ve doküman analizi şeklinde veri toplama yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sürecinde Maarif Vakfı’nın faaliyetlerine yönelik olaylar ve olgular gerçekçi bir ortamda, bütüncül bir şekilde incelenmeye çalışılmış, vakfın faaliyet gösterdiği bölgelerindeki toplum ve coğrafyaların üzerindeki etkileri irdelenmiştir. Böylece bir yumuşak güç unsuru olarak, Türkiye’nin uluslararası ilişkilerinde Türkiye Maarif Vakfı’nın oynadığı rol ve önem açıklanmaya çalışılmıştır. Zira Türkiye Maarif Vakfı’nın faaliyet yürüttüğü coğrafya ve toplumların sosyal, ekonomik ve kültürel yapıları ile sistemlerinin derinliklerini keşfetmek bu toplumlarla kurulan bağlar ve ilişkilerin küresel anlamda Türkiye Cumhuriyeti’nin gücüne güç katacağı ve etkinliğini arttıracağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası ilişkiler, Yumuşak Güç, Sahra altı Afrika, Maarif Vakfı

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

The Use of Soft Power in Turkish Foreign Policy: Maarif Foundation Activities in Sub-Sahara African Countries

Öz

States need qualified human resources more than yesterday in order to have a more effective say in today's world. Education is one of the tools they use to increase their qualified human staff. In this way, societies intend to control their future by planning their human resources from the ground up. After the Cold War, Turkey made some changes in its foreign policy, and in this sense, it preferred foreign aid and cultural diplomacy. With this change, it diversified its foreign policy through non-governmental and in-government organizations, and supported its multi-faceted and multi-purpose strategies with the Maarif Foundation and similar organizations. Turkey's rich cultural presence increases its soft power capacity, and new institutions and organizations created in this sense make a significant contribution to its soft power capacity. The Turkish Maarif Foundation (TMV), established with the law numbered 6721, is defined as a non-profit foundation working on the basis of public interest.

In this study, data collection methods in the form of observation and document analysis about the Maarif Foundation were used by using qualitative research method. During the research process, the events and facts related to the activities of the Maarif Foundation were tried to be analyzed in a holistic way in a realistic environment, and their effects on the societies and geographies in the regions where the foundation operates were examined. Thus, as a soft power element, the role and importance of the Turkish Maarif Foundation in Turkey's international relations has been tried to be explained. It is thought that exploring the depths of the social, economic and cultural structures and systems of the geographies and societies in which the Turkish Maarif Foundation operates, the ties and relations established with these societies will add strength and increase the effectiveness of the Republic of Turkey in a global sense.

Anahtar Kelimeler

international relations, soft power, sub-saharan african, maarif foundation

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Arı, T. (2008). Uluslararası ilişkiler ve dış politika, Marmara Kitap.
• Arı, T. (2016). Uluslararası ilişkiler kuramları-I, Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
• Arslan, M. M. (2019). Türkiye'nin ve Rusya'nın Orta Asya'ya yönelik kamu diplomasisi faaliyetleri: Karşılaştırmalı bir inceleme, (Tez No. 584556) [Yüksek Lisans Tezi, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi].
• Baharçiçek, A. (2000). Bir dış politika aracı olarak savaş. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 271-279.
• Baharçiçek, A. & İnan, C. E. (2013). Dış politikanın belirlenmesinde ulusal güvenlik algısının rolü. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 4(1),101-120.
• Balcı, A. (2013). Türkiye dış politikası: İlkeler, aktörler, uygulamalar, Etkileşim Yayınları.
• Balcı, M. & Melanlıoğlu, D. (2020). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi programı üzerine. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (KÜSBD), 10(2), 173-198.
• Çalış Ş. H. (2001). Ulus, devlet ve kimlik labirentinde Türk dış politikası. Çalış Ş. H., Dağı İ. D. ve Gözen R. (Eds.), Türkiye’nin dış politika gündemi: kimlik, demokrasi, güvenlik, (s.3-34). Liberte Yayınları.
• Çamır, M. (2009). Yumuşak güç kavramı ve türk dış politikasında yumuşak güç, (Tez No. 240230). [Yüksek Lisans Tezi, Harp Akademileri Komutanlığı].
• Çiftçi, K. (2007). Siyasal kimlik algılamalarının türk dış politikasının oluşumuna etkisi, (Tez No. 207539). [Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi].
• Doğan, E. & Mazlum, C. S. (2006), Türkiye'nin dış politikası: Yeni sorunlar ve yeni aktörler, Doğan, E. ve S. Mazlum (Eds), Sivil toplum ve dış politika, (s. 11-22). Bağlam Yayınları.
• Doğan, N. (2006). Uluslararası ilişkilerde güç kullanımı ve new haven ekolü, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(1), 103-113.
• Ege, A. (2008). Türk dış politikasında 1990’lı yıllar: Soğuk savaş sonrası dönüşüm ve istikrar, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 24(1), 321-335.
• Ekşi, M. (2014). Kamu diplomasisi ve Ak Parti dönemi Türk dış politikası. Siyasal Kitap.
• Erendor, M.E. (2020). Türk dış politikası, Acar, H. (Ed.). Atlas Akademik Basım Yayın.
• Foucault, M. (2007). İktidarın Gözü, Seçme Yazılar 4. Işık Ergüden (çev.), Ayrıntı Yayınları.
• Gönlübol, M. & H. Ülman. (2014). İkinci dünya savaşından sonra Türk dış politikası (1945-1965). Gönlübol, M. (Ed.). Olaylarla Türk dış politikası (1919-1995), (s. 189-334) Siyasal Kitabevi.
• Güder, S. & Mercan, M.H. (2012). 2000 sonrası Türk dış politikasının temel parametreleri ve orta doğu politikası, İnsan & Toplum, 2(3), 57-92.
• Güder, S., Çemerek, M. & Mercan, M.H. (2020). Geleceğin Türkiye’sinde dış politika, İlim Kültür Eğitim Vakfı, 23(5), 1-202.
• Gültekin, İ. vd. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi programı, Gültekin, İ. (Ed), Türkiye Maarif Vakfı.
• https://turkiyemaarif.org/, Erişim Tarihi: 13.05.2021.
• https://turkiyemaarif.org/post/7-bizim-derdimiz-iyi-insan-yetistirmek--129?lang=tr, Erişim Tarihi, 02.06.2021.
• http://www.kamudiplomasisi.org/makaleler/makaleler/106-kt-ueyes-uelkeler-ve-kamu-dplomass, Erişim Tarihi: 21.05. 2021.
• https://www.tuicakademi.org/kamu-diplomasisi-baglaminda-turkiyenin-afrikaya-yardimlari/, Erişim Tarihi, 04.06.2021
• https://www.mfa.gov.tr/turkiye-afrika-iliskileri.tr.mfa, Erişim Tarihi, 04.06.2021
• Karadağ, H. (2016). Uluslararası ilişkilerde yeni bir boyut kamu diplomasisi, Nobel Yayınları.
• Kocabıyık, H. (2019). Değişen diplomasi anlayışı, kamu diplomasisi ve Türkiye, Avrasya Etüdleri, 55(1), 163-196.
• Kolasi, K. (2013). Soğuk savaşın barışçıl olarak sona ermesi ve uluslararası ilişkiler teorileri, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 68(2), 149-179.
• Kürkçüoğlu, Ö. (1980). Dış politika nedir? Türkiye’deki dünü ve bugünü, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 35(1), 309-335.
• Maden, A. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi programlarında söz varlığını zenginleştirme, Tarih Okulu Dergisi (TOD), 13(XLVI). 1822-1857.
• Maarif Bülteni, (2017). 1. sayı, Türkiye Maarif Vakfı.
• Nye, J. S. (1990), Soft power. Foreign policy, No. 80, Twentieth anniversary (Autumn, 1990). 153-171.
• Nye J. S. (2005). Yumuşak güç, İnan, R. (Çev.), Elips Kitap.
• Oran, B. (2013). 2001-2012: 11 Eylül olayı ertesinde AKP dönemi. Oran, B. (Ed.). Türk dış politikası kurtuluş savaşından bugüne olgular, belgeler, yorumlar (Cilt III. 2001-2012) (1st ed..), (s. 13-248.) İletişim Yayınları.
• Özkan, A. (2015). 21. Yüzyılın stratejik vizyonu kamu diplomasisi ve Türkiye’nin kamu diplomasisi imkânları, Türk Asya Stratejik Araştırma Merkezi, Stratejik Rapor No:70.
• Paçacıoğlu, E.H. (2020). Balkanlar’da Türkiye ve Avrupa Birliği’nin yumuşak gücü, Anadolu ve Balkan Araştırmaları Dergisi, 3(6), 35-69.
• Sancar, A. (2012). Kamu diplomasisi ve uluslararası halkla ilişkiler. Beta Yayınları.
• Tağraf, H. (2008). Küresel stratejilerden çok uluslu stratejilere geçiş: Küresel düşün yerel davran, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (1), 348-366.
• Yetim, M. (2011). Türkiye'nin değişen ortadoğu algısı: İdeoloji-Güvenlikten Ekonomi Medeniyete. (İnat, K., Ataman, M. Çakmak, C. (Eds). Ortadoğu yıllığı 2009 (1st ed.). Küre Yayınları.
• Yıldırım, E. & Küçüksolak, Ö. K. (2020). Türk dış politikasında insani diplomasi ve Suriyeli sığınmacıların Türkiye algısı: Gaziantep ili örneği, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(7), 593-617.
• Yiğenoğlu, K. (2016). İkinci dünya savaşından günümüze değişen güç dengeleri ve ABD’nin pasifik bölgesi stratejisi: Trans-pasifik ortaklığı örneği”, Akademik Bakış Dergisi, (58), 327-34.