On the Effectiveness of the State Supervisory Board on the Administrative Organization: Execution of its Reports

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 26 - 49, 31.01.2022

Azer Ebru Mutlu Fazıl Hüsnü Erdem

https://doi.org/10.33723/rs.1015413

Öz

The State Supervisory Board was regulated by the Presidential Decree No. 5 after the Constitutional Amendment Law No. 6771. The Board, which is also given the duty and authority to investigate, can prepare investigation and emergency reports. The execution of the reports of the Board has been discussed from past to present. Transactions, actions and reports prepared by the Board as an auxiliary institution, which takes action upon the direct instruction of the President, are considered preparatory. Preparatory operations are not enforceable as they are not final and executable. However, there are some measures that the Board can take in investigations and emergency reports. One of these measures is the measure of removal from office explicitly regulated in Decree No. 5. These are enforceable measures and can be prosecuted. In addition, these measures and their having enforceable power are a great innovation for the Board.

Anahtar Kelimeler

State Supervisory Board, Supervision of Administration, Execution of Reports, Presidential Degree of 5

DEVLET DENETLEME KURULUNUN İDARİ TEŞKİLAT ÜZERİNDE ETKİNLİĞİ HAKKINDA: RAPORLARININ İCRAİLİĞİ

Öz

Devlet Denetleme Kurulu, 6771 sayılı Anayasa Değişikliği Kanunu sonrasında 5 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenmiştir. Soruşturma görev ve yetkisi de tanınan Kurul, soruşturma ve ivedi durum raporları hazırlayabilir. Kurulun raporlarının icrailiği, geçmişten günümüze tartışılagelmiştir. Cumhurbaşkanının doğrudan talimatıyla harekete geçen Kurulun, yardımcı kurum olarak yaptığı işlem ve eylemler ve hazırladığı raporlar, hazırlık işlemi sayılmaktadır. Hazırlık işlemleri, kesin ve yürütülebilir olmadıklarından icrai değillerdir. Ancak, Kurulun, soruşturma ve ivedi durum raporlarında alabileceği bazı tedbirler vardır. Bu tedbirlerden biri açıkça 5 sayılı Kararnamede düzenlenen görevden uzaklaştırma tedbiridir. Bu tedbirler, icraidir, dava konusu edilebilirler. Ayrıca bu tedbirler ve icrai olması durumu Kurul için büyük bir yeniliktir

Anahtar Kelimeler

Devlet Denetleme Kurulu, İdarenin Denetlenmesi, Raporların İcrailiği, 5 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Kaynakça

• Akıncı, M. (2017). Danıştay kararları ışığında idarenin gözetim ve denetim görevi. Legal Yayıncılık.
• Akyılmaz, B., Sezginer, M. & Kaya, C. (2021). Türk idare hukuku. Savaş Yayınevi.
• Atay, E. E. (2014). Hukuk devleti ilkesi ışığında idarenin denetimi ve kamu denetçiliği kurumu. Ombudsman Akademik, 1(1), 1-30. doi: 10.32002/ombudsmanakademik.438220
• Ay, H. (2021). Devlet denetleme kurulundan “THK” raporu. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/gundem/devlet-denetleme-kurulundan-thk-raporu/2364036, Erişim Tarihi: 22.9.2021.
• Danışma Meclisi Tutanak Dergisi (6.09.1982), Yasama Yılı:1, 9(144. Birleşim- 3. Oturum), https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/DM__/d02/c009/dm__02009144.pdf.
• Devlet Denetleme Kurulu Raporları, http://www.abdullahgul.gen.tr/ddk-raporlari/366/22504/devlet-denetleme-kurulu-raporlari.html, Erişim Tarihi: 22.9.2021.
• Doğan, F. İ. (2014). Toplu iş sözleşmelerinin teşmilinin türkiye açısından uygulanabilirliği: karşılaştırmalı inceleme [Yayımlanmamış uzmanlık tezi]. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Çalışma Genel Müdürlüğü.
• Erdoğan, M. (2017). Anayasal demokrasi. Siyasal Kitapevi.
• Gözler, K. (2018). Türk anayasa hukuku dersleri. Ekin Basım Yayın.
• Gözler, K. (2019CI). İdare hukuku cilt I. Ekin Basım Yayım.
• Gözler, K. (2020CI). Anayasa hukukunun genel teorisi cilt I. Ekin Basım Yayım.
• Kaya, A. (1992). Devlet denetleme kurulu [Yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Kaplan, G. (2020). İdari yargılama hukuku. Ekin Yayım Basım.
• Karaer, İ., Erişti, R., Ceylan, A., Şener, M., Torunlar, M., Ersoy, D., Koçyiğit, M., Sabah, F. & Türkan, A. (2014). Dünden bugüne başbakanlık 1920 - 2014, TC başbakanlık devlet arşivleri genel müdürlüğü, no: 25. Ankara.
• https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/basbakanlik__tarihi.pdf. Erişim Tarihi: 14.9.2021.
• Marşap Güçlü, B. ve Kurt, G. (2009). Türkiye’de Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulunun denetim uygulamalarına katkısı (1938-2008), https://www.researchgate.net/publication/339383987_TURKIYE'_DE_BASBAKANLIK_YUKSEK_DENETLEME_KURULUNUN_DENETIM_UYGULAMALARINA_KATKISI_1938-2008, Erişim Tarihi: 18.8.2021.
• Mutta, S. (2005). İdarenin denetlenmesi ve ombudsman sistemi. Kazancı Kitap.
• Resmî Gazete, (4.7.1938). “3460 sayılı Sermayesinin Tamamı Devlet Tarafından Verilmek Suretiyle Kurulan İktisadî Teşekküllerin Teşkilâtile İdare ve Murakabeleri Hakkında Kanun”, Sayı: 3950, Kabul Tarihi: 17.6.1938.
• Resmi Gazete, (20.9.1983). “72 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu Hakkında Kanun Hükmünde Kararname”, Sayı: 18197.
• Sanal, R. (2002). Türkiye’de yönetsel denetim ve devlet denetleme kurulu, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü.
• Sartori, G. (1996). Demokrasi teorisine geri dönüş, Karamustafaoğlu, T. Turhan, M. (Çev.), Yetkin Yayınları.
• Sever, A. (2017). “Devletin çöken kurumları (2) - DDK’nın bir adı vardı, o da gitmiş!” https://t24.com.tr/yazarlar/ahmet-sever/devletin-coken-kurumlari-2--ddknin-bir-adi-vardi-o-da-gitmis,18599, Erişim Tarihi: 22.9.2021.
• Soysal, M. (1993). 100 soruda anayasanın anlamı. Gerçek Yayınevi.
• Tan, T. (2020). İdare hukuku. Turhan Kitapevi.
• T.C. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu, (2008). 2008 – 2021 Stratejik Planı, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/g77Me+BasbakanlikYuksekDenetlemeKuruluSP0812.pdf, Erişim Tarihi: 19.08.2021.
• Teziç, E. (2020). Anayasa Hukuku. Beta Yayınları.
• Uygun, O. (2014). Demokrasi, tarihsel, siyasal ve felsefi boyutlar. XII. Levha Yayıncılık.
• Yılmaz, D. (2014). İdari işlemin icrailik özelliği. Astana Yayınları.
• Yokuş, S. (2010). Türkiye’de yürütme erkinde değişen dengeler. Yetkin Yayınları.