Sürdürülebilirlik Endeksinde İşlem Gören Bankaların Borsa Performanslarının İstatistiksel Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 148 - 163, 31.01.2022

Ayşegül Berrak Köten

https://doi.org/10.33723/rs.1051449

Öz

Global rekabet ortamında varlığını devam ettirmekte olan günümüz işletmelerinin ayakta kalabilmelerinde, tek başına finansal değerlerinin iyi olması yeterli gelmemektedir. İşletmelerin faaliyetlerine devam edebilmeleri adına sürdürülebilirlik ifadesi ön plana çıkmış ve buna bağlı olarak da sosyal, ekonomik ve çevresel yükümlülüklerden kaynaklı kurumsal sürdürülebilirlik kavramı ortaya çıkmıştır. Şirketlerin ekonomik, çevresel ve sosyal konularla ilgili sürdürülebilirlik stratejileri uygulamaları ve yatırımcıların bilgilendirilmesi amacıyla Borsa İstanbul çatısı altında Sürdürülebilirlik Endeksi hesaplanmaktadır. Gerçekleştirilen çalışmanın amacı, BIST Sürdürülebilirlik Endeksi çerçevesinde işlem görme hakkına sahip olan altı bankanın, endekse dahil olmadıkları dönem 2013 yılı ve dahil oldukları 2020 dönemi için borsa performans göstergelerinin anlamlı farklılık gösterip göstermediği Paired t testi yardımıyla araştırılmıştır. Bu amaç doğrultusunda yapılan analiz sonucunda, hisse fiyatı haricinde fiyat/kazanç oranı, piyasa değeri/defter değeri, işlem hacmi ve nakit akış oranı değişkenleri için anlamlı farklılık elde edilmiştir. Dikkat çekici nokta, endekse dahil olduktan sonra bankalar için sadece işlem hacminin artış göstermesidir. Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi yeni bir endeks sayılır ve endeks derinleştikçe bankaların hisse senedi değerlerinde ve diğer performans göstergelerinde yarattığı etkinin zaman içinde olumlu duruma dönüşeceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik Endeksi, Bankalar, Borsa Performansı, İstatistik Analiz.

STATISTICAL EVALUATION OF EXCHANGE PERFORMANCE OF BANKS TRADED IN THE SUSTAINABILITY INDEX

Öz

Good financial values are not sufficient alone for the survival of today’s businesses, which sustain their existence in the global competitive environment. For businesses to continue their activities, the expression of sustainability has come to the forefront, and therefore, the concept of corporate sustainability emerged from social, economic, and environmental obligations. The Sustainability Index is calculated under the umbrella of Borsa Istanbul to ensure that businesses implement their sustainability strategies on economic, environmental, and social issues and inform investors. The purpose of the study was to investigate whether the stock market performance indicators of the six banks which have the right to be traded in the framework of the BIST Sustainability Index for 2013, when they were not included in the index, and for 2020, when they were included, by using the Paired t-test. As a result of the analyses made for this purpose, significant differences were detected for the price/earnings ratio, market value/book value, transaction volume, and cash flow rate variables aside from share price. It was interesting that only the transaction volume increased for banks after they were included in the index. Borsa Istanbul Sustainability Index is considered a new index, and it is considered that the effect of banks on stock values and other performance indicators will turn positive as the index deepens.

Anahtar Kelimeler

Sustainability Index, Banks, Stock Market Performance, Statistical Analysis.

Kaynakça

• Aliyu, S., Hassan, M. K., Yusof, R. M. & Naiimi, N. (2017). Islamic banking sustainability: a review of literature and directions for future study. Emerging Markets Finance and Trade, (53). 440-470.
• Altınay, A., Kaki, B., Kestane, A., Soba, M., Dinçer, Ö. & Şık, E. (2017). Sürdürülebilirlik endeksinin bankacilik sektörü hisse senedi değerlerine etkileri, BIST sürdürülebilirlik endeksi üzerine bir çalişma. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17(34). 264-284.
• Aras, G., Aybars, A., & Kutlu, O. (2010). Managing corporate performance: Investigating the relationship between corporate social responsibility and financial performance in emerging markets. International Journal of Productivity and Performance Management, 59(3). 229-254.
• Aras, G., Tezcan, N. & Furtuna, O. K. (2018). Multidimensional comprehensive corporate sustainability performance evaluation model: Evidence from an emerging market banking sector. Journal of Cleaner Production, 185(1). 600-609.
• Aras, G., Tezcan, N., Kutlu Furtuna, Ö. & Hacıoğlu Kazak, E. (2020). Sürdürülebilirlik değerlemesinde yeni yaklaşım: Çok boyutlu kurumsal sürdürülebilirlik modeli – bankacilik sektörü değerlemesi, Yıldız Teknik Üniversitesi Finans Kurumsal Yönetim ve Sürdürülebilirlik Merkezi (CFGS) Yayınları.
• Borsa İstanbul. (2014a). Şirketler için sürdürülebilirlik rehberi. http://www.borsaistanbul.com/data/kilavuzlar/surdurulebilirlik-rehberi.pdf, (Erişim Tarihi: 11.09.2021).
• Borsa İstanbul. (2014b). Borsa İstanbul sürdürülebilirlik bülteni. http://www.borsaistanbul.com/docs/default-source/yayinlar/borsa-istanbul-2014- surdurulebilirlik-bulteni.pdf?sfvrsn=4, (Erişim Tarihi: 11.09.2021).
• Böke, K. (2009). Sosyal bilimlerde araştirma yöntemleri, Alfa Yayıncılık.
• Carnevale, C. & Mazzuca, M. (2014). Sustainability report and bank valuation: Evidence from european stock markets. Business Ethics, 23(1). 69-90.
• Carè, R. (2018). Sustainability in banks: Emerging trends. In sustainable banking; Carè, R. (Ed.), Pallgrave Macmillan: Cham. 93-130.
• Charlo, M. J., Moya, I. & Munoz, A. (2015). M. Sustainable development and corporate financial performance: A study based on the FTSE4Good IBEX Index. Busines Strategy And The Environment, 24(4). 277-288.
• Çıtak, L. & Ersoy, E. (2016). Firmaların BIST sürdürülebilirlik endeksine alınmasına yatırımcı tepkisi: Olay çalışması ve ortalama testleri ile bir analiz, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 8(1). 43-57.
• Eccles, R., Ioannou, I. & Serafeim, G. (2014). The impact of corporate sustainability on organizational processes and performance. Management Science, 60(11). 2835-2857.
• Jeucken, M. (2010). Sustainable finance and banking: The financial sector and the future of the planet, Routledge Pbc.
• Kestane, A. (2016). Kurumsal sürdürülebilirlik perspektifinde işletmelerin finansal performansinin analizi ve yatirimci davranişlari üzerine bir araştirma: BİST sürdürülebilirlik endeksinde bir uygulama, [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi].
• Marti, C. P., Rovira-Val, M. R. & Drescher, L. G., (2015). Are Firms That Contribute to Sustainable Development Better Financially? Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 22(5). 305-319.
• Oberndorfer, U., Schmidt, P., Wagner, M. & Ziegler, A. (2013). Does the stock market value the inclusion in a sustainability stock index? An event study analysis for German firms. Journal of Environmental Economics and Management, 66(1). 497-509.
• Önder, Ş. (2017). İşletme karlılığına kurumsal sürdürülebilirliğin etkisi: BİST’te bir uygulama. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(4). 937-956.
• Özmen, A., Karakoç, M., Yeşildağ, E. (2020). Sürdürülebilirlik raporlaması: BIST sürdürülebilirlik endeksinde yer alan şirketler üzerine bir uygulama, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 63(1). 153-174.
• Raut, R., Cheikhrouhou, N. & Kharat, M. (2017). Sustainability in the banking industry: A strategic multi-criterion analysis. Business Strategy and the Environment Journal, 26(4). 550-568.
• Santis, P., Albuquerque A. & Lizarelli, F. (2016). Do sustainable businesses have a better financial performance? A study on Brazilian public businesses . Journal of Cleaner Production, 133(2). 735-745.
• Skare, M. & Golja, T. (2012). Corporate social responsibility and corporate financial performance is there a link?, Economic Study, 25 (1). 215-242.
• Topal, G. (2019). Sürdürülebilirlik çalışmalarının işletmelerin finansal performansına etkisi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi].
• Yıldırım, G., Kocamış, T. U. & Tokur, Ö. T. (2018). Sürdürülebilirlik ve firma performansı: BİST sürdürülebilirlik endeksi şirketleri üzerine bir çalışma. Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15). 90-96.
• Yip, A. W. H. & Bocken, N. M. P. (2018). Sustainable business model archetypes for the banking industry. Journal of Cleaner Production, 74.