Güney Doğu Karadeniz Kıyıları Pigmente Dayalı Fitoplankton Boy Gruplarının Dağılımı

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 25 - 42, 29.06.2021

Ertuğrul Ağırbaş , Pınar Türkmen

https://doi.org/10.53501/rteufemud.917529

Öz

Kasım 2014-Ağustos 2015 tarihleri arasında Güney Doğu Karadeniz kıyılarında (Artvin-Giresun) yürütülen bu çalışmada, belirteç pigment kompozisyonu ve fitoplankton boy gruplarının alansal ve zamansal değişimleri araştırılmıştır. Araştırmada 12 farklı istasyonda yüzeyden itibaren 10 m aralıklarla 40 m derinliğe kadar mevsimsel örneklemeler yapılmıştır. HPLC analizleri sonucunda fitoplankton boy gruplarının toplam fitoplankton biyokütlesine yaptığı katkı pikoplankton, nanoplankton ve mikroplankton için sırası ile %1-71; %1-92 ve %8-93 arasında değişim göstermiştir. Mevsimsel olarak bir değerlendirme yapıldığında kış ve ilkbahar döneminde bariz bir şekilde yüksek olan mikroplankton katkı oranlarının yaz mevsiminde azalarak yerini pikoplanktona bıraktığı ve sonbahar mevsiminde ise tekrar artış gösterdiği tespit edilmiştir. Bölgede en fazla katkı yapan ikinci grup nanoplankton olurken özellikle klorofil maksimumun olduğu derinliklerde en yüksek katkı oranına ulaşmıştır. Çalışma bölgesinde klorofil-a baskın pigment olurken öne çıkan diğer pigmentler peridinin, fukoksantin ve 19’-heksanoloksifukoksantin olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fitoplankton, HPLC, Karadeniz, Pigment

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

113Y189

Teşekkür

Bu çalışma TÜBİTAK 113Y189 nolu proje ile desteklenmiştir. Deniz çalışmaları esnasında yardımlarından dolayı proje ekibine, “R/V SÜRAT ARAŞTIRMA I” gemisi kaptan ve gemi adamlarına teşekkür ederiz. [*] Bu Çalışma Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri Anabilim Dalı’nda Yüksek Lisans Tez Çalışması Olarak Sunulan “Güneydoğu Karadeniz Kıyıları (Artvin-Giresun) Pigment Kompozisyonun Mevsimsel Değişimi” İsimli Tezden Üretilmiştir.

Kaynakça

• Ağırbaş, E. (2010). Güneydoğu Karadeniz’de Pigment Konsantrasyonu ve Birincil Üretimin Çevre Koşulları İle Etkileşimi, (Doktora Tezi) Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Trabzon, Türkiye, 199s.
• Ağırbaş, E., Martinez-Vicente, V., Brewin, RJW., Racault, MF., Airs, RL., and Llewellyn, CA. (2015). Temporal changes in total and size-fractioned chlorophyll-a in surface waters of three provinces in the Atlantic Ocean (September to November) between 2003 and 2010. Journal of Marine Systems, 150; 56-65.
• Aiken, J., Pradhan, Y., Barlow, R., Lavender, S., Poulton, A., Holligan, P., Hardman-Mountford N. (2009). Phytoplankton pigments and functional types in the Atlantic Ocean: A decadal assessment, 1995-2005. Deep-Sea Research Part II-Topical Studies in Oceanography, 56 (15), 899-917.
• Barlow, R.G., Aiken, J., Moore, G.F., Holligan, P.M. and Lavender, S. (2004). Pigment adaptations in surface phytoplankton along the eastern boundary of the Atlantic Ocean. Marine Ecology Progress Series, 281, 13-26.
• Barlow, R.G., Aiken, J., Holligan, P.M., Cummings, D.G., Maritorena, S., and Hooker, S. (2002). Phytoplankton pigment and absorption characteristics along meridional transects in the Atlantic Ocean. Deep-Sea Research Part I-Oceanographic Research Papers, 49 (4): 637-660.
• Brewin, R.J.W., Sathyendranath, S., Hirata, T., Lavender, S.J., Barciela, R.M., and Hardman-Mountford, N.J. (2010). A three-component model of phytoplankton size class for the Atlantic Ocean. Ecological Modelling, 221 (11): 1472-1483.
• Boyce, D.G., Lewis, M.R., and Worm, B. (2010). Global phytoplankton decline over the past century. Nature, 466 (7306), 591-596
• Claustre, H, Marty, J.C. (1995). Specific phytoplankton biomasses and their relation to primary production in the tropical North Atlantic. Deep-Sea Res Part I, 42:1475-1493.
• Ediger, D., Weeks, A. R., Robinson, S. I. and Sagan, S. (2001). Pigment Signatures Reveal Temporal Regional Differences in Taxonomic Phytoplankton Composition off the West Coast of Ireland, Journal of Plankton Research, 23, 893-902.
• Ediger, D., Soydemir, N. and Kideys, A.E. (2006). Estimation of phytoplankton biomass using HPLC pigment analysis in the Southwestern Black Sea. Deep Sea Research, 53, 1911-1922.
• Eker-Develi, E., and Kideys, A.E. (2003). Distribution of phytoplankton in the southern Black Sea in summer 1996, spring and autumn1998. Journal of Marine Systems, 39: 203-211.
• Eker-Develi, E., Berthon, J.F. and Linde, D. (2008). Phytoplankton class determination by microscopic and HPLC-CHEMTAX analyses in the southern Baltic Sea. Marine Ecology Progress Series, 359, 69-87.
• Eker-Develi, E., Berthon, J.F., Canuti, E., Slabakova, N., Moncheva, S., Shtereva, G, and Dzhurova, B. (2012) Phytoplankton taxonomy based on CHEMTAX and microscopy in the Northwestern Black Sea. Journal of Marine Systems, 94,18-32.
• Falkowski, P. G. and Raven, J. A. (2007). Aquatic photosynthesis, Princeton University Press, Second edition, 484 s.
• Gibb S.W., Barlow R.G., Cummings D.G., Rees N.W., Trees C.C., Holligan P. and Suggett D. (2000). Surface phytoplankton pigment distributions in the Atlantic Ocean: an assessment of basin scale variability between 50°N and 50°S. Progress in Oceanography, 45, 339-368.
• Gibb, SW, Cummings, D.G., Irigoien, X., Barlow, R.G., Fauzi, R, Mantoura and C. (2001). Phytoplankton pigment chemotaxonomy of the northeastern Atlantic, Deep Sea Research II, 48, 795-823
• Gieskes, W. W. C. and Kraay, G. W. (1983). Dominance of Cryptophyceae during the Phytoplankton Spring Bloom in the Central North Sea Detected by HPLC Analysis of pigments, Marine Biology, 75, 179-185.
• Gieskes, W.W.C. (1991). Algal pigment fingerprints: clue to taxonspecific abundance, productivity and degradation of phytoplankton in seas and oceans. In: Demers, S. (Ed.), Particle Analysis in Oceanography, NATO ASI Series’, vol. G27. pp. 61–69.
• Jeffrey S.W. and Vesk M. (1997). Introduction to marine phytoplankton and their pigment signatures. In: Jeffrey SW, Mantoura RFC, Wright SW (Eds.), Phytoplankton Pigments in Oceanography: Guidelines to Modern Methods. UNESCO, Paris, pp. 19-36.
• Koca, L. (2014). Güney Doğu Karadeniz Kıyıları (Rize) Diatom/Dinoflagellat Oranları Ve Pigment Kompozisyonun Zamansal Değişimi, Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 73 s.
• Mackas D.L. (2011). Does blending of chlorophyll data bias temporal trend Nature, 472 (7342), E4-E5.
• Millie, D. F., Paerl, H.W. and Hurley, J.P. (1993). Microalgal Pigment Assessments Using High Performance Liquid Choramotography: a Synopsis of Organismal and Ecological Applications, Canadian Journal of Fisheries an Aquatic Sciences, 50, 2513-2527.
• Nair A., Sathyendranath S., Platt T., Morales J., Stuart V., Forge, M.H., Devred E. and Bouman H. (2008). Remote sensing of phytoplankton functional types. Remote Sensing of Environment, 112 (8), 3366-3375.
• Obayashi, Y., Tanoue, E., Suzuki, K., Handa, N., Nojiri, Y. and Wong, C. S. (2001). Spatial and Temporal Variabilities of Phytoplankton Community Structure in the Northern North Pacific as Determined by Phytoplankton Pigments, Deep-Sea Research I, 48, 439-469.
• Perez, V., Fernandez, E., Maranon, E., Serret, P., Varela, R., Bode, A., Varela, M.,Varela, M.M., Moran, X., Woodward, E.M.S., Kitidis, V.and Garcia-Soto, C. (2005). Latitudinal distribution of microbial plankton abundance, production, and respiration in the Equatorial Atlantic in Autumn 2000. Deep-Sea Research I, 52, 861-880.
• Takahashi T., Sutherland S.C., Sweeney C., Poisson A., Metzl N., Tilbrook B., Bates N., Wanninkhof R., Feely R.A., Sabine C., Olafsson J. and Nojiri Y. (2002). Global sea-air CO2 flux based on climatological surface ocean pCO2, and seasonal biological and temperature effects. Deep-Sea Research Part II-Topical Studies in Oceanography, 49 (9-10), 1601-1622.
• Trees, C. C., Clark, D. K., Bidigare, R.R., Ondrusek, M. E. and Mueller, J. L. (2000). Accessory Pigments Versus Chlorophyll-a Concentrations within Euphotic Zone: a Ubiquitous Relationships, Limnol. Oceanogr., 45, 5, 1130–1143.
• Uıtz J., Claustre H., Morel A.and Hooker S.B. (2006). Vertical distribution of phytoplankton communities in open ocean: An assessment based on surface chlorophyll. Journal of Geophysical Research-Oceans, DOI: 10.1029/2005JC003207
• Vidussi, F., Claustre, H., Manca, B.B., Luchetta, A. and Marty, J.C. (2001). Phytoplankton pigment distribution in relation to upper thermocline circulation in the Eastern Mediterranean Sea during winter. Journal of Geophysical Research, 106 (19), 19939-19956.
• Wright, S. W. and Shearer, J. D. (1984). Rapid Extraction and High-Performance Liquid Chromatography of Chlorophyll-a and carotenoids from Marine Phytoplankton, Journal of Chromatography, 29, 281-294.
• Wright, S.W., Jeffrey, S.W. (1987). Fucoxanthin pigment markers of marine phytoplankton analysed by HPLC and HPTLC. Marine Ecology Progress Series, 38, 259–266.
• Wright, S.W.and Thomas, D. P., Marchant, H. J., Higgins, H. W., Mackey, M. D. ve Mackey, D. J. (1996). Analysis of Phytoplankton of the Australian Sector of the Southern Ocean: Composition of Microscopy and Size Frequency Data with Interpretations of Pigment HPLC Data Using the CHEMTAX Matrix Factorization Program, Marine Ecology Progres Series, 144, 285-298.
• Yılmaz A., Tugrul S., Polat C., Ediger D., Çoban, Y.and Morkoc E. (1998). On the Production, Elemental Composition (C, N, P) and Distribution of Photosynthetic Organic Matter in the Southern Black Sea, Hydrobiologia, 363,141-156, (1998).
• Yunev, O., Vladimir, A., Baştürk, Ö., Yılmaz, A., Kideyş, A. E., Moncheva, S. and Konovalov, S. K. (2002). Long-term Variation of Surface Chlorophyll-a and Primary Production in the open Black Sea, Marine Ecology Progress Series, 230, 11-28.