Öz
Bu makalede, öncelikle, hamiyetli vatanperver bir İslâm âlimi olan ve Kurtuluş Savaşı sonrasında yetim ve sahipsiz kalmış, savaş mağduru gazi ve şehit çocuklarının bakım ve himayesine dikkat çeken Hasan Basri Çantay’ın, bu konuda herkese yaptığı duyarlılık çağrısına ve yetimler için ortaya koyduğu somut çabaya temas edilmiştir. Makalenin ana temasını oluşturan ikinci kısımda, Hasan Basri Çantay’ın samimiyetle kaleme aldığı ve tüm gelirini yetim çocukların himayesi için kurulan Himâye-i Etfâl Cemiyeti’ne bağışladığı “Müslümanlıkta Himâye-i Etfâl” adlı eseri; şehit çocukları”, “gazi çocukları”, “harp felâketzede çocukları”, “yetimler”, “çocuklar”, “terbiye-i ahlâkıye”, “İslam’da evlat terbiyesi”, “himâye-i etfâl cemiyetinin gelirleri” başlıkları altında ele aldığı konular özelinde, İslam hukuku açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Hasan Basri Çantay Müslümanlıkta Himâye-i Etfâl çocuk yetim çocukların himâyesi
Kaynakça
- ABDULBÂKÎ, Muhammed Fuâd, Mu‘cemu’l-Mufehres li Elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî, Beyrût 1945/1364h. ARI, Abdüsselam, “Yetim”, DİA, XLIII, 501-503. ATEŞ, Süleyman, Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri, I-XII, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul 1988-1991. CANAN, İbrahim (ö.2009), Allâh’ın Çocuklara Verdiği Haklar Haksız Değilim, Gül Yurdu Yayınları, İstanbul 2010. _______, Hz. Peygamber’in Sünnetinde Terbiye, Işık Yayınları, İstanbul 2013. ÇANTAY, Hasan Basri (ö.1964), Müslümanlıkta Himâye-i Etfâl, Yeni Gün Matbaası, Ankara 1341h./1925. DERVEZE, İzzet (ö.1984), et-Tefsîru’l-Hadîs (Nüzul Sırasına Göre Kur’ân Tefsiri), I-VII, Ekin Yayınları, İstanbul 1998. DÖNMEZ, İbrahim Kâfi, “Yetim”, İA., XIII, s. 401-403. EBU’S-SUÛD, el-‘Imâdî Muhammed b. Mustafâ (ö.982/1574), Tefsîru Ebi’s-Suûd (İrşâdu’l-Akli’s-Selîm ilâ Mezâya’l-Kitâbi’l-Kerîm), I-IX, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, Beyrût ty. ERBAY, Celâl, İslâm Hukukunda Küçüklerin Himâyesi, Göytürk Matbaası, Bakü 1995. İBN MANZÛR, Ebu’l-Fadl Cemâluddîn Muhammed b. Mukerrem el-Ifrıkî el-Mısrî (ö.711/1311), Lisânu’l-‘Arab, I-IX, Dâru’l-Hadîs, Kahire 2003/1423. el-KURTUBÎ, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed (ö.671/1273), el-Câmi‘u li Ahkâmi’l-Kur’ân, I-XX, Tahkîk: Semîr el-Buharî, Dâru ‘Alemi’l-Kütüb, Riyâd 2003/1423. el-MEVDÛDÎ, Ebu’l-A‘lâ (ö.1979), Tefhîmu’l-Kur’ân, (Çev. Muhammed Han Kayanî ve diğerleri), I-VII, İnsan Yayınları, İstanbul ty. OKAY, Cüneyd, Belgelerle Himâye-i Etfâl Cemiyeti 1917-1923, Şule Yayınları, İstanbul 1999. er-RÂZÎ, Fahruddîn Ebû Abdullâh Muhammed b. Umer b. Huseyin el-Kureşî (ö.606/1209), et-Tefsîru’l-Kebîr (Mefâtîhu’l-Gayb), I-XXXII, 3. Baskı, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, Beyrût 1420.
Öz
Firstly, in the introduction of this article, has been contacted to Hasan Basri Çantay's sensitivity that he was called to everyone and his concrete effort that was revealed by him about orphanHasan Basri Çantay was a benevolent patriotic Islamic scholar and after the Liberation War he drew attention to care and protection of orphans and remain unclaimed, victims of war children of veterans and martyrIn the second part as the main theme article, the work (booklet) entitled “Müslümanlıkta Himâye-i Etfâl (Protection of Children in Islam)” that was written with sincerity and its all income was donated by Hasan Basri Çantay to the Turkish Association for Protection of Children. The work (booklet) in which specific topics handled under the headings of “martyr’s children”, “veteran’s children”, “warfare in disaster’s children”, “orphans”, “children”, “moral decency”, “children decency in Islam”, “the incomes of Turkish association for protection of children” has been evaluated in terms of Islamic law.
Anahtar Kelimeler
Hasan Basri Çantay Protection of Children in Islam child orphan protection of children
Kaynakça
- ABDULBÂKÎ, Muhammed Fuâd, Mu‘cemu’l-Mufehres li Elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî, Beyrût 1945/1364h. ARI, Abdüsselam, “Yetim”, DİA, XLIII, 501-503. ATEŞ, Süleyman, Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri, I-XII, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul 1988-1991. CANAN, İbrahim (ö.2009), Allâh’ın Çocuklara Verdiği Haklar Haksız Değilim, Gül Yurdu Yayınları, İstanbul 2010. _______, Hz. Peygamber’in Sünnetinde Terbiye, Işık Yayınları, İstanbul 2013. ÇANTAY, Hasan Basri (ö.1964), Müslümanlıkta Himâye-i Etfâl, Yeni Gün Matbaası, Ankara 1341h./1925. DERVEZE, İzzet (ö.1984), et-Tefsîru’l-Hadîs (Nüzul Sırasına Göre Kur’ân Tefsiri), I-VII, Ekin Yayınları, İstanbul 1998. DÖNMEZ, İbrahim Kâfi, “Yetim”, İA., XIII, s. 401-403. EBU’S-SUÛD, el-‘Imâdî Muhammed b. Mustafâ (ö.982/1574), Tefsîru Ebi’s-Suûd (İrşâdu’l-Akli’s-Selîm ilâ Mezâya’l-Kitâbi’l-Kerîm), I-IX, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, Beyrût ty. ERBAY, Celâl, İslâm Hukukunda Küçüklerin Himâyesi, Göytürk Matbaası, Bakü 1995. İBN MANZÛR, Ebu’l-Fadl Cemâluddîn Muhammed b. Mukerrem el-Ifrıkî el-Mısrî (ö.711/1311), Lisânu’l-‘Arab, I-IX, Dâru’l-Hadîs, Kahire 2003/1423. el-KURTUBÎ, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed (ö.671/1273), el-Câmi‘u li Ahkâmi’l-Kur’ân, I-XX, Tahkîk: Semîr el-Buharî, Dâru ‘Alemi’l-Kütüb, Riyâd 2003/1423. el-MEVDÛDÎ, Ebu’l-A‘lâ (ö.1979), Tefhîmu’l-Kur’ân, (Çev. Muhammed Han Kayanî ve diğerleri), I-VII, İnsan Yayınları, İstanbul ty. OKAY, Cüneyd, Belgelerle Himâye-i Etfâl Cemiyeti 1917-1923, Şule Yayınları, İstanbul 1999. er-RÂZÎ, Fahruddîn Ebû Abdullâh Muhammed b. Umer b. Huseyin el-Kureşî (ö.606/1209), et-Tefsîru’l-Kebîr (Mefâtîhu’l-Gayb), I-XXXII, 3. Baskı, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, Beyrût 1420.
Öz
تحليل ما جاء في كتاب حماية الأطفال في الإسلام،
لحسن بصري شانتاي
تناولت في مدخل البحث أولا دعوة عامة ذات حساسية
خاصة للكاتب الذي أحب وطنه كثيرًا، وتقديماته المادية للأيتام الذين فقدوا أسرهم
في حرب الاستقلال، وانتباهه والتفاته أيضا إلى أهمية حماية أطفال الشهداء والمجاهدين
ورعايتهم.
في القسم الثاني، والذي يشكل أساس البحث، قمت
بتقييم كتابه ، من ناحية الحقوق الإسلامية، ذلك الكتاب الذي ألفه بإخلاص، وأهدى
دخله كله لجمعية حماية الأطفال، والتي أسست لحماية الأيتام، ولا سيما ما كان من
الكتاب حول موضوعاتٍ مثل "أطفال الشهداء" و"أطفال المجاهدين"
و"الأطفال المتأثرين بالحرب" و"الأيتام" و"الأولاد"
والتربية الأخلاقية" و"تربية الأولاد في الإسلام" و"دخل جمعية
حماية الأطفال.
Kaynakça
- ABDULBÂKÎ, Muhammed Fuâd, Mu‘cemu’l-Mufehres li Elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî, Beyrût 1945/1364h. ARI, Abdüsselam, “Yetim”, DİA, XLIII, 501-503. ATEŞ, Süleyman, Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri, I-XII, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul 1988-1991. CANAN, İbrahim (ö.2009), Allâh’ın Çocuklara Verdiği Haklar Haksız Değilim, Gül Yurdu Yayınları, İstanbul 2010. _______, Hz. Peygamber’in Sünnetinde Terbiye, Işık Yayınları, İstanbul 2013. ÇANTAY, Hasan Basri (ö.1964), Müslümanlıkta Himâye-i Etfâl, Yeni Gün Matbaası, Ankara 1341h./1925. DERVEZE, İzzet (ö.1984), et-Tefsîru’l-Hadîs (Nüzul Sırasına Göre Kur’ân Tefsiri), I-VII, Ekin Yayınları, İstanbul 1998. DÖNMEZ, İbrahim Kâfi, “Yetim”, İA., XIII, s. 401-403. EBU’S-SUÛD, el-‘Imâdî Muhammed b. Mustafâ (ö.982/1574), Tefsîru Ebi’s-Suûd (İrşâdu’l-Akli’s-Selîm ilâ Mezâya’l-Kitâbi’l-Kerîm), I-IX, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, Beyrût ty. ERBAY, Celâl, İslâm Hukukunda Küçüklerin Himâyesi, Göytürk Matbaası, Bakü 1995. İBN MANZÛR, Ebu’l-Fadl Cemâluddîn Muhammed b. Mukerrem el-Ifrıkî el-Mısrî (ö.711/1311), Lisânu’l-‘Arab, I-IX, Dâru’l-Hadîs, Kahire 2003/1423. el-KURTUBÎ, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed (ö.671/1273), el-Câmi‘u li Ahkâmi’l-Kur’ân, I-XX, Tahkîk: Semîr el-Buharî, Dâru ‘Alemi’l-Kütüb, Riyâd 2003/1423. el-MEVDÛDÎ, Ebu’l-A‘lâ (ö.1979), Tefhîmu’l-Kur’ân, (Çev. Muhammed Han Kayanî ve diğerleri), I-VII, İnsan Yayınları, İstanbul ty. OKAY, Cüneyd, Belgelerle Himâye-i Etfâl Cemiyeti 1917-1923, Şule Yayınları, İstanbul 1999. er-RÂZÎ, Fahruddîn Ebû Abdullâh Muhammed b. Umer b. Huseyin el-Kureşî (ö.606/1209), et-Tefsîru’l-Kebîr (Mefâtîhu’l-Gayb), I-XXXII, 3. Baskı, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, Beyrût 1420.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Din Araştırmaları |
| Diğer ID | JA36HZ27JN |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2014 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Aralık 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 3 Sayı: 6 |