Mehmet Vecihi Efendi'nin Romanlarında Çok Eşlilik

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 7, 135 - 151, 30.06.2018

İhsan Safi , Çetin Arslan

Öz

Mehmet Vecihi Efendi Servetifünun
edebiyatının revaçta olduğu bir dönemde yaşamasına rağmen devrinde tanınmış ve
sevilmiş bir romancıdır. Onun romanları hakkında birkaç tez dışında ciddi bir
çalışma yapılmamıştır. Bu yazıda Mehmet Vecihi Efendi’nin kendi döneminde
sevilmesine neden olan çok eşlilik meselesine bakışı irdelenmiştir. Çok eşlilik
uygulaması Osmanlı hukuk sisteminde yasal bir evliliktir. Osmanlı toplumunda
çok fazla görülmemekle birlikte var olan bir uygulamadır. Romanın en cazip
konularından biri olan rekabet ve kıskançlığın anlatılabilmesi için Osmanlı
toplumu gibi kapalı bir toplumda çok eşlilik büyük bir imkândır. Ancak yazarlar
çok eşlilik yerine Osmanlı toplumunda nadir olarak görülen aldatma olaylarına
Fransız romanından gelen etki nedeniyle daha fazla itibar etmiştir. İşte Mehmet
Vecihi Efendi’nin önemi bu noktada ortaya çıkar. O, çok eşliliğin barındırdığı
rekabet ve kıskançlık fırsatını hemen hepsi yerli karakterlerle romanlarında
işlemeye çalışmıştır.

Anahtar Kelimeler

çe

Kaynakça

• Akyüz, Kenan. Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri 1860-1923. İstanbul: İnkı-lap Kitabevi, tarihsiz.Cevdet Kudret, Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman 1 (İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 2009), 215.Çiftçi, Güzide. “Mehmet Vecihi Efendi Hayatı-Şahsiyeti ve Eserleri”. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 1999.Kalyoncu, Hamdi. Erkekler Neden Aldatır? İstanbul: Yediveren Yayınları, 2014.Karaalioğlu, Seyit Kemal. Resimli Motifli Türk Edebiyatı Tarihi 2 Tanzimattan Cum-huriyete. İstanbul: İnkılap ve Aka Yayınları, 1982. Karagülle, Fırat. “Ara Nesil Romanında Sosyal Muhteva”. Yüksek Lisans Tezi, İs-tanbul Üniversitesi, 2004.Kaya, Mahmut. Dünden Bugüne Çokeşlilik. İstanbul: Çıra Yayınları, 2008.Maden, Ahmet. “Evlenme ve Evlenme Şekilleri Türk Aile Şekilleri”. Türk Aile Ansik-lopedisi, c. 2. Ankara: Aile Araştırma Kurumu 1991.Ortaylı, İlber. Osmanlı Toplumunda Aile. İstanbul: Pan Yayınları, 2009.Ozankaya, Özer. Toplumbilim. İstanbul: Tekin Yayınları, 1986.Önal, Mehmet. “Vecihi Bey’in Hikâyelerinde Fiktif Yapı”. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, 1985.Özön, Mustafa Nihat. Türkçede Roman. İstanbul: İletişim Yayınları, 1985.Öztürk, Said. “Osmanlı’da Çokeşlilik”. Türkler Ansiklopedisi, c. 10. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 2002.Pasini, Willy. Sadakatsiz Aşklar Aldatmanın Psikolojisi Üzerine. İstanbul: İletişim Yayınları, 2017.Vecihi. Feryat. Dersaadet: İkdam Matbaası, 1315/1899. Vecihi. Halime. Dersaadet: İkdam Matbaası, 1314/1898.Vecihi. Mehcûre. Dersaadet: İkdam Matbaası, 1311/1895. Vecihi. Mesude. Dersaadet: İkdam Matbaası, 1314/1898.Vecihi. Mihridil. Dersaadet: İkdam Matbaası, 1311/1895.Vergin, Nur. “Toplumsal Değişme ve Türkiye’de Aile”, Aile Yazıları 2 Kültürel Değer-ler ve Sosyal Değişme. Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınla-rı, 1991.