ERP Sistemleri’nin İşletme Performansına Etkisinin Örgütsel ve ERP Faktörleri Açısından İncelenmesi; Erzurum İli Uygulaması

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 1 - 15, 29.06.2024

Dilşad Güzel Duygu Günler

Öz

Dünyada ve ülkemizde KOBİ’ler ekonomik kalkınma için oldukça önemli bir yere sahiptirler. Ekonomik ve sosyal sisteme oldukça büyük katkı sağlayan KOBİ’ler Türkiye ekonomisinin de vazgeçilmez birer parçasıdır. Artan KOBİ sayısı iş ortamının daha rekabetçi bir hâle gelmesine ve işletmelerin rekabet ortamına adaptasyonunu zorunlu hâle getirmiştir. ERP sistemini iyi bir şekilde uygulayabilmeleri için ticari işletmelerin bu sistemi tanımaları çok önemlidir. ERP sistemleri 2000’li yıllarda kullanılmaya başlansa da bugün ki hâlini geçirdiği evrimler sonucunda almıştır ve bu çalışmada, Erzurum’da imalat sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin, ERP sistemleri kullanımının işletme performansı üzerindeki etkisi ve örgütsel faktörler ile ERP faktörleri açısından ele alınması incelemektedir. Alanyazında ERP sistemleri kullanımı ve iş performansına olan pozitif etkileri bağlamında birçok defa ele alınmış olan örgütsel ve ERP faktörleri bağımsız değişkenleri olarak incelenmiştir. Buradan yola çıkarak örgütsel ve ERP faktörlerinin ERP sistemleri kullanımı ve buradan iş performansına olan etkisinin araştırılması çalışmanın araştırma konusu olmuştur. Bu amaçla oluşturulan 98 anket Erzurum ilinde yer alan ve faaliyet gösteren KOBİ’lere yüz yüze olarak uygulanmıştır. Anketlerden elde edilen bulgular, SPSS paket programı yardımı ile katılımcıların demografik özellikleri, ortalama ve standart sapma değerleri, güvenilirlik analizi, Cronbach’s alpa değeri ve regresyon analizleri yapılmış ve bulgular yorumlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, örgütsel ve ERP faktörlerinin, ERP sistemleri kullanımına pozitif yönlü etkisi olduğu ve aracılık eden ERP sistemleri kullanımının da iş performansına etkisinin pozitif yönlü olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

ERP sistemleri, KOBİ, Örgütsel Faktörler

The Effect of ERP Systems Usage on Business Performance in Terms of Organizational and ERP Factors; Erzurum Province Application

Öz

SMEs have a very important place for economic development in the world and in our country. SMEs, which contribute greatly to the economic and social system, are an indispensable part of the Turkish economy. The increasing number of SMEs has made it necessary for the business environment to become more competitive and for businesses to adapt to the competitive environment. It is very important for commercial enterprises to recognize this system in order to implement the ERP system well. Although ERP systems started to be used in the 2000s, they have become what they are today as a result of the evolutions they have undergone, and this study examines the impact of the use of ERP systems on business performance of enterprises operating in the manufacturing sector in Erzurum in terms of organizational factors and ERP factors. ERP systems, which have been discussed many times in the literature in terms of their positive effects on organizational and ERP factors, are examined as the independent variable of the research. Based on this, investigating the mediating effect of ERP systems usage variable on the effect of organizational and ERP factors on business performance has been the research subject of the study. For this purpose, 98 questionnaires were applied face-to-face to SMEs operating in Erzurum province. The findings obtained from the questionnaires, demographic characteristics of the participants, mean and standard deviation values, reliability analysis, Cronbach’s alpha value and regression analysis were made with the help of SPSS package program and the findings were interpreted. As a result of the analyses, it was concluded that organizational and ERP factors have a positive effect on the use of ERP systems and the mediating ERP systems use has a positive effect on job performance.

Anahtar Kelimeler

ERP systems, SME, Organizational Factors

Kaynakça

• Aladağ, H. (2020). Türk inşaat sektöründe kurumsal kaynak planlama (erp) sistemlerinin kullanımı üzerine bir araştırma. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 8(4), 1099-1112.
• Bedia, Kant., & Odabaş, M. S. (2019). ERP sistemlerinin farklı uygulama alanlarında kullanımının kronolojik incelenmesi. Black Sea Journal of Engineering and Science, 2(3), 106-111.
• Chung, B. Y., Skibniewski, M. J., Lucas Jr, H. C., & Kwak, Y. H. (2008). Analyzing enterprise resource planning system implementation success factors in the engineering–construction industry. Journal of Computing in Civil Engineering, 22(6), 373-382.
• Çelebi, F., & Bulut, Y. (2016). Kurumsal kaynak planlaması (erp) ve erp yazılımı kullanan bir işletmenin incelenmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (57), 166-177.
• Davenport, T. H. (2000). Mission critical: realizing the promise of enterprise systems. Harvard Business Press.
• Dean Jr, J. W., & Snell, S. A. (1991). Integrated manufacturing and job design: Moderating effects of organizational inertia. Academy of Management journal, 34(4), 776-804.
• Elbertsen, L., Benders, J., & Nijssen, E. (2006). ERP use: exclusive or complemented?. Industrial Management & Data Systems, 106(6), 811-824.
• Gumaer, R. (1996). Beyond ERP and MRP II: optimized planning and synchronized manufacturing. IIE Solutions, 28(9), 32-36.
• Levine, S. (1999). Network Management-The ABCs of ERP-Looking for ways to improve your operations and boost efficiency? Try asking the manufacturing industry for help with enterprise resource planning. America's Network, 103(13), 54-59.
• Liem,NT; Khuong, NV; Khanh, THT; Liem, T. (2019) Proaktif İnovasyon Açık İnovasyon ve Firma Performansı Arasındaki Bağlantıya İlişkin Firma Kısaltmaları, 88(5).
• Mabert, V. A., Soni, A., & Venkataramanan, M. A. (2000). Enterprise resource planning survey of US manufacturing firms. Production and Inventory Management Journal, 41(2), 52.
• Madapusi, A., & D'Souza, D. (2012). The influence of ERP system implementation on the operational performance of an organization. International journal of information management, 32(1), 24-34.
• Olhager, J., & Selldin, E. (2004). Supply chain management survey of Swedish manufacturing firms. International Journal of Production Economics, 89(3), 353-361.
• Orlicky, J. (1975). Material Requirements Planning: McGraw-Hill, New York.
• Park, H. G., Kim, Y. N., Kim, C. S., Park, S. J., Baik, J. M., & Lee, C. H. (1998). An object oriented production planning system development in ERP environment. Computers & industrial engineering, 35(1-2), 157-160.
• Parthasarathy, S., & Sharma, S. (2014). Determining ERP customization choices using nominal group technique and analytical hierarchy process. Computers in Industry, 65(6), 1009-1017.
• Rajakopal, R. (2002). "An Innovation Diffusion View Of Implementation Of Enterprise Resource Planning (ERP) Systems And Development Of A Reserch Models". Information Management 40, 87-114.
• Sharma, R., & Yetton, P. (2003). The contingent effects of management support and task interdependence on successful information systems implementation. MIS quarterly, 533-556.
• Singh, A., & Wesson, J. (2009, October). Evaluation criteria for assessing the usability of ERP systems. In Proceedings of the 2009 annual research conference of the South African Institute of Computer Scientists and Information Technologists (pp. 87-95).
• Somers, T. M., & Nelson, K. (2001, January). The impact of critical success factors across the stages of enterprise resource planning implementations. In Proceedings of the 34th annual Hawaii international conference on system sciences (pp. 10-pp). IEEE.
• Somers, T. M., & Nelson, K. G. (2004). A taxonomy of players and activities across the ERP project life cycle. Information & Management, 41(3), 257-278.
• Tornatzky, L. G., & Klein, K. J. (1982). Innovation characteristics and innovation adoption-implementation: A meta-analysis of findings. IEEE Transactions on engineering management, (1), 28-45.
• Van Everdingen, Y., Van Hillegersberg, J., & Waarts, E. (2000). Enterprise resource planning: ERP adoption by European midsize companies. Communications of the ACM, 43(4), 27-31.
• Van Everdingen, Y., Van Hillegersberg, J., & Waarts, E. (2000). Enterprise resource planning: ERP adoption by European midsize companies. Communications of the ACM, 43(4), 27-31.
• Yahyagil, M. Y. (2001). KOBİ’lerde bilgisayar teknolojileri uygulamaları: Kobi yöneticilerinin elektronik-ticaret uygulamalarına ilişkin tutumları ve e-ticaret uygulayan bir iş yerinde çalışanların örgüt-iklimini algılamaları. İstanbul Ticaret Odası.
• Yusuf, Y. Y., & Little, D. (1998). An empirical investigation of enterprise‐wide integration of MRPII. International Journal of Operations & Production Management, 18(1), 66-86.
• Zhang, Z., Lee, M. K., Huang, P., Zhang, L., & Huang, X. (2005). A framework of ERP systems implementation success in China: An empirical study. International journal of production economics, 98(1), 56-80.