Concepts of The Rule of Law and Rechtsstaat According to Franz L. Neumann and The Effect of Max Weber

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 38 - 55, 29.06.2024

Muhammet Burak Atalay

https://doi.org/10.34086/rteusbe.1456287

Öz

The relationship between modern law and the modern state is important for the criticism of the liberal state. The aim of this study is to reveal how the jurist and political theorist Franz Leopold Neumann, one of the first representatives of the Frankfurt School, handled the concepts of the rule of law and Rechtsstaat. Identifying the historical origins and differences between these two concepts, which are increasingly used synonymously today, and revealing the changes in meaning that each concept has undergone within itself is crucial. The study will apply the Cambridge School's method of historiography of thought. Another aim of the study in this context is to explore how the views of Max Weber, one of the most important thinkers of the time, influenced Neumann. Indeed, this influence is central to Neumann's analysis of the relationship between the liberal state and the law.

Anahtar Kelimeler

Franz L. Neumann, Max Weber, Rule of law, Rechtsstaat, Liberalism, Capitalism

Franz L. Neumann’a Göre Hukukun Üstünlüğü ve Hukuk Devleti Kavramları ve Max Weber’in Etkisi

Öz

Modern hukuk ve modern devlet arasındaki ilişki liberal devlet eleştirileri açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı, Frankfurt Okulu’nun ilk dönem temsilcilerinden hukukçu ve siyaset teorisyeni Franz Leopold Neumann’ın hukukun üstünlüğü (the rule of law) ve hukuk devleti (Rechtsstaat) kavramlarını ne şekilde ele aldığını ortaya koymaktır. Günümüzde giderek eşanlamlı kullanımı yaygınlaşan bu iki kavramın tarihsel kökenlerini ve aralarındaki farkları tespit etmek hatta her bir kavramın kendi içinde geçirdiği anlam değişikliklerini ortaya koymak önem arz etmektedir. Çalışmada, Cambridge Okulu’nun düşünce tarihçiliği yöntemi uygulanacaktır. Bu kapsamda çalışmanın bir diğer amacı da dönemin önemli düşünürlerinden biri olan Max Weber’in görüşlerinin Neumann’ı nasıl etkilediğini irdelemek olacaktır. Nitekim bu etki Neumann’ın liberal devlet ve hukuk ilişkisi analizinde merkezi bir konuma sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Franz L. Neumann, Max Weber, Hukukun Üstünlüğü, Hukuk Devleti, Liberalizm, Kapitalizm

Kaynakça

• Caldwell, Peter C. Popular Sovereignty and the Crisis of German Constitutional Law: The Theory and Practice of Weimar Constitutionalism. Durham: Duke University Press, 1997.
• Çağlar, Bakır. Anayasa Bilimi. İstanbul: BFS Yayınları, 1989.
• Doehring, Karl. Genel Devlet Kuramı. Translated by Ahmet Mumcu. İstanbul: İnkılap Kitabevi, 2002.
• Ewing, Sally. "Formal Justice and the Spirit of Capitalism: Max Weber’s Sociology of Law." Law & Society Review 21, no. 3 (1987): 487-512.
• Gordon, Peter E., and John P. McCormick, eds. Weimar Thought: A Contested Legacy. Princeton: Princeton University Press, 2013.
• Hett, Benjamin Carter. Demokrasinin Ölümü: Hitler’in Yükselişi Ve Weimar Cumhuriyeti’nin Çöküşü. Translated by Ahmet Kar. İstanbul: Profil Kitap, 2019.
• Laski, Harold J. Teori Ve Pratikte Devlet. Translated by Defne Topçu. Ankara: Fol Yayınları, 2020.
• Lee, Stephen J. The Weimar Republic. London: Routledge, 1998.
• Marx, Karl, and Friedrich Engels. Gotha Ve Erfurt Programlarının Eleştirisi. Translated by M. Kabagil. Ankara: Sol Yayınları, 1989.
• Meierhenrich, Jens. The Remnants of the Rechtsstaat: An Ethnography of Nazi Law. Oxford: Oxford University Press, 2018.
• Neumann, Franz L. Behemoth: The Structure and Practice of National Socialism 1933-1944. New York: Harper & Row, 1963. 1942.
• Neumann, Franz L. "The Change in the Function of Law in Modern Society." In The Rule of Law under Siege: Selected Essays of Franz L. Neumann and Otto Kirchheimer, edited by William E. Scheuerman. Los Angeles: University of California Press, 1996.
• Neumann, Franz L. The Rule of Law: Political Theory and the Legal System in Modern Society. Heidelberg: Berg Publishers Ltd., 1986. 1936.
• Özcan, Mehmet. "Hukuk Devleti: Modern Toplumun Hukuk Aracılığıyla Siyasal Meşruiyeti." Journal of Istanbul University Law Faculty 64, no. 2 (2011): 119-44.
• Özenç, Berke. Hukuk Devleti: Kökenleri Ve Küreselleşme Çağındaki İşlevi. İstanbul: İletişim Yayınları, 2020.
• Pietropaoli, Stefano. "Robert Von Mohl." In Handbook of the History of the Philosophy of Law and Social Philosophy: Volume 2: From Kant to Nietzsche, edited by Gianfrancesco Zanetti, Mortimer Sellers and Stephan Kirste, 235-40. Cham: Springer, 2023.
• Sancar, Mithat. Devlet Aklı Kıskacında Hukuk Devleti. İstanbul: İletişim Yayınları, 2020.
• Storer, Colin. Weimar Cumhuriyeti’nin Kısa Tarihi. Translated by Sedef Özge. İstanbul: İletişim Yayınları, 2015. Topuzkanamış, Engin. "Max Weber’de Ekonomi, Hukuk Ve Rasyonalite." Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 14, no. 2 (2012): 253-74.
• Trubek, David M. "Max Weber on Law and the Rise of Capitalism." Wisconsin Law Review 720 (1972): 720-53.
• Uslu, Ateş. Siyasal Düşünceler Tarihine Giriş: Tarihyazımı, Temel Yaklaşımlar Ve Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2017.
• Uygun, Oktay. Hukuk Teorileri. İstanbul: On İki Levha Yayınları, 2017.
• Uygun, Oktay. "Hukukun Üstünlüğü İlkesi." YÜHFD XIX (2022): 521-58.
• Weber, Max. Ekonomi Ve Toplum. Translated by Latif Boyacı. Vol. 1, İstanbul: Yarın Yayınları, 2012.
• Weber, Max. Ekonomi Ve Toplum. Translated by Latif Boyacı. Vol. 2, İstanbul: Yarın Yayınları, 2012.
• Weber, Max. Protestan Ahlakı Ve Kapitalizmin Ruhu. Translated by Milay Köktürk. Ankara: BilgeSu Yayıncılık, 2013.
• Weber, Max. Sosyoloji Yazıları. Translated by Taha Parla. İstanbul: İletişim Yayınları, 2006.
• Weitz, Eric D. Weimar Germany: Promise and Tragedy. Princeton: Princeton University Press, 2013.
• Yaylalı, Mustafa. "Hukuk Devleti Ve Hukukun Üstünlüğü Kavramları: Albert Venn Dicey Ve Hans Kelsen." Liberal Düşünce Dergisi 23, no. 91-92 (2018): 95-111.