EVALUATION OF NARRATIONS CONCERNING THE SITUATION OF THE HANDS IN THE RESURRECTION IN THE CONTEXT OF HADITHS

Yıl 2024, Sayı: 14, 55 - 76, 31.10.2024

Mustafa Karabacak , Abdoul Kadiri Dante

Öz

Prayer is one of the fundamental acts of worship in Islam. It is also the most beautiful expression of respect and submission to Allah. The Holy Quran did not go into detail about how to perform prayer and left the details on this topic to the Prophet. Because the Messenger of Allah said, "Perform prayer like my prayer you see." In this regard, it is important to determine how the Prophet performed his prayers. And this is also learned from the narrations of the companions. Although not in the basic pillars, there are some differences in the narrations narrated from the Messenger of Allah regarding the performance of prayer. These differences are more clearly observed in places such as the al-Masjid al-Haram and the Masjid al-Nabi. One of these different practices is related to the issue of whether or not the hands are tied during standing at prayer (qiyām) and the nature of tying. It is also fact that these differences due to from the narrations and their interpretations. In this study, the narrations about whether or not the hands should be tied during qiyam, and if so, the nature of tying the hands will be evaluated in terms of hadith technique with the inductive method. While doing this, all the narrations reached on the subject will be evaluated without any work or time limitation. As far as can be seen, the narrati-ons provide flexibility regarding where and how the hands are to be tied during qiyām.

Anahtar Kelimeler

Hadith, Narration, Prayer, Qiyam, Binding hands, The Prophet

HADİSLER BAĞLAMINDA KIYAMDA ELLERİN DURUMUYLA İLGİLİ RİVAYETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Namaz, İslâm’ın temel ibadetlerinden biri ve aynı zamanda Allah Teâlâ’ya duyulan saygı ve teslimiyetin en güzel ifadesidir. Kur’an-ı Kerim, namazın kılınışıyla ilgili ayrıntıya girmemiş ve bu konudaki detayı Hz. Pey-gamber’e bırakmıştır. Zira Allah Rasûlü “Namazı benden gördüğünüz gibi kılın” buyurmuştur. Bu meyanda Hz. Peygamber’in nasıl namaz kıldığının tespiti önem arz etmektedir. Hz. Peygamber’in nasıl namaz kıldığı da sahâbîlerin aktarımlarından öğrenilmektedir. Temel rükünlerde olmasa da sahâbîlerin, namazın kılınışıyla ilgili Rasûlüllah’tan aktardıkları rivayetlerde bazı farklılıklar dikkat çekmektedir. Bu durum Mescid-i Harâm ve Mescid-i Nebî gibi mekânlarda daha bariz bir şekilde görülmektedir. Bu farklı uygulamalardan biri de kı-yamda ellerin bağlanıp bağlanmaması meselesi ve bağlamanın mahiyetiyle ilgilidir. Söz konusu farklılıkların rivayetlerden ve yorumlarından kaynaklandığı da bir hakikattir. Bu çalışmada kıyamda ellerin bağlanıp bağ-lanmaması şayet bağlanacaksa elleri bağlamanın mahiyetiyle ilgili rivayetler tümevarım metoduyla hadis tekniği açısından değerlendirilecektir. Ayrıca çalışmada eser ve zaman sınırlaması yapmadan konuyla ilgili ulaşılan rivayetler değerlendirmeye alınacaktır. Rivayetlerden kıyamda ellerin nerede ve nasıl bağlanacağı ile ilgili bir esneklik olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hadis, Rivayet, Namaz, Kıyam, Elleri bağlamak, Hz. Peygamber

Kaynakça

• Abdulgaffar, Muhammed Hasan. el-Kavâidü'l-fıkhıyye beyne'lasâleti ve't-tevcîh. b.y.: y.y., ts. Erişim: 23.01.2024. http://islamweb.net.
• Abdünnâsır, Cemal. Mevsûatü’l-Fıkhi’l-İslâmî. 48 Cilt. Mısır: Vüzâretü'l-Evkâf ve Şüûnni'l-İslâmî, 1386-1442.
• ʿAbdurrezzâḳ, Ebû Bekr ʿAbdurrezzâḳ b. Hemmâm es-Ṣanʿânî. el-Muṣannef. thk. Ḥabîburraḥmân el-ʾAzamî. 11 Cilt. Beyrut: el-Mektebu’l-İslâmî, 1403.
• Aḥmed b. Ḥanbel, Ebû ʿAbdullâh Aḥmed b. Muḥammed b. Ḥanbel eş-Şeybânî. el-Müsned. thk. Aḥmed Muḥammed Şâkir. 8 Cilt. Kahire: Dâru’l-Ḫadîs̱, 1416/1995.
• Alçi, Seyyit. "İslam Hukukunda Namaz İbadetinde Ef’âli Mahsûsaya Dair İhtilaflar." Edirne: Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Beyhaḳî, Ebû Bekr Aḥmed b. el-Ḥüseyin. el-Ḫilâfiyyât beyne’l-İmâmeyn eş-Şâfiʿî ve Ebî Ḥanîfe ve Aṣḥâbih. thk. Heyet. Kahire: y.y., 1436/2015.
• Beyhaḳî, Ebû Bekr Aḥmed b. el-Ḥüseyin. es-Sunenu’l-Kubrâ. thk. ʿAbdullâh et-Turkî. 22 Cilt. b.y.: Merkezu Hicr, 1432/2011.
• Beyhaḳî, Ebû Bekr Aḥmed b. el-Ḥüseyin. es-Sunenu’ṣ-Ṣaġîr. thk. ʿAbdulmuʿṭî Emîn. 4 Cilt. Karaçi: y.y., 1410/1989.
• Buḫârî, Ebû ʿAbdullâh Muḥammed b. İsmâîl. Cuzʾu’l-kırâʾe halfe’l-imâm. thk. Faḍlurraḥmân es̱-S̱evrî. b.y.: y.y., 1400/1980.
• Buḫârî, Ebû ʿAbdullâh Muḥammed b. İsmâîl. el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ. thk. Muḥammed Zuheyr en-Nâṣır. 9 Cilt. Beyrut: Dâru Ṭavḳi’n-Necât, 1422.
• Cezîri, Abdurrahman b. Muhammed Avâd. el-Fıkh ala’l-Mezahibi’l-Erbaa. 5 Cilt. Lubnan-Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiye, ts.
• Dârimî, Ebû Muḥammed Abdullâh b. Abdurrahman. el-Müsned. thk. Merzûḳ b. Hiyâs. 2 Cilt. Kahire: Dâru’t-Taʿṣîl, 1436/2015.
• Dârimî, Ebû Muḥammed Abdullâh b. Abdurrahman. Sünenu’d-Dârimî. thk. Ḥüseyin Selîm ʾEsed ed-Dârânî. 4 Cilt. b.y.: Dârü’l-Muğnî, 1412/2000.
• Dâvûdoğlu, Ahmed. "Sahîh-i Müslim Tercemesi ve Şerhi". 12 Cilt. İstanbul: Sonmez Yayınları, 1980.
• Dönmez, İbrahim Kâfi. “Amel-i Ehl-i Medîne”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 3/21-25. İstanbul: TDV Yayınları, 1991.
• Ebû Dâvûd, Suleymân b. el-Eşʿas̱ es-Sicistânî. Sünenü Ebî Dâvûd. 4 Cilt. Delhi: el-Maṭbaʿatu’l-Enṣâriyye, 1323.
• Ebû Yaʿlâ, Ebû Yaʿlâ Aḥmed b. Alî el-Mevṣılî. Musnedü Ebî Yaʿlâ. thk. Ḥüseyn Selîm Es'ed. 13 Cilt. Dımaşk: y.y., 1404/1984.
• Ebû Yûsuf, Ebû Yûsuf Yaʿḳûb b. İbrâhîm. el-Âs̱âr. thk. Ebu’l-Vefâ el-Efgānî. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-ʿİlmiyye, 1355.
• Ebü’l-Fazl, Muhammed b. Tahir. Zehiretü’l-Huffâz. 5 Cilt. Riyad: Dâru Selef, ts.
• Ebü’l-Hasen, Emîr Alâüddîn Alî b. Balabân b. Abdillâh el-Farisi. el-İhsân fî takrîbi Sahîhi İbn Hibbân. 18 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, ts.
• Elbânî, Muhammed Nâsıruddîn. Asl-i Sıfatü Salâti’n-Nebî. Riyad: Mektebetü’l-Me’ârif, ts.
• Elbânî, Muhammed Nâsıruddîn. Sahîhu Süneni Ebî Dâvûd. Kuveyt: Müessesetü’l Gurâs, ts.
• Elbânî, Muhammed Nâsıruddîn. Daîfu Ebî Dâvûd. Kuveyt: Müessesetu Gürâs, ts.
• Elbânî, Muhammed Nâsırüddin. Sahih Sünen-i Nesâî. Riyad: Mekteb-i terbiyetü’l-arabi, ts.
• Erkal, Mehmet. “Arşın”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 3/411-413. İstanbul: TDV Ya-yınları, 1991.
• Ḥâkim, Ebû ʿAbdullâh Muḥammed b. ʿAbdullâh en-Nîsâbûrî. el-Mustedrek âle’s-Ṣaḥiḥayn. thk. ʿAbdulḳâdir ʿAṭâ. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-ʿİlmiyye, 1411/1990.
• Heys̱emî, Ebu’l-Ḥasan Nûruddîn ʿAlî b. Ebî Bekr b. Suleymân. Mecmaʿu’z-Zevâîd ve Menbaʿu’l-Fevâid. thk. Ḥusâmeddîn el-Ḳudsî. 2 Cilt. Kahire: Mektebetu’l-Ḳudsî, 1414/1994.
• İbn Baṭṭâl, Ebü'll-Ḥasan Alî b. Ḫalef b. Abdulmelik. Şerhu Sahîhi’l-Buhârî. thk. Ebû Temîm Yâsir. 10 Cilt. Riyad: Mektebetu’r-Rüşd, 1423/2003.
• İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr b. Ebî Şeybe ʿAbdullâh b. el-ʿAbsî. el-Kitâbu’l-Muṣannef fi’l-êḥâdîs̱ ve’l-ʾâs̱âr. thk. Kemâl Yûsuf el-Ḥût. 7 Cilt. Riyad: Mektebu’-r-Ruşd, 1409.
• İbn Ḥacer, Ebü’l-Fażl Şihâbüddîn Aḥmed b. Alî. Fetḥu’l-bârî şerḥu Ṣaḥîḥ el-Buḫârî. thk. Muḥib-büddîn el-Ḫaṭîb. 13 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Maʿrife, 1379 / 1959.
• İbn Hazm, Ebû Muhammed Alî b. Ahmed. Fethü’l-allam fi-dirasatü’l-ehâdîsü- Bulugü’l-Meram. Yemen: Darü’l-Âsıme, ts.
• İbn Hazm, Ebû Muḥammed ʿAlî b. Aḥmed. el-Muhallâ bi’l-Âs̱âr. thk. ʿAbdulğaffâr Süleymân. 12 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1424/2002.
• İbn Ḥibbân, Ebû Ḥâtim Muḥammed b. Ḥibbân el-Bustî. es-Ṣaḥîḥ. thk. Şuʿayb el-ʾArnaʾûṭ. 18 Cilt. Beyrut: Muʾessesetu’r-Risâle, 1408/1988.
• İbn Ḥibbân, Ebû Ḥâtim Muḥammed b. Ḥibbân el-Bustî. es-S̱iḳât. 9 Cilt. Hindistan: Dâiratü’l-Meʿârifi’l-ʿOs̱mâniyye, 1393/1973.
• İbn Ḫuzeyme, Ebû Bekr Muḥammed b. İsḥâḳ b. Ḫuzeyme en-Nîsâbûrî. Ṣaḥîḥu İbni Ḫuzeyme. thk. Muḥammed Muṣṭafâ el-ʾAʿẓamî. 2 Cilt. Beyrut: el-Mektebu’l-İslâmî, 1424/2003.
• İbn Kes̱îr, Ebû’l-Fidâʾ İsmâîl b. ʿOmer b. Kes̱îr. Tefsîru’l-Ḳur’âni’l-ʿAẓîm. thk. Sâmî b. Muḥammed. 8 Cilt. b.y.: Dâru Ṭaybe, 1420/1999.
• İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muḥammed b. Yezîd el-Ḳazvînî. Sunenu İbn Mâce. thk. Şuayb el-Arnaʾûṭ. 5 Cilt. b.y.: Dâru’-r-Risâleti’l-ʿÂlemiyye, 2009.
• İbn Reslan (Arslan), Ebü’l-Abbas Şihabüddin Ahmed b. Hüseyin b. Hasan er-Remli el-Makdisi. Şerhu Süneni Ebî Dâvûd. 20 Cilt. Mısır: Dâru’I-Falâh, ts.
• İbn Ruşd, Ebu’l-Velîd Muḥammed b. Aḥmed. Bidâyetu’l-muctehid ve nihâyetu’l-muḳteṣid. 4 Cilt. Kahire: Dâru’l-Ḫadîs̱, 1425/2004.
• İbn ʿAbdülber, Ebû Ömer Cemâlüddîn Yûsuf b. ʿAbdillâh. el-İstiẕkâr. thk. Sâlim Muḥammed ʿAṭâ, Muḥammed ʿAlî Muʿavvıḍ. 9 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-ʿİlmiyye, 1421/2000.
• İbn ʿAbdülber, Ebû Ömer Cemâlüddîn Yûsuf b. ʿAbdillâh et-Temhîd li mâ fî’l-Muvaṭṭaʾ mine’l-Meʿânî ve’l-ʾEsânîd. thk. Muṣṭafâ b. ʾAḥmed, Muḥammed ʿAbdulkebîr. 24 Cilt. Mağrib: Vezâratu ʿUmumi’l-Evḳâf ve’ş-Şuʾûni’l-İslâmiyye, 1387/1967.
• İbnü’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec Cemâlüddîn Abdurraḥmân b. Alî. Câmiʿu’l-mesânîd. thk. Alî Ḥuseyn. 8 Cilt. Riyad: Mektebetu’r-Ruşd, 1426/2005.
• ʿİclî, Ebü’l-Ḥasen Aḥmed b. ʿAbdullâh. es̱-S̱iḳât. b.y.: Dâru’l-Bâz, 1405/1985.
• Kâsım, Abdulmuhsin b. Muhammed. el-Mebsûk alâ minihatu’s-sülûk fi şerhi Tuhfetü’l-Mülük. 4 Cilt. Riyad: Mektebetü’l-Melik Fehdü’l-Vatanî, 1428.
• Keskin, Zahide. "Uygulama Ve Delilleri Açısından Namazda Ellerin Durumu". Rize: RTE Üniversite-si, SB Enstitüsü, YL Tezi, 2016.
• Ḳudûrî, Ebû’l-Ḥuseyn Aḥmed b. Ebî Bekr Muḥammed el-Ḳudûrî. et-Tecrîd. thk. Muḥammed Aḥmed, ʿAlî Cumʿa. 12 Cilt. Kahire: Dâru’s-Selâm, 2. Basım, 1427/2006."
• Mâlik b. Enes, Ebû Abdullâh Mâlik b. Enes b. Mâlik el- Medenî. el-Muvaṭṭaʾ. thk. Muḥammed Fuâd Abdulbâḳî. Beyrut: y.y., 1406/1985.
• Mâverdî, Ebû’l-Ḥasen ʿAlî b. Muḥammed el-Baṣrî. el-Ḥâvî’l-Kebîr fî Fıḳhi Meẕhebi’l-İmâmi’ş-Şâfiʿî ve huve Şerḥu Muḫtaṣari’l-Muznî. thk. eş-Şeyḫ ʿAlî Muḥammed Meʿûḍ, eş-Şeyḫ ʿÂdil Aḥmed ʿAbdulmevcûd. 19 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-ʿİlmiyye, 1419-1999.
• Mirzaoğlu, Murat. “Fıkhü’l-Hadis Bağlamında Namazda Ellerin Bağlanmasıyla İlgili Rivayetlerin Değerlendirilmesi”. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 32 (Eylül 2023), 316-344.
• Muslim, Ebü’l-Ḥasen Müslim b. el-Ḥaccâc el-Ḳuşeyrî en-Nîsâbûrî. el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ. thk. Muḥam-med Fuâd Abdulbâḳî. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İḥyâi’t-Turâs̱i’l-Arabî, 1374/1955."
• Naim, Babanzâde Ahmet. "Sahih-i Buharî Muhtasarı Tecrîd-i Sarih Tercemesi". 12 Cilt. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 7. Basım, 1983.
• Nesâʾî, Ebû Abdurraḥmân Aḥmed b. Şuayb. es-Sunen. thk. Abdulfettâḥ Ebû Ġudde. 9 Cilt. Halep: Mektebetu’l-Maṭbûʿâti’l-İslâmiyye, 1406/1986.
• Nesâʾî, Ebû Abdurraḥmân Aḥmed b. Şuayb. es-Sunenu’l-Kubrâ. thk. Ḥasen ʿAbdulmunîm. 10 Cilt. Beyrut: Muessesetu’r-Risâle, 1421/2001.
• Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Muḥyiddîn Yaḥyâ b. Şeref. Şerḥu’n-Nevevî ʿalâ Muslim. 18 Cilt. Beyrut: Dâru İḥyâi’t-Turâs̱i’l-ʿArabî, 1392/1972.
• Seraḫsî, Muḥammed b. Aḥmed. el-Mebsûṭ. thk. Ḫalîl Muḥiddîn el-Meyyis. 30 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Fikr li’t-Ṭabâati ve’n-Neşri ve’t-Tevzîi, 1421 / 2000.
• Şevkânî, Muḥammed b. ʿAlî b. Muḥammed el-Yemenî. Neylu’l-Evṭâr. thk. ʿIṣâmuddîn eṣ-Ṣabâbıṭî. 8 Cilt. Mısır: Dârü’l-Ḫadîs̱, 1413/1993.
• Şeybânî, Ebû Abdullâh Muḥammed b. el-Ḥasen. el-Âs̱âr. thk. Ebu’l-Vefâ el-Efgānî. 2 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kutubi’l-ʿİlmiyye, 2. Basım, 1413/1993.
• Şınkîtî, Muhammed Hadır b. Seyyid Abdullah. Kevseru’l-meânî’d-derârî fî keşfi habâyâ sahîhi’l-Buhârî. Beyrut: Müessesetu’r-Risâle, 1415.
• Ṭaberânî, Ebü’l-Ḳâsım Müsnidü’d-dünyâ Süleymân b. Aḥmed b. Eyyûb. el-Muʿcemu’l-Kebîr (21. Cildin Parçası). thk. Heyet. b.y.: y.y., 1427/2006.
• Ṭayâlisî, Ebû Dâvûd Suleymân b. Dâvûd el-Baṣrî. el-Musned. thk. Muḥammed b. ʿAbdulmuḥsin et-Turkî. 4 Cilt. b.y.: Dâru Hicr, 1419/1999."
• Tirmiẕî, Ebû ʿÎsâ Muḥammed b. ʿÎsâ. Sunenu’t-Tirmiẕî. thk. Aḥmed Muḥammed Şâkir, Fuʾâd ʿAbdulbâḳî. 5 Cilt. Mısır: Şirketu Muṣṭafâ’l-Bâbî’l-Ḥalebî, 1395/1975.
• Tirmiẕî, Ebû ʿÎsâ Muḥammed b. ʿÎsâ. ʿİlelu’t-Tirmiẕî’l-kebîr. thk. Ṣubḥî es-Sâmerrâî vd. Beyrut: Mek-tebetu’n-Nehḍati’l-ʿArabiyye; ʿÂlemü’l-Kütüb, 1409/1989.
• Topal Keskin, Şevket Zahide. “Uygulama ve Delilleri Açısından Dört Mezhebe Göre Namazda Elle-rin Durumu”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 28 (Aralık 2016), 391-415.
• Useymîn, Ebû Abdillâh Muhammed b. Sâlih. Fethu zi’l-celâli ve’l-ikrâm bi-şerhi Bulûġi’l-merâm. Mektebetu’l İslamiyye, ts.
• Ẕehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muḥammed b. Aḥmed b. ʿOs̱mân. el-Muğnî fi’ḍ-Duʿafâi. thk. Dr. Nûreddîn ʿAttar. b.y.: y.y., ts.
• Ẕehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muḥammed b. Aḥmed b. Os̱mân. Mîzânu’l-İʿtidâl fî Naḳdi’r-Ricâl. thk. Alî Muḥammed el-Becâvî. 4 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Maʿrife, 1382/1963.