Codes of a nation’s cultural memory: Codes of culture

Yıl 2019, RumeliDE 2019.Ö6 - Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Uluslararası Filoloji Çalışmaları Konferansı, 157 - 169, 21.11.2019

Hakan Saraç

https://doi.org/10.29000/rumelide.648467

Cited By: 6

Öz

Human beings are gaining material and spiritual
values after their struggle with nature. These values acquired together
constitute the unique of each society. These data accumulated over time provide
the basis for the formation of cultural memory of societies. Through its
dynamic, collective and systematic structure, all cultural data of societies
from past to the present are stored in cultural memory. The transfer of this
valuable data among the next generations takes place in the language. For this
reason, language records to linguistic signs the universal, national and
cultural values of societies that appear in the cultural memory. In almost
every community’s language there are various codes that encrypt and decipher
this data. This cultural knowledge plays a key role in the learning and
recognition of different societies and their cultures. These universal and
national values are called are called code cultures or culture codes. The fact
that researchers adopted an anthropological approach rather than structuralism
in linguistics by the end of the last century has led to the beginning of
studies on the problems of language and culture interaction. Thus, rise of
sub-disciplines in the linguistics was inevitable. In this context, the study
of the interaction problems between language and culture with the framework of linguoculturogical
approach has led to the emergency of new theories and concepts. In this study,
the formation and development of linguoculturology, which plays an important
role in solving the problems of language and culture interaction, is examined. Accordingly,
code cultures showing the linguistics views of the world, mentality, national
and cultural values of societies are analyzed here. The views and assumptions
put forward in this study are illuminated with Russian and Turkish examples for
this purpose. In conclusıon, the results obtained are evaluated. 

Anahtar Kelimeler

Linguistics, linguoculturology, codes culture, linguistics views of the world, national and cultural values

Bir milletin kültürel belleğinin şifreleri: Kod kültürleri

Öz

İnsanoğlu doğayla olan mücadelesi sonrası maddi
ve manevi kazanımlar elde etmektedir. Birlikte edinilen bu değerler her
toplumun kendine özgü kültürünü oluşturmaktadır. Zamanla biriken bu veriler
toplumların kültürel belleğinin oluşumuna zemin hazırlamaktadır. Dinamik,
kolektif ve sistematik yapısı sayesinde kültürel bellekte geçmişten bugüne
toplumların tüm kültürel verileri saklanmaktadır. Bu değerli verilerin sonraki
kuşaklar arası aktarımı ise dilde gerçekleşmektedir. Bunun için dil toplumların
kültür belleğinde bulunan evrensel, ulusal ve kültürel değerlerini dil
göstergelerine kaydetmektedir. Neredeyse her toplumun dilinde bu verileri
şifreleyen ve deşifre eden çeşitli kodlar bulunmaktadır. Bu kültürel bilgiler
farklı toplumlarını ve onların kültürlerinin öğrenilmesi ve tanınması için
anahtar görevi üstlenmektedirler. Bu evrensel ve ulusal değerlere kod
kültürleri veyahut kültür kodları denilmektedir. 20. yüzyılın sonlarında
araştırmacıların dilbilimde yapısalcı bakış açısı yerine antropolojik yaklaşımı
benimsemesi dil ve kültür etkileşim sorunlarına yönelik çalışmaların
başlamasını sağlamıştır. Böylece dilbilimde alt disiplinlerin doğuşu kaçınılmaz
olmuştur. Bu bağlamda, dil ve kültür arasındaki etkileşim sorunlarının
kültürdilbilimsel yaklaşım çerçevesinde incelenmesi yeni kuram ve kavramların
ortaya çıkışını sağlamıştır. Bu çalışmada, dil ve kültür etkileşim sorunlarının
çözümünde önemli bir rol üstlenen kültürdilbilimin oluşumu ve gelişimi
incelenmektedir. Buna istinaden, toplumların dünya görüşü, mantalitesi, ulusal
ve kültürel değerleri gösteren kod kültürlerinin tahlili yapılmaktadır. Bunun
için çalışmada ileri sürülen görüş ve varsayımlar Rusça ve Türkçe örneklerle
aydınlatılmaktadır. Sonuç bölümünde ise elde edilen sonuçlar değerlendirilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Dilbilim, kültürdilbilim, kod kültürler, dil dünya görüşü, ulusal ve kültürel değerler

Kaynakça

• Arman, A. (2014). Balkan Naci İslimiyeli’nin ‘Köşe yazarı’ kıyafetini giydim: http://www.hurriyet.com.tr/balkan-naci-islimyelinin-kose-yazari-kiyafetini-giydim-27179363 [10.09.2019]. Bircan, U. (2015). “Saussure’de Dil, Dilbilim ve Göstergebilim”. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 25: 43-66. Doğan, Mehmet (2011). Büyük Türkçe Sözlük (23. Baskı). Ankara: Yazar. Gudkov, D.B. (2004). “Yedinitsy Kodov Kul'turı: Problema Semiotiki”. Yazık, Soznaniye, Kommunikatsiya, 26: 39-50. Humboldt, F. W. (2000). Izbrannıye Trudı po Yazıkaznanıyu. Moskva: Progress. Kovşova, M.L. (2012). Lingvokul’turologiçeskiy Metod vo Frazeologii: Kod Kul’turı. Moskva: Knijnıy Dom «Librokom», URSS. Kozan, O. (ed.) (2014). Kültürdilbilim Temel Kavramlar ve Sorunlar. Ankara: Gazi kitabevi. Krasnıh, V.V. (2002). Etnopsikholingvistika i Lingvokul'turologiya. Moskva: Gnozis. Krasnıh, V.V. (2003). «Svoy» Sredi «Çujıh»: Mif ili Real'nost'?. Moskva: Gnozis. Kuru, B. (2014). Ahilik Kültürü Haftası Denizli’de Renkli Etkinliklerle Kutlandı: http://www.denizlihaber.com/denizli/kent-genel/ahilik-haftasi-kutlandi/ [18.09.2019]. Levent, S. (2014). Sahne ‘yırtıcı fikirler’in: http://www.hurriyet.com.tr/sahne-yirtici-fikirler-in-27530712 [18.08.2019]. Maslova, V.A. (2001). Lİngvokul’turologiya: Uçebnoye Posobiye Dilya Studentov Vışşıh Uçebnıh Zavedeniy. Moskva: İzdatel’skiy centr «Akademiya». Ozhegov, S., Shvedova, N. (2006). Tolkovıy Slovar’ Ruskkogo Yazıka: 80 000 Slov i Frazeologiçeskih Yedinits. Moskva: OOO «A TEMP». Rusça Ulusal Derlemi: http://www.ruscorpora.ru/new/ [19.07.2019]. Sapir, E. (1993). Izbrannıye Trudı po Yazykoznanıyu ı Kul’turologii. Moskva: Progress. Stepanov, Yu.S. (2004). Konstantı. Slovar’ Russkoy Kul’turı. Moskva: Akademiçeskiy Proekt. Teliya, V.N. (1996). Russkaya Frazeologiya: Semantiçeskiy, Pragmatiçeskiy i Lingvokul’turologiçeskiy Aspektı. Moskva: Yazıki Russkoy Kul’turı. Teliya, V.N. (2006a). “Predislovıye”. Bol’shoy Frazeologiçeskiy Slovar’ Russkogo Yazıka. Znaçenıye. Upotrebleniye. Kul’turologiçeskiy Kommentarı / V.N. Teliya (ed.). A.P. KNİGA, 6-14. Teliya, V.N. (2006b). “Posleslovıye. Zamısel, tseli i zadaci frazeologiceskogo slovarya nogovo tipa”. Bol’shoy Frazeologiçeskiy Slovar’ Russkogo Yazıka. Znaçenıye / V.N. Teliya (ed.). A.P. KNİGA, 776-778. Türk Dil Kurumu: https://tdk.gov.tr/ [10.09.2019].