Tahsin Nahid’s prose on an investigation

Yıl 2019, Sayı: 17, 120 - 133, 21.12.2019

Kazım Çandır

https://doi.org/10.29000/rumelide.656658

Öz

Tahsin Nahid is one of the important representatives of Fecr-i Âti Literature. We studied his proses in this article. Twenty prose texts belonging to the author were handled and these are divided into four different categories. These include: the introduction of the artist, criticism of the works and literary affairs, small stories and other topics. In the introduction of the artist, the author introduces some Turkish and Western artists to Turkish public. Tahsin Nahid's writings about literary works belong to four theatricals and one belongs to the poetry critique. The three writings dedicated to theater criticism are about the plays of Halid Ziya named "Fürûzan", "Mouse" and "Nightmare". The other theater writing is the evaluation of Şahabeddin Süleyman's "Broken Enclosure" play. The only criticism he wrote about poetry is Celal Sahir's "Black Book". Tahsin Nahid has three writings on literary issues. In this criticism, the writer focuses on the understanding of rhyme and rhyme, the national literary movement, the personality issue in literature, and how important the theatrical work. Tahsin Nahid has only one small story called "His Nights". The story is dedicated to the Spiritual Divine Nunnery and has been received in the form of independent poetry. Tahsin Nahid 's prose consists mostly of subjective evaluations of the author' s own descriptions. These writings are also important in terms of giving information about the author's period.

Anahtar Kelimeler

Theater, poetry, criticism, Halit Ziya, Fecr-i Ati

Tahsin Nâhid’in düzyazıları üzerinde bir inceleme

Öz

Tahsin Nâhid, Fecr-i Âti Edebiyatı’nın önemli temsilcilerinden biridir. Biz bu makalemizde onun düzyazılarını inceledik. Yazara ait toplam yirmi adet düzyazı metni ele alınmış, bunlar dört farklı kategoriye ayrılmıştır. Bunlar: Sanatçı tanıtımı, eserlerin tenkidi ve edebi meseleler, küçük hikâye ve diğer konular başlıklarını taşır. Sanatçı tanıtımında yazar, Türk ve Batılı bazı sanatkârları Türk kamuoyuna tanıtmaktadır. Eser tenkidi olarak Tahsin Nâhid’in edebî eserler hakkında yazdığı beş yazıdan dördü tiyatroya, biri ise şiire aittir. Tiyatro tenkidine tahsis edilen üç yazı, Halid Ziya”nın “Fürûzan”, “Fare” ve “Kâbus” isimli piyesleri hakkındadır. Diğer tiyatro yazısı ise, Şahabeddin Süleyman’ın “Kırık Mahfaza” piyesinin değerlendirilmesidir. Şiirle ilgili olarak yazdığı tek tenkit yazısı Celal Sahir’in “Siyah Kitap” adlı eseridir. Tahsin Nâhid’in edebi meselelerle ilgili üç adet yazısı vardır. Yazar bu yazılarında vezin ve kafiye anlayışı, Millî Edebiyat hareketi, edebiyatta şahsiyet meselesi, tiyatronun ne kadar önemli bir sanat eseri olduğu üzerinde durur. Tahsin Nâhid’in “Onun Geceleri” isminde tek küçük hikâyesi vardır. Hikâye Ruhsar Nevvare Hanıma ithaf edilmiş ve mensur şiir şeklinde kaleme alınmıştır. Tahsin Nâhid’in kaleme aldığı düzyazıları daha çok yazarın kendi intibalarını anlattığı subjektif değerlendirmelerden oluşur. Bu yazılar yazarın yaşadığı dönem hakkında bilgi vermesi açısından da önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Tiyatro, şiir, tenkit, Halit Ziya, Fecr-i Ati

Kaynakça

• Bilmiş, V. (2011), Tahsin Nahid: İnsan ve Eser (Hayatı ve Şiirleri), (Yüksek Lisans Tezi), Elazığ: Fırat Üniversitesi. Çandır, K. (2001), Tahsin Nahid ve Şiirleri Üzerinde Bir Araştırma/İnceleme, (Yüksek Lisans Tezi), Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi. Çetin, N. (2014), Tahsin Nahit, Ahmet Vefa ve Şiirleri, Ankara: Akçağ. Gümüş, H. N. (2003), Tahsin Nahid ve Ruhsan Nevvare Hayatları Düz yazıları ve Ortak Eserleri Jöntürk, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Yeditepe Üniversitesi. Kabakçı, B. (2002), Tahsin Nahit’in Hayatı-Sanatı-Eserleri, (Yüksek Lisans Tezi), Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi. Koçak, A. (2016), Gece ve Deniz Şairi Tahsin Nahit, İstanbul: Akıl Fikir. Koçak, A. (2016), Tahsin Nahit Bütün Şiirleri, İstanbul: Akıl Fikir. Parlatır, İ.-Çetin, N. (1999), Genç Kalemler Dergisi, Ankara: TDK.. T. Nâhid (1324/1908), Hafta-yı edebî, Bağçe, 26 Ağustos/8 Eylül, (21), 6-7. T. Nâhid (1324/1909), Edmon ve Ruzmonde Rostand, Mehâsin, 1 Kanun-ı sanî/14 Ocak 1 (5), 298-303. T. Nâhid (1324/1909), Katvel Mendes, Âşiyân, 17 Kanun-ı sanî/30 Ocak, 2 (24), 332-335. T. Nâhid (1324/1909), Kokolin, Servet-i Fünûn, 12 Şubat/25 Şubat, 36 (926), 252-254. T. Nâhid (1324/1909), Kontes Matyu Dönvay, Mehâsin, 14 Şubat/13 Mart, 1 (6), 389-395. T. Nâhid (1324/1909), Mekteb-i Harbiye Hadisesi, Servet-i Fünûn, 1 Şubat/14 Şubat, 36 (923), 204-207. T. Nâhid (1324/1909), Onun Geceleri, Servet-i Fünun, 22 Kanun-ı Sani/4 Şubat, (923), 204-207. T. Nâhid (1325/1909), Nesl-i Cedit Edîbeleri, Resimli Kitap, 1 Nisan/14 Nisan, 2 (7), 740-744. T. Nâhid (1325/1909), On Temmuz Hakkında, Musavver Muhit, 10 Temmuz/23 Temmuz, 2 (37), 400. T. Nâhid (1325/1910), Kırık Mahfaza, Servet-i Fünûn, 4 Şubat/17 Şubat, 37 (976), 211-213. T. Nâhid (1326/1910), Musahabe-i Edebîye, Kanad, 2 Teşrin-i evvel/15 Ekim, 1 (1), 1-3. T. Nâhid (1327/1911), Siyah Kitap Münasebeti İle, Genç Kalemler, 29 Mart/11 Nisan, 2 (1), 81-85. T. Nâhid (1328/1912), Gâlib Dede Hakkında Efkâr, Hakk’ın Edebî İlâvesi, 29 Haziran/12 Temmuz, (11) 6. T. Nâhid (1328/1913, Rıza Tevfik Hakkında Tahassüsler, Servet-i Fünûn, 16 Şubat/1 Mart, 42 (1082), 373. T. Nâhid (1334/1918), Temâşâ Musahabesi: Fâre Piyesi, Âtî, 16 Haziran/16 Haziran, (167), 4. T. Nâhid (1334/1918), Temâşâ Musahabesi: Fürûzan Hakkında, Âtî, 10 Şubat/10 Şubat, (41), 1-2. T. Nâhid (1905), Fener, Çocuk Bahçesi, 20 Nisan, 2 (12), 3. T. Nâhid (1909), Sabâvet, Musavver Muhit, 11 Şubat, (14), 221. T. Nâhid (1918), Temâşâ Musahabesi: Kâbus Münasebetiyle, Âtî, 23 Haziran, (174), 4. T. Nâhid (1327/1912), Büyük Şâirimiz İçin (Tevfik Fikret), Servet-i Fünûn, 19 Kanun-ı sani/1 Şubat, 42 (1078), 267. T. Nâhid (1919), Bir Musahabe, Şâir Nedim, 6 Şubat, 1 (4), 54-55. T. Nâhid -R. Nevvare, (1325/1909), Tiyatro Hakkında Bir Mütala’a, Jöntürk Piyesi, İstanbul: Suhulet Kütüphanesi, 82-85. Urgan, M., (1998), Bir Dinozorun Anıları, İstanbul, Yapı Kredi. Yılmaz, A.-Çandır, K. (2005), Tahsin Nahid’in Piyesleri, Ankara: Ürün.