Boris Gorbatov’un savaş öykülerinde parti motifi

Yıl 2020, Sayı: 21, 791 - 800, 21.12.2020

Yasemin Gürsoy

https://doi.org/10.29000/rumelide.835415

Öz

Tüm dünyayı derinden etkileyen II. Dünya Savaşı, özellikle Sovyetler Birliği’nde maddi ve manevi büyük kayıplara neden olmuştur. Son derece acı sonuçlar doğursa da II. Dünya Savaşı, sanatla uğraşan insanların ruhlarına dokunur ve onları farklı türlerde yeni eserler vermeye teşvik eder. Özellikle Sovyet Dönemi Rus edebiyatı adına savaş daha ilk günden yararlanılmaya başlanılan büyük ve verimli bir kaynak haline gelir. Yıllardır yönetimin baskısı altında durma noktasına gelen Rus edebiyatı, savaşın etkisi ile yeniden ivme kazanır. Stalin’in de isteği ile yazarların üzerindeki baskı azaltılarak onların destekleri alınmaya ve halkın yurtseverlik duygularını uyandıracak eserler vermeleri için yönlendirilmeye çalışılır. Yazarlar, savaş sırasında halkı motive etmek için eserler verirken ideolojik unsurların da etkisinde kalırlar. Bu yazarlardan biri olan Boris Gorbatov, küçük yaşlarda Komünist Parti’ye katılır, yazarlık yılları boyunca ideolojinin savunucusu olur ve eserlerinde Komünist Parti’yi destekler. Aynı zamanda savaş öncesi edindiği askerlik tecrübesi sayesinde savaşa hazır olması, bu süreci eserlerinde başarılı bir şekilde aktarmasına katkı sağlar. Bu makalenin ilk bölümünde savaş sırasında yazarların genel durumuna ve ideolojinin edebiyat üzerindeki etkilerine değinilmiştir. İkinci bölümde Boris Gorbatov’un yaşamı özellikle parti ve askerlik deneyimleri üzerinde durularak ele alınmış, edebi kişiliği ortaya çıkarılmıştır. Son bölümde ise savaşı konu edindiği ve parti motifini kullandığı öyküleri belirlenmiş ve eserler üzerinden motife dayalı üslup analizi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gorbatov,, savaş, motif, parti, parti bileti

The motif of party in Boris Gorbatov’s war novels

Öz

II. World War, which deeply affected the entire World, caused great material and moral losses, especially in the Soviet Union. Although it has extremely painful consequences, II. World War deeply affects the spirits of people engaged in the arts, encouraging them to produce new works of different genres. Yhe war becomes a great resource for Soviet-era Russian literature, that begins to be used from the first day. Literature, which has stalled under pressure from the goverment for years, is gaining momentum again. At Stalin's request, the pressure on the authors is reduced and their support is sought. Authors are directed to give works that will arouse the people's feelings of patriotism. While authors produce works to motivate the people during the war, they are also influenced by ideological elements. One of these writers, Boris Gorbatov, joins The Communist Party at an early age, becomes an advocate of ideology during his years of writing and defends The Communist Party in his works, but also thanks to his military experience, his readiness for war contributes to successfully conveying the process in his works. The first part of this article addresses the situation in which writers found themselves during the War and the effects of ideology on literature. In the second part, Boris Gorbatov's life is examined with particular emphasis on his party and military experience. In the last part, the stories about the War in which the `party` motif is used, are defined and a stylistic analysis based on the motifs is made.

Anahtar Kelimeler

Gorbatov, war, motif, party, party membership book

Kaynakça

• Aydın, O. (2017). Stalin: Asya ile Avrupa’nın Tam Ortasında Bir “Diktatör” ve “Yüce Önder” Tartışması. Liderlerin Sovyeti: Devrimden Perestroykaya, (Ed. A. Kaşoğlu), İstanbul: Çeviribilim, 79-122.
• Can, B. (2012). Büyük Vatan Savaşının Gölgesinde Rus Edebiyatına Bakış. AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi, C:1 S:1, 42-49.
• Çetişli, İ. (2017). Edebiyat Sanatı ve Bilimi. Ankara: Akçağ...........................................
• Freedman, W. (2009). Edebi Motif: Bir Tanım ve Değerlendirme. (Çev: F. Özşener). Yedi, (2), 61-66 .
• Gorbatov, B. (1988a). Avtobiografiya. B. Gorbatov, Sobraniye soçineniy v çetıryoh tomah, Tom 1, 27-36.
• Gorbatov, B. (1988b). Sobraniye soçineniy v çetıryoh tomah. Tom 3. Moskva: Pravda.
• Gürsoy, Y. (2018). Sovyet Dönemi Rus Edebiyatı (1953-1991). Ankara: İksad Publishing House.
• Kaganoviç, L. (2003). Pamyatnıye zapiski. Moskva: Vagrius.............................
• Kaplan, M. (2005). Hikaye Tahlilleri. İstanbul: Dergah Yayınları...........................
• Kunina, N. (1995). Totalitarnıy yazık: Slovar i reçevıye reaktii. Yekaterinburg: İzdatelstvo Uralskogo Universiteta.
• Lenin, V. (1942). Lenin o literature. Moskva-Leningrad: Detgiz. .......................................
• Metçenko, A. & Petrov, S. (1983). İstoriya russkoy sovetskoy literaturı 40-80’е godı. Moskva: Prosveşçeniye.
• Serdeçnıy Ye. (2016) Svoyeobraziye stilistiçeskih sredstv sozdaniya obraza v voyennıh rasskazah Borisa Gorbatova. Yazık. Slovesnost. Kultura, No: 1-2, 37-49.
• Simonov, K. (1985). Sobraniye soçineniy. V 10-ti tomah. Tom 10. Moskva: Hudojestvennaya literatura.
• TDK (2020). Güncel Türkçe Sözlük. https://sozluk.gov.tr/ Erişim Tarihi: 13.09.2020...........................................
• Ternovskiy, A. (1988). Tvorçestvo pisatelya boytsa. B. Gorbatov, Sobraniye soçineniy v çetıryoh tomah, Tom 1, 3-24.
• Uşakov, D. (1935). Tolkovıy slovar russkogo yazıka. http://feb-web.ru/feb/ushakov/ush-abc/default.asp Erişim tarihi: 12.09.2020.