Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde uzaktan eğitim derslerine ilişkin deneyimler

Yıl 2021, Sayı: 22, 96 - 117, 21.03.2021

Mülkiye Ezgi İskender

https://doi.org/10.29000/rumelide.885523

Cited By: 7

Öz

Uzaktan eğitimin hemen bütün kademelerde yaygın bir şekilde kullanılmaya başladığı bu son dönemde, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında yapılacak çalışmaların uzaktan eğitim süreçlerinin daha etkili bir şekilde yürütülmesi için faydalı olacağı düşünülmektedir. Bu kapsamda yapılan araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde öğretim elemanlarının ve öğrencilerin uzaktan eğitimle eş zamanlı (senkron) olarak yürütülen derslere ilişkin görüşlerinin ve davranışlarının incelenmesidir. Bu çerçevede öğretim elemanlarının ve öğrencilerin sürece ilişkin görüşlerine başvurulmuş ve dersler gözlemlenmiştir. Çalışma, nitel araştırma yöntemleriyle yürütülmüştür. İç içe geçmiş tek durum deseninde düzenlenen çalışmada yarı-yapılandırılmış gözlem formu ve yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada 4 öğretim elemanı ve 8 öğrenci ile bire bir görüşme yapılmıştır. A2 ve B2 düzeyinde iki farklı sınıf 2 saat gözlemlenmiştir. Elde edilen verilere içerik analizi yapılmış; kod, kategori ve temalara ulaşılmıştır. Çalışma süresince yapılan gözlem ve görüşmelerden hareketle iletişimsel anlamda başarılı olan uzaktan eğitim sürecinde, mekânsal ve ekonomik avantajlar öne çıkmıştır. Buna karşılık anlatıma dayanan temel dil becerilerinden konuşma ve yazma becerilerinin geliştirilmesi süreçlerine yönelik sorunların yaşandığı, bu sorunların da uygulama imkânlarının yetersizliği ve materyal eksikliğinden kaynaklandığı ifade edilmiştir. Ayrıca gramer öğretiminden de verim alınamadığı müşahede edilmiştir. Teknik aksaklıklar, öğretim elemanlarının ve öğrencilerin çevrim içi sınıf ortamına adaptasyon sorunları da çalışma neticesinde tespit edilen olumsuz sonuçlar arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi,, uzaktan eğitim, temel dil becerileri,, durum çalışması

Experıences of dıstance learnıng courses ın teachıng Turkısh as a foreıgn language

Öz

In this recent period, when distance education has started to be used widely at almost all levels, it is thought that the studies to be carried out in the field of teaching the Turkish language as a foreign language will be beneficial for carrying out distance education processes more effectively. The study conducted in this context aims to examine instructors and students' views and behaviours regarding the lessons conducted synchronously with distance education in teaching the Turkish language as a foreign language. In this framework, the lecturers and students' views on the process were consulted, and the courses were observed. The study was conducted with qualitative research methods. Semi-structured observation form and semi-structured interview form were used in the study, which was organized in a nested single case pattern. In the research, one-on-one interviews were conducted with 4 instructors and 8 students. Two hours of observation were made in two different classes at A2 and B2 levels. Content analysis was made on the obtained data; codes, categories and themes have been reached. Based on the observations and interviews made during the study, the spatial and economic advantages came to the fore in the process of distance education, which is successful in terms of communication. On the other hand, it was stated that there are problems related to the development of speaking and writing skills, one of the basic language skills based on expression, and these problems are caused by the inadequacy of practicing opportunities and lack of materials. It has also been observed that there is no efficiency in grammar teaching. Technical problems, adaptation problems of faculty members and students to the online classroom environment are among the negative results determined as a result of the study.

Anahtar Kelimeler

Teaching Turkish language as a foreign language, distance education, basic language skills, case study, content analysis

Kaynakça

• Adıyaman, Z. (2001). Uzaktan eğitim yoluyla yabancı dil öğretimi. The Turkish Online Journal of Educational Technology (TOJET), 1(11), 92-97.
• Al, U., & Madran, R. O. (2004). Web-based distance education systems: Required features and standards. Bilgi Dünyası, 5(2), 259-271.
• Arrosagaray, M., González-Peiteado, M., Pino-Juste, M., & Rodríguez-López, B. (2019). A comparative study of Spanish adult students attitudes to ICT in classroom, blended and distance language learning modes. Computers & Education, 134, 31-40.
• Ateş, A., & Altun, E. (2008). Bilgisayar öğretmeni adaylarının uzaktan eğitime yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 28(3), 125-145.
• Balaman, F. (2018). Web Tabanlı Uzaktan Eğitim ile Geleneksel Eğitimin İnternet Programcılığı 2 Dersi Kapsamında Karşılaştırılması. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 7(2), 1173-1200.
• Bilgiç, H. G., & Tüzün, H. (2015). Yükseköğretim kurumları web tabanlı uzaktan eğitim programlarında yaşanan sorunlar. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 1(3), 26-50.
• Bozkurt, A. (2017). Türkiye’de uzaktan eğitimin dünü, bugünü ve yarını. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(2), 85-124.
• Can, T. (2012). Yabancı dil öğretimi bağlamında öğrenen özerkliğinin sanal öğrenme ortamları yoluyla desteklenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 72-85.
• Creswell, J.W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma gore nitel araştırma ve araştırma deseni (3. Baskıdan Çeviri). Robert K. Yin (Çeviri Editörleri: M. Bütün & S.B.Demir). Ankara: Siyasal Yayın Dağıtım.
• Düzakın, E., & Yalçınkaya, S. (2008). Web tabanlı uzaktan eğitim sistemi ve Çukurova Üniversitesi öğretim elemanlarının yatkınlıkları. Journal of the Cukurova University Institute of Social Sciences, 17(1), 225-244.
• Ekmekçi, E. (2015). Distance-education in foreign language teaching: evaluations from the perspectives of freshman students. Procedia-Social and Behavioural Sciences, 176, 390-397.
• Eroğlu, F. & Kalaycı, N. (2020). Üniversitelerdeki zorunlu ortak derslerden yabancı dil dersinin uzaktan eğitim uygulamasının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(1), 236-265.
• Eygü, H. & Karaman, S. (2013). Uzaktan eğitim öğrencilerinin memnuniyet algıları üzerine bir araştırma. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 36-59.
• Gökmen, Ö. F., Uysal, M., Yaşar, H., Kırksekiz, A., Güvendi, G. M., & Horzum, M. B. (2017). Türkiye’de 2005-2014 yılları arasında yayınlanan uzaktan eğitim tezlerindeki yöntemsel eğilimler: Bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 42(189).
• Gürer, M. D., Tekinarslan, E., & Yavuzalp, N. (2016). Çevrimiçi ders veren öğretim elemanlarının uzaktan eğitim hakkındaki görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 7(1).
• İbicioğlu, H., & Antalyalı, Ö. L. (2005). Uzaktan eğitimin başarısında imkân algı motivasyon ve etkileşim faktörlerinin etkileri: karşılaştırmalı bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 325-338.
• Kandemi̇r, O. (2014). Türkiye'de yükseköğretim düzeyinde uzaktan eğitim uygulamaları: eğitimde fırsat eşitliği ve ekonomik kalkınma. Electronic Turkish Studies, 9(5), 1155-1176.
• Keegan, D. (1996). Foundations of distance education (3rd ed.). London: Routledge.
• Kör, H., Çataloğlu, E., Erbay, H. (2013).Uzaktan ve örgün eğitimin öğrenci başarısı üzerine etkisinin araştırılması. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 267-279
• Larreamendy-Joerns, J., & Leinhardt, G. (2006). Going the distance with online education. Review of Educational Research, 76(4), 567-605.
• Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• O’Malley, J., & McCraw, H. (1999). Students perceptions of distance learning, online learning and the traditional classroom. Online Journal of Distance Learning Administration, 2(4), 1-9.
• Ozan, Ö. & Göçmenler, H. (2018). Türkçenin yabancı dil olarak uzaktan farklılaştırılmış öğretimi projesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(Özel Sayı), 129-134.
• Öztürk, A. (2006). Bilgisayar destekli öğretimde geribildirim türü ve zamanlamasının öğrenci başarısı ve öğrenmede kalıcılık üzerindeki etkisi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No: 215406)
• Papalas, M. (2013). New Orientations for French Language Learning: Is Synchronous Distance Education a Viable Solution? The French Review, 87(1), 99-111.
• Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörleri: M. Bütün & S.B. Demir.). Ankara: Pegem Akademi.
• Pilancı, H. (2009). Uzaktan Türkçe öğrenen yabancıların Türkçeyi iletişim aracı olarak kullanabilme yeterlikleri. Dil ve Dilbilimi Çalışmaları Dergisi, 5(2), 49-61.
• Saldana, J. (2019). Nitel Araştırmacılar İçin Kodlama El Kitabı (3. Baskıdan çeviri, Çeviri editörleri: A. Tüfek Ekici ve S. N. Şad). Ankara: Pegem Akademi.
• Semradova, I., & Hubackova, S. (2016). Teacher responsibility in distance education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 217, 544-550.
• Silverman, D. (2018). Nitel verileri yorumlama (5. Baskıdan çeviri, Çeviri editörü: E. Dinç). Ankara. Pegem Akademi.
• Şahin, M. C., & Tekdal, M. (2005). İnternet tabanlı uzaktan eğitimin etkililiği: Bir meta-analiz çalışması. Akademik Bilişim Konferansı, 2-4 Şubat 2005, Gaziantep, 02-04.
• Şen, B., Atasoy, F., & Aydın, N. (2010). Düşük maliyetli web tabanlı uzaktan eğitim sistemi uygulaması. Akademik Bilişim Konferansı, 10-12 Şubat 2010, Muğla, 10-12.
• Şen, Ü. (2016). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Uzaktan Eğitim Programları. Journal of Kirsehir Education Faculty, 17(2), 411-428.
• Ulmer, L. W., Watson, L. W., & Derby, D. (2007). Perceptions of higher education faculty members on the value of distance education. Quarterly Review of Distance Education, 8(1), 59-70.
• URL 1. https://www.telc.net/fileadmin/user_upload/Publikationen/Diller_iain_Avrupa_Ortak _oneriler_AEeraevesi.pdf
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yiğit, T., Aruğaslan, E., Özaydın, B., Tonguç, G., & Özkanan, A. (2012). Geleneksel eğitim ve uzaktan eğitimde öğrenen başarılarının karşılaştırılması: temel bilgi teknolojileri kullanımı dersi örneği. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi (ET-AD), 3(3), 1539-1542.
• Yin, R. (2014). Case study research: Design and methods (5th Ed.). London: Sage.
• Zhang, X. (2018). Mitigating suburban English writing teachers’ constrained professional development through distance education: One case study. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 19(5), 239-254.
• Zhao, Y., Lei, J., Yan, B., Lai, C., & Tan, H. S. (2005). What makes the difference? A practical analysis of research on the effectiveness of distance education. Teachers College Record, 107(8), 1-83.