Sabahattin Ali’nin hayatında aşkın yeri ve aşk temli şiirlerinin tem, dil ve üslup açısından incelemesi

Yıl 2021, Sayı: 22, 409 - 422, 21.03.2021

Yıldıray Bulut

https://doi.org/10.29000/rumelide.886086

Öz

Sabahattin Ali, (1907-1948) Cumhuriyet devri yazarlarımızdan biridir. Daha çok roman ve öyküleriyle tanınan Ali, edebiyata genç yaşında şiirle adım atmıştır. Farklı edebî türlerde eser vermiş bir yazar olarak o, tecrübelerini eserlerine aktarmıştır. Yani onun eserlerinde hayatından izler bulmak mümkündür. Hayatının büyük bir kısmı zorluklar ve sıkıntılarla geçen yazarın az olmakla beraber sosyal ve toplumsal konulu şiirleri bulunur; ancak çoğunlukla aşk, ölüm, yalnızlık ve kaçış gibi bireysel temleri tercih ettiği söylenebilir. Örneğin aşk, onun hayatındaki ve şiirlerindeki en baskın duygudur. Bu sebeple aşk temli şiirler yazması doğaldır. Öyle ki hapishane günlerini anlattığı şiirlerinin kimilerinde dahi bu duyguya yer vermiştir. Çünkü aşk, onun bu zor günlerinde yanında olan en önemli dost, destek ve güç olmuştur. Bu sayede karamsarlığını, bedbinliğini ve umutsuzluğunu ötelemeyi hatta yenmeyi başarmış ve böylece hayatın zorluklarına karşı dayanma gücünü kendinde bulabilmiştir. O, sevinçlerini, acılarını kısacası duygularını insanlarla paylaşarak yaşamayı sever. Çoğu zaman duygularına karşılık bulamasa da aşka paylaşımcı bir açıdan yaklaşmasının sebebi budur. Bu çalışmanın kapsamını, Sabahattin Ali’nin hayatında aşkın yeri, Atilla Özkırımlı tarafından hazırlanan “Sabahattin Ali Bütün Şiirleri” adlı eserde bulunan şiirlerdeki aşk teminin, Nurullah Çetin’in “Şiir Çözümleme Yöntemi” adlı eserindeki aşk duygusuna yapılan tanımlamalara göre incelenmesi ve aşk temini içeren şiirlerin dil ve üslup özelliklerinin belirtilmesi oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sabahattin Ali, şiir, aşk, dil, üslup

The place of love in Sabahattin Ali’s life and an analysis of love theme poems in terms of theme, language and style

Öz

Sabahattin Ali is one of our Rebuplic Period writers. Ali, mostly known with his novels and stories, started literature with poetry at an early age. As a writer who has various literary works, conveyed his experiences to his pieces. In a different word, it is possible to see signs of his life in his works. The writer, whose life was very hard and problematical, has social themed poems, although they are less, but it must be said that he prefers individual themes like love. Love is the most dominant emotion in his life and poems. For that reason, it is normal that he writes love themed poems. It is so usual that he writes about love in his some poems about his imprisonment days. Love is his the most valuable friend, support and power in those hard days. He achieved not only to postpone his pessimistic and desperate feelings but also to beat them and thus he has the power of bearing hard conditions of life. He loves sharing his joys and sorrows with people. Even though he couldn’t find a response to his feelings, he approaches love with a sharing point of view. The scope of this study includes the place of love in Sabahattin Ali’s life, the theme of love in the poems in the work titled “ Sabahattin Ali Bütün Şiirleri” prepared by Atilla Özkırımlı, according to the descriptions made for the feeling of love in Nurullah Çetin’s work titled “Şiir Çözümleme Yöntemi”. It constitutes the expressions of the language ands style features of poems.

Anahtar Kelimeler

Sabahattin Ali,, poem, love, language, style

Kaynakça

• Aksu, Sevinç Türkmen (2017). “Hakikat Sevgisi ve Hakikat Arzusu Olarak Felsefe: Platon ve Spinoza”, Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi. (S.24): 277-294.
• Aytaç, Aslıhan (2018). “Sabahattin Ali Şiirlerinde Trajik Yazgı”, HECE, Susturulamayan Ses Sabahattin Ali Özel Sayısı. Özel Sayı: 35, (S. 253): 776-784.
• Biricik, İbrahim (2017). “Sabahattin Ali’nin Eserlerinin Kaynakları Roman, Hikâye ve Şiirlerinde Biyografik Unsurlar” Mecmua Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. (3), 55-59.
• Çetin, Nurullah (2008). Şiir Çözümleme Yöntemi. Ankara: Öncü Kitap.
• Devellioğlu, Ferit (2002). Osmanlıca – Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Kitabevi.
• Ergin, Özgen, “O, -Sabahattin Ali-” Gerçek Edebiyat 2016. https://gercekedebiyat.com/haber-detay/o-sabahattin-ali---ozgen-ergin/2085 [Erişim tarihi: 27.12.2020].
• Güngör, Bilgin (2019). “Bir Poetikanın İstatistiği: Sabahattin Ali’nin Şiirlerini Kelimeler Işığında Yeniden Düşünmek”, Kültür Araştırmaları Dergisi, C.1, S.2, s. 174-182.
• İmam-ı Muhammed Gazâli (2016). Mükâşefetü’l-Kulûb (Kalplerin Keşfi). Çev. Salih Uçan. İstanbul: Çelik.
• Korkmaz, Ramazan (1991). Sabahattin Ali -İnsan ve Eser-. (Doktora Tezi), Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Korucu, Ayşe Arzu (2019). “Freudyen ve Jungiyen Yaklaşımlarla Anne Olgusu”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 23(1), 133-143.
• Sabahattin Ali (2016). Sabahattin Ali Bütün Şiirleri. Haz. Atilla Özkırımlı, İstanbul: Yapı Kredi.
• Sabahattin Ali (2018). Canım Aliye, Ruhum Filiz. Haz. Sevengül Sönmez, İstanbul: Yapı Kredi.
• Sağlam, Mehmed Halil (2020). “Sabahattin Ali’nin Şiirlerinde Dağ İmgesi”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi. 21(46), 86-101.
• Şemseddin Sami (2018). Kâmûs-ı Türkî (Latin Harfleriyle). Haz. Raşit Gündoğdu, Niyazi Adıgüzel, Ebul Faruk Önal, İstanbul: İdeal Kültür.
• TDK (Türk Dil Kurumu) (1988). Türkçe Sözlük I, Ankara: Türk Dil Kurumu.
• Uludağ, Süleyman (1991). “Aşk”. İslâm Ansiklopedisi. C.4. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. s.11-21.
• Yıldız, Esra (2017). Sabahattin Ali’nin Eserlerinde Aşk. (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü.