Yeni Hayat’a Ömer Seyfettin hikâyelerinden bakmak

Yıl 2021, Sayı: 22, 466 - 477, 21.03.2021

Yunus Emre Özsaray

https://doi.org/10.29000/rumelide.895953

Cited By: 1

Öz

Yeni Hayat ideali, Meşrutiyetle başlayan ve daha sonra Cumhuriyet’e inkılap olarak intikal eden bütünüyle bir değişim sürecinin kavramsallaştırmasıdır. Yeni Hayat, Osmanlı modernleşmesinde değer inşa sürecinde Tanzimat’tan sonraki ikinci kavramsallaştırmadır. Tanzimat, Jön Türkleri hazırlamış, Jön Türkler de Meşrutiyet süreçlerini hazırlamıştır. Tanzimat’ı daha çok siyasal inkılap ile ilişkilendirirsek Yeni Hayat’ı siyasi inkılap sürecinde ortaya çıkan toplumsal sorunları tadil etmeyi merkeze alan ve yeni dönemin ruhunu içtimaî inkılaba dönüştürmek isteyen hareket olarak tanımlayabiliriz. Bu açıdan bakıldığında İttihat Terakki kadroları içinde bulunan bu grubun sosyal ve kültürel inkılabın yürütücüsü oldukları söylenebilir. Bir hikâyeci olarak Ömer Seyfettin bu sürecin bir taraftan âdeta vakanüvisliğini yapmış, diğer taraftan yeni hayatın yeni kıymetlerinin yerleşmesi ideali etrafında da hikâyelerini kaleme almıştır. Bu açıdan, Ziya Gökalp’in tedrici bir tekâmül olarak nitelediği Yeni Hayat’ın değişim/değiştirim sürecini Ömer Seyfettin hikâyeleri üzerinden okuyacağız.

Anahtar Kelimeler

Ömer Seyfettin, Yeni Hayat, Meşrutiyet,, Ziya Gökalp, Toplumsal Değişim, Yusuf Akçura

Considering The New Life in The Light Of Ömer Seyfettin's short stories

Öz

We can consider the ideal of the New Life, as the conceptualization of the transformation process which have started with The First Constitutional Era (I. Meşrutiyet) and then passed through the Republican Era as reforms. One can fairly argue that the New Life is the second socially-oriented program to build up new values, after the Tanzimat (Imperial Edict of Reorganization) which is the foremost in this sense. Tanzimat had speeded The Yong Turks up, as Young Turks have done the same for the Constitutional process. While the Tanzimat is related to political reforms, The New Life can be seen as a movement which aims to fix the social problems occurred during the political reformation process and transform the spirit of age into social reforms. In a related vein, we can argue that the group within the Ittihat Terakki (Committee of Union and Progress) members who defends the ideal of the New Life was the main pillar of the social and cultural reformation. Ömer Seyfettin, as a short story writer, was fairly a chronicler of this process while publishing short stories concerning the establishment of the values of the New Life. In this sense, through the Ömer Seyfettin’s collection of short stories we will read the changes in the process of the New Life (alongside with the changes that the New Life had brought) which is defined as a progressive development by Ziya Gökalp.

Anahtar Kelimeler

Ömer Seyfettin,, Yeni Hayat,, Constitutional Era,, Yusuf Akçura,, Ziya Gökalp, Social Change

Kaynakça

• Çonoğlu, S. (Ed)(2018) Ziya Gökalp Yeni Mecmua Yazıları. İstanbul: Ötüken.
• Feroz, A. ( 1999) İttihatçılıktan Kemalizme, İstanbul: Kaynak.
• Kılınç, E. (Ed) (2016) Yusuf Akçura, Siyaset ve İktisat. İstanbul: Ötüken.
• Tanıl, B. (2017)Cereyanlar, İstanbul: İletişim.................................
• Parlatır, İ. Çetin, N.(2014) (Ed) Genç Kalemler Mecmuası Tıpkı Basım, Ankara: Türk Dil Kurumu.
• Polat N. H ( Ed) ( 2016) Ömer Seyfettin Bütün Nesirleri. Ankara: Türk Dil Kurumu.
• Polat N. H ( Ed) ( 2015) Ömer Seyfettin Bütün Öyküleri. İstanbul: Yapı Kredi.
• Sayar A. G. (2000)Osmanlı İktisat Düşüncesinin Çağdaşlaşması, İstanbul: Ötüken.
• Sertel M. Zekeriya, Ahmet Hamdi. Yeni Felsefe Mecmuası, (11 Ağustos 1911) Yeni Hayat Cereyanı. İstanbul: Rumeli Matbaası.
• Sertel M. Zekeriya, Ahmet Hamdi. Yeni Felsefe Mecmuası. (15 Eylül 1911) M.T Bey’e Cevap. İstanbul: Rumeli Matbaası.
• Toprak, Z. Türkiye’de Yeni Hayat İnkılap ve Travma 1908-1928, İstanbul: Doğan Kitap.