Covid-19 salgını sürecinde yayınlanan uzaktan eğitim konulu lisansüstü tezlerin incelenmesi

Yıl 2021, Sayı: Ö10, 238 - 250, 21.10.2021

Nahide İrem Azizoğlu

https://doi.org/10.29000/rumelide.1011400

Öz

2020 yılı Ocak ayında başlayan ve hızla tüm dünyaya yayılan Covid-19 salgını ekonomi ve eğitim başta olmak üzere tüm alanları etkilemiştir. Salgının yayılmasını azaltmak amacıyla pek çok ülkede eğitime ara verilmiştir. Bu durumun eğitim sürecini aksatmaması için çözüm olarak uzaktan eğitim ile sürece devam edilmiştir. Uzaktan eğitim konusunun gündeme gelmesi ile bu alanda yapılan araştırmalarda artış olması mümkündür. Bu nedenle araştırmada salgın sürecinin başından 2021 yılı Eylül ayına kadar hazırlanmış olan lisansüstü tezlerin incelenmesi ve bu tezlerdeki araştırma eğilimlerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Araştırmada betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında incelenecek tezler belirlenirken uzaktan eğitim, uzaktan, çevrimiçi, çevrim içi, online, e-öğrenme anahtar kelimeleri kullanılarak Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Tez Merkezi üzerinden tarama yapılmıştır. Bu tarama sonucunda araştırmaya 133 tez dâhil edilmiştir. İnceleme sonucunda tezlerin çoğunun yüksek lisans tezi olduğu, Türkçe olarak hazırlandığı, 2021 yılında daha fazla sayıda tezin hazırlandığı tespit edilmiştir. Uzaktan eğitim konusunda en fazla Gazi Üniversitesi bünyesinde lisansüstü tez hazırlanmış olup enstitü ve anabilim dalları açısından inceleme yapıldığında Eğitim Bilimleri Enstitüsü ile Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı'nın öne çıktığı belirlenmiştir. Araştırma modeli olarak karma yöntem, örneklem grubu olarak öğrenciler, örnekleme yöntemi olarak amaçlı ve uygun örnekleme daha fazla tercih edilmiştir. Tezler konu açısından incelendiğinde teknoloji, öğretmen ve öğrenci eğitimi, uzaktan eğitimde duyuşsal beceriler, öğretim yöntemi konularının öne çıktığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan eğitim, tez, Covid-19, eğitim

Examination of theses on distance education prepared during the Covid-19 pandemic

Öz

The Covid-19 pandemic, which has started in January 2020 and rapidly spread all around the world, affected all activities, especially the economy and education. Many countries had to close the schools to reduce the pandemic's spread. As a solution, the process continued with distance education in order not to hinder the education. It is likely that research on this field increases as the distance education gains currency. That is why, the research aimed to examine the master's theses prepared from the beginning of the pandemic until September 2021 and determine the research tendencies in these theses. Descriptive survey method was used in the research. A survey on YÖK Thesis Center was conducted by searching the keywords distance education, distant, online, online, e-learning while determining the thesis that would be examined within the research. After the survey, a total of 133 thesis we included in the study. As the research result, it was determined that most of the thesis were master's theses in Turkish and more theses were prepared in 2021. It was determined that the highest number of thesis on distance education were prepared at Gazi University. When it was examined according to institutes and departments, it was determined that Computer and Instructional Technologies Department stood out. Mixed methods were preferred as the research model, students as the sample, and purposive and convenience sampling as the sampling method. When the theses were examined, it was determined that topics of technology, teacher, teaching students, audial capabilities in distance learning, and teaching methods prevailed.

Anahtar Kelimeler

Distance education, dissertation, Covid-19, education

Kaynakça

• Anderson, T. ve Dron, J. (2011). Three generations of distance education pedagogy. International Review of Research in Open and Distributed Learning, 12(3), 80–97. https://doi.org/10.19173/irrodl.v12i3.890
• Aydoğdu, H. (2019). Mobil öğrenme ile ilgili araştırmaların eğilimleri: Bir içerik analizi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Elazığ.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A.
• Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem A.
• Delen, A. (2021). Türkiye'de e-öğrenme ortamlarına ilişkin yapılan araştırmalardaki eğilimler: 2004-2020 dönemi tezlerin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Konya.
• Erdem Aydın İ., Kaya S., İşkol S., İşcan A., (2019). Anadolu Üniversitesi uzaktan eğitim bölümünde yayınlanmış yüksek lisans ve doktora tezlerinin içerik analizi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 9(3). doi: 430-441. 10.5961/jhes.2019.343
• Erzen, E. ve Ceylan, M. (2020). Covid-19 salgını ve uzaktan eğitim: Uygulamadaki sorunlar. Ekev Akademi Dergisi, 24(84), 229-262.
• Fojtík, R.(2018). Problems of distance education. ICTE Journal, 7(1), 14-23. doi: 10.2478/ijicte-2018-0002
• Gökmen, Ö. F., Uysal, M., Yaşar, H., Kırksekiz, A., Güvendi, G. M., Horzum, M. B. (2017). Türkiye’de 2005-2014 yılları arasında yayınlanan uzaktan eğitim tezlerindeki yöntemsel eğilimler: Bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 42(189), 1-25. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2017.6163
• Gunawardena, C. N. ve McIsaac, M. S. (2013). Distance education. Spector, M., Merrill, M. D., Elen, J., Bishop, M. J. (Ed.), Handbook of research on educational communications and technology, içinde (s. 361-401). İngiltere: Routledge.
• Huang, R. H., Liu, D. J., Tlili, A., Yang, J. F., Wang, H. H. (2020). Handbook on facilitating flexible learning during educational disruption: The Chinese experience in maintaining undisrupted learning in COVID-19 outbreak. Erişim adresi: http://www.alecso.org/nsite/images/pdf/1-4-2.pdf
• Ilgaz, H. (2018). Bireysel farklılıklar kapsamında çevrimiçi öğrenme araştırmalarına ilişkin sistematik bir derleme. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(4),1003-1018.
• Karadağ, E., Çiftçi, S. K., Gök, R., Su, A., Ergin Kocatürk, H., Çiftçi, Ş. S. (2021). Covid-19 pandemisi sürecince üniversitelerin uzaktan eğitim kapasiteleri. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 4(1), 8-22. doi:10.26701/uad.874799
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Keegan, D. (2013). Foundations of distance education third edition. İngiltere ve ABD: Routledge.
• Korucu, A. T. ve Biçer, H. (2019). Mobil öğrenme: 2010-2017 çalışmalarına yönelik bir içerik analizi. Trakya Eğitim Dergisi, 9(1), 32-43.
• Lee, H. J. ve Rha, I. (2009). Influence of structure and interaction on student achievement and satisfaction in web-based distance learning. Educational Technology & Society, 12(4), 372–382.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2021). EBA, 1.2 milyar tıklanma sayısıyla kendi rekorunu güncelledi. Erişim adresi: https://www.meb.gov.tr/eba-12-milyar-tiklanma-sayisiyla-kendi-rekorunu-guncelledi/haber/20862/tr
• Moore, M. G. ve Thompson, M. M. (1990). The Effects of Distance Learning: A Summary of Literature. Erişim adresi: https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED330321.pdf
• Özer, M. ve Suna, H. E. (2020). COVID-19 salgını ve eğitim. Şeker, M., Özer, A., Korkut, C. (Ed.), Küresel salgının anatomisi: insan ve toplumun geleceği, içinde (s. 171-192). Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.
• Özonur, M. (2021). Uzaktan eğitim ve öğretim. Göçer, A. (Ed.), Türkçenin uzaktan öğretimi ve öğrenimi, içinde (s. 25-49). Ankara: Pegem A.
• Parlakkılıç, A. ve Güldüren, C. (2019). Türkiye’deki e-öğrenme araştırmalarında yönelimler. International Journal of Contemporary Educational Studies, 5(1), 19- 29.
• Persico, D., Manca, S., Pozzi, F. (2014). Adapting the technology acceptance model to evaluate the innovative potential of e-learning systems. Computers in Human Behavior, 30, 614- 622.
• Sezgin, S. ve Fırat, M. (2020). Covid-19 pandemisinde uzaktan eğitime geçiş ve dijital uçurum tehlikesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(4), 37-54. https://dergipark.org.tr/en/ download/article-file/1195678
• Simonson, M., Zvacek, S. M., Smaldino, S. (2019). Teaching and learning at a distance: Foundations of distance education. Language Learning & Technology, 4(1), 16-19. https://core.ac.uk/reader/84320820
• Solmaz, E. ve Gökçearslan, Ş. (2016). Mobil öğrenme: Lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi çalışması. 10. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu'nda (ICITS), Rize.
• Threlkeld, R. ve Brzoska, K. (1994). Research in distance education. Willis, B. (Ed.), Distance education strategies and tools, içinde (s. 41-66). ABD: Educational Technology Publications.
• Uygun, D. ve Sönmez, A. (2019). Mobil öğrenme üzerine güncel çalışmalarla ilgili bir içerik analizi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 5(1), 53-69.
• Wedemeyer, C. (1981). Learning at the back-door. ABD: University of Wisconsin
• World Health Organisation. (2021). WHO Director-General’s statement on IHR Emergency Committee on Novel Coronavirus (2019-nCoV). Erişim adresi: https://covid19.who.int/
• Yakar, L. ve Yıldırım Yakar, Z. (2021). Eğitim fakültesi öğrencilerinin uzaktan eğitime karşı tutumlarının ve e-öğrenmeye hazır bulunuşluklarının incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 1-21. doi:10.17860/mersinefd.781097
• Yamamoto, G. T. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi (Online) eğitimin önlenemeyen yükselişi. Journal of University Research, 3(1), 25–34. https://doi. org/10.26701/uad.711110