Türkçe öğretmeni adaylarının ilk okuma yazma öğretimi dersine yönelik görüşleri

Yıl 2021, Sayı: 25, 71 - 84, 21.12.2021

İrem Bayraktar

https://doi.org/10.29000/rumelide.1032368

Cited By: 1

Öz

Eğitimin ilk basamağını oluşturan ilk okuma ve yazma insan hayatını doğrudan etkilemektedir. İlkokula başlayıncaya kadar okuma ve yazma bilmeyen çocuğun bu öğretimle birlikte sosyokültürel dünyasında önemli bir değişim meydana gelir. İlk okuma yazma öğretiminin niteliği de bu önem doğrultusunda şekillenir. Ancak çeşitli sebeplerden dolayı öğrencinin, ilkokul yıllarında okuma yazma becerisi tam olarak gelişmeyebilir. Böylece ilkokul yıllarında kazanılamayan bu beceri ortaokul dönemine taşınır. Bu durumda da, Türkçe öğretmenlerinden okuma yazma bilmeyen ya da bu becerileri tam olarak gelişmemiş öğrencilere okuma ve yazma öğretmeleri beklenir. Türkçe öğretmenlerinin bu nedenle ilk okuma yazma esaslarını bilmeleri ve buna uygun öğretim programı düzenlemeleri gerekmektedir. Bu araştırmanın amacı, Türkçe öğretmeni adaylarının “İlk Okuma Yazma Öğretimi” dersine yönelik görüşlerini belirlemektir. Araştırmanın amacı doğrultusunda çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması ile desenlenmiştir. Çalışma grubu olarak, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü 2020-2021 eğitim-öğretim döneminde üçüncü sınıfta öğrenim gören 42 Türkçe öğretmeni adayı amaçlı örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Bu çalışmada, Türkçe öğretmeni adaylarının İlk Okuma Yazma Öğretimi dersine yönelik görüşleri 6 sorudan oluşan yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. İlk Okuma Yazma Öğretimi Dersine Yönelik Görüşme Formu’nda Türkçe öğretmeni adaylarının derse yönelik sorulan sorulara verdikleri cevaplar üzerinde içerik analizi yöntemi uygulanmıştır. Bu doğrultuda elde edilen verilerin analizi neticesinde ilk okuma yazma teması altında ortaya çıkan kategoriler, kodlar ve öğretmen adaylarının görüşleri tablolar ve doğrudan alıntılar hâlinde sunulmuştur. Çalışma sonucunda, Alan Eğitimi Seçmeli ders grubunda yer alan İlk Okuma Yazma Öğretimi dersinin lisans müfredatında zorunlu ders grubunda olması gerektiği öğretmen adaylarının görüşlerinden hareketle ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

İlk okuma yazma, Türkçe öğretmeni adayları, mesleki yeterlilik

The opinions of Turkish teacher candidates on the first literacy teaching class

Öz

The first literacy, which is the first step of education, directly affects human life. With this teaching, a significant change occurs in the socio-cultural world of the child who cannot read and write until the child starts primary school. The quality of primary literacy teaching is also shaped in line with this importance. However, the student's reading and writing skills may not develop fully during the primary school years for various reasons. Thus, this skill, which cannot be acquired in primary school years, is carried over to the secondary school period. In this case, Turkish teachers are expected to teach reading and writing to students who are illiterate or who have not fully developed these skills. Hence, Turkish teachers need to know the basics of first literacy and organize a curriculum accordingly. The aim of this research is to determine the opinions of Turkish teacher candidates about the "First Literacy Teaching" course. In line with the purpose of the research, the study was designed with a case study, one of the qualitative research methods. 42 Turkish teacher candidates studying in the third grade of Department of Turkish Education, Faculty of Education Ondokuz Mayıs University in the 2020-2021 academic year were selected as the study group with purposive sampling method. In this study, the opinions of Turkish teacher candidates about the First Literacy Teaching course were collected with a structured interview form consisting of 6 questions. Content analysis method was applied on the answers given by Turkish teacher candidates to the questions asked about the lesson in the Interview Form for the First Literacy Teaching Lesson. Accordingly, as a consequence of the analysis of the data obtained, the categories, codes and opinions of the teacher candidates that emerged under the first literacy theme were presented in tables and direct quotations. As a result of the study, it was revealed that the first Literacy Teaching course in the Field Education Elective course group should be included in the compulsory course group in the undergraduate curriculum based on the opinions of candidate teachers.

Anahtar Kelimeler

First literacy, Turkish teacher candidate, professional competence

Kaynakça

• Babayiğit, Ö. ve Erkuş, B. (2017). İlk okuma yazma öğretimi sürecinde sorunlar ve çözüm önerileri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 271-284.
• Bahşi, N. ve Sis, N. (2019). Ortaokul öğrencilerinin yazma düzeyleri ve yazılarında karşılaşılan sorunlar. Millî Eğitim, 48(224), 181-211.
• Başar, M. (2013). Okuma yazma öğrenerek ilkokula başlayan çocukların karşılaştıkları sorunların değerlendirilmesi. Ekev Akademi Dergisi, Sayı: 1 275-294.
• Başar, M. ve Gürbüz, H. M. (2020). İlk okuma ve yazma öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 8(1), 1-20.
• Bilge, H. ve Sağır, M. (2017). Ortaokul öğrencilerinin okuma hatalarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 77-88 2(1).
• Creswell, J. W. (2021). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (Çev. Ed. Selçuk Beşir Demir, Mesut Bütün). Ankara: Siyasal Yayın Dağıtım.
• Çetinkaya, S. (2021). Sınıf öğretmenleri anlatıyor: ilkokuma yazma öğretimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(1) 80-106.
• Göçer, A. (2019). Etkinlik temelli ilkokuma ve yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Gönül, İ. ve Arslan, R. (2018). Birleştirilmiş sınıftan mezun öğrencilerin üst eğitim kademesinde karşılaştıkları sorunlar. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 43-62.
• Güneş, F. (2019). İlkokuma yazma öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Pegem Akademi.
• Karayel, E. (2017). Birleştirilmiş Sınıf uygulaması olan ilkokullarda görevli öğretmenlerin yaşadığı sorunlar. International Journal Of Leadership Training, 1(1), 26-39.
• Millî Eğitim Bakanlığı, (2019). Türkçe dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Basım Müdürlüğü.
• Tok, M. ve Ünlü, S. (2014). Yazma becerisi sorunlarının ilkokul, ortaokul ve lise öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(50), 73-95.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yüksek Öğretim Kurulu (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları. [Online]: https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/Turkce_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf Erişim Tarihi: 13. 09. 2021.