Serdar Somuncu’nun “Der Antitürke” (Antitürk) eserinde ortak yurttaşlık sorunsalı ve eserin çokkültürcülük bağlamında değerlendirimi

Yıl 2021, Sayı: 25, 738 - 749, 21.12.2021

Ayşegül Aycan Solaker Erkan Zengin

https://doi.org/10.29000/rumelide.1032525

Öz

Geçmişten günümüze kadar insanlar, kendilerini ve yer aldıkları mekanları tanımlayarak daha güvenli bir ortam yaratmaya; sahip oldukları ilişkiler ile de ötekini tanımlayarak kendi kimliklerini kurmaya çalışmışlardır. Böylelikle de fark meselesi ile mevcut konumlarını ve öz değerlerini oluşturmuşlardır. Fakat tarihte birçok insan göç etmek zorunda kalmış ve her ne kadar ilk göç eden gruplar göçmen olarak adlandırılsalar da, devamındaki kuşağın göç edilen ülkenin dilini ve kültürünü benimsemeleri ile göçmenlerin toplum içerisindeki yerleri tanımlanmaya çalışılmıştır. Bu noktada ise yaşanılan sorunların çokkültürcülük ile değerlendirilmesi zorunlu hale gelmiş ve önem arz etmiştir. Fakat 1990'lardan günümüze değin tartışılan göçmen sonrası düşünce, çokkültürcülüğün hem çoğunluk toplumu hem de azınlıklar için koruduğu ulusal-etnik egemenlik ve özerklik ilkesini reddetmiştir, dolayısıyla da göçün insan hakkını beraberinde getirip getirmediği sorusu arka plana atılmış ve hala bu sorunun kolay ve kalıcı olarak cevaplanması mümkün görülmemektedir. Almanya için olgunlaşmamış bir tartışma olan çokkültürcülük, Almanya tarafından resmi olarak tanınmamakta, dolayısıyla söz konusu durum Almanya’daki yurttaşlığın doğası ile aidiyet arasında derinleşen bir tartışmanın yaşanmasına neden olmaktadır. Bu bağlamda çalışma, Almanya’nın entegrasyon sorununa çokkültürcülük ile cevap aramayı ve mevcut sorunlara bir alternatif okuma olarak literatüre katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Amaç doğrultusunda Alman vatandaşı Türk yazar Serdar Somuncu’nun “Der Antitürke” (Antitürk) adlı eseri yakın mercek altına alınmış; eserde tespit edilen söylemler, Charles Taylor ve Will Kymlicka’ya referansla hermeneutik yöntem ile değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Charles Taylor, çokkültürcülük, göç, Serdar Somuncu, Will Kymlicka

The problem of common citizenship in Serdar Somuncu’s work “Der Antitürke” and the evaluation of the work in the context of multiculturalism

Öz

From past to present, people tried to create a safer environment by identifying themselves and the spaces they are in, whereas they attempted to build up their identity by describing others based on the relations they had. Nevertheless, many people have had to migrate in history. Although the first groups were called immigrants, there has been an attempt to be defined the immigrants and their place in the society, with the subsequent generation adopting the language and culture of the migrated country. At this point, the experienced problems need to be evaluated in the context of multiculturalism. However, the post-immigrant thought that has been discussed from the 1990s to the present rejected the principle of national-ethnic sovereignty and autonomy of multiculturalism that preserve both majorities and minorities in the society. Therefore, the question of whether immigration brings human rights or not has been thrown out of focus and it is still not possible to answer this question easily and permanently. Multiculturalism, which is an immature debate for Germany, is not officially recognized by Germany, thus causing a deepening debate between the nature of citizenship and belonging in Germany. In this context, the study aims to find an answer to Germany's integration problem with multiculturalism and to contribute to the literature as an alternative reading to existing problems. For this purpose, Somuncu's work titled "Der Antitürke" has been examined in detail. The discourses identified in the work of Somuncu have been attempted to be evaluated with the hermeneutic method with reference to Charles Taylor and Will Kymlicka.

Anahtar Kelimeler

Charles Taylor, migration, multiculturalism, Serdar Somuncu, Will Kymlicka

Kaynakça

• Ancelovici, M.&Dupuis-Deri F. (2001). Charles Taylor A. Elliott & B. S. Turner (Edt.), in Profiles in Contemporary Social Theory, (260-269), London,Thousand Oaks, New Delhi: Sage Publicaton.
• Bower, K. (2011). Serdar Somuncu: Turkish German Comedy as Transnational Intervention, https://escholarship.org/uc/item/0n29d6wr sayfasından 20.09.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Canatan, K. (2009). Avrupa Toplumlarında Çokkültürcülük. Sosyolojik Bir Yaklaşım, Politika Dergisi, 2 (6), 80-97.
• Ceylan, Y. (2016). Çokkültürlülük Avrupa Modelleri (Almanya Örneği), Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (43), 1207-1215.
• Correll, M. (2016). Der Begriff der Anerkennung und seine politische Bedeutung - Versuch einer theoretischen Ausdifferenzierung, Berlin: Duncker & Humboldt GmbH.
• Doğan, A. A. (2006), Almanya’ da Türkler ve Çok Kimlikli Kimliksizleştirme, B. Doyuran Kartal (Edt.), Batı Avrupa’da Türk Dış Göç Sürecinin Güncel Boyutları, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Fischer, S. and McGowan, M. (1996). From Pappkoffer to Pluralism: on the development of Migrant Writing in the German Federal Republic, D. Horrocks & E. Kolinsky (Edt.), in Turkish Culture in German Society Today, (1-19), Oxford: Routledge.
• Frieben – Blum E. und Jacobs K. (2000). Vom Oder zum Und: Individueller und gesellschaftlicher Raum zur Konstruktion von Bindestrich- Identitäten, E. Frieben, K. Jacobs und B. Wießmeier (Hrsg), in Wer ist Fremd? Ethnische Herkunft, Familie und Gesellschaft, (9-34), Opladen: Springer VS.
• Geçikli, K. (2020). Identity and fragility of human in a transnational age: Deborah Levy’s Black Vodka, RumeliDE Dergisi ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 21, 669-678.
• Geißler, R. und Pöttker, H. (2005). Bilanz, R. Geißler & H. Pöttker, in Massenmedien und die Integration ethnischer Minderheiten in Deutschland, (391-396), Bielefeld, Transcript Verlag.
• Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland, https://www.gesetze-im-internet.de/gg/GG.pdf sayfasından 19.09.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Gutmann, A. (2018). Giriş A. Gutmann (Haz.), Çokkültürcülük Tanınma Politikası, (Çev. Filiz Aydoğan), İstanbul: Yapı Kredi.
• Hekimler, O. (2009). Günümüzde Almanya’daki Türk Varlığının Sosyal Yansımaları, Sosyal Bilimler Metinleri, 2, 1-31.
• Karataş, A. (2006). Almanya’daki Türkiyeli Göçmenler Özelinde Asimilasyon ve Entegrasyon, (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kızmaz, N. ve Vicini, F. (2018). Sekülerizm Bağlamında Azınlıkların Durumu: Almanya’daki Müslüman Türklerin Örneği, Toplum Bilimleri Dergisi, 12 (23), 23-42.
• Kurita, K. (2020). Mit den Stereotypen spielen: Die Deutsch-türkischen Komiker Kaya Yanar und Serdar Somuncu, japanische Gesellchaft für Germanistik (Hrsg.) in Einheit in der Vielfalt-Germanistik zwischen Divergenz und Konvergenz - Asiatische Germanistentagung 2019 in Sapporo, (473 – 478), München: IUDICIUM GmbH.
• Kutlu, İ. ve Alsancak, F. (2018). Çokkültürcülük Kimin Sorunudur?, Pesa Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (3), 295-303.
• Kymlicka, W. (2015), Çokkültürlü Yurttaşlık-Azınlık Haklarının Liberal Teorisi, (Çev., Abdullah Yılmaz) İstanbul: Ayrıntı.
• Maffeis, S. (2019). Migration als Menschenrecht – Theoretische und politische Debatten in Europa, Berlin: Rosa Luxemburg Stiftung.
• Rosa, H. und Bohmann, U. (2016). Die politische Theorie des Kommunitarismus: Charles Taylor, A. Brodocz & G. Schaal, (Hrsg) in Politische Theorien der Gegenwart II, 4., erw. u. aktual. Auflage, 65-102, Stuttgart: UTB.
• Schneider, Jens (2001). Deutsch Sein – Das Eigene, das Fremde und die Vergangenheit im Selbstbild des Vereinten Deutschland, Frankfurt/New York: Campus Verlag.
• Solaker, A. A. (2019). Der Ort des Noemas in den Östlichen und Westlichen Dichotomien: Frauenkörper und Diskurse, Diyalog Interkulturelle Zeitschrift für Germanistik, 7(1), 71-79. Somuncu, S. (2009). Der Antitürke, Reinbek bei Hamburg: Rowohlt Taschenbuch Verlag.
• Sorgo, F. (2012). Charles Taylors Philosophie des Multikulturalismus – Eine Kritik, Diplomarbeit, Universität Wien, Wien.
• Taylor, C. (2018). Tanınma Politikası, A. Gutmann (Haz.) Çokkültürcülük Tanınma Politikası, , (Çev. Filiz Aydoğan), İstanbul: Yapı Kredi.
• Tüzen, Z. (2015). Integration of Muslims in Europe: The Failure of Multiculturalism in Great Britain and Germany and the Quest for a new Paradigm, (Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi, Avrupa Birliği Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldırım, Z. (2013). Avrupa’da Çokkültürcülük Tartışması: Fransa ve Almanya Üzerinden Bir Değerlendirme, (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Yıldız, Ayşenur (2019). Taylor’un Çokkültürcülük Kuramı Üzerine Bir İnceleme, Bartın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bartın.
• Zaptcioglu, D. (2005). Türken und Deutschen- Nachdenken über eine Freundschaft, Frankfurt: Brandes& Apsel Verlag.
• Zarifoğlu, F. und Zeiler, J. (1995), Ethnische Diskriminierung und psychische Erkrankung, E. Koch, M. Özek, W. M. Pfeiffer (Hrsg.) Psychologie und Pathologie der Migranten - Deutsch - türkische Perspektiven, (152- 159). Freiburg im Breisgau: Lambertus Verlag.
• Zengin, E. (2010). Türk- Alman Edebiyatına Tarihsel Bir Bakış ve Bu Edebiyata İlişkin Kavramlar, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 12, 329-349.
• Zirfas, J. (2010). Identität in der Moderne - Eine Einleitung, B. Jörissen, J. Zirfas (Hrsg.), Schlüsselwerke der Identitätsforschung, 9-17, Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.