Türkçe öğretmeni adaylarının salgın dönemindeki uzaktan eğitim uygulamaları sürecinde Türkçe dersi okul deneyimi ve öğretmenlik uygulamasında karşılaştıkları sorunlar

Yıl 2022, Sayı: 26, 125 - 142, 21.02.2022

Ali Kırcı

https://doi.org/10.29000/rumelide.1073857

Cited By: 2

Öz

Dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını turizmden sanayiye, hizmet sektöründen eğitime kadar insan faaliyetlerinin ciddi anlamda etkilenmesine neden olmuş; faaliyet alanlarında birtakım düzenlemeleri zorunlu kılmıştır. Toplum sağlığını tehdit eden salgın nedeniyle yüz yüze eğitim uygulamalarına ara verilmiş, uzaktan eğitime geçiş yapılmıştır. Eğitim kurumlarının tüm kademelerinin hızlı bir şekilde uzaktan eğitime geçiş sağlaması beraberinde birtakım sorunları getirmiştir. Bu sorunları tespit etmek amacıyla gerçekleştirilen bu araştırmada Türkçe derslerinde yaşanan sorunlar belirlenmeye çalışılmıştır. Süreci daha iyi anlayabilmek için ise araştırmanın çalışma grubu sınıf içerisinde hem gözlemci hem de eğitimci rolünü üstlenen 22 Türkçe öğretmen adayından oluşturulmuştur. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmış; veri toplama aracı olarak ise Türkçe dersindeki sorunlara yönelik verileri detaylı olarak elde edebilmek için araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Bu form ile okul deneyimi ve öğretmenlik uygulamasına katılmış olan öğretmen adaylarının Türkçe derslerinde yaşanan sorunlara yönelik görüşleri alınmıştır. Toplanan veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak çözümlenmiş ve raporlaştırılmıştır. Araştırmanın sonucunda sanal sınıf ortamından, öğretmenlerden, öğrencilerden, öğretmen adaylarından ve materyallerden kaynaklanan birçok sorunun olduğu görülürken temel dil becerileri ve dil bilgisi öğretimi sürecinde de birçok sorunun ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının belirttiği sorunlar incelendiğinde ise sanal sınıflarda yönetim sorunları, platform kaynaklı sorunlar, öğretmen ve öğretmen adaylarının dijital beceri yetersizliği, öğrencilerin yaşadıkları motivasyon kaybı, derslerde etkileşim eksikliği ve ders sürelerinin yetersizliği gibi birçok sorunun ön plana çıktığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan eğitim, okul deneyimi, Türkçe öğretmen adayları, öğretmenlik uygulaması, sorunlar

The problems faced by Turkish teacher candidates during the distance education practices in the epidemic period, the school experience of the Turkish lesson and the problems they encountered in the teaching practice

Öz

The Covid-19 epidemic, which affected the world, has seriously affected human activities from tourism to industry, from the service sector to education; It has made some regulations compulsory in its fields of activity. Due to the epidemic that threatens public health, face-to-face education practices have been suspended and distance education has been transitioned. The rapid transition of all levels of educational institutions to distance education has brought with it some problems. In this research, which was carried out to determine these problems, the problems experienced in Turkish lessons were tried to be determined. In order to better understand the process, the study group of the research was composed of 22 Turkish teacher candidates who assumed the role of both an observer and an educator in the classroom. The case study design, one of the qualitative research methods, was used in the research; As a data collection tool, a semi-structured interview form developed by the researcher was used in order to obtain detailed data on the problems in the Turkish lesson. With this form, the opinions of teacher candidates who participated in school experience and teaching practice about the problems experienced in Turkish lessons were taken. The collected data were analyzed and reported using the content analysis method. As a result of the research, it has been determined that there are many problems arising from the virtual classroom environment, teachers, students, teacher candidates and materials, while many problems arise in the process of teaching basic language skills and grammar. When the problems stated by the pre-service teachers were examined, it was seen that many problems such as management problems in virtual classrooms, platform-related problems, lack of digital skills of teachers and teacher candidates, loss of motivation experienced by students, lack of interaction in lessons and insufficient course durations came to the fore.

Anahtar Kelimeler

Distance education, school experience, Turkish teacher candidates, teaching practice, problems

Kaynakça

• Altıntaş, S., ve Görgen, İ. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması üzerine görüşleri (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi örneği). Turkish Studies, 9(8), 197-208.
• Arslan, A. P. , Polat, S. ve Bulut, İ. (2021). Sanal sınıflarda sınıf yönetimi sorunları ve çözüm önerileri . Eğitim Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 2(2) , 39-54 .
• Arslan, M. (2017). Ana dili olarak Türkçe öğretimi ve temel dil becerilerinin gelişiminde karşılaşılan sorunlar. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(46), 63-77.
• Asim, S., Ponners, P.J., Bartlett, C., Parker, M.A., ve Star, R. (2020). Differentiating
• Instruction: for middle school students in virtual learning environments. The Delta Kappa Gamma Bulletin: International Journal for Professional Educators, 19-30.
• Avcı, B. ve Güven, M. (2021). Öğretmenlerin çevrim içi eğitime ilişkin hizmet içi eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi . Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi , (51) , 345-367 . Doi: 10.53444/deubefd.882866
• Aydın, A. (2017). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Başaran, M. , Doğan, E. , Karaoğlu, E. ve Şahin, E. (2020). Koronavirüs (Covıd-19) pandemi sürecinin getirisi olan uzaktan eğitimin etkililiği üzerine bir çalışma. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2) , 368-397.
• Belet Boyacı, Ş. D. ve Güner Özer, M. (2019). Öğrenmenin Geleceği: 21. Yüzyıl Becerileri Perspektifiyle Türkçe Dersi Öğretim Programları . Anadolu Journal of Educational Sciences International , Cilt: 9 Sayı: 2 , 708-738 . Doi: 10.18039/ajesi.578170
• Bulut, S. ve Susar Kırmızı, F. (2021). Covid-19 salgını sürecinde uzaktan eğitimde Türkçe dersine ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri . Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 7(4) , 1-30 . Doi: 10.51948/auad.960960
• Can, E. ve Baksi, O. (2014). Öğrencilerin sınıf içi tutum ve davranışlarının öğretmenlerin sınıf yönetimi başarısına etkisi. Asya Öğretim Dergisi, 2(1), (Özel Sayı), 86-101.
• Cantürk, G. ve Cantürk, A. (2021). İngilizce öğretmenlerinin Covid-19 küresel salgını sürecinde gerçekleştirdikleri uzaktan eğitim deneyimleriyle ilgili görüşlerinin metaforlar yoluyla belirlenmesi. Uluslararası Dil, Eğitim ve Sosyal Bilimlerde Güncel Yaklaşımlar Dergisi (CALESS), 3(1), 1-38.
• Creswell, J. W. (2021). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. S. B. Demir ve M. Bütün (Çev. Ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi
• Csobanka, Z.E. (2016). The z generation. Acta Technologica Dubnicae 6(2), 63-76.
• Çivril, H , Aruğaslan, E., ve Özaydın Özkara, B . (2018). Uzaktan Eğitim Öğrencilerinin Uzaktan Eğitime Yönelik Algıları: Bir Metafor Analizi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 8(1) , 39-59 . DOI: 10.17943/etku.310168
• Demir, F., ve Özdaş, F. (2020). Covid-19 sürecindeki uzaktan eğitime ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 273-292 . DOI: 10.37669/milliegitim.775620
• Demirel, Ö. (2005) Öğretimde Planlama ve Değerlendirme: Öğretme Sanatı. Ankara: Pegem A Yayınları.
• Demirbilek, N., Demirtaş, H., Han, F., ve Atila, F. (2021). Okul yöneticisi ve öğretmenlerin bakış açısıyla uzaktan öğretim kavramı. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 22(1), 446-470. Doi: 10.17679/inuefd.827706
• Dilekçi, A. (2021a). Türkçe eğitimi açısından Eğitim Bilişim Ağı (EBA) . RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi , (25) , 1-17 . DOI: 10.29000/rumelide.1032354
• Dilekçi, A. (2021b). 21. yüzyıl becerilerine göre tasarlanan öğretim etkinliklerinin eleştirel ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmeye etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
• Erdoğan T, ve Gök, B. (2009). Türkçenin ana dili olarak öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve bu sorunların giderilmesine yönelik öneriler: Ankara örneği. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), 1 - 16.
• Can, E. (2020). Sanal sınıf yönetimi: İlkeler, uygulamalar ve öneriler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(4), 251-295.
• Eraslan, F., ve Yücel, D. (2021). Ortaöğretim öğrencilerinin uzaktan yabancılara Türkçe öğretimine bakışı (Kazakistan ve Bosna-Hersek örnekleri) . Kesit Akademi Dergisi, 7(26) , 483-499
• Erzen, E., ve Ceylan, M. (2020). Covid-19 salgını ve uzaktan eğitim: uygulamalardaki sorunlar. EKEV Akademi Dergisi, 84, 224-248.
• Fırat, M. (2016). 21. yüzyılda uzaktan öğretimde paradigma değişimi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (2) , 142-150
• Gökçe, A. T. (2008). Küreselleşme sürecinde uzaktan eğitim. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (11) , 1-12 .
• Güven, A. Z. (2013). Dil bilgisi konularının öğretim sorunları. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(6), 1-10.
• Güven, E. D., ve Cevher, N. (2005). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(18), 71-92.
• Güvenç, H. (2011), Sınıf öğretmenlerinin özerklik destekleri ve mesleki özyeterlik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(1), 99-116.
• Han F., Demirbilek, N. ve Demirtaş, H. (2021). Okul yöneticisi ve öğretmenlerin koronavirüs (Covid-19) salgını sürecinde yürütülen uzaktan eğitime ilişkin görüşleri. Cumhuriyet International Journal of Education, 10(3), 1168-1193.
• Herand, D., ve Hatipoğlu, Z. A. (2014). Uzaktan eğitim ve uzaktan eğitim platformları’nın karşılaştırılması. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 18(1), 65-75.
• Ilgaz, H., ve Aşkar, P. (2013). Çevrimiçi uzaktan eğitim ortamında topluluk hissi ölçeği geliştirme çalışması . Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 1(1), 27-34.
• Kale, M (2011). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersinde karşılaştıkları sorunlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 255 - 280.
• Kalelioğlu, F., Atan, A., ve Çetin, Ç. (2016). Sanal sınıf ortamında eğitmen ve öğrenen deneyimleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 555-568.
• Kansızoğlu, H. B., ve Erdoğan, Ş. A. M. A. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının sınıf yönetimine ilişkin görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 149-165.
• Karakuş, M. (2020,). Online eğitim sisteminde yaşanan sorunlar. Hürriyet: https://www.hurriyet.com.tr/aile/yazarlar/merve-karakus/online-egitim-sistemindeyasanan-sorunlar-41628049 Erişim tarihi: 07.08.2021
• Karakuş, N., ve Er, Z. (2021). Türkçe öğretmeni adaylarının web 2.0 araçlarının kullanımıyla ilgili görüşleri . IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (9), 177-197
• Karatay, H., ve Dilekçi, A. (2019). Türkçe öğretmenlerinin dil becerilerini ölçme ve değerlendirme yeterlikleri. Millî Eğitim, 1(48), 685-716.
• Kaya, S., ve Ağaoğlu, E. (2013). Opinions of instructors related to the physical layout
• dimension of virtual classroom management. Literacy Information and Computer Education Journal (LICEJ), Special Issue, 2(1), 1342-1350.
• Kırksekiz, A. , Uysal, M. , İşbulan, O. , Akgün, Ö. , Kıyıcı, M., ve Horzum, M. (2015). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine eleştirel bir bakış: problemler, beklentiler ve çözüm önerileri. Bartın University Journal of Faculty of Education, 4(2), 433-451. DOI: 10.14686/buefad.v4i2.1082000250
• Kırmacı, Ö., ve Sami, A. (2018). Kampüs öğrencilerinin eşzamanlı uzaktan eğitimde karşılaştıkları sorunlar. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 14(3), 276-291. https://doi.org/10.17244/eku.378138
• Koç, G. (2006). Yapılandırmacı sınıflarda öğretmen-öğrenen rolleri ve etkileşim sistemi. Eğilim ve Bilim, 142, 56-64.
• Korkmaz, E. (2018). Yabancılara Türkçe öğretiminde yaşanan bazı sorunlar ve çözümleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1) , 89-104 .
• Kurt, K. , Kandemir, M. A., ve Çelik, Y. (2021). Covid-19 Pandemi Sürecinde Uzaktan Eğitime İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri . Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 6(1) , 88-103.
• Martin, F., ve Parker, M.A. (2014). Use of synchronous virtual classrooms: Why, Who, and How? MERLOT Journal of Online Learning and Teaching, 10(2), 192-210.
• MEB (2020a). MEB-dünya bankası güvenli okullaşma ve uzaktan eğitim projesi. https://www.meb.gov.tr/meb-dunya-bankasi-guvenli-okullasma-ve-uzaktan-egitim-projesi/haber/21536/tr Erişim tarihi: 01.12.2021
• MEB (2020b). Uygulama öğrencilerinin millî eğitim bakanlığına bağlı eğitim öğretim kurumlarında yapacakları öğretmenlik uygulamasına ilişkin yönerge. http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1961.pdf Erişim tarihi: 10.12.2021
• MEB (2021). İlkokul, ortaokul ve liselerde yüz yüze eğitim detayları belirlendi. https://www.meb.gov.tr/ilkokul-ortaokul-ve-liselerde-yuz-yuze-egitim-detaylari-belirlendi/haber/22672/tr Erişim tarihi: 15.11.2021
• Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (Çev. S. Turan). Ankara: Nobel Akademi.
• Öztürk, H., Kırcı, A., ve Turan, L. (2021). Covid-19 sürecinde uzaktan eğitim neye benziyor? Öğretmen adaylarının algıları . Studies in Educational Research and Development, 5(2) , 85-110 .
• Öztürk, L. (2005). Türkiye’de dijital eşitsizlik-tübitak-bilten anketleri üzerine bir değerlendirme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 111-131.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative Research and Evaluation Methods, 3d Edition. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Pınarcıoğlu N. Ş., Kanbak A., ve Önver M. Ş (2021). Covid-19 pandemisi sürecinde kırsal-kentsel ve sosyo-ekonomik farklılıkların uzaktan eğitime etkisi. MSGSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 1(23), 28-48.
• Polat, E., ve Tekin, A. (2017). Öğretmen adaylarının e-içerik geliştirme becerilerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25 (5) , 1753-1770
• Polat, H. ve Boydak Özan, M. (2018). Çevrimiçi öğrenme ortamlarında gerçekleştirilen sınıf yönetimi stratejilerinin öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi. Turkish Studies, 13(11), 1093-112.
• Riasati, M. J., Allahyar, N., ve Tan, K. E. (2012). Technology in language education benefits and barriers. Journal of Education and Practice, 3(5), 25-30.
• Sahin, I. ve Shelley, M. (2008). Considering students’ perceptions: the distance education student satisfaction model. Educational Technology & Society, 11(3), 216–223.
• Sezgin, S. ve Fırat, M. (2020). Covid-19 pandemisinde uzaktan eğitime geçiş ve dijital uçurum tehlikesi . Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(4) , 37-54
• Şen, Ö., ve Kızılcalıoğlu G. (2020). Covıd-19 pandemi sürecinde üniversite öğrencilerinin ve akademisyenlerin uzaktan öğretime yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Int. J. of 3D Printing Tech. Dig. Ind., 4(3), 239-252
• Tanrıkulu, F. (2021). Barriers encountered by Turkish teachers in the use of digital environment and content in the distance education process . Journal of Language Education and Research, 7 (1) , 78-120 . Doi: 10.31464/jlere.846432
• Telli, G., Kalaç, M. Ö., ve Eronal, Y. (2020). Covid-19 mücadelesi kapsamında uzaktan eğitim sürecinde engelli öğrencilerin durumu sorunlar ve çözüm önerileri. Manisa: Manisa Celal Bayar Üniversitesi Rektörlük Basımevi.
• Ünlü, S., Öztürk, H., ve Tağa T. (2014). Türkçe dersinde uygulanan sınavlar üzerine bir değerlendirme. International Journal of Social Science, 28, 513-523. Doi:10.9761/JASSS2530
• Valentine, D. (2002). Distance learning: promises, problems and possibilities. Online Journal of Distance Learning Administration, 5(3).
• Yeşilyurt, E., & Çankaya, İ. H. (2008). Sınıf yönetimi açısından öğretmen niteliklerinin belirlenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 7(23), 274-295.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, K. (2020). İstisnai bir uzaktan eğitim-öğretim deneyiminin öğrettikleri. Alanyazın, 1 (1), 7-16
• Yıldız, S. (2020). Türkçe öğretiminde teknolojik materyal kullanımı. Journal of World of Turks/Zeitschrift Für Die Welt Der Türken, 12(1), 95-115.
• Yin, R. K. (2003). Case study research design and methods. Thuosand Oaks: Sage Publications
• YÖK (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara: Yükseköğretim Kurulu Yayınları.
• YÖK (2021). YÖK başkanı Erol Özvar, üniversitelerde yüz yüze eğitimin detaylarını açıkladı. Erişim adresi: https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2021/yok-baskani-ozvar-dan-yuz-yuze-egitime-iliskin-aciklamalar.aspx
• Yürektürk, F. N., ve Coşkun, H. (2020). Türkçe öğretmenlerinin teknoloji kullanımına ve teknoloji destekli Türkçe öğretiminin etkililiğine dair görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 986-1000.
• Zan, N. (2021). Kimya öğretmenlerinin; covid-19 sürecinde uzaktan eğitim uygulamaları hakkında görüşleri. Türkiye Kimya Dernegi Dergisi Kısım C: Kimya Egitimi, 6(2) , 241-284 . DOI: 10.37995/jotcsc.991409