Babanın adını reddetme temelinde “The Piano” filmine Lacancı bakış

Yıl 2022, Sayı: 26, 551 - 563, 21.02.2022

Muhsine Sekmen

https://doi.org/10.29000/rumelide.1076378

Cited By: 1

Öz

Sinema filmleri, yaratıcısının zihinsel süreçlerinden bağımsız olarak ele alınamaz. Film, bir bilincin ürünü olduğu kadar bilinçdışının serbestçe gezindiği bir alandır aynı zamanda… Bu nedenle film ürününün incelenmesinde psikanalitik süreçler, film karakterlerinin derinlemesine analiz edilmesi için bilinçdışına odaklanmaktadır. Bu çalışmada The Piano (Campion:1993) filminde Ada karakteri merkeze alınarak, film karakterleri Lacancı okumaya tabi tutulmuştur. Bu film incelemesinde Lacan okuması yapılırken, Zizek’in yol göstericiliğinde anamorfoz bakış açısı kullanılarak, temel Lacan kavramları üzerinden inceleme yapılmıştır. Lacan’ın Ayna Evresi Kuramı ve üç aşamalı gerçeklik modellemesi, Ada karakterinin bu aşamalar arasındaki geçirgen yolculuğu ile aktarılmaktadır. Bu filmin Lacancı psikanalitik inceleme için seçilmesinde, Ada karakterinin filmde baskın öğe olan konuşmayı reddetme eylemi belirleyici olmuştur. Konuşmayı reddetmek, Lacan kavramları açısından Babanın Adını temsil eden dil aşamasına geçmeye direniş göstermeyi ifade etmektedir. Bu kapsamda yapılan çalışmada, anamorfoz bakış açısı ile ‘semptom’, ‘objet petit a’, ‘jouissance’ ve ‘Babanın Adı’ kavramları ekseninde; imgesel, simgesel ve Gerçek aşamaları incelenmiştir. Film incelemesi sonucunda, Ada karakterinin bilinçaltında yer alan arzularının aktarılmasında piyano sesinin öne çıktığı görülmüştür. Ada, iğdiş edilmesine rağmen, erkek otoritesi altına girmeyi kabul etmemiş, arzularının peşinden koşmuştur. Filmin sonunda Ada’nın arzularına ulaşması ile birlikte piyanoya ihtiyacı kalmadığını düşünmesi, onun simgesele kendi isteğiyle girmeyi kabul ettiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Lacan, psikanaliz, dil, anamorfoz

Lacanian analysis of the movie “the Piano” on the basis of rejecting the name of the father

Öz

Cinema movies are not independent of the mental processes of the creators. The film is a product of consciousness as well as an area where the unconscious wanders freely. For this reason, psychoanalytic processes in the analysis of the film product focus on the unconscious for in-depth analysis of the film characters. In this study, by focusing on the character of Ada in the movie The Piano ( Campion:1993) the movie characters are analyzed in the light of Lacanian reading. Based on Lacan's theories, the basic Lacanian concepts are examined by using the anamorphosis perspective by Zizek in this movie review. Lacan's Mirror Stage Theory and three-stage reality modeling are conveyed through the permeable journey of Ada character between these stages. In the selection of this film for Lacanian psychoanalytic analysis, the dominant element of the Ada character, refusing to speak, is seen. Refusing to speak means resisting the transition to the stage of language representing the Name of the Father in terms of Lacan concepts. In this study, in the axis of the concepts of symptom, objet petit a, jouissance and Father's Name, by looking at the trapezoid from the anamorphosis point of view; imaginary, symbolic and real stages are examined. As a result of the movie review, it is seen that the sound of the piano came to the fore in conveying the subconscious desires of the character Ada. Despite being castrated, Ada refused to be under male authority and pursued her desires. At the end of the movie, the fact that Ada thinks she no longer needs the piano after she reaches her desires shows that she accepted to enter the symbolic with her own will.

Anahtar Kelimeler

Lacan, psychoanalysis, language, anamorphosis

Kaynakça

• Belsey, C., & Örge, N. (2013). Postyapısalcılık. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Campion, J. (1993). The Piano. Ciby 2000........................
• Eagleton, T. (2018). Edebiyat kuramı–giriş. Çev. Tuncay Birkan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Erdoğan, N. (1996). Sinema ve psikanaliz. Toplum ve Bilim, 70, 241-249.
• Gök, C. (2007). Sinema ve gerçeklik. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 112-123.
• Lacan J (1982) Özne-ben’in işlevinin oluşturucusu olarak ayna evresi, selahattin hilav (ed), Yazko Felsefe Yazıları-1, Nilüfer Kuyaş (çev), İstanbul: Yazko Yayınları. 149-156.
• McGowan, T. (2012). Gerçek bakış: Lacan sonrası sinema kuramı. İstanbul: Say Yayınları.
• McGowan, T., & Kunkle, S. (2014). Lacan ve çağdaş sinema. çev. Yasemin Ertuğrul. İstanbul: Say Yayınları.
• Mencütekin, M. (2014). Lacan ve sinema sanatı. İstanbul: Arı Sanat Yayınları.
• Nasio, J. D. (2007). Jacques lacan’ın kuramı üzerine beş ders, çev. Ö. Erşen ve M. Erşen, Ankara: İmge Yayınları.
• Özden, Z. (2014). Film eleştirisi: film eleştirisinde temel yaklaşımlar ve tür filmi eleştirisi. Ankara: İmge Kitabevi.
• Rigel, N. (2005). Zizek. Kadife karanlık: 21. Yüzyıl iletişim çağını aydınlatan kuramcılar, İstanbul: Su Yayınları.(295-329).
• Sarup, M. (2017). Post-yapısalcılık ve postmodernizm, çev. Abdülbaki Güçlü, Ankara: Pharmakon Yayınevi.
• Tura, S. M. (1996). Freud’dan lacan’a psikanaliz. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Zizek, S. (2005). Yamuk bakmak. Türkçesi: Birkan Tuncay. İstanbul: Metis.
• (http://www.timucinoral.com/PDF/Sizofreni%20ve%20Psikozlar.pdf). 15. Ocak 2022 tarihinde erişildi.
• (https://www.beyazperde.com/filmler/film-7807/). 10 Ocak 2022 tarihinde erişildi.