Arap dili eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi ve güncel eğilimler üzerine değerlendirilmesi

Yıl 2023, Sayı: 36, 1042 - 1061, 21.10.2023

Ersin Çilek

https://doi.org/10.29000/rumelide.1369143

Öz

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de 2000-2020 yılları arasında yabancı dil olarak Arapça öğretimi ile ilgili hazırlanan yüksek lisans ve doktora tezleri incelenerek bu alandaki eğilimler ve güncel yaklaşımlar açısından değerlendirmektir. Araştırma, Yükseköğretim Kurumu (YÖK) ulusal tez merkezinin veri tabanında bulunan “Arapça”, “Arap Dili”, “Arapça Öğretimi” ve “Arap Dili Eğitimi” anahtar kelimeleri ile sınırlandırılmıştır. İncelenen tezler yayınlandığı yıl, tezlerin türleri, yürütüldüğü üniversiteler, ele alınan konu alanları ve kullanılan araştırma yöntemi açısından değerlendirilmiştir. Tezlerin incelenmesinde tarama modelinde betimsel araştırma deseni kullanılmıştır. Tespit edilen tezler incelenirken nitel veri toplama yöntemlerinden olan doküman analizi tekniği tercih edilmiştir. Bulgular analiz edildiğinde bu alandaki tezlerin sayısının her geçen yıl artmakta olduğu, en çok 2015-2020 yılları arasında Gazi Üniversitesi’ne ait olduğu ve genellikle nitel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca tezler ele alınan konular açısından incelendiğinde en çok öğretmen yeterlilikleri, konuşma becerileri, öğretim seti ve ders kitabı incelemeleri, teknoloji kullanımı ve materyal tasarımı, öğretim yöntem ve teknikleri konularında çalışıldığı görülmektedir. Araştırma kapsamında elde edilen bulguların ve sonuçların Arap dili eğitiminde dört dil becerisi ve teknoloji tabanlı eğitim alanlarında çalışmaların artırılması sonucuna varılmıştır. Araştırmanın, Arapça öğretimi alanında yapılacak araştırmaların geleceğine yön vermede katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Arapça, Arapça Öğretimi, Arap Dili Eğitimi, Tez, Güncel Yaklaşım

Kaynakça

• Alkan, C. (2019). Öğrenme-Öğretme Süreçleri İlkeleri. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 20(1), 209 – 229.
• Arslan, İ. (2022). 2018-2022 Yılları arası Arap dili eğitimiyle alakalı yapılmış lisansüstü tezler. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (29), 771-804.
• Barın, M. (2018). Konuşma becerisi: Konuşma ve yazı dili. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 1903-1913.
• Düzgün, O. (2011). Suriye’de Arap dili alanında yapılan lisansüstü tezler-II (1980-2007). Nüsha Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, 11(32), 7-40.
• Güney, M. A. (2014). Yabancı Dil Öğretimi ve Dünden Bugüne Türkiye’de Arapça Öğretimi. Trabzon İlahiyat Dergisi, 1(1), 193-211.
• Işkın, G. S., & Daşkıran, Y. (2011). İlahiyat Fakülteleri Arap Dili ve Belagatı Anabilim Dalları’nda Yapılan Lisansüstü Tezlerle İlgili Bir Değerlendirme. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35(1), 46-60.
• Şahin Toptaş, A. & Koçak, M. (2021). Almanca konuşma kaygısı ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 711-724.
• Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, Yazılı ve Diğer Materyaller için İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. Epsilon Yayınevi, İstanbul.
• Turan, S., Karadağ, E., Bektaş, F., & YALÇIN, M. (2014). Türkiye’de eğitim yönetiminde bilgi üretimi: Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi 2003-2013 yayınlarının incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 1(1), 93-119.
• Yaman, G. Ş., (2020). Yabancı Dil Olarak Arapça Öğretimi Araştırmalarında Eğilimler. Ekev Akademi Dergisi, (83), 343-362.
• https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Wach, E., & Ward, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. IDS Practice Paper in Brief, 13, 1-11.