Oyuncunun Sanatında Temel Bir Çalışma Alanı Olarak Enerjik Beden

Yıl 2024, Sayı: Ö14, 728 - 736, 21.03.2024

Ezgi Uzşen

https://doi.org/10.29000/rumelide.1454567

Öz

Bu çalışma içinde sahne üzerindeki hakikatin temel koşulu nedir? sorusu çeşitli vücuda getirme süreçleri ve mevcudiyet kavramından hareketle açıklanmaya çalışılmıştır. Oyuncunun göstergesel bedeni ve oyuncunun görüngüsel bedeni arasındaki ilişki kimi zaman birinin diğerine üstün geldiği, günümüzde ise karşılıklı bir etkileşim içinde ve parçalanamaz bir aradalığıyla titreştiği şekillerde ortaya çıkmaktadır. Çalışma içinde radikal mevcudiyet kavramı, oyuncunun görüngüsel bedenini enerjetik bir biçimde ortaya koymasıyla ortaya çıkan ve seyirciyle etkileşen dönüştürücü bir güç olarak ele alınmıştır. Radikal mevcudiyette iletişim söz konusudur. Seyirci oyuncuyu sadece bir güç kaynağı olarak algılamaz. Oyuncunun enerjik bedeni bulaşıcı niteliğiyle seyirci tarafından dönüştürücü bir güç olarak, enerjik düzeyde iletişime geçtiği bir olgu şeklinde algılanır. Burada söz konusu nitelik oyuncunun sahnesel varlığının temelini oluşturan enerjisidir. Çalışma içinde enerji, gündelik-dışı enerji ve oyuncunun bu bağlamda çalışması üzerinde durulmuş, ISTA’nın araştırmalarından hareketle gündelik-dışı enerji kalitesini oluşturmakta üç temel yasadan söz edilmiştir. Oyuncunun bu ekonomik olmayan kalite üzerinde çalışması da oyuncunun bağımsız alanı olarak ele alınmıştır. Oyuncu pragmatik yasalar bağlamında alıştırmalar yoluyla tekrar tekrar çalışarak adeta ikinci bir sinir sistemi geliştirmektedir. Bu ikinci sinir sistemi çalışma içinde oyuncunun enerjik bedeni olarak anılmıştır. İşte bu çalışma sahne üzerindeki hakikatin temel koşulunu rolden, karakterden, yönetmenin ya da gösterimin isteklerinden önceki bu düzeyde, oyuncunun enerjik bedeninde tanımlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Oyuncu, Enerji, Enerjik beden.

Kaynakça

• Barba, E., & Savarese, N. (2017). Oyuncunun Gizli Sanatı Tiyatro Antropolojisi Sözlüğü. (A. Candan, Çev.) İstanbul: İstanbul bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Fischer-Lichte, E. (2014). The Routledge Introduction to Theatre and Performance Studies. (M. Arjomand, Çev.) Londra: Routledge.
• Fischer-Lichte, E. (2016). Performatif Estetik. (T. Acil, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Karaboğa, K. (2018). Oyunculuk Sanatında Yöntem ve Paradoks (3. b.). İstanbul: Habitus Yayıncılık.
• Karacabey, S. (2007). Modern Sonrası Tiyatro ve Heiner Müller. Ankara: De Ki Basım Yayım.
• Meyerhold, V. (2014). Tiyatro Üzerine. (T. Kanbur, Çev.) İstanbul: Mesele Kitapçısı.
• Sennett, R. (2013). Kamusal İnsanın Çöküşü (4. b.). (S. Durak, & A. Yılmaz, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Terzopoulos, T. (2016). Dionysos'un Dönüşü. (B. Dinçel, Çev.) İstanbul: Habitus Yayıncılık.
• Zarrilli, P. (2009). Psychophysical Acting An Intercultural Approach After Stanislavski. New York: Routledge.