Cultural Diplomacy and Cinema: An Evaluation on Nuri Bilge Ceylan Cinema

Yıl 2024, Sayı: 40, 403 - 425, 25.06.2024

İrfan Durmuş

https://doi.org/10.29000/rumelide.1504263

Öz

In the context of cultural diplomacy, it is known that the power of cinema is used ideologically in the adoption of the economic and political policies and cultures of countries to the people of other countries and making them a global dominant power. Cinema also provides intercultural dialogue through films. In this context, organisations such as domestic and foreign film festivals can be functional in terms of promoting intercultural dialogue and improving the perception of the country's brand and image in the eyes of other nations. The achievements and awards of directors and their films at film festivals can also be considered as an important tool of cultural diplomacy activities. Therefore, this study aims to investigate the contribution of Turkish director, screenwriter and producer Nuri Bilge Ceylan and his films to Turkey's cultural diplomacy. Descriptive analysis technique, one of the qualitative research methods, was used in the study. The data obtained within the scope of the study were collected through document analysis. Eight of Nuri Bilge Ceylan's 10 films have been screened nine times at the Cannes Film Festival and two at the Berlin Film Festival. In Cannes, he won 6 awards in various categories, including the grand prize, the Palme d'Or. He has also won awards at many film festivals abroad. In this respect, it is possible to say that Ceylan has an important role in diplomacy in terms of increasing the visibility of Turkish cinema and Turkey.

Anahtar Kelimeler

International relations, public diplomacy, cultural diplomacy, international film festivals, Nuri Bilge Ceylan

Kültürel Diplomasi ve Sinema: Nuri Bilge Ceylan Sineması Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

Kültürel diplomasi bağlamında ülkelerin iktisadi, siyasi politikalarının ve kültürlerinin başka ülkelerin insanlarına benimsetilmesi ve küresel egemen güç haline getirilmesinde sinemanın gücünün ideolojik anlamda kullanıldığı bilinmektedir. Sinema, filmler aracılığıyla kültürlerarası diyalog kurmayı da sağlamaktadır. Bu bağlamda, yerli ve yabancı film festivalleri gibi organizasyonlar kültürlerarası diyaloğun teşvik edilmesi, başka uluslar nezdinde ülke markası ve imajına yönelik algının geliştirilmesi bakımdan işlevsel olabilmektedir. Film festivallerinde yönetmenlerin ve filmlerinin elde ettikleri başarılar ve ödüller de kültürel diplomasi faaliyetlerinin önemli bir aracı olarak değerlendirilebilir. Dolayısıyla bu çalışma, Türk yönetmen, senarist ve yapımcı Nuri Bilge Ceylan’ın ve filmlerinin Türkiye’nin kültürel diplomasisine katkısını araştırmayı amaçlamaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden betimsel analiz tekniğinden faydalanılmıştır. Çalışma kapsamında elde edilen veriler, doküman incelemesi yoluyla toplanmıştır. Nuri Bilge Ceylan’ın toplam 10 filminden sekizi 9 kez Cannes Film Festivali’nde, ikisi de Berlin Film Festivali’nde gösterilmiştir. Cannes’ta başta büyük ödül Altın Palmiye olmak üzere çeşitli kategorilerde 6 ödül kazanmıştır. Yurt dışında birçok film festivalinde de ödüller kazanmıştır. Bu doğrultuda Ceylan’ın, Türk sinemasının ve Türkiye’nin görünürlüğünü artırması bakımından diplomaside önemli bir role sahip olduğunu söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası ilişkiler, kamu diplomasisi, kültürel diplomasi, uluslararası film festivalleri, Nuri Bilge Ceylan

Kaynakça

• Akcakaya, E. (2020). Kültürel diplomasi bağlamında Türkiye’deki uluslararası film festivalleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Akbaş, E. (2022). ABD Dış Politikasını Meşrulaştırma Aracı Olarak Hollywood Sineması: Tarihsel Bir Özdeyiş. Tarihyazımı, 4(2), 212-223.
• Akgün, A. C. ve Paltun Aydın, D. (2022). Türkiye’nin kültürel diplomasi yaklaşımında televizyon dizilerinin rolü ve önemi: Macaristan özelinde bir saha araştırması. İletişim ve Diplomasi (9),49-72. https://doi.org/10.54722/iletisimvediplomasi.1193535.
• Anadolu Ajansı (AA). (29 Eylül 2018). Türk sinemasına milyonlarca liralık destek. Erişim adresi https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/turk-sinemasina-milyonlarca-liralik-destek-/1268070.
• Ang, I., Isar, Y. R. and Mar. P. (2015). Cultural diplomacy: beyond the national interest? International Journal of Cultural Policy, 21(4). 365-381. https://doi.org/10.1080/10286632.2015.1042474.
• Atam, Z. (2010). “Yeni sinemanın” dört kurucu yönetmeni: Yeşim Ustaoğlu, Zeki Demirkubuz, Derviş Zaim, Nuri Bilge Ceylan. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Barston, R. (2013). Modern diplomacy (4th ed.). London: Routledge.
• Benrazek, Y. (2022). The effects of modern Turkish TV series as a soft power on the Algerian society: Analytical study. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Cobb, T. J. (2020). American Cinema and cultural diplomacy: The fragmented kaleidoscope. Palgrave Macmillan Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-42678-1. Cull, N. J. (2009). Public diplomacy: Lessons from the past. Los Angeles: Figuoera Press.
• Cummings, M. C. (2009). Cultural diplomacy and the United States Government: A survey. Washington/D.C., Center for Arts and Culture, 14 S., (Cultural diplomacy research series). Erişim adresi https://www.americansforthearts.org/sites/default/files/MCCpaper.pdf
• Çapan, B. (2009). Nuri Bilge Ceylan sinemasında yabancılaşma teması üzerine bir inceleme. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Demir, R. ve Cengiz, G. (2017). Nuri Bilge Ceylan Sinemasında Resim ve Fotoğraf İlişkisi. International Congress on Fasion & Art & Design (INFAD) Congress Book içinde (ss. 732-738), 20-23 Mayıs, Gaziantep.
• Demirhan, A. (2021). Yumuşak güç açısından Türkiye’nin tarih dizilerinin dünyada oluşturduğu imaj. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Diker, C. (2020). 2005-2020 yılları arasında verilen film destekleri üzerine eleştirel ekonomik bir değerlendirme. İnsan & İnsan Dergisi, 7(26), 139-161. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.785096
• Erdoğan Uslu, B. (2021). Yumuşak güç kavramı ve Amerika Birleşik Devletleri’nin yumuşak güç unsuru olarak Hollywood sineması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Karabük.
• Făgărășan, S. (2014). The tradition of European film festivals and cultural diplomacy. Berlin: Institute of Cultural Diplomacy. January. Erişim adresi https://www.culturaldiplomacy.org/academy/content/pdf/participant-papers/2014-01-acd/Silvia_Fagarasan_-_The_Tradition_of_European_Film_Festivals_and_Cultural_Diplomacy.pdf.
• Fetter Nicoletti, M. and Reis e Silva, J. G. B. (2021). Cultural diplomacy on international film festivals, during the unprecedented year of 2020. Revista Internacional de Folkcomunicação 19(43), 208-228. https://doi.org/10.5212/RIF.v.19.i43.0012.
• Gienow-Hecht, J. C. E. and Donfried, M. (2010). The model of cultural diplomacy: Power, distance, and the promise of civil society. J. Gienow-Hecht and M. Donfried (Ed.), Searching for a Cultural Diplomacy in (pp. 13-30). New York, Oxford: Berghahn Books. https://doi.org/10.1515/9781845459949-004.
• Gienow-Hecht, J. C. E. (2010). What are we searching for? Culture, diplomacy, agents and the state. J. Gienow-Hecht and M. Donfried (Ed.), Searching for a Cultural Diplomacy in (pp. 3-12). New York, Oxford: Berghahn Books. https://doi.org/10.1515/9781845459949-004.
• Güzel, M. (2022). Kültürel diplomasi bağlamında Hollywood yapımı felaket filmlerinin göstergebilimsel analizi. Turkish Studies – Social Sciences 17(3), 331-366. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.61943.
• Hancığaz, E. ve Hülür, H. (2021). Kültürel diplomasi örneği olarak Türk dizileri. H. Karadal, M. N. Efe, A. M. Abubakar, E. Dinçer, K. Karadal (Ed.), International Communication, Economics, Organization (CEO) Social Sciences Congress Proceedings E-Book içinde (ss. 723-729), 19-22 Ağustos 2021, Georgia.
• Hancığaz, E. (2022). Yurt dışında Türk dizileri ve kültürel diplomasi. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
• Herrschner, I. (2015). The role of art in German cultural diplomacy: An analysis of the festival of German films in Melbourne, Australia. Media Transformations, 11(8), 124-141. Erişim adresi https://hdl.handle.net/20.500.12259/31444.
• Hürriyet.com.tr. (16 Mayıs 2013). Kültür Bakanlığı’ndan Nuri Bilge’ye rekor destek. Erişim adresi https://www.hurriyet.com.tr/gundem/kultur-bakanligindan-nuri-bilgeye-rekor-destek-23297510.
• Jaarneh, O. M. Y. (2023). Yumuşak güç olarak Türk tarihi dizileri vaka araştırması: ‘Diriliş Ertuğrul’ ve ‘Kuruluş Osman’ dizilerinin Filistin toplumu üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (28 Mart 2020). Sinema sektmrüne 23 milyon lira destek. Erişim adresi https://basin.ktb.gov.tr/TR-260409/sinema-sektorune-23-milyon-lira-destek.html.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (16 Ekim 2021). Bakanlıktan sinema sektörüne 65 milyonluk destek. Erişim adresi https://basin.ktb.gov.tr/TR-295292/bakanliktan-sinema-sektorune-65-milyonluk-destek.html.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (9 Nisan 2022). Bakanlıktan sinema sektörüne 26 milyonluk destek. Erişim adresi https://basin.ktb.gov.tr/TR-317454/bakanliktan-sinema-sektorune-26-milyon-lira-destek.html.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (28 Aralık 2023). Sinema sektörüne rekor destek. https://basin.ktb.gov.tr/TR-362296/sinema-sektorune-rekor-destek.html.
• Labisch, C. (2018). Film festivals as platform for cultural diplomacy: The case of the Turkish-German film festival. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ghent University, Belgium.
• Lee, S. T. (2022). Film as cultural diplomacy: South Korea’s nation branding through Parasite (2019). Place Brand Public Diplomacy 18(2), 93-104. https://doi.org/10.1057/s41254-020-00192-1
• Lee, S. T (2015). Soft power and cultural diplomacy: Emerging education hubs in Asia. Comparative Education, 51(3), 353-374. https://doi.org/10.1080/03050068.2015.1037551
• Mark, S. (2009). A greater role for cultural diplomacy (discussion papers in diplomacy). Netherlands Institute of International Relations ‘Clingendael’. Erişim adresi https://www.clingendael.org/sites/default/files/pdfs/20090616_cdsp_discussion_paper _114_mark.pdf
• Medin, B. ve Yeğin, M. O. (2023). Kültürel diplomasi bağlamında tarihi Türk dizilerinin sunumu üzerine bir inceleme. ASOS Journal The Journal of Academic Social Science, (138), 228-253. http://dx.doi.org/10.29228/ASOS.67959
• Medin, B. ve Koyuncu, S. (2017). Cinema as a soft power instrument: Hollywood cinema case. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(3), 836-844. https://doi.org/10.24289/ijsser.307385.
• Nichols, B. (1994). Discovering form, inferring meaning: New cinemas and the film festival circuit. Film Quarterly, 47(3), 16–30. https://doi.org/10.2307/1212956
• Nisbett, M. (2016, March 13). Who holds the power in soft power? The Journal of Arts & International Affairs, 1(1). 110-146. Doi: 10.18278/aia.1.1.7. Erişim adresi https://theartsjournal.net/2016/03/13/nisbett/
• Nye. J. S. (2004). Soft power: The means to success in world politics. New York: Public Affairs.
• Okur, Y. (2020). Önemli festivallerdeki Türk filmlerinin başarıları (2020). Erişim adresi https://yamacokur.wordpress.com/category/genel/sinema/
• Ökmen, Y. E. ve Göksu, O. (2019). Kültürel diplomasisi bağlamında Türk dizilerinin ihracatı ve kültür aktarımına katkısı: ‘Diriliş Ertuğrul’ örneği. O. Göksu (Ed.) Kamu Diplomasisinde Yeni Yönelimler içinde (ss. 247-291). Konya: Literatürk Academia.
• Öztürk, D. (22 Mayıs 2014). Uzak (2002): Nuri Bilge Ceylan sinemasının mihenk taşı. Erişim adresi https://www.cinerituel.com/nuri-bilge-ceylan-sinemasinin-mihenk-tasi-uzak/
• Özyazıcı, K. (2020). Nuri Bilge Ceylan ve yavaş sinema. Sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi 11(2), 193-225. https://doi.org/10.32001/sinecine.776492.
• Parsa, A. F. ve Akmeşe Z. (2012). Nuri Bilge Ceylan sinemasında anlatı kodları ve arketipler: ‘Bir Zamanlar Anadolu’da’, XIII. Türkiye Film Araştırmalarında Yeni Yönelimler Konferansı: Sinema ve Bellek, Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi Uluslararası Konferans, 03-05 Mayıs, İstanbul.
• Peters, J. J. M. (2015). American cinema as cultural diplomacy: Seeking international understanding one film at a time. (Yayımlanmamış doktora tezi). University of California, Los Angeles.
• Saydam, B. (2020). 2010-2020 yılları arasında Türkiye’deki sanat sineması anlatısının oluşumu. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Sütpınar, S. (2021). 2000 sonrası Amerikan dış politikasında yumuşak güç kullanımı ve Hollywood. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Karabük.
• TRT Haber, (5 Haziran 2012). Bir Zamanlar Anadolu’da ödülleri topladı. Erişim adresi https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/bir-zamanlar-anadoluda-odulleri-topladi-43600.html
• Turan, S. (2020). Eurimages destekli Türk filmlerinin self oryantalizm kavramı çerçevesinde incelenmesi: 2014-2018. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Uğuş, M. (2022). Küreselleşen kültürün dönüştürücü gücü: Hollywood sineması örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(2), 581-594. https://doi.org/10.16953/deusosbil.932349.
• Umińska-Woroniecka, A. (2016). Cultural diplomacy in international relations theory and studies on diplomacy. Actual problems of international relations, 2(127), 4-19. https://doi.org/10.17721/apmv.2016.127.2
• Ünalmış, A. N. (2019). Yumuşak gücün tesis edilmesinde kültürel diplomasinin önemi ve bir uygulayıcı olarak Yunus Emre Enstitüsü. Bilig (91), 137-159. https://doi.org/10.12995/bilig.9106
• Vural, S. (1 Şubat 2017). Nuri Bilge Ceylan’a 2 milyon TL. Erişim adresi https://www.hurriyet.com.tr/gundem/nuri-bilge-ceylana-2-milyon-tl-40353151
• Yazar, F. (2020). Kamu diplomasisi̇ aracı olarak Türk dizi̇ sektörünün değerlendirilmesi̇. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(3), 529-541. https://doi.org/10.30692/sisad.778862
• Yetimova, S. ve Aslan, M. (2018). Nuri Bilge Ceylan sinemasının uluslararası basındaki eleştirileri üzerine bir söylem analizi: Bir Zamanlar Anadolu’da örneği. Asya Studies, 5(5), 73-86. https://doi.org/10.31455/asya.453717
• Yetkiner, B. (2019). Türkiye’de film festivalleri. Ankara: Nobel Akademi Yayınevi.
• Yıldırım G. (2015). Türkiye Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğü’nün faaliyetlerinin kültürel diplomasi bağlamında incelenmesi. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 2-24. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/pub/e-kiad/issue/49300/629719#article_cite
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Wikipedia katılımcıları (7 Ocak 2024a). Uluslararası Film Eleştirmenleri Federasyonu. Vikipedi, Özgür Ansiklopedi. Erişim adresi https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Uluslararas%C4%B1_Film_Ele%C5%9Ftirmenleri_Federasyon &oldid=31058396
• Wikipedia katılımcıları (7 Ocak 2024b). İklimler. Vikipedi, Özgür Ansiklopedi. Erişim adresi https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%B0klimler&oldid=31085594