İntörn Hemşirelik Öğrencilerinin Çocuk İstismarı ve İhmaline Yönelik Bilgi Düzeyleri ve İlişkili Faktörler

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 2, 198 - 203, 22.05.2025

Fadime Üstüner Top , Hasan Hüseyin Çam

https://doi.org/10.33631/sabd.1586413

Öz

Amaç: Araştırmanın amacı intörn hemşirelik öğrencilerinin çocuk istismarı ve ihmalinin belirti ve risklerini tanılamaya ilişkin bilgi düzeylerini belirlemek ve ilişkili faktörleri incelemektir.
Gereç ve Yöntemler: Araştırma tanımlayıcı ve ilişkisel tasarım tipte olup, bir sağlık bilimleri fakültesinin hemşirelik bölümü intörn öğrenciler ile gerçekleştirildi. Araştırmaya 126 öğrenci katılmıştır. Verilerin toplanmasında “Kişisel Bilgi Formu” ve “Çocuk İstismarı ve İhmali Belirtilerini ve Risklerini Tanılama Ölçeği” kullanıldı. Veriler; One-Sample Kolmogorov-Smirnov testi, Bağımsız Örneklem T testi, Mann-Whitney U testi ve Kruskal-Wallis H testi kullanılarak analiz edildi.
Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 22,07 ± 1,30 olup, büyük çoğunluğu kız (%79,4) dır. Katılımcıların %96,8’i çocuk istismar ve ihmali konusunda eğitim almıştır. Katılımcıların ölçekten aldıkları toplam bilgi puan ortalamaları 3,79 ± 0,31 olup bilgi düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlendi. En düşük puan (3,34 ± 0,54) “İstismar ve ihmale yatkın çocukların özellikleri” alt boyutundan, en yüksek puanı “İhmalin çocuk üzerindeki belirtileri” (4,18 ± 0,54) boyutundan almışlardır. Ölçeğin diğer alt boyutları puan ortalamaları ise “İstismarın çocuk üzerindeki fiziksel belirtileri” 3,94 ± 0,38, “İstismar ve ihmalin çocuktaki davranışsal belirtileri” 3,85 ± 0,36, “İstismar ve ihmale yatkın ebeveynlerin özellikleri” 3,55 ± 0,45 ve “Çocuk istismarı ve ihmalinde ailesel özellikleri” 3,79 ± 0,31 olarak bulundu. Yaş, cinsiyet, aile yerleşim yeri, aile tipi, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, kaldığı yerleşim yeri ve aile desteği değişkenleri ile Çocuk İstismarı ve İhmali Belirtilerini ve Risklerini Tanılama Ölçeği puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmadı.
Sonuç: İstismar ve ihmale ilişkin bilgi düzeyi, her alt boyuttan maksimum 5,0 puan ve ölçek toplam puanı ile karşılaştırıldığında öğrencilerin bilgi düzeylerinin istenilen düzeyde olmadığı görüldü. İstismar ve ihmali tanılamaya yönelik bilgi düzeylerini artıracak müdahaleler yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk ihmali, çocuk istismarı, farkındalık, hemşirelik öğrencisi

Intern Nursing Students' Knowledge Level on Identification and Risks of Child Abuse and Neglect

Öz

Aim: The aim of this study is to determine the knowledge levels of intern nursing students on diagnosing the symptoms and risks of child abuse and neglect and to examine the related factors.
Material and Methods: The research was descriptive and relational design type and was conducted with intern nurses in the nursing department of a health sciences faculty. 126 students participated in the research. “Personal Information Form” and “Child Abuse and Neglect Symptoms and Risks Identification Scale” were used to collect data. Data were analyzed using One-Sample Kolmogorov-Smirnov test, Independent Samples T test, Mann-Whitney U test and Kruskal-Wallis H test.
Results: The average age of the participants was 22.07 ± 1.30 and the majority were girls (79.4%). 96.8% of the participants received training on child abuse and neglect. The participants' average total knowledge score from the scale was 3.79 ± 0.31, and it was determined that their knowledge level was at a medium level. They received the lowest score (3.34 ± 0.54) from the "Characteristics of children prone to abuse and neglect" sub-dimension, and the highest score from the "Signs of neglect on the child" sub-dimension (4.18 ± 0.54). The mean scores of the other subscales of the scale are "Physical signs of abuse on the child" 3.94 ± 0.38, "Behavioral signs of abuse and neglect in the child" 3.85 ± 0.36, "Characteristics of parents prone to abuse and neglect" 3.55 ± 3.55 ± 0.45 and "Familial characteristics in child abuse and neglect" were found to be 3.79 ± 0.31. No statistically significant difference was found between the scores of the Child Abuse and Neglect Symptoms and Risks Identification Scale and the variables of age, gender, family residence, family type, maternal education level, paternal education level, place of residence, and family support.
Conclusion: When the level of knowledge about abuse and neglect was compared with the maximum score of 5.0 from each sub-dimension and the total score of the scale, it was seen that the students' knowledge level was not at the desired level. Interventions should be made to increase knowledge levels for diagnosing abuse and neglect.

Anahtar Kelimeler

Child neglect, child abuse, awareness, nursing student

Kaynakça

• Gökçay G, Tuğrul Aksakal M. Çocuk sağlığı izlem ilkeleri. Gökçay G, Beyazova U, editörler. İlk beş yaşta çocuk sağlığı izlemi. 1. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi; 2017. s. 3-15.
• Chiang LF, Kress H, Sumner SA, Gleckel J, Kawemama P, Gordon RN. Violence Against Children Surveys (VACS): towards a global surveillance system. Injury Prev. 2016; 22(Suppl 1): i17–i22.
• Liel C, Meinck F, Steinert JI, Kindler H, Lang K, Eickhorst A. Is the Brief Child Abuse Potential Inventory (BCAPI) a valid measure of child abuse potential among mothers and fathers of young children in Germany? Child Abuse Negl. 2019; 88: 432-44.
• Hillis S, Mercy J, Amobi A, Kress H. Global prevalence of past-year violence against children: a systematic review and minimum estimates. Pediatrics. 2016; 137(3): e20154079.
• Kaptan D. The levels of information and awareness about child abuse and neglect of doctors and nurses working in pediatric clinics in the city center of Trabzon [MS dissertation]. Trabzon: Avrasya University Health Sciences Institute; 2017.
• Akcan A, Demiralay S. Perceptions of department of nursing students on child neglect and abuse. J Educ Train Res. 2016; 5: 275-81.
• Elarousy W, Helal H, de Villiers L. Child abuse and neglect: student nurses’ knowledge and attitudes. J Am Sci. 2012; 8 (7): 665-74.
• Ok Ha Y. Nursing students’ perceptions of child abuse and factor influencing those perceptions. Child Health Nurs Res. 2018; 24: 178-85.
• Poreddi V, Pashapu DR, Kathyayani BV, Gandhi S, El-Arousy W, Math SB. Nursing students' knowledge of child abuse and neglect in India. Br J Nurs. 2016; 25(5): 264-8.
• Pakiş I, Demir F, Bektaş G, Altun U, Yıldırım S. Investigation of the awareness and knowledge about child abuse and negligence among doctors and nurses working in the east part of Türkiye. Romanian J Legal Med. 2015; 23(2): 151-6.
• Russell M, Lazenbatt A, Freeman R, Marcenes W. Child physical abuse: health professionals’ perceptions, diagnosis and responses. Br J Community Nurs. 2004; 9(8): 332-9.
• Green M. Nurses’ adherence to mandated reporting of suspected cases of child abuse. J Pediatr Nurs. 2020; 54: 109-13.
• Tınmaz Pehlivan G. Hemşirelik öğrencilerinin çocuk istismarı ve ihmali konusundaki farkındalık düzeylerinin belirlenmesi ve bu konuda verilen planlı eğitimin etkinliğinin değerlendirilmesi [MS dissertation]. Denizli: Pamukkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2016.
• Özbey H, Özcelep GA, Gul U, Kahrıman I. Knowledge and awareness of nursing students about child abuse and neglect. J Nurs Res Pract. 2018; 2(3): 21-5.
• Kaya MH, Köse S. Üniversite öğrencilerinin çocuk istismar ve ihmaline yönelik farkındalıkları. İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi. 2020; 27: 1-14.
• Uysal A. Çocuk istismarı ve ihmalinin belirti ve risklerini tanılamada hemşire ve ebelerin bilgi düzeylerinin saptanması, [MS dissertation]. İzmir: Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 1998.
• Kurklu A. Levels of teachers’ awareness about child exploitation and negligence [MS dissertation]. Afyon: Afyon Kocatepe University Health Sciences Institute; 2011.
• Akgun Kostak M, Vatansever C. Views and opinions of faculty of health sciences students about child abuse and neglect. J Health Sci Occ. 2015; 2(1): 1-11. https://doi.org/10.17681/hsp.79915
• Işık Metinyurt H, Yıldırım Sarı H. Awareness of health professionals about child abuse and neglect. Child and Civilization. 2016; 1(1): 101-21.
• Yılmaz, B. The investigation of nurse’s knowledge level and approach towards child abuse and neglect [MS dissertation]. Ankara, Ankara Universitesi Sağlık Bilimleri Enstütisü; 2015.
• Tural Büyük E, Rızalar S, Çetin A, Sezgin S. Hemşirelerin intörn eğitim uygulaması hakkındaki görüş ve önerileri. Balikesir Saglik Bilimleri Dergisi. 2014; 3(3): 135-40.
• Yılmaz M, Çetin Ç, Egelioğlu Cetişli N, Ünsal Avdal E, Tokem Y. Hemşirelik öğrencilerinin ve hemşirelerin intörnlüğe ilişkin görüşleri. Pamukkale Tip Dergisi. 2018; 11(3): 329-36.
• Taş A. Hacettepe üniversitesi öğrencilerinin çocuk ihmal ve istismarı hakkındaki bilgi düzeylerinin incelenmesi [MS dissertation]. Ankara: Hacettepe Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2017.
• Mavili A, Altun G. Aile hekimleri, hemşire ve ebelerin çocuk istismarı ve ihmali konusunda farkındalık düzeyleri: Burdur örneği. Sosyal Çalışma Dergisi. 2022; 6 (1): 41-58.
• Al-Saif DM, Al-Eissa M, Saleheen H, Al-Mutlaq H, Everson MD, Almuneef MA. Professionals’ attitude toward reporting child sexual abuse in Saudi Arabia. J Child Sex Abus. 2018; 27(1): 22-37.