Farklı Kültürel Değerlere Sahip Öğrencilerin Çokkültürlü Vatandaşlık Algı ve Farkındalıkları

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2017 Cilt 3 Sayı özel, 1 - 29, 07.08.2018

Seyfettin Arslan

Öz

Bu araştırmanın amacı farklı kültürel değerlere sahip öğrencilerin çokkültürlü vatandaşlık algı ve farkındalıklarını tespit etmektedir. Bu amaç doğrultusunda mevcut durumu olduğu gibi belirlemek için tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubunu 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Mardin il merkezi ve ilçesinde öğrenim gören 818 8. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Öğrencilerin çokkültürlü vatandaşlık algı ve farkındalıklarını ölçmek için 28 maddeli ve kişisel bilgilerden oluşan ölçek kullanılmıştır. Öğrencilerin çokkültürlü algı ve farkındalıklarına bakıldığında yüksek düzeyde görüş bildirdikleri ve ailenin geleneklerinin bu sonuca etki ettiği görülmüştür. Ayrıca kız öğrencilerin erkeklere göre algı boyutunda; merkezde oturanların ilçede oturanlara göre algı ve farkındalık boyutunda; anne-babası okuryazar ve üstü düzeyde olanların okur-yazar olmayanlara göre daha olumlu görüşe sahip oldukları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Vatandaşlık eğitimi; çokkültürlülük; algı; farkındalık

Kaynakça

• Ahmed, M. (2016). Ethnicity, identity and group vitality: A study of Burushos of Srinagar. Journal of Ethnic and Cultural Studies, 3(1), 1-10. Alanay, H. & Aydin, H. (2016). Multicultural Education: The Challenges and Attitudes of Undergraduate Students in Turkey. Education and Science, 41(184), 169-191. Ameny-Dixon, G. M. (2004). Why multicultural education is more important in higher education now than ever: a global perspective. International Journal Of Scholarly Academic Intellectual Diversity, 6(1):1-11. www.nationforum.com (Erişim Tarihi: 24.12.2013). Andrews, K. (2017). Culture, Curriculum, and Identity in Education. [Book Review]. Journal of Ethnic and Cultural Studies, 4(2), 99-101. Appiah, K. A. (2003). Liberal education: The United States example. (Edit.) Kevin Mcdough and Walter Feinberg (Ed.), Citizenship and Education in Liberal Democratic Societies: Teaching for Cosmopolitan Values and Collective Identities (56-74), Owford University Press, New York. Arslan, S. (2012). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin uzlaşı ve demokrasi kültürü: İstanbul İli Örneği. Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Sempozyumu: Değişen Dünya’da Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitiminde Yeni Yönelimler ve Sorunlar, 20-22 Nisan 2012, İstanbul: Marmara Üniversitesi. Arslan, S. ve Erdolu, F. (2012). Etnik ve dini çeşitlilik içinde Mardin İlindeki ilköğretim öğrencilerinin vatandaşlık algıları. Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Sempozyumu: Değişen Dünya’da Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitiminde Yeni Yönelimler ve Sorunlar, 20-22 Nisan 2012, İstanbul: Marmara Üniversitesi. Aydin, H. & Koc-Damgaci, F. (2017). From Empire to Republic: Citizenship, Pluralism, and Diversity in Turkey. In James, A. Banks (Eds), Global Migration, Structural Inclusion, and Education across Nations [pp. 351-377]. Washington, DC: American Educational Research Association (AERA) Press. Aydin, H. (2009). Key Dynamics of Assimilation among First-Generation Turkish Immigrants Residing in Romania. Journal of Global Initiative, 4 (2), 23-148. Aydin, H. (2012). Multicultural Education Curriculum Development in Turkey. Mediterranean Journal of Social Sciences, 3(3), 277-286. Aydin, H. (2013a). A Literature-based Approaches on Multicultural Education. The Anthropologist, 16(1-2), 31-44. Aydin, H. (2013b). Discussions and practices of multicultural education in Turkey and the world. Ankara: Nobel Academic Press. Balcı, A. (2004). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler (4. Baskı), Ankara: PegemA Yayıncılık. Banks, J. (2001). Citizenship education and diversity: implications for teacher education. Journal of Teacher Education, 52 (1): 5-16. Banks, J. A. (2013). Çokkültürlü eğitime giriş. Çev.: Hasan Aydın. Ankara: Anı Yayıncılık. Brooks, J. G. (1999, December 30). In search of understanding: The case for constructivist classrooms. [Review of the book, by C. Halpern]. American Journal of Qualitative Research, 1(1), 32-36. Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık. Carothers, D. & Parfitt, C. (2017). Disability or Language Difference: How Do We Decide? American Journal of Qualitative Research, 1(1), 1-12. Castro A. J., Field, S. L., Bauml, M. & Morowski, D. (2012). “I want a multicultural classroom”: preparing social studies teachers for culturally diverse classrooms. The Social Studies, 103: 97–106. Cırık, İ. (2008). Çok kültürlü eğitim ve yansımaları. H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal Of Education), 34: 27-40. Cohen, L. &Manion, L. (1998). Research methods in education. (4th edition), New York: Routledge. Corona, R., Velazquez, E., McDonald, S., Avila, M., Neff, M., Iglesias, A., & Halfond, R. (2017). Ethnic labels, pride, and challenges: A qualitative study of Latinx youth living in a new Latinx destination community. Journal of Ethnic and Cultural Studies, 4(1), 1-13. Corona, R., Velazquez, E., McDonald, S., Avila, M., Neff, M., Iglesias, A., & Halfond, R. (2017). Ethnic labels, pride, and challenges: A qualitative study of Latinx youth living in a new Latinx destination community. Journal of Ethnic and Cultural Studies, 4(1), 1-13. Çalışkan, H. ve Sağlam, H. İ. (2012). Hoşgörü eğilim ölçeğinin geliştirilmesi ve ilköğretim öğrencilerinin hoşgörü eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12 (2) [Ek Özel Sayı]:1-16. Çoban, A. S., Karaman, N. G. ve Doğan, T. (2010). Öğretmen adaylarının kültürel farklılıklara yönelik bakış açılarının çeşitli demografik değişkenlere göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10 (1): 125-131. Damgaci, F. & Aydin, H. (2013a). Faculty Members' Perception on Multicultural Education. Electronic Journal of Social Sciences, 12(45), 325-341. Damgaci, F. & Aydin, H. (2013b). Perceptions of Higher Education Faculty Members on Multicultural Education in Turkey. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 314-331. Dewey, J. (1996). Demokrasi ve eğitim: eğitim felsefesine giriş. Çev.:Tahsin Yılmaz. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi. Doğanay, A. ve Sarı, M. (2009). Lise öğrencilerinin vatandaşlık algılarına etki eden faktörlerin analizi”. Uluslararası Avrupa Birliği, Demokrasi, Vatandaşlık Ve Vatandaşlık Eğitimi Sempozyumu Bildiri Kitabı, Uşak: Uşak Üniversitesi, 28-30 Mayıs 2009, ss.45-61. Doytcheva, M. (2013). Çokkültürlülük, (Çev.: Tuba Akıncılar Onmuş) İstanbul: İletişim Yayınları. Elkatmış, M. (2013). 1998 Vatandaşlık ve İnsan Hakları eğitimi programı ile 2010 Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi programlarının karşılaştırılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (3), ss.59-74. Ersoy, A. F. (2007). Sosyal Bilgiler dersinde öğretmenlerin etkili vatandaşlık eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları. Faltis, C. (2014). Toward a Race Radical Vision of Bilingual Education for Kurdish Users in Turkey: A Commentary. Journal of Ethnic and Cultural Studies, 1(1), 1-5. Gömleksiz, M. N. ve Cüro, E. (2011). Sosyal Bilgiler Dersi öğretim programında yer alan değerlere ilişkin öğrenci tutumlarının değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8 (1): 95-134. Gunay, R., & Aydin, H. (2015). The Inclinations in Studies on Multicultural Education in Turkey: A Content Analysis Study (2005-2014). Education and Science, 40(178), 1-22. Gunay, R., Aydin, H., & Damgaci, F. (2015). Metaphoric Perceptions of Faculty Members’ Regarding Multicultural Education. Cankiri Karatekin University Journal of Institute of Social Sciences, 6(1): 291-312. Gürbüz, G. ve Gündüz, S. (2011). İlköğretim Okulu Öğrencilerinin Demokrasi Unsurları İle İlgili Görüşleri: (Bolu İli Gazipaşa İlköğretim Okulu Örneği). Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi, 3 (12): 17-30. Halstead, J. M. (1999). Moral education in family life: the effect of diversity. Journal of Moral Education, 28: 265-281. Halstead, J. M. (2003). Schooling and Cultural Maintenance for Religious Minorities in The Liberal State. (Edit.) Kevin Mcdough and Walter Feinberg, Citizenship and Education in Liberal-Democratic Societies: Teaching for CosmopolitanValues and Collective Identities(273-295.). Oxford University Press, New York. Kaldırım, E. (2005). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Demokrasi Algıları. G.Ü., Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (3): 143-162. Kaplan, M. (1982). Kültür ve dil. İstanbul: Dergah Yayınları. Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları. Kaya, A. (2006). Yurttaşlık, azınlıklar ve çokkültürlülük. Çev. Ayhan Kaya. T. H. Marshall-Tom Bottomore (Der.), Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Kaya, I. & Aydin, H. (2013). The Representation of Kurdish Question in The International Media. Istanbul: UKAM Press. Kaya, I. & Aydin, H. (2014). Pluralism, Multiculturalism and Bilingual Education [Çoğulculuk, Çokkültürlü ve İkidilli Eğitim]. Ankara: Ani Press. Kaya, Y. (2015). The Opinions of Primary School, Turkish Language and Social Science Teachers regarding Education in the Mother Tongue (Kurdish). Journal of Ethnic and Cultural Studies, 2(2), 33-46. Kaymakçı, S. (2009). Yeni Sosyal Bilgiler programı neler getirdi? Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (5): 1530-1545. Kennedy, K. J. (2007). ‘Student constructions of 'active citizenship’: what does participation mean to students? Journal Of Educational Studies, 55 (3): 304-324. Keskin, Y. (2002). II. Meşrutiyet’ten günümüze kadar uygulanmış olan sosyal bilgiler öğretim programlarının analizi ve karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Keskin, Y. (2008). Türkiye’de sosyal bilgiler öğretim programlarında değerler eğitimi: tarihsel gelişim, 1998 ve 2004 programlarının etkililiğinin araştırılması. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Keskin, Y. (2015). Değerler eğitiminde güncel yaklaşımlar. M. Gündüz (Ed.), Değerler Eğitimi içinde (s. 249-266). Ankara: Maya Akademi. Keskin, Y. ve Yaman, E. (2014). İlköğretim sosyal bilgiler programı ve ders kitaplarında yeni bir paradigma: Çokkültürlü eğitim. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(2), 933-960. Kostova, S. Ç. (2009). Çokkültürlü eğitim: Bulgaristan örneği. Kaygı, 12: 241-255. Kuş, Z. ve Çetinkaya, T. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretimi için Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin beklentileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, VII (II): 69-91. Kymklicka, W. (1995). Çokkültürlü yurttaşlık: Azınlık haklarının liberal teorisi. Çev.: Abdullah Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Lindbom, T. (1998). Demokrasi miti. Çev.: Ömer Baldık. İstanbul: İnsan Yayınları. Márque, J., Peña, C., Jones, L., Orange, A., & Simieou, F. (2018). Academic success and resiliency factors: A case study of unaccompanied immigrant children. American Journal of Qualitative Research, 2(1), 162-181. MEB, (2010). İlköğretim (8. Sınıf) Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi Dersi Öğretim Programı, Ankara. MEB, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretimprogramlari/icerik/72 (Erişim Tarihi: 16.03.2014). Members’ Regarding Multicultural Education. Cankiri Karatekin University Journal of Institute of Social Sciences, 6(1): 291-312. Memişoğlu, H. (2012). İlköğretim 4-5 sosyal bilgiler ders programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1 (2): 66-81. Mengü, G. (2003). Dil-Kültür ilişkisine antropolojik bir bakış. Dil, Kültür ve Çağdaşlaşma Sempozyumu Bildiri Kitabı; Ankara: Hacettepe Üniversitesi AİİT Enstitüsü Yayınları, 7-8 Kasım 2002, ss.15-28. Monette, D. R., Sullivan, T. & De Jong, C. R. (1990). Applied social research. New York: Harcourt Broce Jovanovich, Inc. Osler, A. (2012). Citizenship education and diversity, in: J. A. Banks (Ed.) Encyclopedia of Diversity in Education (353-361). Vol. 1.Sage: London and Los Angeles, CA. Özdamar, K. (1999). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (2. Baskı). Eskişehir: Kaan Kitapevi. Selçuk, S. (2010). Demokratik yönetim özgür birey. Ankara: İmge Kitapevi. Sümbüloğlu, K. ve Sümbüloğlu, V. (2000). Biyoistatistik. Ankara: Hatiboğlu Yayınları. Tanilli, S. (1989). Nasıl bir eğitim istiyoruz. İstanbul: Amaç Yayıncılık. Tonbuloglu, B., Aslan, D., & Aydin, H. (2016). Teachers' Awareness of Multicultural Education and Diversity in School Settings. Eurasian Journal of Educational Research, 64, 1-29. Touraine, A. (1997). Demokrasi Nedir? Çev.: Olcay Kunal. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Tuna, K. (2003). Dil ve milli kimlik. Dil, Kültür ve Çağdaşlaşma Sempozyumu Bildiri Kitabı; Ankara: Hacettepe Üniversitesi AİİT Enstitüsü Yayınları, 7-8 Kasım 2002, ss.3950. UNESCO (2003). Education in a multilingual world. UNESCO Education Position Paper. Paris: UNESCO. http://unesdoc.unesco.org/images/0012/001297/129728e.pdf (Erişim Tar.: 18.03.2014). Üstün, A. ve Yılmaz, M. (2008). Üniversite öğrencilerinin aile içi demokrasi ile ilgili görüşlerinin cinsiyet ve anne-baba eğitim düzeyine göre değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9: 77-90. Van der Van, J. A. (2006). Eğitimde çokkültürlülük: Tanınma siyaseti. Recep Kaymakcan (Ed.), Çokkültürlülük, Eğitim, Kültür ve Din Eğitimi. İstanbul: DEM Yayınları. Vatandaş, C. (2002). Çok kültürlülük. İstanbul: Değişim Yayınları. Walzer, M. (1998). Hoşgörü üzerine. Çev.: Abdullah Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Wang, T. (2015). Marginality of rural migrant students in eleven Chinese high schools. Journal of Ethnic and Cultural Studies, 2(2), 21-32. Wilder, L. K., Sanon, D., Carter, C., & Lancellot, M. (2017). Narrative Ethnographies of Diverse Faculty in Higher Education:" Moral" Multiculturalism among Competing Worldviews. Journal of Ethnic and Cultural Studies, 4(2), 1-12. Williams, M. S. (2003). Citizenship as identity, citizenship as shared fate, and the functions of multicultural education. (Edit.) Kevin Mcdough and Walter Feinberg, Citizenship and Education in Liberal-Democratic Societies: Teaching for Cosmopolitan Values and Collective Identities (208-247). Owford University Press, New York. Yazıcı, K. (2011). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının demokratik değerlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 36 (159). 165-178. Yigit, I. H., & Tatch, A. (2017). Syrian refugees and Americans: Perceptions, attitudes and insights. American Journal of Qualitative Research, 1(1), 13-31. Young, I. M. (1990). Justice and the politics of difference. New Jersey-Princeton: Princeton University Pres.