Determination of nursing moral sensitivity: A state hospital example

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 91 - 99, 30.06.2019

Gülpembe Oğuzhan , Gizem Zevde Aydın , Ferdane Betül Bölükbaşı

Öz

Introduction and Objectives: Nowadays, it is important for patients to be sensitive and empathy for health care providers. The corporation strives to provide services with ethical principles. The study aimed to measure the moral sensitivities of nurses. 

Materials and Methods: The study was carried out in a district state hospital in Ankara province. The population of the study consists of nurses  (N = 200) who work in a district state hospital in the province of Ankara. The sample was not selected in the study and it was aimed to reach the whole universe. 196 nurses who accepted to participate in the study were included in the study. In order to measure the moral sensitivities of nurses, the Moral Sensitivity Scale, which was developed by Lützén (1994).

Results and Conclusion: It was found that there were differences in terms of moral sensitivities of participants according to their gender, marital status, educational status, income status, time spent in profession. It is recommended that institutions supervise their employees' working status in accordance with ethical principles. It may be advisable for health professionals to organize various trainings on ethical principles.

Hemşirelerin ahlaki duyarlılıklarının belirlenmesi: Bir devlet hastanesi örneği

Öz

Giriş ve Amaç: Günümüzde sağlık hizmeti sunumunda sağlık çalışanlarının duyarlı olması ve empati kurması hasta güvenliği ve hakları için önem arz etmektedir. Bu nedenle sağlık çalışanlarının ahlaki duyarlılığının belirlenmesi ile ilgili çalışmalara yoğun ilgi bulunmaktadır. Bu çalışma ile de hemşirelerin ahlaki duyarlılıklarını ölçmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, Ankara iline bağlı bir ilçe devlet hastanesinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini bu hastanede görev yapmakta olan hemşireler (N=200) oluşturmaktadır. Araştırmada örneklem seçimi yapılmamış olup evrenin tamamına ulaşmak hedeflenmiştir. Araştırmaya katılmayı kabul eden 196 hemşire araştırma kapsamına alınmıştır. Hemşirelerin ahlaki duyarlılıklarını ölçmek için Lützén (1994) tarafından geliştirilen Ahlaki Duyarlılık Ölçeği (ADA) kullanılmıştır. 

Bulgular ve Sonuç: Katılımcıların cinsiyetlerine, medeni durumlarına, eğitim durumlarına, gelir durumlarına, meslekte geçirdikleri süreye göre ahlaki duyarlılıkları açısından farklılık olduğu bulunmuştur. Ahlaki duyarlılığının en üst seviyede tutulabilmesi için etik ilkelerin oluşturulması, anlatılması ve sürekliliğinin takibi gerekmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Hemşire, Ahlak, Etik, Duyarlılık, Ahlaki Duyarlılık

Kaynakça

• 1. Weaver, K. (2007). Ethical sensitivity: state of knowledge and needs for further research. Nursing ethics, 14(2), 141-155.
• 2. Robertson, D., Snarey, J., Ousley, O., Harenski, K., Bowman, F. D., Gilkey, R., vd. (2007). The neural processing of moral sensitivity to issues of justice and care. Neuropsychologia, 45(4), 755-766.
• 3. Aksu, T., & Akyol, A. (2011). İzmir'deki hemşirelerin etik duyarlılıklarının incelenmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics-Law and History, 19(1), 16-24.
• 4. Lützén, K., Evertzon, M., & Nordin, C. (1997). Moral sensitivity in psychiatric practice. Nursing Ethics, 4(6), 472-482.
• 5. Yıldırım, G., & Kadıoğlu, S. (2007). Etik ve tıp etiği temel kavramları. CÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 29(2), 7-12.
• 6. Utma, S. (2010). Yazılı basında sağlık haberleri ve kamuoyuna etkisi. Yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• 7. Tosun, H. (2005). Sağlık bakım uygulamalarında deneyimlenen etik ikilemlere karşı hekim ve hemşirelerin duyarlılıklarının belirlenmesi. Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• 8. Pekcan, H.S. (2007). Yalova ili ve çevresinde görev yapan hekimlerin ve hemşirelerin etik duyarlılıkları, Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• 9. Rest J. (1982). A psychologist looks at the teaching of ethics. Hastings Cent Rep, 12(1): 29-36.
• 10.Başak, T., Uzun, Ş., & Arslan, F. (2010). Yoğun bakım hemşirelerinin etik duyarlılıklarının incelenmesi, Gülhane Tıp Dergisi, 52(2), 76-81.
• 11. Taylan, S. (2013). Acil sağlık ekibinin ahlaki duyarlılıklarının belirlenmesi, Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• 12. Weaver, K., Morse, J., & Mitcham, C. (2008). Ethical sensitivity in professional practice: concept analysis. Journal of advanced nursing, 62(5), 607-618.
• 13. Ecevit Alpar, Ş., Bahçecik, N., & Karabacak, Ü. (Çev. Ed.).(2012). Çağdaş Hemşirelikte Etik. İstanbul Tıp Kitabevi, 3. Baskı, İstanbul. s: 24-49.14. Jameton, A. (1984). Nursing Practice, The Ethical Issues. Prentice-Hall, Englewood Cliffs, New Jersey.
• 15. Epstein, E. G., & Hamric, A. B. (2009). Moral distress, moral residue, and the crescendo effect. The Journal of Clinical Ethics, 20(4), 330.
• 16. Karaöz, S. (2000). Cerrahi hemşireliği ve etik. CÜ Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 4(1), 1-8.
• 17. Dinç, L., & Görgülü, R. S. (2002). Teaching ethics in nursing. Nursing Ethics, 9(3), 259-268.
• 18. Dinç, L. (2009). Hemşirelik hizmetlerinde etik yükümlülükler. Hacettepe Tıp Dergisi, 40,113-119.
• 19. Lützén, K., Nordin, C., & Brolin, G. (1994). Conceptualization and instrumentation of nurses' moral sensitivity in psychiatric practice. International Journal of Methods in Psychiatric Research, 4(4), 241-248.
• 20. Köktürk Dalcalı, B & Şendir, M. (2016). Hemşirelerin kişisel değerleri ile etik duyarlılıkları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 24(1), 1-9.
• 21. Ergene, Z. (2012). Psikiyatri kliniklerinde çalışan hemşirelerin etik duyarlılıkları. Yüksek lisans tezi, Haliç Üniversitesi, İstanbul.
• 22. Nas, Z.(2017). Hemşirelerin etik duyarlılıklarının belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, İstanbul Medipol Üniversitesi, İstanbul.
• 23. Amiri, E., Ebrahimi, H., Vahidi, M., Asghari Jafarabadi, M., & Namdar Areshtanab, H. (2018). Relationship between nurses’ moral sensitivity and the quality of care, Nursing ethics,
• 24. Lützén, K., Nordström, G., & Evertzon, M. (1995). Moral sensitivity in nursing practice. Scandinavian journal of caring sciences, 9(3), 131-138.
• 25. Aydoğan, M. (2015). Sağlık hizmetlerinin gelişimi ve sağlık hizmetleri sunumunda iletişimin önemi. Yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• 26. Rahnama, F., Mardani-Hamooleh, M., & Kouhnavard, M. (2017). Correlation between moral sensitivity and self-esteem in nursing personnel. Journal of medical ethics and history of medicine, 10.
• 27. Kaya, E. (2018). Yoğun bakım hemşirelerinin etik duyarlılık düzeylerinin ölüme karşı tutumları üzerine etkisi. Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• 28. Tas Arslan, F. & Calpbinici, P. (2018). Moral sensitivity, ethical experiences and related factors of pediatric nurses: A cross-sectional, correlational study. Acta Bioethica, 24(1), 9-18.
• 29. Temiz, Z., Öztürk, D., Ünver, S., Tohumat, Ş. G., Akyolcu, N., Kanan, N., vd. (2017). Cerrahi birimlerde çalışan hemşirelerin etik duyarlılıklarının belirlenmesi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 2.
• 30. Arslan, G. (2017). Hemşirelerin etik duyarlılık düzeylerinin yoğun bakıma özel etik konulardaki yaklaşımları üzerine etkisi. Yüksek lisans tezi, Acıbadem Üniversitesi, İstanbul.
• 31. Köktürk, B.(2013). Hemşirelerin kişisel değerleri ile etik duyarlılıkları arasındaki ilişkinin belirlenmesi, Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• 32. Tazegün, A., & Çelebioğlu, A. (2016). Çocuk hemşirelerinin etik duyarlılık düzeyleri ve etkileyen faktörler. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 6(2), 97-102.
• 33. Lützén, K., Blom, T., Ewalds-Kvist, B., & Winch, S. (2010). Moral stress, moral climate and moral sensitivity among psychiatric professionals. Nursing Ethics, 17(2), 213-224.