Breathing and relaxation exercises used in obstetry: A systematic review of postgraduate theses

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 3, 233 - 244, 01.09.2021

Remziye Gültepe Selda İldan Çalım

Öz

Aim: The aim of this study pregnancy, birth and the postpartum period for postgraduate thesis is to study breathing and relaxation exercises held in Turkey. Method: Using the keywords "breathing exercises", "relaxation exercises", "respiratory exercises" and "relaxation techniques" in the study, the National Thesis Center Database was systematically scanned between 15 November to 15 December 2020 and 230 studies were reached. 20 theses related to pregnancy, birth and postpartum period are included in the study, which can be accessed in full text. Results: Most of the thesis studies were carried out after 2014 and were conducted in the Nursing Department. Most of the theses examined the results of breathing and relaxation exercises during pregnancy, and the Lamaze technique was used as a breathing exercise and progressive relaxation exercise was often used as a relaxation exercise. It has been determined that breathing and relaxation exercises used to reduce stress and anxiety have positive effects on fear, pain, anxiety, comfort and birth experience during pregnancy and birth. Thesis studies for the postpartum period were generally carried out after cesarean section and it was found that the breathing and relaxation exercises used in this period were effective on pain, breastfeeding behavior, breastfeeding self-efficacy and comfort level. Conclusion: In the theses studied, it was found that the Lamaze technique was often used as a breathing exercise, and progressive relaxation exercise was often used as a relaxation exercise.Studies involving different breathing and relaxation exercises are needed.

Anahtar Kelimeler

relaxation exercises, relaxation techniques, breathing exercises, systematic review, respiratory exercises

Obstetride kullanılan solunum ve gevşeme egzersizleri: Lisansüstü tezlere yönelik sistematik bir derleme

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, obstetride kullanılan solunum ve gevşeme egzersizleri ile ilgili Türkiye’de yapılan lisansüstü tezleri incelemektir. Yöntem: Çalışmada “nefes egzersizleri’’, ‘’gevşeme egzersizleri’’, ‘’solunum egzersizleri’’ ve ‘’gevşeme teknikleri’’ anahtar kelimeleri kullanılarak Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanı, 15 Kasım- 15 Aralık 2020 tarihlerinde sistematik olarak taranmış ve 230 çalışmaya ulaşılmıştır. Gebelik, doğum ve postpartum dönemle ilgili olan, tam metin erişilebilen 20 tez çalışmaya dahil edilmiştir. Bulgular: Tez çalışmalarının çoğu 2014 yılından sonra yapılmış ve Hemşirelik Anabilim Dalı’nda yürütülmüştür. Tezlerin çoğunda solunum ve gevşeme egzersizlerinin gebelik dönemindeki sonuçlarına bakılmış olup solunum egzersizi olarak sıklıkla Lamaze tekniği, gevşeme egzersizi olarak da sıklıkla progresif gevşeme egzersizi kullanılmıştır. Stres ve anksiyetenin azaltılmasını sağlamak amacıyla kullanılan solunum ve gevşeme egzersizlerinin, gebelik ve doğumda korku, ağrı, anksiyete, konfor ve doğum deneyimi üzerine olumlu etkilerinin olduğu belirlenmiştir. Postpartum döneme yönelik tez çalışmaları genellikle sezaryen sonrası yapılmış olup bu dönemde kullanılan solunum ve gevşeme egzersizlerinin ağrı, emzirme davranışı, emzirme öz yeterlilik ve konfor düzeyi üzerinde etkili olduğu bulunmuştur. Sonuç: İncelenen tezlerde solunum egzersizi olarak sıklıkla Lamaze tekniğinin kullanıldığı, gevşeme egzersizi olarak da sıklıkla progresif gevşeme egzersizinden yararlanıldığı saptanmıştır. Solunum ve gevşeme egzersizleri ile ilgili farklı tekniklerin uygulandığı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

gevşeme egzersizleri, gevşeme teknikleri, nefes egzersizleri, sistematik derleme, solunum egzersizleri

Kaynakça

• Köksal, Ö., Taşçı Duran, E. (2013). Doğum ağrısına kültürel yaklaşım. DEUHYO ED, 6 (3), 144-148.
• Yıldırım, G., Hotun Şahin, N. (2003). Doğum ağrısının kontrolünde hemşirelik yaklaşımı. C. Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 7 (1), 14-20.
• Ciobanu, D. I. (2010). Relaxation and breathing techniques–positive factors in the deployment of pregnant women’s labor and delivery. Eur J Physic Health Educ, 3(2), 39-48.
• Ciobanu, D.I., Deac, A., Lozinca, I. (2010). Comparative study regarding the influence of pain management on labor deployment. Ovidius University Annals, Series Physical Education and Sport / Scıence, Movement And Health, 10(2), 883-892.
• Ertem, G., Sevil, Ü. (2005). Doğum ağrısı ve hemşirelik yaklaşımı. Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8(2), 117-123.
• Anarado, A., Ali, E., Nwonu, E., Chinweuba, A., Ogbolu, Y. (2015). Knowledge and willingness of prenatal women in Enugu Southeastern Nigeria to use in labour non-pharmacological pain reliefs. African Health Sciences, 15(2), 568- 575.
• Chaillet, N., Belaid, L., Crochetiere, C., Roy, L., Gagné, G. P., Moutquin, J. M., Bonapace, J. (2014). Nonpharmacologic approaches for pain management during labor compared with usual care: A Meta‐Analysis. Birth, 41(2), 122-137.
• Dehcheshmeh, F. S., Rafiei, H. (2015). Complementary and alternative therapies to relieve labor pain: A comparative study between music therapy and Hoku point ice massage. Complementary therapies in clinical practice, 21(4), 229-232.
• Moghimi-Hanjani, S., Mehdizadeh-Tourzani, Z., Shoghi, M. (2015). The effect of foot reflexology on anxiety, pain, and outcomes of the labor in primigravida women. Acta Medica Iranica, 53(8), 507-511.
• Avcıbay, B. (2009). Gevşeme tekniklerinin travaydaki gebelerin anksiyete düzeyleri üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Avcıbay, B., Alan, S. (2011). Doğum ağrısı kontrolünde nonfarmakolojik yöntemler. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(3), 18-24.
• Gagnon, A. J., Sandall, J. (2007). Individual or group antenatal education for childbirth or parenthood or both. The Cochrane Library, 3.
• Beksaç, M.S., Demir, N., Koç, A., Yüksel, A. (2001). Obstetrik maternal- fetal tıp ve perinatoloji. Ankara, Medikal ve Nobel Kozan Ofset.
• Spiby, S., Slade, P., Escott, D., Henderson, B., Fraser, C. ve R. (2003). Selected coping strategies in labor: An investigation of women’s experiences. BIRTH, 30(3), 189-194.
• Lothian, J. A. (2011). Lamaze breathing. The Journal of perinatal education, 20(2), 118-120.
• Brown, S. T., Douglas, C., Flood, L. P. (2001). Women’s evaluation of intrapartum nonpharmacological pain relief methods used during labor. The Journal of Perinatal Education, 10(3),1-8.
• Tavafian, S.S., Jamshidi, A., Mohammad, K., Montazeri, A. (2007). Low back pain education and short term quality of life: A Randomized Trial. BMC Musculoskeletal Disorders, 8(21), 1-6.
• Bernstein, D.A., Borkovec, T.D. (1973). Progressive relaxation training: A manual for the helping professions. Research Press, 2612 North Mattis Avenue.
• Yıldızel Topçu, S., Fındık, Ü.Y. (2012). Effect of relaxation exercises on controlling post operative pain. Pain Manag Nurs, 13(1), 11-7.
• Çetinkaya, F. (2013). Progresif gevşeme egzersizlerinin total kalça protezi ameliyatı olan hastaların uyku kalitesine etkisi. Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Gökşin, İ., Ayaz Alkaya, S. (2018). Effect of progressive muscle relaxation on the postpartum depression and general comfort levels. International Journal of Nursing and HealthSciences,12(3),2.
• Karbandi, S., Hosseini, S.M., Hosseini, S.A., Sadeghi, F., Hesari, M., Masoudi, R. (2017). Evaluating the effectiveness of using a progressive muscle relaxation technique on the self-efficacy of breastfeeding in mothers with preterm ınfants. J Nurs Res, 25(4),283-288.
• Aksu, H. (2003). Preterm eylem tanısı almış gebelerde solunum ve progresif egzersizlerin gebelik süresine etkisi. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Baykal, Z. (2008). Bel ağrısı olan gebelerde progresif gevşeme egzersizlerinin ağrı algısına ve yaşam kalitesi üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Aydın, S. (2014). Gebelerde gevşeme egzersizlerinin gebelerin uyku kalitesine etkisi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Yüksel, E. (2017). Gebelerde progresif gevşeme egzersizlerinin huzursuz bacak sendromu şiddetine ve uyku kalitesine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Gülen Savaş, H. (2011). Hipertansiyon riski taşıyan gebelerde yürüyüş ve solunum egzersizinin anksiyete ve tansiyon üzerine etkisi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Atalay, B. (2014). Doğum öncesi eğitimlerin anne bebek bağlanmasına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Arıöz, A. (2014). Preterm eylem tanısı almış primipar gebelerde gevşeme egzersizlerinin stresle başa çıkma tarzı ve kaygı düzeyine etkisi. Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Yılmaz Esencan, T. (2018). Yoga ve meditasyonun doğum sürecine etkisi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Örüklü, C. (2018). Erken Doğum Tehdidi (EDT)olan gebelerde derin gevşeme egzersizlerinin bebek sağlığı üzerine etkisi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Bulgurluoğlu, H.İ. (2019). Gebelikte pilates eğitiminin etkilerinin incelenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Gülderen Özer, H. (2004). Travaydaki gebelere uygulanan gevşeme, solunum egzersizi ve dokunmanın durumluluk anksiyetesi düzeyine etkisinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Öztürk, T. (2014). Travayda primipar gebelerin doğum korkusunun giderilmesinde hemşirelik desteğinin etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Yüksel, H. (2016). Normal doğumda nefes egzersizlerinin doğum travayına etkisi. Uzmanlık Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Çiçek, S. (2017). Solunum teknikleri eğitiminin travay süresi ve anksiyete düzeyi üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• Irmak Vural, P. (2017). Doğum korkusunu azaltmada iki farklı teknik: Duygusal Özgürleşme ve Nefes Farkındalığı. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Çıtak Karakaya, İ. (2005). Fizyoterapinin sezaryen sonrası ağrı ve fonksiyonel aktiviteler üzerine etkililiği. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Öztürk, D. (2019). Sezaryen ile doğum yapan kadınlara uygulanan progresif gevşeme egzersizleri ve transkütan elektriksel sinir stimülasyonunun akut ağrı, emzirme davranışı ve konfor düzeyine etkisi: randomize kontrollü çalışma. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Bayram, T. (2019). Sezaryenle doğum yapan kadınlarda postpartum dönemde uygulanan egzersiz ve ergonomik modifikasyonları içeren eğitim programının kadınlarda depresyon yeti yitimi ve yaşam kalitesi üzerine etkilerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi, Ankara.
• Şahin, K. (2019). Preterm bebek annelerine uygulanan progresif kas gevşeme egzersizlerinin anne ve bebek üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Ankara.
• Koehn, M.L. (2000). Alternative and complematary therapies for labor and birth: An aplication of Kolcaba’s Theory of holistic comfor. Holistic Nursing Practice, 15(1), 66-77.
• Lee, K.A. (2011). Sleep promotion in the childbearing family. In: Redeker, G.P., Mc Enany. (Eds.), Sleep disorders and sleep promotion in nursing practice,263-265, New York, Springer Publishing Company.
• Nickel, C., Lahmann, C., Muehlbacher, M. (2006). Pregnant women with bronchial asthma benefit from progressive muscle relaxation: A randomized, prospective, controlled trial. Psychotherapy and Psychosomatics,75,237-243.
• Aksu, H., Şirin, A. (2007). Preterm eylem tanısı konmuş gebelerde solunum ve progresif egzersizlerin gebelik süresine etkisi. Türkiye Klinikleri Jinekoloji Obstetrik Dergisi, 17,368-375.
• Chuang, L.L., Lin, L.C., Cheng, P.J., Chen, C.H., Wue, S.C. ve Chang, C.L. (2012). The effectiveness of a relaxation training program for women with preterm labour on pregnancy outcomes: A controlled clinical trial. International Journal of Nursing Studies, 49, 257–264.
• Bastani, F., Hidarnia, A., Kazemnejad, A., Vafaei, M., Kashanian, M. (2005). A randomized controlled trial of the effects of applied relaxation training on reducing anxiety and perceived stress in pregnant women. J Midwifery Womens Health, 50(4),36-40.
• Bobak, J.M., Sensen, M.D. (1993). Learning to relax, maternity and gynecologic care, Th. C.V. Mosby Comp., 274-276, St. Louis.
• Tragea, C., Chrousos, G.P., Alexopoulos, E.C., Darviri, C. (2014). A randomized controlled trial of the effects of a stress management programme during pregnancy. Complement Ther Med, 22(2),203-211.
• Janke, J. (1999). The effect of relaxtion therapy on preterm labor outcomes. JOGNN, 28(3),569-592.
• Aalami, M., Jafarnejad, F., ModarresGharavi, M. (2016). The effects of progressive muscular relaxation and breathing control technique on blood pressure during pregnancy. Iran J Nurs Midwifery Res, 21(3),331-6.
• Kuczkowski, M.K. (2004). Etnicity, trans-cultural differences in childbirt experience and use of labor analgesia: A Real Life Experience. Annales Françaises D’anestesie Et De Reanimation,23(6),662-3.
• Kadayıfçı, O. (2005). Lamaze yöntemi ile doğuma hazırlık ve doğum. Nobel Kitabevi.
• Yıldırım, G., Şahin, N.H. (2004). The effect of breathing and skin stimulation techniques on labour pain perception of Turkish women. Pain Res Manag. ,9(4),183-7.
• Thompson, J.F., Roberts, C.L., Currie, M., Ellwood, D. A. (2002). Prevalence and persistance of health problems after childbirth: associations with parity and method of birth. Birth, 29, 83-94.
• Karaman Özlü, Z., Soydan, S., Çapık, A., Ejder Apay, S., Avşar, G., Özer, N. (2016). Sezaryen ameliyatı olan lohusalarda progresif gevşeme egzersizlerinin ağrı kontrolü üzerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 19(1),0-0.
• Boran, B, Turker, A., Ekiz, M., Dündar, Ö. (1999). Sezaryen oranları: Bizde ne durumda? İstanbul Jinekoloji ve Obstetrik Dergisi, 3(3),170-173.
• Ismail, N.I.A.A., Elgzar, W.T.I. (2018). The effect of progressive muscle relaxation on postcesarean section pain, quality of sleep and physical activities limitation. International Journal of Studies in Nursing.3(3),14-29.
• Devmurari, D., Nagrale, S. (2018). Effectiveness of Jacobson’s progressive musclerelaxation technique for pain management in post-cesaerean women. IndianJournal of Obstetrics and Gynecology Research,5(2),228-232.