Research of the effect of diabetes technologies on ındividuals with diabetes and the relationship with the diabetes acceptance

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 3, 348 - 355, 01.09.2023

Altuncan Huban Gülen Nihal Arı Korkusuz Emin Korkusuz

https://doi.org/10.52880/sagakaderg.1230648

Öz

Diabetes is a disease that develops when body doesn’t produce insulin or cells cannot get enough insulin hormone, which requires the blood glucose control. It’s stated that diabetes technologies help diabetes management and care, decrease the charge of self-care, improve glycaemic control for patients with diabetes. The aim of the study was defined as researching the effect of diabetes technologies on individuals with diabetes and their diabetes acceptance to determine that studies can be done to increase the quality of life of diabetics. Convenience sampling method was used in this study. The sample of this study is the adult diabetes patients aged 18 and older receiving treatment in two hospitals in Balıkesir, and in family health centres. The questionnaire applied is comprised of three sections. First section has the demographic information, the second section includes “Acceptance and Action Diabetes Questionnaire”, which is adapted/performed in Turkish by Karadere et al. (2019), and in the last section “Diabetes Technology Questionnaire” was used, which is adapted in Turkish by Can (2019). Data collected was analysed by SPSS statistics. As a result, a two-sided positive correlation was found between diabetes acceptance and technology usage. It can be concluded that patients’ diabetes technology usage and diabetes acceptance are connected to each other in a positive way.

Anahtar Kelimeler

Diabetes, diabetes technologies, diabetes acceptance, correlation

Diyabet teknolojilerinin diyabetli bireyler üzerindeki etkisi ve diyabet kabul durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Öz

Diyabet, vücudun insülin hormonunu üretmemesi veya üretilen insülinin hücrelere yeteri kadar alınamaması sonucu gelişen, kan şekeri kontrolü gerektiren bir rahatsızlıktır. Diyabet teknolojilerinin diyabeti kontrol etmeye yardımcı olduğu, kişisel bakım maliyetini azalttığı, glisemik kontrolün kalitesini arttırdığı literatürde belirtilmektedir. Çalışmada belirlenen amaç, diyabet teknolojilerinin bireyler üzerine etkisinin tespit edilmesi ve diyabet kabulü ile ilişkisinin belirlenmesidir. Çalışmada betimsel nitelikte İlişkisel Tarama Modeli kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemi, Balıkesir’deki iki hastane ve sağlık ocaklarında tedavi gören 18 yaş ve üzeri diyabetliler olarak belirlenmiştir. Katılımcılara uygulanan anket üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölüm demografik bilgileri, ikinci bölüm Karadere ve arkadaşları tarafından Türkçeye çevrilen “Diyabetliler/Şeker Hastaları için Kabul ve Eylem Formu”nu, üçüncü bölüm Can tarafından Türkçeye çevrilen “Diyabet Teknoloji Ölçeği”ni içermektedir. Elde edilen veriler SPSS programıyla analiz edilmiştir. Analiz sonucunda diyabet kabulü ve diyabet teknolojileri kullanımı arasında çift taraflı pozitif korelasyon tespit edilmiştir. Bireylerin diyabet teknoloji kullanımı ve diyabet kabulünün pozitif yönde ilişkili sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Diyabet, diyabet teknolojileri, diyabet kabulü, korelasyon

Kaynakça

• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Anakara : Pegem Yayınevi.
• Can, E. (2019). Diyabet Teknolojisi Ölçeği'nin Türkçe Uyarlamasının Geçerlillik ve Güvenilirlik Çalışması. Koç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Demirtaş, A., & Albayrak, N. (2017). Development of an Assessment Scale for Treatment Compliance in Type 2 Diabetes Mellitus in Turkish Population: Psychometric Evaluation. International Journal of Nursing Sciences, 244-251.
• Fraenkel, J., & Wallen, N. (2006). How to Design and Evaluate Research in Education (6. b.). Boston: McGraw-Hill Pub.
• Garay-Sevilla, M. E., Malacara, J. M., Gutiearrez-Roa, A., & Gonzalez, E. (1999). Denial of disease in Type 2 diabetes mellitus: its infuence on metabolic control and associated factors. Diabetic Medicine, 238-244.
• Göcek, E. (2012). Diyabet Hastalarının Psikolojik Sıkıntı ve Travma Sonrası Gelişimlerinin Kaynakların Korunması Kuramı Kapsamında İncelenmesi. T.C. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Bilim Dalı Psioloji Anabilim Dalı. Bursa.
• Gregg, J. A., Callaghan, G. M., Hayes, S. C., & Glenn-Lawson, J. L. (2007). Improving Diabetes Self-Management Through Acceptance, Mindfulness, and Values: A Randomized Controlled Trial. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 2(75), 336–343.
• Grey, M., Boland, E. A., Davidson, M., Li, J., & Tamborlane, W. V. (2000). Coping skills training for youth with diabetes mellitus has long-lasting effects on metabolic control and quality of life. The Journal of Pediatrics, 107-113.
• Gülen, A. H., Korkusuz, N. A., & Korkusuz, M. E. (2020). Şeker Ölçüm Cihazları ve Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. 2nd International Young Researchers Student Congress Full Text Book (s. 13-21). Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Hayes, S. C. (2004). Hayes, S. C. (2004). Acceptance and commitment therapy, relational frame theory, and the third wave of behavioral and cognitive therapies. Behavior Therapie, 4(35), 639-665.
• Holt, R. I., Groot, M. d., & Golden, S. H. (2014). Diabetes and Depression. Curr Diab Rep, 491.
• International Diabetes Federation. (2019). IDF Diabetes Atlas Ninth Edition.
• Karadere, M. E., Yavuz, K. F., Asafov, E. Y., & Küçükler, F. K. (2019). Reliability and Validity of a Turkish Version of the Acceptance and Action Diabetes Questionnaire. Psychiatry Investig., 6(16), 418-424.
• Özden, G. (2018). Tip-2 Diyabetes Mellituslu Hastalarda Hastalığı Kabulün Konfor Düzeyine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Malatya.
• Schmitt, A., Reimer, A., Kulzer, B., Haak, T., Gahr, A., & Hermanns, N. (2014). Assessment of Diabetes Acceptance Can Help İdentify Patients With Ineffective Diabetes Self-Care and Poor Diabetes Control. DIABETIC Medicine, 1446-1451.
• Tauschmann, M., & Hovorka, R. (2018). Technology in the Management of Type 1 Diabetes Mellitus-Current Status and Future Prospects. Nature Reviews Endocrinology, 1.
• Yılmaz, F. (2011). Diyabet İle İlgili Sorunlu Alanlar (DİSA) Ölçeği'nin Türk Diyabetliler İçin Psikometrik Uygunluğunun Değerlendirilmesi. T.C. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı ve Hemşireliği Anabilim Dalı Halk Sağlığı ve Hemşireliği Programı Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.