The Evaluation of Sleep Activity of an Intensive Care Patient Diagnosed with Chronic Obstructive Pulmonary Disease in accordance with NANDA, NIC and NOC : A Case Report

Yıl 2023, , 599 - 609, 31.12.2023

Yeşim Bağcı , Şeymanur Çelik , Gülçin Avşar

https://doi.org/10.25279/sak.1090687

Cited By: 1

Öz

Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) is a common, preventable, treatable disease
that affects breathing and permanent airflow limitation due to airway abnormalities usually
caused by exposure to harmful particles. COPD, which has a high level of morbidity and
mortality, is the 4th cause of death in the world. COPD causes limitation of life activities with
symptoms such as dyspnea, cough, sputum, loss of appetite, weight loss, weakness, sleep
problems, chest pain, anxiety. After respiratory activity symptoms in COPD patients, the most
common symptom affects sleep activity, and it manifests as insomnia and sleep
fragmentation. Sleep activity is affected along with respiratory activity problems in patients
with COPD, and problems such as insomnia and sleep disorder occur.Selection,
implementation and evaluation of the most effective nursing interventions guide nurses in
clinical decision-making in the care of this type of complex diseases that increase the need
for nursing care in order to achieve desired patient outcomes and to maintain the healing
processes. In this context, in this case report, the evaluation of the sleep activity of a COPD
patient in line with NNN guidelines will be discussed.

Anahtar Kelimeler

COPD, NANDA, NIC-NOC, sleep

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Tanısı Almış Yoğun Bakım Hastasının Uyku Aktivitesinin NANDA, NIC ve NOC Doğrultusunda Değerlendirilmesi: Bir Olgu Sunumu

Öz

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), genellikle zararlı partiküllere maruz kalmakla
oluşan havayolu anormalliklerine bağlı kalıcı hava akımı kısıtlaması ve solunumu etkileyen,
yaygın, önlenebilir, tedavi edilebilir bir hastalıktır. Morbiditesi ve mortalitesi yüksek düzeyde
olan KOAH, dünyada ölüm nedeni sıralamasında 4. sıradadır. KOAH dispne, öksürük,
balgam, iştahsızlık, kilo kaybı, halsizlik, uyku sorunları, göğüs ağrısı, anksiyete gibi belirtiler ile
yaşam aktivitelerinin kısıtlanmasına neden olmaktadır. KOAH’lı hastalarda solunum aktivitesi
sorunları ile birlikte uyku aktivitesi etkilenmekte, uykusuzluk, uykunun bölünmesi gibi
problemler ortaya çıkmaktadır. Uyku bozuklukları hastaların yaşam kalitelerinin düşmesine ve
hastalık yükünün artmasına neden olmaktadır. İstenen hasta sonuçlarına ulaşmak ve iyileşme
süreçlerinin devamlılığı için hemşirelik bakımına olan gereksinimi artıran bu tip karmaşık
hastalıkların bakımında, en etkili olan hemşirelik girişimlerinin seçilmesi, uygulanması,
değerlendirilmesi hemşirelere klinik karar vermede rehberlik etmektedir. Bu bağlamda, bu
olgu sunumunda KOAH hastasının uyku aktivitesine yönelik bakımının NANDA, NIC ve NOC
rehberleri doğrultusunda değerlendirilmesi ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

KOAH, NANDA, NIC-NOC, uyku

Kaynakça

• Abul, Y., Özlü, T. (2013). Türkiye’deki KOAH Epidemiyolojisi. Güncel Göğüs Hastalıkları Serisi, 1,7-12.
• Ackley, B. J., Ladwig, G.B. Makic, M. B. F. (2012). Hemşirelik Tanıları El Kitabı Bakım Planlamasında Kanıta Dayalı Rehber, Gürhan, N., Görgülü, P. Ü., Eren, B. F. (Çev. Ed.). 11. Baskı. Ankara, Ankara Nobel Tıp Kitabevleri.
• Antoniu, S. A,, Apostol, A., Boiculese, L.V. (2019). Extra-respiratory symptoms in patients hospitalized for a COPD exacerbation: Prevalence, clinical burden and their impact on functional status. The Clinical Respiratory Journal, 13(12), 735-740. https://doi.org/10.1111/crj.13083
• Birol, L., Sütçü, H. (2020). Bronş-Akciğer hastalıkları ve hemşirelik bakımı. İçinde: Akdemir, N. ve Birol, L. (ed). İç hastalıkları ve hemşirelik bakımı, 5. Baskı. Ankara, Akademisyen Kitabevi, s. 463-466.
• Bulechek, G. M., Butcher, H. K., Dochterman, J. M, Wagner, C. (2017). Hemşirelik Girişimleri Sınıflaması (NIC), Erdemir, F., Kav, S., Yılmaz, A. A. (Çev. Ed.) 6. Baskı. İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri.
• Bülbül,Y. (2013). Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Uyku Sorunları (Sleep disturbances in chronic obstructive pulmonary disease). Güncel Göğüs Hastalıkları Serisi, 1, 80–5.
• Carpenito- Moyet, L. J. (2012). Hemşirelik Tanıları El Kitabı. Erdemir, F. (Çev). İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri.
• Çoban, S., Yılmaz, H., Ok, G., Erbuyun, K., Aydın, D. (2011). Yoğun Bakım Hemşirelerinde Uyku Bozukluklarının Araştırılması. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi, 9, 59-63.
• D’Cruz, R. F, Murphy, P. B, Kaltsakas, G. (2020). Sleep disordered breathing and chronic obstructive pulmonary disease: a narrative review on classification, pathophysiology and clinical outcomes. J Thorac Dis,12, 202-16.
• De, S. (2012). Subjective assessment of quality of sleep in chronic obstructive pulmonary disease patient and its relationship with associated depression. Lung India, 29, 332–6. https://doi.org/10.4103/0970-2113.102808
• Gençbaş, D., Bebiş, H. (2017). Example of Nursing Care Plan Created by İnternational Standard System. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1), 79-96.
• Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Website [GOLD] (2020). Aralık, 15, 2021 tarihinde https://goldcopd.org/gold-reports/ adresinden alındı.
• Gökçek, Ö., Hüzmeli, E. D, Katayıfçı, N. (2019). Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalarında Yaşam Kalitesi ve Depresyona Etkisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(1), 84-88. 9
• Güneş, A., Yıldız, D., Dikiş, Ö. Ş., Durmaz, D., Dülger, S., Pekel, N. B., Seferoğlu, M. (2019). Astım hastalarında huzursuz bacaklar sendromu birlikteliği ve uyku kalitesi. J Turk Sleep Med, 6,7-9.
• Herdman, T.H, Kamitsuru S. (2018). NANDA International, Nursing Diagnoses Definitions and Classification 2018-2020. 11th ed. Oxford: Thieme.
• Herdman, T.H., Kamitsuru, S. ve Lopes, C.T. (2021). NANDA International, Inc. Nursing Diagnoses Definitions and Classification 2021–2023. Herdman TH., Kamitsuru S. ve Lopes CT (Ed.). 12. Baskı. New York.
• Hynninen, M. J, Pallesen, S., Hardie, J., Eagan, T. M. L., Bjorvatn, B., Bakke, P, et al. (2013). Insomnia symptoms, objectively measured sleep, and disease severity in chronic obstructive pulmonary disease outpatients. Sleep Med, 14, 1328–33. [CrossRef]
• Jen, R., Li, Y., Owens, R. L, Malhotra, A. (2016). Sleep in chronic obstructive pulmonary disease: Evidence gaps and challenges. Canadian Respiratory Journal, 1-5. https://doi.org/ 10.1155/2016/7947198
• Johnson, M., Moorhead, S., Bulechek, G., Butcher, H., Maas, M., & Swanson, E. (2012). NOC and NIC Linkages to NANDA-I and Clinical Conditions. Supporting Clinical Reasoning and Quality Care. 3. Baskı, Elsevier Yayınları.
• Lim, K. E, Kim, S. R, Kim, H. K, Kim, S. R. (2017). Symptom clusters and quality of life in subjects with COPD. Respıratory Care, 62(9), 1203-1211. https://doi.org/10.4187/respcare.05374
• McNicholas, W. T. (2014). Sleep-Related Disorders in Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Expert Rev Respir Med., 8, 79-88.
• Miravitlles, M., Worth, H., Soler Cataluña, J. J, Price, D., De Benedetto, F., Roche, N., et al. (2019). Observational Study to Characterise 24-Hour COPD Symptoms and Their Relationship with Patient-Reported Outcomes: Results from the ASSESS Study. Respir Res, 15(1),122.
• Moorhead, S., Johnson, M., Maas, M. L ve Swanson, E. (2018). Nursing Outcomes Classification (NOC)-e-book: Measurement of health outcomes. Elsevier Health Sciences,
• Özkaptan, B. B, Kapucu, S. (2015). KOAH’lı Bireylerde Öz-Etkililiğin Geliştirilmesinde Evde Bakımın Önemi. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, ,4, 74-80.
• Öztürk, Ö. (2011). Chronic obstructive pulmonary disease and sleep. Eurasian Journal of Pulmonolog, 13 (2), 67-77.
• Park, S. K, Larson, L. J. (2014). Symptom cluster, healthcare use and mortality in patients with severe chronic obstructive pulmonary disease, Journal of Clinical Nursing, 23(0), 2658–2671. https://doi.org/10.1111 / jocn.12526.
• Park, H. (2014). Identifying core NANDA-I nursing diagnoses, NIC interventions, NOC outcomes, and NNN linkages for heart failure, International Journal of Nursing Knowledge, 25(1), 30-38.
• Saraç, S., Afşar, G. Ç. (2017). Obstrüktif uyku apne sendromu, kronik obstrüktif akciğer hastalığı ve astım birlikteliği. J Turk Sleep Med, 4, 43-7.
• Scharf, S., Maimon, N., Simon-Tuval, T., Bernhard-Scharf, B., Reuveni, H., Tarasik, A. (2011). Sleep quality predicts quality of life in chronic obstructive pulmonary disease. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis, 1, 1–12. 10
• Suh, S., Ellis, R. J, Sollers, J. J, Thayer, J. F, Yang, H. , Emery, C. F. (2013). The effect of anxiety on heart rate variability, depression, and sleep in Chronic Obstructive Pulmonary Disease. J Psychosom Res., 74, 407–13.
• Tastan, S., Linch, G., C., Keenan, G., M., Stifter, J., McKinney, D., Fahey, L., Wilkie, D. (2014). Evidence for the existing American Nurses Association-recognized standardized nursing terminologies: A systematic review, International Journal of Nursing Studies, 51(8), 1160-170.
• Terzano, M. G, Parrino, L., Cirignotta, F. (2012). Insomnia in Primary Care, A Survey Conducted on the Italian Population. Sleep Medicine, 5, 67-75.
• Terzi, B., Kaya, T. (2011). Yoğun Bakım Hastasında Hemşirelik Bakımı. Yoğun Bakım Dergisi, 1, 21-25.
• Vaidya, S., Gothi, D., Patro, M. (2020). Prevalence of sleep disorders in chronic obstructive pulmonary disease and utility of global sleep assessment questionnaire: an observational case-control study. Ann Thorac Med, 15, 230-7
• Wilkinson, J. M. ve Barcus, L. (2018). Pearson Hemşirelik Tanılar El Kitabı NANDA-I Tanılar, NIC Girişimler, NOC Çıktıları. Kapucu, S., Akyar, İ., Korkmaz, F. (Çev. Ed.). 11. Baskı. Ankara, Pelikan Yayınevi.