The Determinants of Violence Against Women: Gender Roles and Other Factors

Yıl 2023, , 487 - 496, 31.12.2023

Hülya Kulakçı Altıntaş , Sultan Ayaz

https://doi.org/10.25279/sak.1128870

Öz

Introduction: Violence against women, which is widespread in all countries and cultures, is a violation of human rights and an important public health problem with health, social and economic consequences.Aim:The study was conducted to evaluate the relationship between attitudes towards female violence and attitudes towards gender roles of individuals aged 18 and over living in Zonguldak province center and to determine other factors affecting attitudes towards female violence. Materials and Methods:This is a cross-sectional and descriptive-correlational study.The universe of the study consisted of 800 individuals who admitted to seven family health centers. Data belonging to a total of 695 individuals were included in statistical analysis. A Descriptive Form, Inventory of the Attitudes Towards Violence Against Women and Gender Roles Attitude Scale were used to collect data.Results:Based on the results of regression analysis, age and education status were not found to affect the attitude towards violence against women significantly (β = -0.12, p > 0.05; β = 0.069, p > 0.05, respectively). Sex and gender role attitudes were determined to have a significant effect on the attitude towards violence against women (β = 0.108, p < 0.001; β = -0.643, p < 0.001, respectively). Conclusion and Suggestions:The results of the study have revealed the necessity of carrying out trainings to the groups of allages and education levels about violence against women in order to increase social awareness on gender equality and violence against women.

Anahtar Kelimeler

Women, Gender Role, Violence

Proje Numarası

yok

Kadına Yönelik Şiddetin Belirleyicileri: Toplumsal Cinsiyet Rolleri ve Diğer Faktörler

Öz

Giriş:Tüm ülkelerde ve kültürlerde yaygın olarak görülen kadına yönelik şiddet, insan haklarının ihlali olmasının yanı sıra, sağlık, sosyal ve ekonomik sonuçları olan önemli bir halk sağlığı sorunudur.Amaç:Çalışma,Zonguldak il merkezinde yaşayan 18 yaş ve üzeri bireylerin kadın şiddetine yönelik tutumları ile toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumları arasındaki ilişkiyi değerlendirmek ve kadın şiddetine yönelik tutumlarını etkileyen diğer faktörleri belirlemek amacıyla yürütüldü.Gereç ve Yöntem:Kesitsel tipte tanımlayıcı-ilişki arayıcı bir çalışmadır. Çalışmanın evrenini, yedi aile sağlığı merkezine başvuran 800 birey oluşturdu. Toplam 695 bireye ait veri analiz edildi.Verilerin toplanmasında Tanımlayıcı Form, Kadına Uygulanan Şiddete İlişkin Tutum Ölçeğive Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği kullanıldı.Bulgular:Regresyon analizisonucuna göre, yaş ve eğitim durumunun, kadına yönelik şiddete ilişkin tutumu anlamlı olarak etkilemediği belirlendi (sırasıyla β = -0.12, p > 0.05; β = 0.069, p > 0.05). Cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rolleri tutumunun kadın şiddetine yönelik tutumu anlamlı etkilediği tespit edildi (sırasıyla β = 0.108, p < 0.001; β = -0.643, p < 0.001). Sonuç ve Öneriler:Çalışma bulguları, toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadına yönelik şiddet konularında toplumsal farkındalığın arttırılması için tüm yaş ve eğitim düzeyinden gruplara kadına yönelik şiddet konusunda eğitimlerin yapılması gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kadın, Toplumsal Cinsiyet Rolü, Şiddet

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

Veri toplama aşamasına katkı sağlayan Hemşirelik Bölümü öğrencilerimize (Ceren KARAGÜLLÜ, Hatice Günay KARATAY, Kübra YAĞMUR, Selcan DOĞRU, Beyza Pınar ISKAL, Ceyda KÖSEOĞLU, İrem Nur ERDOĞAN) ve araştırmaya katılan katılımcılarımıza teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Açıkgöz, H. O. (2014). Zonguldak il Merkezinde kadına yönelik aile içi şiddetin yaygınlığı, şiddet türleri, şiddet algısı ve kadınların şiddete yönelik tutumları. (Yayımlanmamış uzmanlık tezi). Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak.
• Akkaş, İ.,& Uyanık, Z. (2016). Kadına yönelik şiddet. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 6(1), 32-42.
• Aktaş, S., Yılar-Erkek, Z., & Korkmaz, H. (2018). Ebe ve hemşirelerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,15(2), 823-834. https://doi.org/10.14687/jhs.v15i2.5343.
• Alan-Dikmen, H.,Marakoğlu, K., & Mertcan, K. (2019). Kadın sağlık çalışanlarının toplumsal cinsiyet rolleri ile kadınların çalışmasına yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Avrasya Aile Hekimliği Dergisi, 8(1), 36-44. https://doi.org/10.33880/ejfm.2019080105.
• Alesina A.,Brioschi B., & La Ferrara, E. (2021). Violenceagainstwomen: a cross-culturalanalysisforAfrica. Economica, 88, 70-104, https://doi.org/10.1111/ecca.12343.
• Alp-Yılmaz, F. (2019). Sağlık personelinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve etkileyen faktörler. Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi, 5(1), 40-45. https://doi.org/10.5222/jaren.2019.66375.
• Bakioğlu, F.,&Türküm, A.S. (2019). Toplumsal cinsiyet rolleri ölçeği’ninTürkçe’ye uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(2), 717-725. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2697.
• Basar, F.,Demırcı, N., Cıcek, S., &Yesıldere-Saglam, H. (2019).Attitudestowardviolenceagainstwomenandthefactorsthataffectthem in Kutahya, Turkey. AfricanJournal of ReproductiveHealthMarch, 23(1), 16-26. https://doi.org/10.29063/ajrh2019/v23i1.2.
• Bükecik, E.,& Özkan, B. (2018). Kadına yönelik şiddet: toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin kadın sağlığına etkisi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(2), 33-37.
• Çalışkan, H.,& Çevik, E. İ. (2018). Kadına yönelik şiddetin belirleyicileri: Türkiye örneği. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi,7(14), 218-233.
• Dolunay-Cug F, Toplu-Demirtas, E. &Murray, C. E. (2017). Turkish mental health professionals ’experiences and perspectives toward family and sexual violence. Journal of Family Violence, 32, 731-740. https://doi.org/10.1007/s10896-017-9926-3.
• Erdoğan, M.,& Kahraman, S. (2019). Evli kadınlarda toplumsal cinsiyet rollerinin evlilikte sorun çözmeye ve doyumuna etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(62), 798-804. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3097.
• Eroğlu, D. &Parsova, G. (2018). Kır kökenli kadın girişimciliğinin ekonomik şiddet ve toplumsal cinsiyet bağlamında analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31, 153-166.
• Gömbül, Ö. (2000). Hemşirelerin ailede kadına eşi tarafından uygulanan şiddete ve şiddette mesleki role ilişkin tutumları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2(1), 19-32.
• Günal, N. T. (2016). Öğrenci hemşirelerin kadına uygulanan şiddete ilişkin tutumları ve etkileyen faktörler. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
• Türkiye’de kadına yönelik aile içi şiddet araştırması 2014 (2015). Ankara: T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
• Kamışlı, E. (2018). Toplumsal cinsiyet rolleri ve aile işlevselliğinin problem çözme becerilerine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
• Özmete, E.,&Zubaroğlu-Yanardağ, M. (2016). Erkeklerin bakış açısıyla toplumsal cinsiyet rolleri: kadın ve erkek olmanın değeri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20(1), 91-107.
• Paçacıoğlu, B. (2018). Üç farklı kuşaktaki evli kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ile aile işlevleri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Pekel, E. (2019). Toplumsal cinsiyet rolleri ve kadının çalışma hayatındaki konumu. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 30-39.
• Sezer, F. (2018). Evli kadınların, aile içi şiddete yönelik tutumları ve evlilik uyumlarının belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.
• World HealthOrganization (WHO) (2021a): Violenceagainstwomen. Erişim Adresi: https://www.who.int/health-topics/violence-against-women#tab=tab_1.
• World HealthOrganization (WHO) (2021b): Devastatinglypervasive: 1 in 3 womengloballyexperienceviolence. Erişim Adresi: https://web.archive.org/web/20210309172019/https://www.who.int/news/item/09-03-2021-devastatingly-pervasive-1-in-3-women-globally-experience-violence.
• World HealthOrganization (WHO) (2021c): Factorsassociatedwithintimatepartnerviolenceandsexualviolenceagainstwomen. Erişim Adresi: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/violence-against-women.
• Zeyneloğlu, S.,& Terzioğlu, F. (2011). Toplumsal cinsiyet rolleri tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 409-420.