Silikozisin Bulanık Modellemesi

Yıl 2021, , 145 - 155, 01.12.2021

Deniz Boz Eravcı

https://doi.org/10.25279/sak.616563

Öz

Bilgisayarlı öngörü sistemleri günümüzde
tıbbi tanı ve tedavi aşamalarında sıklıkla kullanılmaktadır. Bu araştırma bir
yapay zeka yaklaşımı olan bulanık mantık ile uygun kural tabanı oluşturularak
seramik sektöründe faaliyet gösteren çalışanların doğru Silikozis tanısı alma
durumlarını ortaya koymaya yönelik olarak hasta kayıtlarının retrospektif
incelemesine dayalı kesitsel nitelikte tanımlayıcı bir araştırma olarak
tasarlanmıştır. Gereç ve Yöntemler; Araştırmada
Silikozis tanısı ya da şüphesi olan 560 hastanın kayıt verisinden
yararlanılmıştır. Bulanık mantıkta oluşturulan bu sistem beş (5) giriş parametresi,
243 kural ve bir (1) çıktı parametresinden oluşmaktadır. Giriş parametreleri
sigara yükü, profüzyon skoru, eritrosit sedimantasyon hızı, çalışma süresi ve
genel semptomdan oluşmaktadır. Çıktı parametresi olan Silikozis riski de 5
giriş parametresinin kural tabanındaki 243 kurala göre bulanık modellenmesi ile
elde edilmektedir. Bulgular: Giriş
ve çıktı parametrelerinin mantıksal anlamlılığı surface Viewer grafikleri ile
tespit edilmiştir. Çalışmada hastaların %81,1’i gibi büyük bir kısmı orta
derecede Silikozis riskine %13,8’inin de yüksek derecede Silikozis riskine
sahip olduğu tespit edilmiştir.   Sonuç: Bu çalışmada bulanık modeller
ile işyerlerinde etkili bir sağlık gözetimi gerçekleştirileceği gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bulanık Mantık, Meslek Hastalıkları, Silikozis, İş Sağlığı ve Güvenliği

Teşekkür

Yüksek lisans tez çalışmalarımda desteklerini esirgemeyen danışman hocam Sayın Doç. Dr. Serdal Kenan KÖSE’ye teşekkür ederim.

Fuzzy Modellıng Of Sılıcosıs

Öz

Kaynakça

• Akgün, M. (2010). Silikozis. Klinik Gelişim, 23(4), s. 34-37.
• Akgün, M., Araz, O., Akkurt, I., Eroğlu, A., Alper, F., Sağlam, L., . . . Nemery, B. (2008). An Epidemic of Silicosis among Former Denim Sandblasters. European Respiratory Journal, 32(5), s. 1295-1303.
• Alvarez, R. F., Gonzales, C. M., Martinez, A. Q., Blanco Perez, J. J., Fernandez, L. C., & Fernandez, A. P. (2015). Guidlines for the Diagnosis and Monitoring of Silicosis. Archivos de Bronconeumologia, 51(2), s. 86-93.
• Cavariani, F., Di Pietro, A., Miceli, M., Forastiere, F., Biggeri, A., Scavalli, P., . . . Borgia, P. (1995). Incidence of cilicosis among ceramic wprkers in central Italy. Scandinavian journal of Work, Environment and Health, 21(2), s. 58-62.
• Hessel, P. A., Gamble, J. F., & Nicolich, M. (2003). Relationship between silicosis and smoking. Scandinavian Journal of Work, Environment and Health, 29(5), s. 329-336.
• Hnizdo, E., & Vallyathan, V. (2003). Chronic obstructive pulmonary disease due to occupational exposure to silica dust: a review of epidemiological and pathological evidence. Occup Environ Med, 60, s. 237-243.
• Karabıyıkoğlu, G., Saryal, S., Akkoca, Ö., Çelik, G., Karacan, Ö., Akyar, S., & Kanık, A. (1993). Kömür İşçisi Pnömokonyozunda Pulmoner Hemodinami ve Görüntüleme Yöntemleri. Ankara Tıp Mecmuası, 48, s. 377-390.
• Mossman, B. T., & Churg, A. (1998). Mechanisms in the Pathogenesis of Asbestosis and Silicosis. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, 157, s. 1666-1680.
• Polatlı, M., Türkan, H., Akdilli, A., & Çildağ, O. (2001). Kuvars İşçilerinde Silikozis Riski. Solunum Hastalıkları(12), s. 90-95.
• Rosental, P.-A. (2017). Silicosis: A World History. Baltimore/Maryland: John Hopkins University Press.
• Saygun, M., Tunçbilek, A., & Karabıyıkoğlu, G. (2001). Pnömokonyoz Olgularında Radyolojik Bulgular, Solunum Fonksiyon Testleri, EKG ve Arter Kan Gazları Sonuçlarının Değerlendirilmesi. Tüberküloz ve Toraks Dergisi, 49(3), s. 359-372.
• Siegenthaler, W. (2007). Differential Diagnosis in Internal Medicine: From Symptom to Diagnosis. USA: Thieme Publishers Series.
• Şahbaz, S., Handan, İ., Öcal, S., Yılmaz, A., Pazarlı, C., Yeğinsu, A., . . . Seyfikli, Z. (2007). Denim Sandblasting and silicosis two new subsequent cases in Turkey. Tüberküloz ve Toraks Dergisi, 55(1), s. 87-91.
• Taş, D., Okutan, O., Bozkanat, E., Çiftçi, F., Haholu, A., Demirer, E., & Kartaloğlu, Z. (2007). Kot Kumalaya Bağlı Olarak Gelişen Siilikozis: İki Olgu. 5(6), s. 395.WHO. (2007). Elimination of Silicosis. Geneva: World Health Organization. Nisan 30, 2018 tarihinde http://www.who.int/occupational_health/publications/newsletter/gohnet12e.pdf adresinden alındı
• Yasin, N. Y. (2009). Mavi Beyaza Dönerken: Kot Kumlama İşçilerinde Bir Meslek Hastalığı Olarak Silikozis. Yüksek Lisans Tezi, 29-34. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Yazgan, H., Yazgan, Z., Uzun, L., & Gürel, A. (2010). C-Reaktif Protein, Prokalsitonin ve Eritrosit Sedimantasyon Hızı'nın Klinik Pratikte Kullanımı.
• Yılmaz, S., Boğatekin, G., Şenyiğit, A., Büyükbayram, H., & Şenyiğit, A. (2009). Kot taşlamacılığına Bağlı Silikozis: Dört Olgu. Türkiye Klinikleri, 3(29), s. 765-770.