Hemşirelik Öğrencilerinin Hasta Güvenliği Ve Tıbbi Hatalar Konusundaki Tutumu

Yıl 2020, , 181 - 194, 30.12.2020

Selda Karaveli

https://doi.org/10.25279/sak.672087

Cited By: 1

Öz

Araştırma hemşirelik öğrencilerinin hasta güvenliği ve tıbbi hatalar karşısındaki tutumunu değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Mayıs-Haziran 2017 tarihleri arasında araştırmaya katılmayı kabul eden 415 hemşirelik öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmanın verileri literatürden yararlanılarak oluşturulmuş Anket Formu ve Hemşirelikte Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeği (HTHEÖ) kullanılarak toplanmıştır. Araştırmaya dahil edilen hemşirelik öğrencilerinin yaş ortalamaları 20.99±1.95 yıl olup, olup %84.1’i kadındır. Hemşirelik öğrencilerin %89.9’u hasta güvenliğini tehdit eden olayların bildirilmediğini, %37.8’i uygulama alanında tıbbi hata yaptığını, %82.9’u tıbbi hata ile karşılaştığında yönetici hemşireye bildirdiğini, %98.6’sının tıbbi hata yaptığında bildirmekten korktuğunu, %27’si tıbbi hata yaptığında hastayı etkilemeden fark edilip düzeltildiğinde hatayı bildirmek istemediğini ifade etmişlerdir. Öğrenci hemşirelerin HTHEÖ toplam puan ortalaması 217.57±27.12’dir. Ölçeğin alt boyut puan ortalamalarının “İlaç ve Transfüzyon Uygulamaları” alt boyutunda 80.51±10.55, “Enfeksiyonların Önlenmesi” alt boyutunda 53.99±7.13, “Düşmelerin Önlenmesi” alt boyutunda 22.29±3.35, “Hasta İzlemi ve Malzeme- Cihaz Güvenliği” alt boyutunda 38.82±5.99, “iletişim” alt boyutunda 21.93±3.91 olduğu belirlendi. Öğrenci hemşirelerin tıbbi hata ile karşılaşma durumu ile HTHEÖ “İlaç ve Transfüzyon Uygulamaları” alt boyutu puan ortalamaları (p=0.01), “Enfeksiyonun Önlenmesi” alt boyutu puan ortalamaları (p=0.046), “Hasta İzlemi ve Malzeme-Cihaz Güvenliği” alt boyutu puan ortalamaları arasındaki (p=0.01) fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Araştırma bulgularına göre hemşirelik öğrencilerinin tıbbi hata eğilimlerinin düşük, tıbbi hata bildirim oranının yüksek olduğu saptanmıştır. Hata bildirim oranının yüksek olması iyi bir durum olarak görünmesine rağmen, önemli olan konu hataların yapılmadan önlenmesi konusunda öğrencilerin eğitilmesidir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik öğrencisi, , Hasta güvenliği, Tıbbi hata, Tutum

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır

Attitude of Nursing Students on Patient Safety and Medical Errors

Öz

Aim: The research was conducted as a descriptive study to evaluate the attitude of nursing students on patient safety and medical errors. Materials and methods: The sample of the study was composed of 415 voluntary nursing students on May-June 2017. The data of the study were collected by the researcher using a form developed according to the relevant literature and Medical Error Tendency Scale in Nursing. Results:The average age of nursing students who participated in the study was 20.99±1.94 and 89.9 % of them were female. Of nursing student included in the study, 89.9% reported that events which threaten patient safety were not reported, 37.8% reported that they made medical errors during their clinical training, 82.9% reported that they reported to the nurse executive when they made a medical error, 98.6% were afraid to report when they made a medical error; 27% reported that they did not want to report a medical error when it was noticed and corrected without affecting the patient. Total item score for the Medical Error Tendency Scale is 4.44±0.55. It was determined that mean item score of the sub-dimensions of inventory is 4.47±0.58 for “Medicine and Transfusion Practices” dimension, 4.49±0.59 for “Prevention of Infections” dimension, 4.45±0.67 for “Prevention of Falls” dimension, 4.31±0.66 for “Patient Monitoring and Material Safety” dimension, and 4.38±0.78 for “Communication” dimension, respectively. There was a statistically significant difference between encountered medical error of the nursing students and the sub-dimension of “Medicine and Transfusion Practices” (p=0.01), “Prevention of Infections” (p=0.046), “Patient Monitoring and Material Safety” (p=0.01). Conclusion and Suggestions: According to the findings of the study, it was found that the medical error tendency of nursing students was low and the medical error reporting rate was high. Although the high rate of error reporting seem to be a good thing, the important subject is to prevent mistakes without making them. In this context, it may be recommended to conduct trainings for nursing students to prevent medical errors and raise awareness about patient safety during their education.

Anahtar Kelimeler

Nursing student, Patient safety, Medical error, Attitude

Kaynakça

• 1. Akgün, S. (2014). Hasta güvenliği, beklenmeyen ciddi tıbbi hatalar-sentinel olaylar-sentinel events in healthcare. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 1(2), 75-82.
• 2. Avcı, K. ve Aktan, T. (2015). Bir sistem sorunu olarak tıbbi hatalar ve hasta güvenliği. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(2), 48-54.
• 3. Bodur, S., Filiz, E., Çimen, A. ve Kapçı, C. (2012). Ebelik ve hemşirelik son sınıf öğrencilerinin hasta güvenliği ve tıbbi hatalar konusundaki tutumu. Genel Tıp Dergisi, 22(2), 37-42.
• 4. Cebeci, F., Gürsoy, E. ve Tekingündüz, S. (2012). Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(3), 188-196.
• 5. Cebeci, F., Karazeybek, E. ve Sucu, G. (2014). Öğrenci Hemşirelerin Hastane Uygulamaları Sırasında Tanık Oldukları Tıbbi Hata Durumları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 736-748.
• 6. Çetinkaya Uslusoy, E., Taşçı Duran, E. ve Korkmaz M. (2013). İntörn hemşire öğrencilerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin belirlenmesi. Hemşirelikte Güncel Sorunlar ve Yaklaşımlar Sempozyumu. 11-12 Nisan; Denizli.
• 7. Çevik, A. B., Demirci, A. ve Güven, Z. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin klinik eğitim sırasında yaptıkları ilaç uygulama hataları ve tıbbi hata farkındalıkları. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 152-159.
• 8. Er, F. ve Altuntaş, S. (2016). Hemşirelerin tıbbi hata yapma durumları ve nedenlerine yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3(3), 132-139.
• 9. Ertem, G., Oksel, E. ve Akbıyık, A. (2009). Hatalı tıbbi uygulamalar (malpraktis) ile ilgili retrospektif bir inceleme. Dirim Tıp Gazetesi, 84 (1):1-10.
• 10. Güneş, Ü., Zaybak, A., Baran, L. ve Özdemir, H. (2016). İntörn hemşirelerin tıbbi hatalara eğilim düzeylerinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 32 (3): 41-49.
• 11. Kahriman, I., Öztürk, H., Bahcecik, N., Sökmen, S., Kücük, S., Calbayram, N. ve Altundag, S. (2018). The effect of theoretical and simulation training on medical errors of nurse students in Karadeniz Technical University, Turkey. The Journal of the Pakistan Medical Association, 68(11), 1636-1643.
• 12. Kiesewetter, J., Kager, M., Lux, R., Zwissler, B., Fischer, M. R. ve Dietz, I. (2014). German undergraduate medical students’ attitudes and needs regarding medical errors and patient safety–A national survey in Germany. Medical teacher, 36(6), 505-510.
• 13. Koohestani, HR. ve Baghcheghi, N. (2009). Barriers to the reporting of medication administration errors among nursing students. Aust J Adv Nurs, 27(1):66-74.
• 14. Makary, M. A. ve Daniel, M. (2016). Medical error—the third leading cause of death in the US. Bmj, 353, i2139.
• 15. Mankan, T., Turan, G. B. ve Polat, H. (2017). Hemşirelik ve Ebelik Öğrencilerinde Malpraktis. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(2), 98-104.
• 16. Özata, M. ve Altunkan, H. (2010). Hemşirelikte tıbbi hataya eğilim ölçeğinin geliştirilmesi ve geçerlilik güvenilirlik analizinin yapılması. İçinde Kırılmaz, H (Ed) II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı. (ss.415-31). Ankara: Baydan Ofset.
• 17. Özkütük, N., Orgun, F. ve Akçakoca, B. (2018). Türkiye’de hemşirelik eğitimi veren yükseköğretim kurumlarına ilişkin güncel durumun incelenmesi. Yükseköğretim Dergisi, 8(2):150–157.
• 18. Solak Kabataş, M., Sevinç, F. ve Sav, D. (2015). Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin incelenmesi. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 1(2), 59-74.
• 19. Türk, G., Özdemir, S. ve Kocaçal Güler, E. (2019). İntörn Hemşirelerin Tıbbi Hata Eğilimlerinin İncelenmesi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri, 11(4), 374-80.
• 20. Unver, V., Tastan, S. ve Akbayrak, N. (2012). Medication errors: perspectives of newly graduated and experienced nurses. International journal of nursing practice, 18(4), 317-324.