HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ORGAN NAKLİ VE BAĞIŞI KONUSUNDAKİ BİLGİ, TUTUM VE DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 3, 210 - 227, 01.12.2018

Hülya Kulakçı Altıntaş

https://doi.org/10.25279/sak.450362

Cited By: 5

Öz

Bu çalışma, hemşirelik öğrencilerinin organ nakli ve
bağışı konusundaki bilgi, tutum ve davranışlarını belirlemek amacıyla yapıldı.
Tanımlayıcı-karşılaştırmalı tipteki bu çalışma, 2017-2018 eğitim öğretim yılı
bahar döneminde, Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
Hemşirelik Bölümü’nde öğrenim gören toplam 851 öğrenci ile yürütüldü. Veriler
Anket Formu ile toplandı. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde, sayı,
yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma ve ki kare testleri kullanıldı. Çalışmada
öğrencilerin organ nakli ve bağışına yönelik bilgilerinin yeterli düzeyde
olmadığı; öğrencilerin organ bağışına yönelik olumlu tutumlarının olduğu,
ancak, organ bağışını düşünenlerin ve organ bağışında bulunanların oranının
düşük olduğu; organ bağışlamayı düşünme durumunun sınıf düzeyi, ailenin
yaşadığı bölge, babanın eğitim düzeyi, organ bağışı konusunda bilgisi olma,
organ bağışının hayat kurtarıcı bir rolü olduğuna inanma ve ailesinde organ
bağışına ihtiyaç duyan bireyin bulunma durumuna göre anlamlı farklılık
gösterdiği tespit edildi. Araştırma sonuçları doğrultusunda, hemşirelik eğitim
müfredatlarında organ nakli ve bağışı konularına daha fazla yer verilmesi ve bu
alanda uzmanlaşmak isteyen öğrenciler için de organ nakli ve bağışını temel
alan seçmeli derslerin müfredatlara eklenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Organ Nakli, Organ Bağışı, Öğrenci

Kaynakça

• Afzal-Aghaee, M., Dehghani, M., Sadeghi, M., & Khaleghi, E. (2015). Awareness of religious leaders’ fatwa and willingness to donate organ. International Journal of Organ Transplantation Medicine, 6 (4), 158-164.
• Aytaş, Ö., Kartalcı, Ş., & Ünal, S. (2011). Bir grup hemşirenin sosyodemografik verileri ve tükenmişlik düzeyleri bağlamında organ bağışına bakış açıları. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 18(1), 26-32.
• Can, F. (2017). Organ bağışında aile onayı üzerine. Nesne, 5(9), 131-149. doi: 10.7816/nesne-05-09-07
• Cebeci, F., Sucu-Dağ, G., & Karazeybek, E. (2015). Undergraduate nursing students’ opinions and attitudes toward organ donation: a survey in a Turkish university. Journal of Nursing Education and Practice, 5(9), 83-89. https://doi.org/10.5430/jnep.v5n9p83
• Fontana, F., Massari, M., Giovannini, L., Alfano, G., & Cappelli, G. (2017). knowledge and attitudes toward organ donation in health care undergraduate students in Italy. Transplantation Proceedings, 49, 1982-1987. doi: 10.1016/j.transproceed.2017.09.029
• Güngörmüş, Z., & Dayapoğlu, N. (2014). Organ bağışı hakkında bireylerin bilgi, tutum ve davranışları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 13(2), 133-140.
• Iliyasu, Z., Abubakar, I. S., Lawan, U. M., Abubakar, M., & Adamu, B. (2014). Predictors of public attitude toward living organ donation in Kano, Northern Nigeria. Saudi Journal of Kidney Diseases and Transplantation, 25(1), 196-205.
• Kacaroğlu-Vicdan A.,Peker S., Üçer B. (2011). Akşehir Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin organ bağışı ile ilgili tutumlarının belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 10(2), 175-180.
• Kavurmacı, M., Karabulut, N., & Koç, A. (2014). Üniversite öğrencilerinin organ bağışı hakkındaki bilgi ve görüşleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 11(2), 15-21.
• Kobusa, G., Malyszkob, J. S., & Małyszkoc, J. (2016). Do age and religion have an ımpact on the attitude to organ transplantation? Transplantation Proceedings, 48(5), 1354-1359. doi: 10.1016/j.transproceed.2016.02.055
• Koçak, A., Aktaş, E. Ö., Şenol, E., Kaya, A., & Bilgin, U. E. (2010). Ege Üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin organ nakli ve bağışı hakkındaki bilgi düzeyi. Ege Tıp Dergisi, 49(3), 153-160.
• Özbek-Yazıcı, S., Orun-Kavak, H., Kaya, E., Tekin, A., & Kalaycı, I. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin organ nakli ve bağışı konusunda bilgi ve düşüncelerinin belirlenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(2), 66- 76.
• Özer, N., Sarıtaş, S., & Karaman-Özlü, Z. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin organ nakli ve bağışı konusundaki bilgi ve düşüncelerinin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(2), 1-11.
• Özkan, Ö., Baykara-Acar, Y., & Acar, H. (2015). Opposition to organ donation and transplant by midwifery, nursing, and social work students. Experimental and Clinical Transplantation, 13(2), 179-187. doi: 10.6002/ect.2014.0054
• Radunz S., Hertel S., Schmid K.W., Heuer M., Stommel P., Frühauf N.R., … Kaiser, G. M. (2010). Attitude of health care professionals to organ donation: two surveys among the staff of a German üniversity hospital. Transplantation Proceedings, 42(1), 126–129. doi: 10.1016/j.transproceed.2009.12.034
• Sarıgöl-Ordin, Y., Bilik, Ö., Akpınar-Söylemez, B., Ayten-Kankaya, E., Çelik, B., & Duğral, E. (2018). Organ bağışına yönelik öğrenci tutumları: hemşirelik. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 28-36.
• Savaşer, S., Mutlu, B., Çağlar, S., Doğan, Z., & Canbulat, N. (2012). Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin organ bağışına bakışları. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 20(1), 1-9.
• Şahin, H., & Abbasoğlu, O. (2015). Attitudes of medical students from different countries about organ donation. Experimental and Clinical Transplantation. doi: 10.6002/ect.2014.0228.
• Tarhan, M., Dalar, L., Yildirimoglu, H., Sayar, A., & Altin, S. (2015). The view of religious officials on organ donation and transplantation in the Zeytinburnu district of Istanbul. Journal of Religion and Health, 54(6), 1975–1985. doi: 10.1007/s10943-014-9851-1
• TC Diyanet İşleri Başkanlığı (1980). Organ Nakli. Retrieved from https://kurul.diyanet.gov.tr/Karar-Mutalaa-Cevap/9669/organ-nakli
• TC Sağlık Bakanlığı. (2018). Organ bağışı nedir? Retrieved from https://organ.saglik.gov.tr/0TR/30Bilgilendirme/OrganBagisi.aspx
• Toru, Ü., & Ayada, C. (2015). Dumlupınar Üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin organ bağışı ve transplantasyona bakış açıları. Uluslar arası Temel ve Klinik Tıp Dergisi, 3(1), 15-9.
• Yaman-Aktas, Y., & Karabulut, N. (2012). Giresun Üniversitesi sağlık bilimleri fakültesindeki hemşirelik öğrencilerinin beyin ölümü ve organ bağışına ilişkin bilgi ve tutumları. Fırat Tıp Dergisi, 17(3), 129-134.