Determination of Burnout Levels of Nurses Working in Intensive Care Units During the Pandemic Period

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 3, 437 - 458, 31.12.2024

Nuray Utlu , Derya Akar , H Aysel Altan , Hande Çavuş Arslan , Emrah Kuloğlu

https://doi.org/10.25279/sak.1102301

Öz

This study was conducted to determine the burnout levels of nurses working in the intensive care units of five hospitals in Istanbul. The sample of the study consists of 119 nurses. In obtaining research data; The data collection form, which consists of 21 questions about the socio-demographic and professional characteristics of nurses, consists of the Maslach Burnout Scale, which questions the mood of the employees (22 questions). Statistical analysis calculations of the data were made in computer environment with IBM SPSS Statistics 22 Program. Frequency (n), percentage (%), mean and standard deviation were used as descriptive statistics. In comparisons between the two groups; Independent t-test was used, and one-way ANOVA was used to compare groups of three or more.

With the help of the data collected from the study, burnout score values were examined. Percentages of burnout levels were found in the emotional exhaustion, depersonalization and personal achievement sub-dimensions of the Maslach scale. According to this, the rate of those with low emotional burnout level was 9.2%, the rate of those with normal levels was 60.5%, and the rate of those with high emotional burnout was calculated as 30.3%. In the depersonalization sub-dimension, low burnout level was observed at 9.2%, normal 48.7% and high level 42%. In personal success; low burnout level was 26.1%, normal 42.9% and high burnout level was 31.1%.

Anahtar Kelimeler

Nurse of Intensive Care, Burnout, Masclah Burnout Inventory

Pandemi Döneminde Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Seviyelerinin Belirlenmesi

Öz

Bu çalışma, İstanbul ilinde beş hastanenin yoğun bakım ünitelerinde görev yapan hemşirelerde tükenmişlik seviyelerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 119 hemşire oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin elde edilmesinde; hemşirelerin sosyo-demografik ve mesleki özelliklerine ilişkin bilgilerin sorgulandığı 21 sorudan oluşan veri toplama formu, çalışanların ruh halleriyle ilgili durumları sorgulayan Maslach Tükenmişlik Ölçeğinden oluşmaktadır (22 soru). Verilerin istatistiksel analiz hesaplamaları bilgisayar ortamında IBM SPSS Statistics 22 Programı ile yapılmıştır. Tanımlayıcı istatistiksel olarak frekans (n), yüzde (%), ortalama ve standart sapma kullanılmıştır. İki grup arasında yapılan karşılaştırmalarda; bağımsız t test, üç ve daha fazla sayıdaki grupların karşılaştırılmasında ise tek yönlü ANOVA kullanılmıştır.

Çalışmadan toplanan veriler yardımı ile tükenmişlik puan değerleri incelenmiştir. Maslach ölçeğinin duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı alt boyutlarında tükenmişlik düzeylerine ait yüzdelik değerler bulunmuştur. Buna göre duygusal tükenmişlik düzeyi düşük olanların oranı %9.2, normal düzeyde olanların oranı %60.5, yüksek olanların oranı ise %30.3 olarak hesaplanmıştır. Duyarsızlaşma alt boyutunda ise düşük tükenmişlik düzeyi %9.2, normal %48.7, yüksek ise %42 oranında gözlenmiştir. Kişisel başarıda; düşük tükenmişlik düzeyi %26.1, normal %42.9, yüksek tükenmişlik düzeyi ise %31.1 oranında tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yoğun Bakım Hemşiresi, Tükenmişlik, Maslach Tükenmişlik Ölçeği

Kaynakça

• Akalın, B., & Modanlıoğlu, A. (2021). Covid-19 Sürecinde Yoğun Bakımda Çalışan Sağlık Profesyonellerinin Duygu-Durum ve Tükenmişlik Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12 (2), 346-352. https://doi.org/10.31067/acusaglik 850978.
• Akyüz, İ. (2015). Hemşirelerin Tükenmişlik ve Depresyon Düzeylerinin Çalışma Koşulları ve Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(1), 21-34.
• Altay, B., Gönener, D., & Demirkıran, C. (2010). Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri ve Aile Desteğinin Etkisi. Fırat Tıp Dergisi, 15(1), 10-16.
• Das, S., Singh, T., Varma. R., & Arya Y.K., (2021). Death and mourning process in frontline health care professionals and their families during COVID-19. Frontiers Psychiatry, 12, 1-5. 624428. http://dx.doi.org/10.3389/fpsyt.2021.624428.
• Dodek, P.M., Norena, M., Ayas, N., & Wong, H. (2018). Moral distress is associated with general workplace distress in critical care unit personnel. J Crit Care, 29(50), 122-125. DOI: 10.1016/j.jcrc.2018.11.030. Epub 2018 Nov 29.
• Ehrlich, H., McKenney, M., & Elkbuli, A. (2020). Protecting our healthcare workers during the COVID-19 pandemic. American Journal of Emergency Medicine, 38, 1515-1539. DOI: 10.1016/j. ajem.2020.04.024
• Erdem, H., & Lucey, D.R. (2021). Healthcare worker infections and deaths due to COVID-19: A survey from 37 nations and a call for WHO to post national data on their website. International Journal of Infectious Diseases, 102, 239-241. DOI: 10.1016/j.ijid.2020.10.064
• Ergin, C. (1992). Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi, 22th September 1992 Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Helvacı, İ., & Turhan, M. (2013). Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi: Silifke’de Görev Yapan Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 1(4), 58-68. Hiçdurmaz, D., & Üzar Özçetin, Y.S. (2020). Covid-19 Pandemisi’nde Ön Safta Çalışan Hemşirelerin Ruhsal Sağlığının Korunması ve Ruhsal Travmanın Önlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2020; 7 (Özel Sayı): 1-7. DOI: 10.31125/hunhemsire.775531
• Kahraman, G., Engin, E., Dülgerler, Ş., & Öztürk E. (2011). Yoğun Bakım Hemşirelerinin İş Doyumları ve Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 4(1), 12-18.
• Kıraner, E., & Terzi, B. (2020). Covid-19 Pandemi Sürecinde Yoğun Bakım Hemşireliği. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 2020; 24 (EK-1): 83-88.
• Lusignani, M., Gianni, M.L., Re, L.G. & Buffon, M.L. (2016). Moral distress amog nurses in medical, sugical and critical care units. J Nurs Manag. 25 (6), 477-485. DOI: 10.1111/jonm.12431. Epub 2016 Oct 11. PMID: 27726233.
• Mahmoudi, S., Barkhordari-Sharifabad, M., Pishgooie, A.H., Atashzadeh-Shoorideh, F., & Lotfi, Z. (2020). Burnout Among Iranian Nurses: A National Survey. BMC Nursing, 19, (69). https://doi.org/10.1186/s12912-020-00461-7
• Maslach, C., & Jackson, S.E. (1981). Maslach Burnout Inventory. Manual 2. Baskı, Consulting Psychologist Press. Palo Alto CA.
• McHugh, M.D., Kutney-Lee, A., Cimiotti, J.P., Sloane D.M. & Aiken. L.H. (2011). Nurses' widespread job dissatisfaction, burnout, and frustration with health benefits signal problems for patient care. Health Aff (Millwood), 30(2): 202–210. DOI: 10.1377/hlthaff.2010.0100. PMID: 21289340; PMCID: PMC3201822.
• Odacı, N., & Kalanlar, B. (2022). Covid-19 Pandemisinde Yoğun Bakım Ünitesinde Çalışan Hemşirelerde İş-Aile Çatışmasını Yönetme Öz-Yeterliği, Psikolojik Sağlamlık, Tükenmişlik Düzeyleri ve İlişkili Faktörler. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 4(2), 77-84. https://doi.org/10.48071/sbuhemsirelik.1131272
• Özcanarslan, F., & Önen, B. (2020). Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Tükenmişlik Sendromu: Adana İli Örneği.”, Aydın Sağlık Dergisi, 6(3), 298-313.
• Öztürk, S., Özgen, R., Şişman, H., Baysal, D., Sarıakçalı, N., Aslaner, E., Kum, P., Gürel, D., Gezer, D., Akıl, Y., & Yıldızdaş, R.D. (2014). Bir Üniversite Hastanesi’nde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyi ve Sosyal Desteğin Etkisi. Cukurova Medical Journal, 39(4), 752-764. DOI: 10.17826/cutf.27524.
• Şentürk, S. (2014). Yoğun Bakım Hemşirelerinin Tükenmişlik Düzeyleri ile Uyku Kalitesi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Bozok Tıp Dergisi, 4(3), 48-56.
• Tunç, Ş., & Göklü, M.R. (2021). Koronavirüs Hastalığı 2019 (Covid-19) Pandemisi ile Karşı Karşıya Kalan Sağlık Çalışanları Arasında Tükenmişlik Sendromu. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 18(3):375-383. https://doi.org/10.35440/hutfd.1012004.
• Uçar, N., Aygin, D., & Uzun, E. (2016). Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik ve İş Doyumunun Değerlendirilmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(4), 18-37.
• World Federation of Critical Care Nurses: WFCCN. (2021, October 12). Erişim Adresi: https://wfccn.org. World Health Organization: WHO. (2022, June 14). WHO Coronavirus (Covid-19) Dashboard, Overview. Retrieved from (14.06.2022): https://Covid19.who.int/
• Yaman Aktaş, Y., Oğuzhan, H., & Çatal, S. (2022). Covid-19 Pandemi Sürecinde Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11 (3), 1051-1057.
• Yüksel Kaçan, C., Örsal, Ö., & Köşgeroğlu. N. (2016). Hemşirelerde Tükenmişlik Düzeyinin İncelenmesi. Cumhuriyet Nursing Journal, 5(2), 65-74.
• Zhang, L.F., You, L.M., Liu, K., Zheng, J., Fang, J.B., Lu, M.M., Lv A.L., Ma, W.G., Wang, J., Wang, S.H., Wu X.W., & Bu, X.Q. (2014). The associationof chinese hospital work environment with nurse burnout, job satisfaction and ıntension to leave. Nurs Outlook, 62(2), 128-37. DOI: 10.1016/j.outlook.2013.10.010. Epub 2013 Nov 7