JOHN LOCKE EPİSTEMOLOJİSİNDE BİLGİ VE İMAN

Yıl 2011, Cilt: 13 Sayı: 24, 35 - 51, 15.12.2011

İbrahim Bor

Öz

Bu çalışmada bilgi kuramının kurucularından kabul edilen J. Locke'ta söz konusu kuramın başlıca öğelerinin açıklanması, bunların gerekçelendirilme yolu ve birbirleriyle epistemolojik ilişkileri açıklanmaya çalışılacaktır. Çalışmanın kanıtlamaya çalıştığı tezlerin başında, Locke'çu epistemolojide “bilgi”nin başlıca niteliğini tecrübe ve/veya aklî çıkarıma dayalı “kesinlik” oluştururken kesin bilginin sınırlarının bittiği yerde “iman”ın epistemik işlevinin devreye girdiği iddiası gelmektedir. Bu açıdan Locke'çu epistemolojide imanın bilgiyle ilişkisinin negatif epistemoloji denebilecek bir yolla temellendirildiği savunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bilgi, İman, Bilgi Kuramı, John Locke

Faith and Knowledge In Locke’s Epistemelogy

Öz

This work explores the primary components of epistemology, its justification and
epistemological relations from John Locke’s perspective. John Locke is widely known as one of
the founders of the theory knowledge. One of the arguments to be proven in this work is
though the main attribute (quality, chracteristic) of knowledge is “certainty” based on
experience and/or rational argumentation, the epistemological function of “faith” steps in at the
point where the limit of the certain knowledge ends. In this regard, it is asserted that in the
Lockean epistemology the relation of faith and knowledge can be established in a way called
negative epistemology.

Anahtar Kelimeler

Knowledge, Faith, Epistemelogy, John Locke

Kaynakça

• Aquinas St. Thomas, “The Harmony of Reason and Revelation”, Religious Belief and Philosophical Thought: Reading in the Philosophy of Religion, ed. W. P. Alston, New York: Harcourt, 1963.
• Ashcraft, Richard, “Faith and Knowledge in Locke’s Philosophy”, John Locke: Problems and Perspectives a Collection of New Essays, ed. John W. Yolton, Cambridge: Cambridge University Press, 1969.
• Berkeley, George, Hylas ile Philonous Arasında Üç Konuşma, ter. K. Sahir Sel, İstanbul: Sosyal Yayınları, 1996. 66 Age, s. 355.
• Hıristiyan temel inançlarının vahyi gerektirdiğiyle ilgili bkz. R. Swinburne, Revelation: From
• Metaphor to Analogy, s. 70-74; Swinburne, “Miracles and Revelation”, Philosophy of Religion
• (içinde), ss.320-324. Aquinas, “The Harmony of Reason and Revelation”, Religious Belief and
• Philosophical Thought (içinde), 395 vd.
• Çetin, İsmail, John Locke’da Tanrı Anlayışı, Ankara: Vadi, 1995.
• Deimer, Alvin, “Bilgi Kuramı”, Günümüz Felsefe Disiplinleri, (içinde), der. ve ter. Do- ğan Özlem, İstanbul: Ara Yayıncılık, 1990.
• Denkel, Arda, “Deneycilik”, Düşünceler ve Gerekçeler, (içinde), ed. Ahmet Halûk Ata- lay, İstanbul: Göçebe Yayınları, 1997.
• ―――, “Tasarımcı Gerçeklik ve Eleştirisi”, Düşünceler ve Gerekçeler, (içinde), İstanbul: Göçebe Yayınları, 1997.
• ―――, “Locke ve Berkeley’de Dış Dünya”, 1982, Düşünceler ve Gerekçeler, (içinde), İstanbul: Göçebe Yayınları, 1997.
• Descartes, Rene, Felsefenin İlkeleri, terc. Mehmet Karasan, İstanbul: MEB Yayınları, 1997.
• ―――, Metafizik Düşünceler, terc. Mehmet Karasan, İstanbul: MEB Yayınları, 1997.
• Heinemann, Fritz, “Bilgi Kuramı” , Günümüz Felsefe Disiplinleri, (içinde), der. ve ter. Doğan Özlem, İstanbul: Ara Yayıncılık, 1990.
• Hume, Davit, İnsan Zihni Üzerine Bir Araştırma, terc. Selmin Evrim, İstanbul: MEB Yayınları, 1995.
• Kant, Immanuel, Gelecekte Bilim Olarak Ortaya Çıkabilecek Her Metafiziğe Prolegomena, terc. İonna Kuçuradi, Yusuf Örnek, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu, 1995.
• Locke, John, İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme, çev. Vehbi Hacıkadiroğlu, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1996.
• ―――, Hoşgörü Üzerine Bir Mektup, terc. Melik Yürüşen, Ankara: Liberal Düşünce Topluluğu, 1998.
• ―――, Tabiat Kanunları Üzerine Denemeler, terc. İsmail Çetin, İstanbul: Paradigma, 1999.
• Morris, Charles, R., Locke, Berkeley and Hume, Oxford: Oxford University Press, 1949.
• Swinburne, Ricahrd, Revelation: From Metaphor to Analogy, Oxford: Clarendon Press, 1992.
• ―――, “Miracles and Revelation”, Philosopy of Religion, (içinde), der. Louis P. Pojman, New York: Wadsworth Pup. Company, 1998.