PAUL F. KNITTER’İN DİNLER ARASI DİYALOG ANLAYIŞI

Yıl 2016, Cilt: 18 Sayı: 34, 51 - 71, 15.12.2016

Mehmet Şükrü Özkan

https://doi.org/10.17335/sakaifd.290571

Öz

Bu çalışmada Paul F. Knitter’in dinler arası diyalog anlayışı
konu edinilmektedir. Knitter, dini çeşitlilik olgusu karşısında dışlayıcı,
kapsayıcı ve çoğulcu tutumları sahiplenen entelektüel bir süreç yaşamıştır.
Nihai planda dini çoğulculuk hipotezinin de eksikliklerine değinerek, kurtuluş
teolojisi ve karşılıklı küresel sorumluluk modellerini öne sürmüştür. Bu iki
model onun dinler arası diyalog anlayışının şekillenmesi bakımından önemlidir.
Bu nedenle dinler arası diyalog konusundaki görüşleri bu iki model çerçevesinde
irdelenmektedir. Çalışmanın amacı Knitter’in dinler arası diyalog anlayışının
kabul edilebilirlik imkânını ve tutarlı olup olmadığını irdelemektir.

Anahtar Kelimeler

Çeşitlilik, Diyalog, Kurtuluş, Din

Interreligious Dialogue Understanding of Paul F. Knitter

Öz

In this study, Paul F. Knitter's understanding of
interreligious dialogue is studied. Knitter has experienced an intellectual
process that embraces the exclusive, inclusive and pluralist attitudes in terms
of religious diversity. Referring to the shortcomings of religious pluralism
hypothesis in the final plan, he has suggested liberation theology and mutual
global responsibility models. These two models are important in shaping his
understanding of interreligious dialogue. Therefore his views on interreligious
dialogue are discussed in the framework of these two models. This study aims to
examine both the possibility of acceptability of Knitter's interreligious
dialogue understanding and this understanding is coherence or not.

Anahtar Kelimeler

Diversity, Dialogue, Salvation, Religion, Responsibility

Kaynakça

• Swidler, Leonard, “Towards a ‘Universal Declaration of Global Ethos’”, Journal of Ecumenical Studies, Vol. 42, No. 3, 2007.
• Aydın, Mahmut, Dinler Arası Diyalog Mahiyet, İlkeler ve Tartışmalar, İstanbul: Pınar Yayınları, 2008.
• _______, “Dinsel Çoğulculuk Modelinin ‘Öteki ile Barış İçinde Birlikte Yaşamaya Katkısı’”, Hıristiyan, Yahudi ve Müslüman Perspektifinden Dinsel Çoğulculuk ve Mutlaklık İddiaları, der. M. Aydın, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2005, ss. 301-322.
• _______, Monologdan Diyaloga Çağdaş Hıristiyan Düşüncesinde Hıristiyan-Müslüman Diyalogu, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2001.
• _______, "Müslüman-Hıristiyan Diyalogunun Geleceği", II. Din Şurası Tebliğ ve Müzakereleri, İstanbul: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2003, ss. 96-108.
• _______, “Özgürlük Teolojisi Bağlamında Yeni Bir Dinler Teolojisine Doğru”, Hıristiyan, Yahudi ve Müslüman Perspektifinden Dinsel Çoğulculuk ve Mutlaklık İddiaları, der. M. Aydın, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2005, ss. 279-301.
• Bodur, Hüsnü E., "Dini Çoğulculuk ve Sosyal Dayanışma", II. Din Şûrası, Ankara: Diyanet Vakfı Yayınları, 2003, ss. 21-29.
• Çalışkan, İsmail, "Bir Tutum Olarak Ötekine Yaklaşımın Kuran'i Temelleri", CÜİFD, C. XI, S. 1, 2007, ss. 7-28.
• D'Costa, Gavin “Christ, the Trinity and Religious Plurality”, Christian Uniqueness Reconsidered: The Myth of a Pluralistic Theology of Religions, ed. G. D'Costa, New York: Maryknoll: Orbis Books, 1990, ss. 16-30.
• _______, “Dinlerle İlgili Çoğulcu Bakış Açısının İmkansızlığı”, Hıristiyan, Yahudi ve Müslüman Perspektifinden Dinsel Çoğulculuk ve Mutlaklık İddiaları, der. M. Aydın, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2005.
• _______, "The Pluralist Paradigm in the Christian Theology of Religions", Scotting Journal of Theology, Vol. 39, ss. 211-224.
• Durak, Nejdet, “Küreselleşme Evrensel Bir Etik İmkânı Sağlar Mı?” Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 23, 2009/2, ss. 33-49.
• Heim, S. Mark, Salvations: Truth and Difference in Religion (3 b.). New York: Orbis Books, 1999.
• Hick, John, "A Particularist View: A Post-Enlightenment Approach (Response)", Four Views on Salvation in a Pluralistic World, ed. D. L. Okholm, & T. R. Phillips, Michigan: Zondervan Publishing House, 1996, ss. 181-186.
• _______, God and Universe of Faith, Oxford: Oneworld Pablications Ltd., 1993.
• _______, Dialogues in the Philosophy of Religion, New York: Palgrave Macmillan, 2001.
• _______, The Myth of God Incarnate, London: SCM Press LTD., 1977.
• Knitter, Paul F. “Çoğulcu Model Batı Kaynaklı Bir Dayatma Mı? Beş Kesimin Sesiyle Yanıt”, Hıristiyan Yahudi ve Müslüman Perspektifinden Dinsel Çoğulculuk ve
• Küng, Hans, Christianity and World Religions: Path of Dialogue Islam, Hinduizm and Budhism, New York: Maryknoll: Orbis Books, 1993.
• _______, “Is There One True Religion? An Essay in Establishing Ecumenical Criteria”, Christianity and Other Religions, ed. J. Hick & B. Hebblethwaite, Oxford: Oneworld Publacition, 2001, ss. 118-146.
• _______, Global Responsibility: In Search of a New World Ethic, New York: Crossroad, 1991.
• McGrath, A. E., “The Christian Church's Response to Pluralism”, JETS, Vol. 4, N. 35, 1992.
• Race, Alan, Christians and Religious Pluralism: Patterns in the Christian Theology of Religions, London: SCM Press, 1983.
• Sharpe, Eric J., "The Goal of İnter-Religious Dialogue.", Truth and Dialogue, ed. J. Hick, London: Sheldon Press, 1979.
• Smith, W. Cantwell, The Faith of Other Men, New York: Harper Toechbooks, 1972.
• _______, Towards a World Theology: Faith and the Comparative History of Religion (3 b.). London: The Macmillan Press, 1989.