ŞEBBÎR AHMED OSMÂNÎ VE “FETHU’L-MÜLHİM Bİ-ŞERHİ SAHÎHİ’L-İMÂM MÜSLİM” ADLI ESERİ

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 37, 21 - 52, 18.06.2018

Erdinç Ahatlı , İnam Ul Haq

https://doi.org/10.17335/sakaifd.417644

Öz

Hz. Peygamber’in (a.s) söz, fiil ve
takrîrlerini içeren en sağlam kitaplar arasında ikinci sırada yer alan kitap,
İmam Müslim’in Sahîh’idir. İlk zamandan itibaren bu eser üzerinde farklı
çalışmalar yapılmış olup bunların önemli bir kısmı şerh mahiyetindeki
çalışmalardır. Çağdaş dönemde yazılan şerhler arasında önemli bir yere sahip
olan ve bazı özellikleri nedeniyle öne çıkan şerh, Pakistan’lı âlim Şebbîr
Ahmed Osmânî’nin Fethu’l-mülhim’idir. Eser Hanefî bir âlimin kaleme alıp
Kitâbü’n-nikâh bölümüne kadar getirebildiği eksik bir şerhtir. Bilahare aynı
ekolün temsilcisi Muhammed Takî Osmânî tarafından bitirilmiştir. Bu makalede
söz konusu şerhin içerik, metod ve kaynaklar açısından analizi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Şebbîr Ahmed, Sahîh-i Müslim Şerhi, Fethu’l-mülhim

An Analytical Study of Shabbir Ahmed Usmani’s "Fathul-Mulhim bi sharhi Sahihil-Imam Muslim"

Öz

The second most robust collection of Prophet
Muhammad’s (PBUH) sayings, actions, and silent confirmations is the book of
Imam Muslim known as Ṣaḥīḥ Muslim. Since its
inception, scholars started working on the target book. Amongst these exercises
commentaries hold significant position. Between contemporary written
commentaries, the commentary of a Pakistani scholar Shabbir Aḥmad ʿUthmānī i.e. Fatḥ al-Mulhim is an outstanding piece of writing from different aspects. The work is
an incomplete commentary written until Kitāb al-nikāḥ by a Ḥanafī scholar, and then it
is completed by Muḥammad Taqī ʿUthmānī who is a
scholar from the same school of thought. This research article analyzes the
content of the commentary, methodology and references used in the Fatḥ al-Mulhim.

Anahtar Kelimeler

comentary of Sahih Muslim, Shabbir Ahmed, fathul-Mulhim

Kaynakça

• Abdülkayyûm Hakkânî, (ed.) “Tezkire ve Sevânih Allâme Şebbîr Ahmed Osmânî,” el-Kâsim Dergisi 9, Sy. 6-8 (2005)
• Ahatlı, Erdinç. “Türkiye’de Hadisi Anlama Çalışmaları: Ahmed Davudoğlu ve Müslim Şerhi Örneği.” Hadis Tetkikleri Dergisi 3, sy. 1 (2005): 73-89.
• Atâ‘urrahmân/ “eş-Şeyh Şebbîr Ahmed el-Osmânî ve menhecühû fi kitâbihî Fethi’l-mülhim.” Yüksek Lisans Tezi, Uluslararası İslam Üniversitesi İslamabad, ts.
• Aydınlı, Abdullah. Hadis Istılahları Sözlüğü. İstanbul: İFAV 2013Beydâvî, Ebû Ya‘lâ el-Mağribî. et-Ta‘lîkâtü’l-müstezrafe ‘ale’r-Risâleti’l-müstetrafe. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-‘ilmiyye, 2011.
• Brockelman, Carl. Târîhu’l-edebi’l-‘arabî. Çeviren Abdülhalîm en-Neccâr. Mısır: Dâru’l-Ma‘ârif (ts).Buhârî, Muhammed b. İsmâ‘îl. el-Câmi‘u’s-Sahîh. Beyrût: Dâru İbn-i Kesîr, 2002.
• Cezâirî, Tâhir. Tevcîhü’n-nazar. Neşreden Abdülfettah Ebû Gudde. 2 cilt. Haleb: Mektebetu’l-Matbû‘âti’l-İslâmiyye, 1995.
• Dâûdî, Khalid Zaferullâh. Şah Veliyullah Dehlevî’den Günümüze Pakistan ve Hindistan’da Hadis Çalışmaları. İstanbul: İnsan Yayınlar, 1995.
• Ebû Gudde, Abdülfettâh. “Ta‘rîf bi-kitâbi Fethi’l-mülhim şerhi Sahîh-i Müslim ve sâhibihî el-Allâme Şebbîr Ahmed el-Osmânî –rahımehullah- me’a tenvîhi bi-hidmâti’l-ulemâi’l-Hünûd li-ulûmi’l-hadîs.” Mecelletü’d-Dâ‘î 37, Sy. 1-4 (2012,13)
• Gavrî ,Seyyid Abdülmâjid. “Fethu’l-mülhim, bi-Şerhi Sahih-i Müslim li’ş-Şeyh Şebbîr Ahmed el-Osmânî Dirâse Hedisiyye.” el-Hadîs Dergisi, sy. 13 (2017): 137-165.
• Hasenî, Abdülhay. es-Sekâfetü’l-İslâmiyyeti fi’l-Hind. Dimeşk: Mecma‘u’l-Lüğati’l-‘Arabiyye, 1983.
• http://www.aljazeera.com.tr/haber/1370-yillik-kuran-i-kerim-yazmasi (13-04-2018).https://www.birmingham.ac.uk/facilities/cadbury/TheBirminghamQuranManuscript.aspx (10-04-2018).İbn Kadı Şühbe, Ebû Bekr b. Ahmed. Tabakâtü’ş-Şâfi‘iyye. Beyrût: Âlemü’l-kütüb, 1407 h.
• İbnu’s-Salâh, Ebû ‘amr Osmân. Sıyânetu Sahihi Müslim mine’l-ihtilâti ve’l-ğalat ve hımâyetühû mine’l-iskâti ve’s-sekat. Neşreden Muvaffak b. Abdillah. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2007.
• İtyûbî, Muhammed b. Ali. el-Bahru’l-Muhîtu’s-Seccâc fi Şerhi Sahîhi Müslim b. Haccâc’ı. 24 cilt. Suûdî Arabistan: Dâru İbni’l-Cevzî, 1426-1433 h.
• Kandemir, Yaşar. “el-Câmiu’s-Sahîh.” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi.7:124-129. Ankara: TDV Yayınları, 1993.
• Kannûcî, Sıddık Hasen Hân. el-Hıtta fî zikri's-sıhâhi's-sitte. Beyrût: Dâru’l-Celîl. (ts.)
• Kastallânî, Ahmed b. Muhammed. el-Mevâhibü’l-Ledünniyye. Kâhire: Mektebetü’t-Tevfîkiyye, ts.
• Kevserî, Muhammed Zâhid. Makâlâtu’l-Kevserî. Kâhire: Mektebetü’t-Tevfîkiyye. (ts.)
• Mecîdî, Ömer. “Şürûhâtü Sahîhi Müslim el-Mağribiyye.” Da‘vetü’l-Hak Dergisi 29, sy. 3.
• http://www.almarkaz.ma/Article.aspx?C=5890# (17-02-2018)
• Mermertaş ,Yusuf Ziya. “Şebbir Ahmed Osmani ve Fethü’l-Mülhim’deki şerh metodu.” Yüksek Lisans tezi, Ondoduz Mayıs Üniversitesi, 2017.
• Müslim b. el-Haccâc. el-Müsnedü’s-Sahîh. Neşreden Muhammed Fuâd Abdülbâkî. 5 cilt. Beyrût: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, (ts.)
• Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref. el-Minhâc şerhu Sahîhi Müslim b. el-Haccâc. 18 cilt. Kâhire: Muesestü’l-Kurtuba, 1994.
• Osmanî, Şebbîr Ahmed. Fethu’l-Mülhim. 2 cilt. Bicnor/Hindistân: Medîne Berki Pres, 1934-1936; 3. cilt. Câlender/Hindistân: Bânde pres, 1938.
• Osmânî, Şebbîr Ahmed. Mebâdî İlmi’l-hadîs ve usûlih. Kâhire: Dâru’s-selâm, 2018.
• Osmanî, Şebbîr Ahmed. Mevsû‘atü Fethi’l-Mülhim bi Şerh-i Sahîhi’l-İmam Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî. 6 cilt. Beyrût: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî
• Osmanî, Şebbîr Ahmed. Fethu’l-Mülhim bi Şerhi Sahihi’l-İmam Müslim. 6 cilt. Dimeşk: Dâru’l-Kalem, 2006.
• Osmânî, Şebbir Ahmed. Tefsir-i Osmânî. Neşreden Muhammed Velî Râzî. 3 cilt. Karaçi: Dâru’l-İşa‘at, 2007.
• Sa’dî, Semi‘ullah. “Devre cedîd ka Hadîsî zahire, ek ta‘ârufî câize.” eş-Şerî‘a 28, sy. 9 (2017): 18-28.
• Sa’dî, Semi‘ullah. “Devre cedîd ka Hadîsî zahire, ek ta‘ârufî câize.” eş-Şerî‘a 28, sy. 11 (2017): 18-28.
• Sezgin, Muhammed Fuâd. Tarihu’t-türâsi’l-‘Arabî. Çeviren Mahmûd Fehmî Hicâzî. Riyad: İdâretü’s-sekâfeti’l-İslâmiyye, 1991.
• Suyûtî, Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr. Tedribü'r-râvî şerhu Takrîbi’n-Nevevî. Riyâd: Mektebetü’l-Kevser, 1995.
• Şerkotî, Envâru’l-Hasen. Hayât-i Osmânî. Karâçî: Mektebetü Dari’l-‘ulûm, 2014.
• Zeytûn Begüm Şemseddîn, “Fethu’l-mülhim bi-Şerhi Sahih-i Müslim Dirâse Tahlîliyye.” Ma‘ârif-i İslâmî Dergisi 1, sy. 1 (2002): 189-221.
• Zeytûn Begüm Şemseddîn. “Şebbir Ahmed el-Osmânî ve Kitâbuhû Fethi’l-mülhim, Dirâse Nakadiyye.” Doktora Tezi, Pencâb Üniversitesi, 1984.