Öz
Rus edebiyatının önde gelen temsilcilerinden Viktor Pelevin,
90’lardaki çağdaşı birçok post-Sovyet yazarın aksine eserlerinde sadece Sovyet
dönemini eleştirmekle kalmamış aynı zamanda Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra
Rus toplumunun karşı karşıya kaldığı yeni toplumsal sorunları da ele almıştır.
Komünist ideolojinin çökmesiyle birlikte Rus toplumu kendini gerçeklik
duygusunun kaybolduğu düşünsel ve ideolojik bir boşlukta bulmuştur. Uzun yıllar
boyunca sahip olduğu bütün değerler sistemini kaybetmesinin neticesi olarak da yeni
bir kimlik arayışına yönelmiştir. Rus kültüründeki düşünsel ve ideolojik boşluk
olgusu, yeni bir kimlik arayışı Pelevin’in eserlerinin ana konusu olmuştur.
Bu makale, Rusya’da ekonomik, sosyal ve politik dönüşümlerin hızlı bir şekilde gerçekleştiği
1999 yılında yazılan Generation “П” (P Kuşağı) adlı eseri incelemektedir. Generation “П”, düşünsel ve
ideolojik boşluğu tüketici kapitalist hayallerle doldurmaya çalışan
yeni ütopyacı düşünceyi eleştiren distopik bir eserdir. Yazar, Rus toplumunun
kültürel dönüşümünde kapitalizmin ve tüketimin etkisini distopik bir bakış
açısıyla yansıtarak ele alır. Bu etki, eserde genç ve idealist bir şairden
reklam metni yazarına dönüşen eserin kahramanı Vavilen Tatarski’nin deneyimleri
aracılığıyla tasvir edilmektedir. Pelevin ayrıca post-Sovyet dönemdeki reklamcılığın
ve Sovyetler Birliği’ndeki propagandanın, kullandıkları yöntem ve sahip
oldukları manipülatif etki bakımından paralellik gösterdiğine dikkat
çekmektedir. Bu çalışmanın amacı ise eserin eleştirel söylemini ve bu söylemde İngilizce
sözcükler ve reklam sloganları gibi dil araçlarının işlevini tanımlamaktır. Eser,
bir distopya olarak ele alındığından edebiyatta distopya türünün tarihsel
serüvenine kısaca değinilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Baudrillard, J. (2016). Simülakrlar ve simülasyon. (Çev. Adanır, O.), İzmir: Dokuz Eylül Yayınları.
- Bauman, Z. (2016). Sosyaliz - Aktif ütopya. (Çev. Araşan, A.),Ankara: Heretik Yayınları
- Epstein, M. N. (2000). Postmodern v Rossii: literatura i teoriya. Moskova: İzdatelstvo Elinina.
- Homburg, R. P. (2010). SPT Conference on Utopia, Dystopia and Critical Theory Conference Report. social & political thought, 13 May 2010, Sussex, The UK.
- Ilin, V. I. (2005). Obşçestvo potrebleniya: teoretiçeskaya model i rossiyskaya realnost. Mir Rossii. Sotsiologiya. Etnologiya, 14(2),3-40.
- Khagi, S. (2008). From Homo Sovieticus to Homo Zapiens: Viktor Pelevin's Consumer Dystopia, The Russian Review, 67(4),559-579
- Kılıç, Y. ve Uncu, E. (2011). Eski Mezopotamya İnanç Sisteminin Yunanlılara Etkisi (İstar-Aphrodite Örneği), History Sutudies, 3 (1) 183-202.
- Liard, S. (1999). Voices of Russian Literature. Oxford: Oxford University Press
- Lipovetsky, M. (2001). Russian literary postmodernism in the 1990s, The Slavonic and East European Review, 76(1),31-50.
- Lotman, YU. M.(2000). Semiosfera : Kultura i vzrıv : Vnutri mıslyaşçih mirov : Stati. Issledovaniya. Sankt-Peterburg : İskusstvo- SPV
- Lukaşonok, I. D. (2010). Antiutopiya kak sotsiokulturnıy fenomen naçala XXI veka, Yaroslavskiy pedagogiçeskiy vestnik, 1(4),286-288
- Moylan, T., ve Baccolini, R. (Editör). (2003). Dark Horizons: Science Fiction and the Dystopian Imagination. Sussex: Psychology Press
- Pelevin, V. (2015). Generation «П» . St.Petersburg: Azbuka-Klassika
- Polotovskiy, S.A., Kozak R.V. (2012). Pelevin i Pokolenie Pusotı, Moskova: Mann, Ivanov & Ferber.
- Volkov, S. (2010). Büyülü Koro. Lev Tolstoy’dan Aleksandr Soljenitsin’e XX. Yüzyıl Rus Kültür Tarihi.(Çev. Gürses, S. ). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Smirnov, A.Y.(2006). Russkaya literaturnaya antiutopiya rubeja ХХ-ХХІ vv.(problema tipologii). [Online] https://elibrary.ru/item.asp?id=22825918 [Erişim Tarihi: 14.03.2019].
- Zubacheva, D. (2018). “How did Pepsi become the first American brand to take root in the Soviet Union?”. Russia Beyond. [Online] https://www.rbth.com/business/327568-pepsi-first-russia [Erişim Tarihi: 18.02.2019]
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Ağustos 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 2 Sayı: 2 |
