TURGUT ZAİM’İN DEKORASYONLARI ve DERGİ-KİTAP RESİMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 3, 342 - 359, 31.12.2021

Gizem Nur Kaymakçı

Öz

Çağdaş Türk resminin önemli isimlerinden biri olan Turgut Zaim, çağdaşlarının konu olarak Batı etkili resimler gerçekleştirdiği bir dönemde ulusal ve yöresel sanatlarımıza yönelerek Anadolu insanı ve yaşayışını ele almış, Türk resim sanatının gelişmesinde önemli katkıları olmuştur. Öğrencilik hayatının ilk yıllarından itibaren geleneksel sanatlarımıza ilgi duyan sanatçı resimlerinde Batı’yı taklit etmek yerine kendi kültürümüze yönelmiş ve resim dışında da gerçekleştirmiş olduğu tüm sanat dallarında üslubunu devam ettirmiştir. Daha çok resim ve gravürleri ile tanınan ressam, aynı zamanda afiş tasarımları, kitap ve dergiler için kompozisyonlar, dekor ve kostüm çalışmaları da yapmıştır. Ressam kendine has üslubunu ve geleneksel sanatlarımızı hiçbir yabancı etki altında kalmadan uygulamıştır. Bu bağlamda araştırmada, Turgut Zaim’in yağlıboya resimlerinden çok afiş, kitap ve dergi çalışmalarındaki resimlerine ve onun dekoratörlüğüne ışık tutularak farklı bir açıdan irdelenmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Turgut Zaim, Dekor, Kostüm, Afiş, Kitap

An Evaluation on Turgut Zaim's Decorations and Magazine-Book Pictures

Öz

Turgut Zaim, one of the important names of contemporary Turkish painting, focused on our national and local arts at a time when his contemporaries were painting Western influences as a subject, and addressed the Anatolian people and their life, and made important contributions to the development of Turkish painting art. The artist, who has been interested in our traditional arts since the first years of his student life, turned to our own culture instead of imitating the West in his paintings and continued his style in all branches of art that he realized outside of painting. The painter, known mostly for his paintings and engravings, has also made poster designs, compositions for books and magazines, decor and costume works. The painter applied his unique style and our traditional arts without any foreign influence. In this context, it was aimed to examine Turgut Zaim's paintings from posters, books and magazines from a different perspective rather than oil paintings, and by shedding light on his decoration.

Anahtar Kelimeler

Turgut Zaim, Decor, Costume, Poster, Book

Kaynakça

• Aksoy, F. (2018). Kürdün Meyhanesi. İstanbul: H2O Yayıncılık.
• Arslan, N. (1997). Zaim Turgut. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi (Cilt 3, s.1960) içinde. İstanbul: Yem Yayınları.
• Artam. (2021). Turgut Zaim’in Balerin Resmi. [Online] https://artam.com/muzayede/259-degerli-tablolar-ve-antikalar/turgut-zaim-1906-1974-balerin [Erişim Tarihi 21.03.2021].
• Biçinciler, H. (2006). Ulusal Resim Sanatının Ustası Turgut Zaim, Anadolu Sanat Dergisi, (17), 181-187. [Adobe Acrobat Reader sürümü]. Erişim adresi: http://libra.anadolu.edu.tr/makaleler/as2006_17/352347.pdf[Erişim Tarihi: 06.02.2021].
• Elmas, H. (2000). Çağdaş Türk Resminde Minyatür Etkileri. Konya: T.C. Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü.
• Erzen, J.N. (1997). İllüstrasyon. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi (Cilt 2, s.841) içinde. İstanbul: Yem Yayınları.
• Giray, K. (1998). Türkiye İş Bankası Resim Koleksiyonu. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• İslimyeli, N. (1969). Zaim Turgut. Türk Plastik Sanatçıları Ansiklopedisi (Cilt 3, s.862-867) içinde. Ankara: Ankara Sanat Yayınları.
• Katoğlu, M. ve Ayhan, A. (2014). Operanın Türkiye’deki Hikâyesi Opera-Bale Afişleri 1941-2011. İstanbul: Deniz Kültür Yayınları.
• Kaymakçı, G. N. (2018). Türk Resminde Turgut Zaim ve Eserleri, Yayınlanmamış Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sakarya.
• Kaysı, Ö. (2009). Devlet Opera ve Balesi’nde Sahnelenen Eserler Bibliyografyası I. Ankara: Ankara Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Öz, E. (1992). Dedem Korkut Öyküleri. İstanbul: Can Yayınları.
• Özsezgin, K. (1994). Türk Plastik Sanatçıları: Ansiklopedik Sözlük. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Özsezgin, K. (1989). Başlangıcından Bugüne Çağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi III. İstanbul: Tiglat Yayınları.
• Rona, Z. (1997). Picasso Pablo. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi (Cilt 3, s.1471-1473) içinde. İstanbul: Yem Yayınları.
• Şengezer, O. (2010). Cumhuriyet Dönemi Türk Gösteri Sanatları Öncü Sahne Tasarımcıları. İstanbul: Artshop Yayıncılık.
• Şerifoğlu, Ö. F. (2014). Turgut Zaim. Cumhurbaşkanlığı Sanat Koleksiyonu. (Cilt 1, s.366-367)içinde. İstanbul: Cumhurbaşkanlığı Yayınları.
• Tansuğ, S. (1976). Beş Gerçekçi Türk Ressamı. İstanbul: Gelişim Yayınları.
• Tansuğ, S. (1999). Çağdaş Türk Sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Teixidor, M. A. (2009). Salvador Dali: Bir Retrospektif. Ç. Anadol (Ed.), İstanbul’da Bir Sürrealist Salvador Dali (12-27) içinde. İstanbul: Sakıp Sabancı Müzesi Yayınları. [Adobe Acrobat Reader sürümü]. Erişim adresi:https://www.sakipsabancimuzesi.org/sites/default/files/pages-from-dali.pdf [Erişim Tarihi: 06.02.2021].
• Tezcan Kaya, G. (2009). İslam Tasvir Sanatında İkonografik Çözümleme, Türk Dünyası Araştırmaları, (183), 451-458.
• Tiyatrolar. (2021). Turgut Zaim. [Online] https://tiyatrolar.com.tr/turgut-zaim[Erişim Tarihi: 06.02.2021].
• Yasa Yaman, Z. (2012). Yeni Cumhuriyet ve Sanat. Z. Yasa Yaman (Ed.), Ankara Resim ve Heykel Müzesi içinde (s.221-370). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Zaim, T. (1937). Japon Istampası, Ar Dergisi, (7), 7-8.