BALIKESİR/ERDEK’İN DESTİNASYON KİŞİLİĞİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 571 - 589, 31.12.2024

Özlem Aydoğdu Atasoy , Sude Aydın , Gamze Aktan

Öz

Destinasyon kişiliği kavramı, bir turizm destinasyonunun insani özelliklerle özdeşleştirilmesi anlamına gelmekte olup destinasyonun ayırt edici niteliklerinin, turistler tarafından bir insanın kişilik özellikleri gibi algılanmasını ifade etmektedir. Turistlerin bir destinasyonu tercih etmelerinde, o destinasyonun sahip olduğu kişilik özellikleri büyük rol oynamaktadır. Bu nedenle, destinasyon kişiliği, turizm pazarlamacıları tarafından turistlerin destinasyon seçimlerini etkileyen önemli bir faktör olarak görülmektedir. Çünkü bu kavram destinasyonların kendilerini nasıl sunduklarını ve turistlerin bu destinasyonları nasıl algıladıklarını anlamaya yönelik olarak paydaşlara önemli bir çerçeve sunar. Bu noktadan hareketle, yapılan çalışmanın amacı, Balıkesir iline bağlı Erdek ilçesinin destinasyon kişiliğini ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın örneklemini 2024 yılının haziran ve temmuz aylarında Erdek destinasyonunu ziyaret eden 208 yerli turist oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak katılımcılara anket uygulanmış ve anket formunda Aaker’ın (1997) geliştirdiği “Marka Kişiliği Ölçeği”nin Ekinci ve Hosany (2006) tarafından destinasyonlara uyarlanmış hali olan “Destinasyon Kişiliği Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçekte 27 ifade yer almakta olup anket formları ilçeye gelen turistlere yüz yüze doldurtulmuştur. Elde edilen veriler sosyal bilimler alanında yaygın olarak kullanılan bir paket programa kodlanmış ve verilerin analizinde betimsel analizler (frekans, yüzde ve aritmetik ortalama vb.) ile istatistiksel analizler (faktör analizi, güvenirlik analizi vb.) kullanılmıştır. Analizler sonucunda Erdek destinasyonunun kişiliği, yetkinlik, samimiyet, çekicilik, heyecan verici ve sertlik olmak üzere beş boyut olarak belirlenmiştir. Ölçekte yer alan ifadeler arasında aritmetik ortalaması en yüksek olan üç ifade; aile odaklı, samimi ve özgün olarak tespit edilmiştir. Diğer bir ifadeyle Erdek’e gelen turistler destinasyonu aileye yoğunlaşan, içten ve kendine özgü gibi olumlu kişilik özellikleri ile tanımlamışlardır. En düşük aritmetik ortalamaya sahip üç ifade ise kaba, sert ve erkeksi olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Turizm pazarlaması, Destinasyon kişiliği, Erdek.

Etik Beyan

Etik kurul onayı alınmış ve dergi sayfasına eklenmiştir.

Destekleyen Kurum

Bu makale bir proje çıktısı olup TÜBİTAK tarafından desteklenmektedir.

A Study on Determining the Destination Personality of Balıkesir/Erdek

Öz

The concept of destination personality refers to associating a tourism destination with human characteristics, implying that the distinctive attributes of a destination are perceived by tourists as akin to the personality traits of a person. Destination personality is considered by tourism marketers to be a significant factor influencing tourists' destination choices. This concept provides stakeholders with a crucial framework to understand how destinations present themselves and how tourists perceive these destinations. The personality traits of a destination play a significant role in tourists’ preferences for that destination. Based on this perspective, the aim of this study is to reveal the destination personality of Erdek, a district of Balıkesir Province. The sample of the research consists of 208 domestic tourists who visited the Erdek destination in June and July 2024. As a data collection tool, a survey was conducted with participants, utilizing the "Destination Personality Scale," an adaptation of Aaker's (1997) "Brand Personality Scale" to destinations by Ekinci and Hosany (2006). The scale contains 27 items, and the survey forms were filled out face-to-face by tourists visiting the district. The collected data were coded into a software package commonly used in the social sciences, and descriptive analyses (frequency, percentage, arithmetic mean, etc.) as well as statistical analyses (factor analysis, reliability analysis, etc.) were performed. The analyses revealed that the destination personality of Erdek consists of five dimensions: competence, sincerity, attractiveness, excitement, and ruggedness. Among the items in the scale, the three with the highest arithmetic means were identified as family-oriented, sincere, and unique. In other words, tourists visiting Erdek characterized the destination with positive personality traits such as family-focused, genuine, and distinctive. Conversely, the three items with the lowest arithmetic means were identified as rude, rugged, and masculine.

Anahtar Kelimeler

Tourism marketing, Destination personality, Erdek.

Kaynakça

• Aaker, J. L. (1997). Dimensions of Brand Personality. Journal of Marketing Research, 34(3), 347-356.
• Aguilar, A.G. Yaguee Guillen, M. J. & Villasenor Roman, N. (2016). Destination Brand Personality: An Application to Spanish Tourism. International Journal of Tourism Research, 18(3), 210-219.
• Apostolopoulou, A. & Papadimitriou, D. (2015). The Role of Destination Personality in Predicting Tourist Behaviour: Implications for Branding Mid-Sized Urban Destinations. Current Issues in Tourism, 18(12), 1132-1151.
• Artuğer, S. ve Çetinsöz, B. C. (2014). Destinasyon İmajı ile Destinasyon Kişiliği Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), 366-384.
• Artuğer, S. ve Ercan, F. (2015). Marmaris'in Destinasyon Kişiliğini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Journal of International Social Research, 8(36), 787-793.
• Atay, L. ve Dülgaroğlu, O. (2017). Markalaşma Açısından Cunda Adası’nın Destinasyon Kişiliğinin Tespitine Yönelik Bir Çalışma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (38), 383-396.
• Baloğlu, Ş., Henthorne, T. L. & Şahin, S. (2014). Destination Image and Brand Personality of Jamaica: A Model of Tourist Behavior. Journal of Travel & Tourism Marketing, 31 (8), 1057-1070.
• Bekk, M., Spörrle, M., & Kruse, J. (2016). The Benefits of Similarity Between Tourist and Destination Personality. Journal of Travel Research, 55(8), 1008-1021.
• Bilim, Y. ve Bilim, M. B. (2014). “Does a Destination Have Personality? Personality and Image Issues of a Destination.” Athens Journal of Tourism, 1(2), 121- 134.
• Burnaz, E. ve Ayyıldız, H. (2017). Aidiyet Olgusunun Destinasyon Marka Kişiliği Algısına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Gümüshane University Electronic Journal of the Institute of Social Science/Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 8(19).
• Chen, C. F. & Phou, S. (2013). A Closer Look at Destination: Image, Personality, Relationship and Loyalty. Tourism Management, 36, 269-278.
• De Moya, M. & Jain, R. (2013). When Tourists are Your “Friends”: Exploring the Brand Personality of Mexico and Brazil on Facebook. Public Relations Review, 39(1), 23-29.
• Dülgaroğlu, O. ve Atay L. (2019). Troya Ören Yeri'nin Destinasyon Kişiliği. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 3(1), 147-161.
• Dündar Kurtuluş, S. (2008). Ülkelerin Marka Kişiliği Üzerine Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22, 2, 285-300.
• Ekinci, Y. & Hosany, S. (2006). Destination Personality: an Application of Brand Personality to Tourism Destinations. Journal of Travel Research, 45(2), 127–139.
• George, J. & Anandkumar, S. V. (2014). Portrayed and Perceived Online Destination Personality of Select Island Destinations. Anatolia, 25(2), 280-289.
• Guiry, M., & Vequist IV, D. G. (2015). South Korea's Medical Tourism Destination Brand Personality and the Influence of Personal Values. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 20(5), 563-584.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Felsefe-Yöntem-Analiz. Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 4. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Güzel, F. Ö., Şahin, İ., Yağmur, Y., Erdem, Ö., Karasakal, S. ve Caner, Ünal (2018). Antalya’nın Destinasyon Kişiliği ve İmajına İlişkin Keşfedici Bir Araştırma. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 13(50), 125-139.
• Hair, J. F., Black, W.C., Babin, B. J. & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis a Global Perspective. (7nd edition). Pearson, Global Edition.
• Hankinson, G. (2004). Relational Network Brands: Towards a Conceptual Model of Place Brands. Journal of Vacation Marketing, 10(2), 109-121.
• Hosany, S. Ekinci, Y. & Uysal, M. (2006). Destination Image and Destination Personality: An Application of Branding Theories to Tourism Places. Journal of Business Research, 59(5), 638-642.
• Hosany, S. Ekinci, Y. & Uysal, M. (2007). Destination Image and Destination Personality. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 1(1), 62–81.
• Işık, N. ve Özkan, B. (2019). Destinasyon Kişiliği ile Memnuniyet ve Davranışsal Niyetler Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Gaziantep örneği, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4): 1514-1532.
• İnanır, İ. ve Dinç, N. T. (2018). Turizm Rehberliği Öğrencilerinin Efes Antik Kentini Ziyaret Etme Durumlarına Göre Destinasyon Kişiliği Algısı. 1. Turizm Rehberliği Kongresi, 27-28 Nisan 2018, Balıkesir, Türkiye.
• İslamoğlu, A. H. ve Alnıaçık, Ü. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. İstanbul: Beta Yayınları.
• Kalaycı, Ş. (2014). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. (6. baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kanıbir, H., Nart, S. ve Saydan, R. (2010). Şehir Pazarlamasında Marka Kişiliğinin Etkisi: Algılanan Marka Kişiliği-Turistlerin Tavsiye Etme Davranışı İlişkisi. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 3(6), 53-84.
• Kılıç, B. ve Sop, S. A. (2012). Destination Personality, Self-Congruity and Loyalty. Journal of Hospitality Management and Tourism, 3(5), 95-105.
• Kim, H. & Stepchenkova, S. (2017). Understanding Destination Personality Through Visitors' Experience: A cross-cultural perspective. Journal of Destination Marketing & Management, 6(4), 416-425.
• Lim, S. (2013). The Effect of Destination Personality and Self-Destination Congruity on Visitors' Intentions (Doctoral dissertation).
• Murphy, L. Benckendorff, P. & Moscardo, G. (2007a). Linking Travel Motivation, Tourist Self-Image and Destination Brand Personality. Journal of Travel & Tourism Marketing, 22(2), 45-59.
• Murphy, L., Benckendorff, P., & Moscardo, G. (2007b). Destination Brand Personality: Visitor Perceptions of a Regional Tourism Destination. Tourism Analysis, 12(5-6), 419-432.
• Okul, T. Ayyıldız, T. ve Yazıcı Ayyıldız, A. (2020). Turizm Rehberliği Öğrencilerinin Gözünden Kuşadası’nın Destinasyon İmajı ve Destinasyon Kişiliği: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Turizm Fakültesi örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 31-49.
• Opoku, R. A. (2009). Mapping Destination Personality in Cyberspace: An Evaluation of Country Web Sites Using Correspondence Analysis. Journal of Internet Commerce, 8(1-2), 70-87.
• Papadimitriou, D. Apostolopoulou, A. & Kaplanidou, K. (2015). “Destination Personality, Affective Image and Behavioral Intentions in Domestic Urban Tourism.” Journal of Travel Research, 54(3), 302-315.
• Pitt, L. F. Opoku, R. Hultman, M. Abratt, R. & Spyropoulou, S. (2007). What I Say About Myself: Communication of Brand Personality by African Countries. Tourism Management, 28(3), 835-844.
• Prayag, G. (2007). Exploring the Relationship Between Destination Image & Brand Personality of a Tourist Destination-an Application of Projective Techniques, Journal of Travel & Tourism Research, 7 (2), 111-130.
• Rojas-Mendez, J. I., S. A. Murphy & N. Papadopoulos (2013), ‘‘The US Brand Personality: A Sinoperspective’’, Journal of Business Research, 66, 8, 1028-1034.
• Sağlık, E. ve Türkeri, İ. (2015). Destinasyon İmajının ve Kişiliğinin Destinasyon Aidiyeti Üzerine Etkisi: Palandöken Kayak Merkezi Örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(1).
• Santos, C. A. (2004). Framing Portugal: representational dynamics. Annals of Tourism Research, 31(1), 122-138.
• Souiden, N., Ladhari, R., & Chiadmi, N. E. (2017). Destination Personality and Destination Image. Journal of Hospitality and Tourism Management, 32, 54-70.
• Soylu, B. Ç. (2019). Destinasyon Özelliklerinin ve Algılanan Destinasyon Kişiliğinin Davranışsal Niyetler Üzerindeki Etkisi: Şirince Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Şahin, N. N. ve Koç, P. (2021). Yalova'nın destinasyon kişiliği ve imajı. (Ed. Aydın Ünal, Destinasyon Konulu Güncel Araştırmalar – I kitabı içinde), İstanbul: Çizgi Kitabevi.
• Türkmen, S. ve A. Köroğlu (2017). ‘‘Destinasyon Kişiliği Araştırması: Türkiye-Yunanistan Örneği’’, Balıkesir University The Journal of Social Sciences Institute, 20, 37, 397- 429.
• Türkmen, S., Atay L., ve Türkmen, E. (2018). Destinasyon Kişiliği, Memnuniyet ve Davranışsal Niyetler Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Çanakkale Örneği. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 13(49), 22-32.
• Umur, M. ve Eren, D. (2015). Destinasyon İmajı ve Destinasyon Kişiliğinin, Ziyaretçi Memnuniyeti Ve Geleceğe Yönelik Ziyaretçi Davranışı Üzerine Etkisi: Kapadokya Örneği. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1): 271-294.
• Uşaklı, A. & Baloğlu, S. (2011). Brand Personality of Tourist Destinations: An Application of Self-congruity Theory. Tourism management, 32(1), 114-127.
• Ülkü, A., Solmaz, S. A., ve Barakazı, M. (2017). Destinasyon Kişiliğinin Turistlerin Davranışsal Niyetleri Üzerindeki Etkisi: Şanlıurfa Örneği. Journal of International Social Research, 10(53).
• Ülkü, A., ve Bişkin, F. (2020). Destinasyon Kişiliği ve Benlik Uyumunun Turistlerin Davranışsal Niyetleri Üzerine Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (43), 127-142.
• Xie, K. L. & Lee, J. S. (2013). Toward the Perspective of Cognitive Destination Image and Destination Personality: The Case of Beijing. Journal of Travel & Tourism Marketing, 30(6), 538-556.
• Ye, S. (2012). The Impact of Destination Personality Dimensions on Destination Brand Awareness And Attractiveness: Australia as a Case Study. Tourism: An International Interdisciplinary Journal, 60(4), 397-409.
• Yeh, P. H., Liu, C. R., & Yeh, S. S. (2010). Loyalty and its Relationship With Travel Motivation, Brand Personality and Congruity of Self Image. International Journal of Agricultural Travel and Tourism, 1(1), 94-106.
• Zengin, E., Bahadır, N. H., & Toylan, N. V. (2019). Destinasyon Kişiliği ve Destinasyon İmajı Algısı Arasındaki İlişkilerin Araştırılması: Aydın ili Örneği. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 58-69.
• Zorlu, Ö. Avan, A. ve Altın, B. (2017). Kişilik Özelliklerinin Destinasyon Kişiliği Algısına Etkisi: İzmir İli Örneği. (Kongre kitabı içinde) Innovation and Global Issiues in Social Sciences, 27-28-29 Nisan 2017 Kaş / Antalya, Türkiye, s. 1306-1317.