TARİHSEL SÜREÇTE BEDEN KÜLTÜRÜNÜN OYUNCULUK SANATI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2023, , 15 - 27, 15.06.2023

Mustafa Ergüven

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1313800

Öz

Bu makale; Antik Yunandan günümüze, beden kültürünün ve bedene yönelik yaklaşımların oyunculuk sanatı
üzerindeki etkisini araştırmayı amaçlamıştır. Birinci bölümde; Antik Yunan ve Roma uygarlıklarındaki ideal
beden ile tragedya-komedya oyun türlerinin gerektirdiği oyunculuk biçimlerine; ikinci bölümde, Ortaçağ
Hıristiyan düşüncesinin otoritesi altında şekillenen ve devamında Rönesans ile farklılaşma gösteren beden
algısıyla kilise oyunlarına; üçüncü bölümde, Aydınlanma’nın bir sonucu olarak sağlıklı yaşama bilinci ve
spor kültürü çerçevesinde gelişim gösteren beden ile bu dönemdeki oyunculuk yaklaşımlarına; dördüncü
bölümde, 20. Yüzyıl tüketim toplumunun yarattığı beden kültürü ve oyunculuk arayışlarına değinilmiştir.
Sonuç bölümündeyse toplanan bulgular analiz edilmiş, beden kültürü ve oyunculuk sanatının hangi
noktalarda paralellik gösterdiği, beden-oyunculuk ilişkisi bağlamında değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

: Oyunculuk, Beden kültürü, Beden tarihi, Beden sosyolojisi, Tiyatro

THE IMPACT OF BODY CULTURE ON THE ART OF ACTING IN THE HISTORICAL PROCESS

Öz

This article was originally published as it aimed to investigate the impact of body culture and body-oriented
approaches on the art of acting from ancient Greece to the present day. In chapter one; Ancient Greece and
the ideal body in Roman civilizations and the tragedya-comedy game genres required forms of acting; in
the second part, under the authority of medieval Christian thought church games with the perception of
the body, which takes shape and then differs with the Renaissance; in the third chapter, the awareness of
healthy living and sports culture as a result of the Enlightenment acting approach in this period with the body
developing within the framework, In the fourth chapter, the 20th-year-old Body culture and the search for
acting created by the 19th century consumer society were mentioned. In the conclusion section, the findings
collected were analyzed, the points at which body culture and acting art parallel are evaluated in the context
of body-acting relationship.

Anahtar Kelimeler

Acting, Body culture, Body history, Body sociology, Theatre

Kaynakça

• Arık, P. (2016). Fiziksel Tiyatro Kavramı ve Onun Gizli Kaynağı: Gündelik Dışı Beden Tekniği, Sahne ve Müzik Eğitim Araştırma E-dergisi. 3. (Erişim 4 Eylül 2018).
• Benedetti, J.(2012). The Art of the Actor: The Essential History of Acting from Classical Times to the Present Day, New York: Routledge.
• Brockett, O. (1999). Tiyatro Tarihi 1. (Çev. Bayramoğlu, İ), Ankara: Dost Yayınları.
• Bozer, D. (2016). Postdramatik Tiyatro ve İngiliz Tiyatrosu, İstanbul: Mitos Boyut Yayınevi.
• Candan, A. (2019). Yirminci Yüzyılda Öncü Tiyatro ve Dijital Çağda Gösterim, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Corbin, A., Courtine, J. ve Vigarello, G. (2007). Bedenin Tarihi 1. (Çev. Özen, S), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Corbin, A., Courtine, J. ve Vigarello, G. (2006). Bedenin Tarihi 2. (Çev. Türkat, O), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Corbin, A., Courtine, J. ve Vigarello, G. (2013). Bedenin Tarihi 3. (Çev. Özen, S), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Demir, T. (2018). Kutsaldan Sekülere Değişen Beden Algısı, Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 311-325. Erişim Tarihi: 26 Mart 2021.
• Erdinç, T. (2019). Beden Felsefesi Hiç Olanaklı Mıdır? (Master’s thesis, Bursa Uludağ Üniversitesi).
• Erkan, S. (2014). Sahne Sanatlarında Güçlü Bir Anlatım Aracı Olarak Beden. Akademik Bakış Dergisi, 41. Erişim Tarihi: 5 Eylül 2018.
• Kızılçelik, S. (2003). Küreselleşme Beden ve Şizofreni, CÜ Tıp Fakültesi Dergisi: 25. Erişim Tarihi: 26 Mart 2021.
• Nutku, Ö. (2002). Oyunculuk Tarihi 1. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Okumuş, Ejder. (2011). Bedene Müdahelenin Sosyolojisi, Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi. 2. Erişim Tarihi: 26 Mart 2021.
• Şenkan, E. (2017). Beden Kullanımı ve Performans Sanatı, Yüksek Lisans Tezi, Işık Üniversitesi, İstanbul.
• Tekin,A. (2017). Meyerhold ve Grotowski Tiyatrosunda Beden, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Topuklular, D. (2016). Batı Tiyatrosunda Deforme Bedenin Bir Komedi Unsuru Olarak yolculuğu: Commedia Dell’arte Tiyatrosu, Ucube gösterileri, Jacques Lecoq’un Bufon Tiyatrosu. Kadir Has Üniversitesi. İstanbul.
• Tufan, G. (2020). Bir Reklam Unsuru Olarak Dergi Kapaklarında Kadın Bedeni Sunumu: Aysha Dergisi Üzerine Bir Çözümleme (Master’s thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Tuncay, M. (2019). Ortaçağ Tiyatrosu, İstabul: Mitos Boyut Yayınevi.