Peyzaj Mimarlığında Su Öğesinin Tarihsel Süreçteki Kullanım Amaçları

Tuğba Düzenlı̇; Elif Merve Alpak; Duygu Akyol

doi:10.20488/sanattasarim.599987

Derleme

Peyzaj Mimarlığında Su Öğesinin Tarihsel Süreçteki Kullanım Amaçları

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 20 - 35, 01.06.2019

Tuğba Düzenlı̇ Elif Merve Alpak Duygu Akyol

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.599987

Cited By: 2

Öz

Açık mekânların en önemli bileşenlerinden biri su öğesidir. Su; peyzaj tasarımları için eşsiz bir
materyaldir. Suyun bulunduğu mekânlar hem tasarımcılar hem de kullanıcılar tarafından tercih
edilir. Su öğesi peyzaja sağlayacağı farklı fonksiyonel katkısı ile kullanıcılar üzerindeki sosyal
değeri nedeniyle çok önemlidir. Su alanlarının tasarımında başarıyı sağlamak da çaba gerektiren
zorlu bir süreçtir. Bu nedenle çalışmada suyun tarihi süreç içerisindeki kullanımı, amaçları ve
türleri sınıflandırılarak günümüz tasarımcılarına bahçe ölçeğinden kentsel açık mekân ölçeğine
kadar birçok çalışmada yol gösterilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Su Öğesi, Peyzaj Mimarlığı, Tarihi Bahçeler, Su Türleri

Kaynakça

Akdoğan, G. (1974). Bahçe ve peyzaj sanatı tarihi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları:3, Ankara. Akdoğan, G. (1995). İstanbul’da Bahçe Kültürü, Sanat Dünyamız, 58, 7-13.
Ataturay, R. (1993). Ankara kenti yeşil alanlarında su yapıları ve yakın çevrelerinde peyzaj planlama esasları üzerinde bir araştırma, Ankara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Bekiroğlu, D. Z. (1992). Tarihsel süreç içerisinde su öğesinin peyzaj planlamada kullanımı, Yıldız Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Betsky, A. (1995). Take Me to the Water, Architecture 8 Water, Architectural Design, vol. 65, no.12 Blair, T. (1996). Nature’s Water in Architecture.London.
Burmill, S., Daniel, T. C. and Hetherington, J. D. (1999). Human values and perceptions of water in arid landscapes, Lanscape and Urban Planning, 44, (2-3), 99-109
Campbell, M. H. (1994). An ınformational approach to preference of urban waterscapes, Los Angeles: CA.
Cendere, A. (1998). Su elemanlarının kentsel mekânlarda ve yeşil alanlarda kullanımı. Yüksek lisans tezi (basılmamış). İstanbul Teknik Üniversitesi, 203 s., İstanbul.
Chanson, H. (1998). The formal water garden, department of civil engineering, University of Queensland, Australia
Conelli, M. A., Symmes. M. (1998). Fountains as Entertainment and Pleasure. M.Symmes (Ed.) Fountains: splash and spectacle: water and design from the Renaissance to the present. New York; Rizzoli; New York; Cooper-Hewitt, National Design Museum, Smithsonian Institution.
Düzenli, T., Mumcu, S., Yılmaz, S. and Özbilen, A. (2014). Water reflections on the social dimension of place: Different waterscapes and related activity patterns. Turkish Journal of Forestry, 15(2), 148-157.
Enge, T. O., Schröer, C. F. (1992). Garden Architecture in Europe, Atlanta: Taschen.
Eryıldız, M. (1997). Kent yaşamında su, göl-gölet oluşumları ve su bahçeleri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Huang, S. L. (1998). A study of people’s perception of waterscapes ın built environments, Doctor Of Phylosophy, Texas A & M Universitiy, Texas Japanese Landscape Architecture, Contemporary Environmental Design, Process Architecture Co., Ltd.
Karahan, F. (2005). Tarih Boyunca Bahçe Sanatının Gelişiminde Su. Ulusal Su Günleri Sempozyumu, Trabzon, 28-30.
Kavaklı, K. (1994). Su elemanlarının kullanımı ve istanbul çevre düzenlemelerindeki su elemanlarının araştırılması, İTÜ, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Kindersley, D. (1991-1992). John Brookes garden design, London: A penguin Company.
Kurum, E. (1987). Peyzajda suyun gösteri elemanı olarak kullanım tekniği, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Nurlu, E., Erdem, Ü. (1994). Peyzaj sanatı tarihi. Ege Üniversitesi Yayını.
Orions, G. H. (2001). An evolutionary perspective on aesthetics, American Psychological Association, University of Washington: Washington.
Öztan, Y. (1970). Peyzaj mimarlığında su, Peyzaj Mimarlığı Dergisi, 6-8.
Pamay, B. (1971). Park bahçe ve peyzaj mimarisi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul.
Pouya, S., Bayramoğlu, E., Demirel, Ö. (2016). Doğa ile Uyumlu Fiziksel Engelli Çocuk Oyun Alanları. Mimarlık ve uygulamaları dergisi, 1:51-60.
Sakal, A.N. (2007). Ankara’da kentsel donatıların peyzaj planlama ve tasarımı açısından analizi ve değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Sazak, Ş. (2005). Türk bahçe sanatına bir örnek: Edirne sarayı bahçesi. Trakya University Journal of Science, 6(2), 9-16. Simonds, J. O. (1983). Landscape Architecture: A Manual of Site Planning and Design, Chapter 3, Mc Graw-Hill. Stadelman, P. (1992). Water gardens.Hauppage,N.Y.:Barron’s Edicotional Series.pp.145.
Şengül, E. (1995). Mimari-su ilişkisi üzerine bir inceleme, İTÜ, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Şentürk, N. (1990). Su bahçeleri planlama ve uygulama teknikleri üzerine araştırmalar, Ege Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Titley, N., WOOD, F. (1992). Oriental Gardens, An Illustrated History Chronicle Books, San Francisco
Uzun, G. (1977). Çevre tasarımında su kullanımı, Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Genel Yayın no.179, Yardımcı Ders Kitapları Yayın no17, Adana.
GÖRSEL KAYNAKÇA
Tablo 1 Suyun tarihsel süreçte kullanımına ilişkin örnekler, URL1. www.Hindistangezi.com [Erişim Tarihi: 12.05.2018]
Tablo 1 Suyun tarihsel süreçte kullanımına ilişkin örnekler URL2. http://symbolism.org/writing/books/sp/7/page2.html [Erişim Tarihi: 13.04.2018]
Görsel 1.Türk bahçelerinde suyun estetik kullanımı, https://www.birdizaynmeselesi.com/index.php/2017/11/21/680/, [Erişim Tarihi: 08.05.2018]
Görsel 2.Fransız Barok bahçesinde suyun estetik kullanımı, Görsel 3.Çin bahçesinde suyun estetik kullanımı https://www. birdizaynmeselesi.com/index.php/2017/11/21/680/, [Erişim Tarihi: 08.05.2018]
Görsel 4. Fransız Barok Bahçelerinde suyun görsel olarak kullanımı, https://pxhere.com/tr/photo/1407439 [Erişim Tarihi: 20.05.2018]
Görsel 5. Rönesans dönemi villa bahçelerinde suyun görsel ögeler ile Kullanımı, https://pxhere.com/tr/photo/1407439 [Erişim Tarihi: 20.05.2018]
Görsel 6. İngiliz bahçe sanatında bitkilerin rengi ve suyun durgunluğu ile yaratılan dinginlik etkisi, http://birgunbiryerde. blogspot.com/2014/11/barok-bahce-sanat.html [Erişim Tarihi: 01.05.2018]
Görsel 7. İngiliz bahçe sanatında bitkilerin rengi ve suyun durgunluğu ile yaratılan dinginlik etkisi, http://birgunbiryerde. blogspot.com/2014/11/barok-bahce-sanat.html [Erişim Tarihi: 01.05.2018]
Görsel 8. Japon bahçesinde bitkilerin renginin durgun su yüzeyine yansıması ile oluşan etki, http://birgunbiryerde.blogspot. com/2014/11/barok-bahce-sanat.html [Erişim Tarihi: 01.05.2018]
Görsel 9. İngiliz bahçelerinde koruma amaçlı yapılan su kanalları (Ha-Ha). Suyun fonksiyonel kullanımına örnekler, https://www.mountvernon.org/the-estate-gardens/gardens [ErişimTarihi: 27.04.2018]
Görsel 10. Babil’in Asma Bahçelerinde meyve yetiştirmek amaçlı suyun sulama kanallarında ve teraslarda kullanımı. Suyun fonksiyonel kullanımına örnekler https://www.mountvernon.org/the-estate-gardens/gardens [ErişimTarihi: 27.04.2018]
Görsel 11. İngiliz Dönemine ait bir saray bahçesinde suyun rekreatif amaçlı kullanımı. https://pxhere.com/tr/photo/757853 [Erişim Tarihi: 18.05.2018]
Görsel 12. Japon bahçelerinde pavilyon ile suyun birlikte kullanımından doğan rekreatif fonksiyonlar https://pxhere.com/ tr/photo/757853 [Erişim Tarihi: 18.05.2018]

Purpose Of Water Usage In Landscape Design In History

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 20 - 35, 01.06.2019

Tuğba Düzenlı̇ Elif Merve Alpak Duygu Akyol

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.599987

Cited By: 2

Öz

One of the most important elements of open spaces is water - a unique element for landscape
design. Places with water are preferred by both designers and users. Water is a very important
element because of both its functional contribution it provides to landscape and its social value
for users. Designing water areas is also a challenging process. For this reason, this study aims to
guide present designers in many studies ranging from garden scale to urban open space scale by
classifying the use, purpose and types of water in the historical process.

Anahtar Kelimeler

Water Element, Landscape Architecture, Water in Historic Garden, Types of Water

Kaynakça

Akdoğan, G. (1974). Bahçe ve peyzaj sanatı tarihi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları:3, Ankara. Akdoğan, G. (1995). İstanbul’da Bahçe Kültürü, Sanat Dünyamız, 58, 7-13.
Ataturay, R. (1993). Ankara kenti yeşil alanlarında su yapıları ve yakın çevrelerinde peyzaj planlama esasları üzerinde bir araştırma, Ankara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Bekiroğlu, D. Z. (1992). Tarihsel süreç içerisinde su öğesinin peyzaj planlamada kullanımı, Yıldız Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Betsky, A. (1995). Take Me to the Water, Architecture 8 Water, Architectural Design, vol. 65, no.12 Blair, T. (1996). Nature’s Water in Architecture.London.
Burmill, S., Daniel, T. C. and Hetherington, J. D. (1999). Human values and perceptions of water in arid landscapes, Lanscape and Urban Planning, 44, (2-3), 99-109
Campbell, M. H. (1994). An ınformational approach to preference of urban waterscapes, Los Angeles: CA.
Cendere, A. (1998). Su elemanlarının kentsel mekânlarda ve yeşil alanlarda kullanımı. Yüksek lisans tezi (basılmamış). İstanbul Teknik Üniversitesi, 203 s., İstanbul.
Chanson, H. (1998). The formal water garden, department of civil engineering, University of Queensland, Australia
Conelli, M. A., Symmes. M. (1998). Fountains as Entertainment and Pleasure. M.Symmes (Ed.) Fountains: splash and spectacle: water and design from the Renaissance to the present. New York; Rizzoli; New York; Cooper-Hewitt, National Design Museum, Smithsonian Institution.
Düzenli, T., Mumcu, S., Yılmaz, S. and Özbilen, A. (2014). Water reflections on the social dimension of place: Different waterscapes and related activity patterns. Turkish Journal of Forestry, 15(2), 148-157.
Enge, T. O., Schröer, C. F. (1992). Garden Architecture in Europe, Atlanta: Taschen.
Eryıldız, M. (1997). Kent yaşamında su, göl-gölet oluşumları ve su bahçeleri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Huang, S. L. (1998). A study of people’s perception of waterscapes ın built environments, Doctor Of Phylosophy, Texas A & M Universitiy, Texas Japanese Landscape Architecture, Contemporary Environmental Design, Process Architecture Co., Ltd.
Karahan, F. (2005). Tarih Boyunca Bahçe Sanatının Gelişiminde Su. Ulusal Su Günleri Sempozyumu, Trabzon, 28-30.
Kavaklı, K. (1994). Su elemanlarının kullanımı ve istanbul çevre düzenlemelerindeki su elemanlarının araştırılması, İTÜ, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Kindersley, D. (1991-1992). John Brookes garden design, London: A penguin Company.
Kurum, E. (1987). Peyzajda suyun gösteri elemanı olarak kullanım tekniği, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Nurlu, E., Erdem, Ü. (1994). Peyzaj sanatı tarihi. Ege Üniversitesi Yayını.
Orions, G. H. (2001). An evolutionary perspective on aesthetics, American Psychological Association, University of Washington: Washington.
Öztan, Y. (1970). Peyzaj mimarlığında su, Peyzaj Mimarlığı Dergisi, 6-8.
Pamay, B. (1971). Park bahçe ve peyzaj mimarisi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul.
Pouya, S., Bayramoğlu, E., Demirel, Ö. (2016). Doğa ile Uyumlu Fiziksel Engelli Çocuk Oyun Alanları. Mimarlık ve uygulamaları dergisi, 1:51-60.
Sakal, A.N. (2007). Ankara’da kentsel donatıların peyzaj planlama ve tasarımı açısından analizi ve değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Sazak, Ş. (2005). Türk bahçe sanatına bir örnek: Edirne sarayı bahçesi. Trakya University Journal of Science, 6(2), 9-16. Simonds, J. O. (1983). Landscape Architecture: A Manual of Site Planning and Design, Chapter 3, Mc Graw-Hill. Stadelman, P. (1992). Water gardens.Hauppage,N.Y.:Barron’s Edicotional Series.pp.145.
Şengül, E. (1995). Mimari-su ilişkisi üzerine bir inceleme, İTÜ, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Şentürk, N. (1990). Su bahçeleri planlama ve uygulama teknikleri üzerine araştırmalar, Ege Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Titley, N., WOOD, F. (1992). Oriental Gardens, An Illustrated History Chronicle Books, San Francisco
Uzun, G. (1977). Çevre tasarımında su kullanımı, Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Genel Yayın no.179, Yardımcı Ders Kitapları Yayın no17, Adana.
GÖRSEL KAYNAKÇA
Tablo 1 Suyun tarihsel süreçte kullanımına ilişkin örnekler, URL1. www.Hindistangezi.com [Erişim Tarihi: 12.05.2018]
Tablo 1 Suyun tarihsel süreçte kullanımına ilişkin örnekler URL2. http://symbolism.org/writing/books/sp/7/page2.html [Erişim Tarihi: 13.04.2018]
Görsel 1.Türk bahçelerinde suyun estetik kullanımı, https://www.birdizaynmeselesi.com/index.php/2017/11/21/680/, [Erişim Tarihi: 08.05.2018]
Görsel 2.Fransız Barok bahçesinde suyun estetik kullanımı, Görsel 3.Çin bahçesinde suyun estetik kullanımı https://www. birdizaynmeselesi.com/index.php/2017/11/21/680/, [Erişim Tarihi: 08.05.2018]
Görsel 4. Fransız Barok Bahçelerinde suyun görsel olarak kullanımı, https://pxhere.com/tr/photo/1407439 [Erişim Tarihi: 20.05.2018]
Görsel 5. Rönesans dönemi villa bahçelerinde suyun görsel ögeler ile Kullanımı, https://pxhere.com/tr/photo/1407439 [Erişim Tarihi: 20.05.2018]
Görsel 6. İngiliz bahçe sanatında bitkilerin rengi ve suyun durgunluğu ile yaratılan dinginlik etkisi, http://birgunbiryerde. blogspot.com/2014/11/barok-bahce-sanat.html [Erişim Tarihi: 01.05.2018]
Görsel 7. İngiliz bahçe sanatında bitkilerin rengi ve suyun durgunluğu ile yaratılan dinginlik etkisi, http://birgunbiryerde. blogspot.com/2014/11/barok-bahce-sanat.html [Erişim Tarihi: 01.05.2018]
Görsel 8. Japon bahçesinde bitkilerin renginin durgun su yüzeyine yansıması ile oluşan etki, http://birgunbiryerde.blogspot. com/2014/11/barok-bahce-sanat.html [Erişim Tarihi: 01.05.2018]
Görsel 9. İngiliz bahçelerinde koruma amaçlı yapılan su kanalları (Ha-Ha). Suyun fonksiyonel kullanımına örnekler, https://www.mountvernon.org/the-estate-gardens/gardens [ErişimTarihi: 27.04.2018]
Görsel 10. Babil’in Asma Bahçelerinde meyve yetiştirmek amaçlı suyun sulama kanallarında ve teraslarda kullanımı. Suyun fonksiyonel kullanımına örnekler https://www.mountvernon.org/the-estate-gardens/gardens [ErişimTarihi: 27.04.2018]
Görsel 11. İngiliz Dönemine ait bir saray bahçesinde suyun rekreatif amaçlı kullanımı. https://pxhere.com/tr/photo/757853 [Erişim Tarihi: 18.05.2018]
Görsel 12. Japon bahçelerinde pavilyon ile suyun birlikte kullanımından doğan rekreatif fonksiyonlar https://pxhere.com/ tr/photo/757853 [Erişim Tarihi: 18.05.2018]

Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Tuğba Düzenlı̇ Elif Merve Alpak Duygu Akyol
Yayımlanma Tarihi	1 Haziran 2019
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2019 Cilt: 9 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA	Düzenlı̇ T., Alpak, E. M., & Akyol, D. (2019). Peyzaj Mimarlığında Su Öğesinin Tarihsel Süreçteki Kullanım Amaçları. Sanat Ve Tasarım Dergisi, 9(1), 20-35. https://doi.org/10.20488/sanattasarim.599987

Cited By

Determination of Landscape Use Opportunities of Some Taxa from Şanlıurfa (Türkiye) Wetland Flora

Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi (MBUD)

https://doi.org/10.30785/mbud.1332420

BIOPHILIC INTERIOR DESIGN: A CASE STUDY ON THE RELATION BETWEEN WATER ELEMENTS AND WELL-BEING OF THE USERS IN AN EDUCATIONAL BUILDING

Anadolu Üniversitesi Sanat & Tasarım Dergisi

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1049023

Kapak Resmi İndir

Makale Dosyaları

Tam Metin