Öz
İç mekan tasarımları diğer tasarımlar gibi 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında tasarım
tesciliyle korumadan faydalanabilmektedir. Söz konusu tasarımın koruma kapsamını belirleyen en önemli
unsur ise tescil başvurusunda sunulan görsel anlatımlardır. Görsel anlatımların eksik, yetersiz ve problemli
olması durumunda tescil süreçlerinde hak kayıpları yaşanabilmektedir. İç mekan tasarımlarının, içinde
yaşanabilen tasarlanmış bir ürün olduğu gözetildiğinde görsel anlatımlarında çeşitli problemlerin olması
yadsınamaz bir gerçek olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışmada bu gerçekten yola çıkarak, Türk Patent ve
Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından her ay yayınlanan Resmi Tasarımlar Bültenlerindeki iç mekan
tasarımlarına ait görsel anlatımlar analiz edilmiştir. Yapılan analiz için araştırma deseni olarak durum çalışması,
yöntem olarak ise durum çalışması türlerinden biri olan doküman analizi kullanılmıştır. Analiz sonuçları;
fotoğraflarla elde edilmiş görsel anlatımlarda tespit edilen problemlerin aksine dijital görselleştirmelerle
elde edilen görsel anlatımların kılavuzda belirtilen standartlara daha uygun olduğunu göstermiştir. Ancak
her iki görsel anlatım biçiminde de eksik, hatalı veya yetersiz sayıda sunulan görsel anlatımlar nedeniyle iç
mekan tasarımlarının bütününün tam olarak ifade edilemediği tespit edilmiştir. Literatürde az sayıda çalışma
bulunan bu alanda hem yetkili otorite TÜRKPATENT için önerilere hem de başvuru sahipleri için dikkat
edilmesi gereken noktalara yer verilmiş, ayrıca gelecek çalışmalar için de önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
İç mekan tasarımı Görsel anlatımlar 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu Tasarım tescili Türk Patent ve Marka Kurumu.
Kaynakça
- • Altheide D, L. (1996). Process of Document Analysis. D. L. Altheide (Ed.). Qualitative Media Analysis İçinde (s. 29). New York: Sage Publishing.
- • Aytaçlı, B. (2012). Durum Çalışmasına Ayrıntılı Bir Bakış. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (1), 1-9.
- • Balcı, A. (2006). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- • Bailey, K. D. (1982). Methods of Social Research. (2. Baskı). New York: Free Press.
- • Bogdan, R. ve Biklen, S. K. (1998). Qqualitative Research for Education: An Introduction to Theory and Methods. Londra: Pearson.
- • Bowen, G. (2009). Document Analysis as a Qualitative Research Method. Qualitative Research Journal, 9 (2), 27-40.
- • Buldaç, M. ve Kaptan, B. B. (2020). İç Mimarlık ’da “Eser” ve Fikrin Korunması. TROYACADEMY Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (1), 285-305.
- • Coates, M., Stone, S. ve Brooker, G. (2011). Görsel İç Mimarlık Sözlüğü. İstanbul: Literatür Kitabevi.
- • Corbetta, P. (2003). Social Research: Theory, Methods and Techniques. New York: Sage Publishing.
- • Dodsworth, S. ve Anderson, S. (2015). İç Mekan Tasarımının Temelleri. İstanbul: Literatür Kitabevi.
- • Elibol, G. C. (2011). Assesment of Novelty and Distinctive Character in Industrial Design Protection in Turkey. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- • Elibol, G. C. (2013). Mobilya Endüstrisinde Tasarımların Hukuki Yollarla Korunması. 2. Ulusal Mobilya Kongresi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi, 11-13 Nisan 2013, s. 2-8. ISBN: 978-605-344-050-5. V. Kalınkara, K. Özkaya, T. Dizel ve İ. Sarı (Haz.).
- • Geray, H. (2016). Toplumsal Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş. Ankara: Ütopya Yayınevi.
- • Kıral, B. (2020). Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 170-189.
- • Özsavaş, N. (2011). Türkiye’deki İç Mimarlık Eğitimi: Eğitim Süreci, Farklı Eğitim Programları ve Uluslararası İç Mimarlık Ölçütlerine Göre Programların Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
- • Yalçıner, I. ve Korkut, F. (2014). Endüstriyel Tasarım Tescili Başvurusunda Görsel Anlatımın Hazırlanmasına Yönelik Ulusal Bir Kılavuz Önerisi. UTAK Ulusal Tasarım Araştırmaları Konferansı, Ankara, 10-12 Eylül 2014, s. 35-51. ISBN: 978-975- 429-337-1. P. Kaygan ve H. Kaygan (Der.), (s. 35-51), Ankara.
- • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
Öz
Interior designs, like other designs, can benefit from protection by design registration within
the scope of the Law Number 6769 on Industrial Property. The most important element that determines
the scope of protection of the design in question is the visual representations presented in the registration
application. In case the visual representations are incomplete, insufficient and problematic, loss of rights may
occur in the registration processes. Considering that interior designs are designed products that can be lived
in, it is an undeniable fact that there are various problems in their visual representations. Based on this fact in
the study, the visual expressions of interior designs in the Official Designs Bulletin published every month by
the Turkish Patent and Trademark Office (TÜRKPATENT) were analyzed. For the analysis, case study was used
as a research design and document analysis, which is one of the case study types, was used as a method. The
results of the analysis showed that contrary to the problems detected in the visual representations obtained
with photographs, the visual representations obtained with digital visualizations are more in line with the
standards specified in the guide. However, it has been determined that the entire interior design cannot
be fully expressed due to missing, incorrect or insufficient number of visual representations in both visual
representations. In this field, where there are few studies in the literature, both recommendations for the
competent authority TÜRKPATENT and points to be considered for applicants are included, and suggestions
for future studies are also made.
Anahtar Kelimeler
Interior design Visual representations Law Number 6769 on Industrial Property Design registration Turkish Patent and Trademark Office.
Kaynakça
- • Altheide D, L. (1996). Process of Document Analysis. D. L. Altheide (Ed.). Qualitative Media Analysis İçinde (s. 29). New York: Sage Publishing.
- • Aytaçlı, B. (2012). Durum Çalışmasına Ayrıntılı Bir Bakış. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (1), 1-9.
- • Balcı, A. (2006). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- • Bailey, K. D. (1982). Methods of Social Research. (2. Baskı). New York: Free Press.
- • Bogdan, R. ve Biklen, S. K. (1998). Qqualitative Research for Education: An Introduction to Theory and Methods. Londra: Pearson.
- • Bowen, G. (2009). Document Analysis as a Qualitative Research Method. Qualitative Research Journal, 9 (2), 27-40.
- • Buldaç, M. ve Kaptan, B. B. (2020). İç Mimarlık ’da “Eser” ve Fikrin Korunması. TROYACADEMY Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (1), 285-305.
- • Coates, M., Stone, S. ve Brooker, G. (2011). Görsel İç Mimarlık Sözlüğü. İstanbul: Literatür Kitabevi.
- • Corbetta, P. (2003). Social Research: Theory, Methods and Techniques. New York: Sage Publishing.
- • Dodsworth, S. ve Anderson, S. (2015). İç Mekan Tasarımının Temelleri. İstanbul: Literatür Kitabevi.
- • Elibol, G. C. (2011). Assesment of Novelty and Distinctive Character in Industrial Design Protection in Turkey. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- • Elibol, G. C. (2013). Mobilya Endüstrisinde Tasarımların Hukuki Yollarla Korunması. 2. Ulusal Mobilya Kongresi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi, 11-13 Nisan 2013, s. 2-8. ISBN: 978-605-344-050-5. V. Kalınkara, K. Özkaya, T. Dizel ve İ. Sarı (Haz.).
- • Geray, H. (2016). Toplumsal Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş. Ankara: Ütopya Yayınevi.
- • Kıral, B. (2020). Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 170-189.
- • Özsavaş, N. (2011). Türkiye’deki İç Mimarlık Eğitimi: Eğitim Süreci, Farklı Eğitim Programları ve Uluslararası İç Mimarlık Ölçütlerine Göre Programların Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
- • Yalçıner, I. ve Korkut, F. (2014). Endüstriyel Tasarım Tescili Başvurusunda Görsel Anlatımın Hazırlanmasına Yönelik Ulusal Bir Kılavuz Önerisi. UTAK Ulusal Tasarım Araştırmaları Konferansı, Ankara, 10-12 Eylül 2014, s. 35-51. ISBN: 978-975- 429-337-1. P. Kaygan ve H. Kaygan (Der.), (s. 35-51), Ankara.
- • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 21 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 12 Sayı: 2 |
