FROM DAVID HARVEY’S PERSPECTIVE: EXAMINATION OF ART, CITY AND CAPITALISM

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 214 - 232, 28.06.2024

Sara Çebi Mehmet Kavukcu

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1506006

Öz

Examining the transformations experienced in urban spaces in contemporary works of art
leads to the conclusion that architectural productions are the subject of sharp criticism of
art, beyond the moderate criticism of daily life and artists. Lately, artists have been critically
bringing up the effects of projects that have been implemented in different understandings
and scales on the inhabitants of the city, and the physical and socio-economic changes
of cities. In this study, the structuring processes of cities and the changes until today have
been examined through the works on the subject of the city, which have been exhibited in
the Istanbul biennials since 2000. These examined works were analyzed through David
Harvey’s definitions of the concept of capitalism. It aimed to directly readability of the relations
between the concepts of the analyzed works about the city in a pragmatic manner. In
this context, it can be said that together with the inclusion of cities in the production area
of contemporary art, interferes with the cultural and physical body of the city. When the
capitatalism crises are viewed critically from the social scale pointed out by contemporary
art, it has been revealed that the crises can be read through art.

Anahtar Kelimeler

City, Art, David Harvey, Capitalism, Artist

DAVİD HARVEY PERSPEKTİVİNDEN: SANAT, KENT VE KAPİTALİZMİN İRDELENMESİ

Öz

Kentsel mekânlarda yaşanan dönüşümlerin çağdaş sanat eserlerinde irdelenmesi, mimari
üretimlerin, günlük yaşamın ve sanatçıların ılımlı eleştirilerinin ötesinde, sanatın keskin
eleştirisinin öznesi olduğu sonucunu çıkarmaktadır. Sanatçılar özellikle son dönemlerde,
kent kavramının farklı anlayış ve ölçeklerde uygulanmakta olan projelerin kentte yaşayan
insanlar üzerindeki etkilerini, kentlerin fiziksel ve sosyo-ekonomik boyutlarında sebep olduğu
değişimleri, kendilerine eleştirel yaklaşımlarla gündeme getirmektedir. Bu çalışmada
öncelikle günümüze kadar, kentlerin yapılaşma proseslerinin değişim süreçleri ve yaşanan
değişimler ile 2000 yılından itibaren düzenlenmiş olan İstanbul bienallerde sergilenmiş
olan, kent konusunu ele alan eserler irdelenmiştir. İrdelenen bu eserler, David Harvey ’in
kapitalizm kavramı tanımlarından üzerinden analiz edilmiştir. Analizi yapılan eserlerin
kent ile ilgili ele aldığı kavramların arasındaki ilişkilerin pragmatik biçimde, doğrudan
okunabilirliğini amaçlamıştır. Bu bağlamda, kentlerin çağdaş sanatın üretim alanına dahil
olmasıyla beraber sanatın da kentin kültürel ve fiziksel bedenine müdahele ettiği söylenebilir.
Kent krizlerine çağdaş sanatın işaret ettiği toplumsal ölçekten eleştirel bir gözle bakıldığında,
krizlerin sanat üzerinden okunabileceği ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kent, Sanat, David Harvey, Kapitalizm, Sanatçı

Kaynakça

• Akalın, T. (2014). Modern kent kavramının plastik sanat eserlerine etkisi, Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi, 1(1), 1-12.
• Akman, S. K. H. (2022). Aynı Mekânda Ayrılıklar: Davıd Harvey’in Mekânsal Farklılaşma Kuramına Dair Bir Değerlendirme. SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL (SSSJournal), 5(38), 3266-3273.Lefebvre, H. (1991). The production of space. (çev. D. Smith). London: Blackwell Publishing.
• Alirol, E., Getaz, L., Stoll, B., Chappuis, F., & Loutan, L. (2011). Urbanisation and infectious diseases in a globalised world. The Lancet infectious diseases, 11(2), 131-141.
• Bek, G. (2000). Bienal Etkinlikleri ve Türk Sanat Ortamındaki Etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Terzi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bıçkı, D. (2006). Harvey ve Castells’de kent sorunsalı: Politik ekonomi vizyonu ve sınırlılıkları, Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(11), 111-130
• Baudrillard, J. (2013). Tüketim toplumu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Guillén, M. F. (1997). Scientific management’s lost aesthetic: Architecture, organization, and the Taylorized beauty of the mechanical. Administrative Science Quarterly, 682-715.
• Fathalizadeh Alamdari, S. (2022). Günümüz sanatında kent kavramının etkileri, Sanatta Yeterlilik Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Hartwick, E. R. (2000). Towards a geographical politics of consumption. Environment and planning A, 32(7), 1177-1192.
• Harvey, D. (1985). The geopolitics of capitalism (pp. 128-163). Macmillan Education UK.
• Harvey, D. (1997). Postmodernliğin durumu. (çev. S. Savran). İstanbul: Metis Yayınları.
• Harvey, D. (2003). Sosyal adalet ve şehir. (çev. A. Nüvit Bingöl). İstanbul: Sel Yayınları.
• Harvey, D. (2008). Umut mekanları. (çev. Z. Gambetti). İstanbul: Metis Yayınları.
• Harvey, D. (2019). Yeni emperyalizm. (çev. M. Moralı). İstanbul: Metis Yayınları.
• İstanbul Kültür Sanat Vakfı. (2005). 9. Uluslararası İstanbul bienali. İstanbul: İKSV Yayınları.
• İstanbul Kültür Sanat Vakfı. (2007). 10. Uluslararası İstanbul bienali. İstanbul: İKSV Yayınları.
• İstanbul Kültür Sanat Vakfı. (2017). 15. Uluslararası İstanbul bienali. İstanbul: İKSV Yayınları.
• İstanbul Kültür Sanat Vakfı. (2019). 16. Uluslararası İstanbul bienali. İstanbul: İKSV Yayınları.
• Kılıç, B. (2022). Metalaşan sanat sanatsallaşan meta. İdil Dergisi, 96, 1181–1190 Kuddus, M. A., Tynan, E., & McBryde, E. (2020). Urbanization: a problem for the rich and the poor?. Public health reviews, 41, 1-4.
• Kuddus, M. A., Tynan, E., & McBryde, E. (2020). Urbanization: a problem for the rich and the poor?. Public health reviews, 41, 1-4.
• Mergel, I., Edelmann, N., & Haug, N. (2019). Defining digital transformation: Results from expert interviews. Government information quarterly, 36(4), 101385.
• Moreno, L. (2014). The urban process under financialised capitalism. City, 18(3), 244- 268.
• Dear, M., & Scott, A. J. (Eds.). (2018). Urbanization and urban planning in capitalist society (Vol. 7). Routledge.
• Öztürk, Ö. (2007). Kentsel kimlik oluşumunda güzel sanatların yeri: İzmir örneği (Master’s thesis, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Sencer, Y. (1979). Türkiye’de kentleşme. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Şengünalp, C. ve Doğruer, E. N. (2017). Kentsel yeniden canlandırma modelinde kültür ve sanatın yeri. İdil Dergisi, 6(32), 1337-1358.
• Topal, A. (2004). Kavramsal olarak kent nedir ve Türkiye’de kent neresidir? Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 276-294.
• Uçkaç, L. (2006). Kentsel tasarımın kent kimliği üzerine etkileri: Keçiören örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Uçar, A. (2014). Çağdaş sanatta kimlik açılımı ve yeni önermeler. Ege Eğitim Dergisi, 15(2), 416-427.
• Yahyagil, M. Y. (1998). Kentlerin kültürün gelişmesindeki etkileri. Sosyoloji Konferansları, 1(25), 105-120.
• Yılmaz, M. (2006). Modernizmden postmodernizme sanat. Ankara: Ütopya Yayınları.