BATILI SANATÇILARIN ÇALLI KUŞAĞI’NA ETKİLERİ

Yıl 2016, Sayı: 18, 27 - 53, 22.01.2017

Deniz Bayav

Öz

Çallı Kuşağı, bilinen bir diğer adıyla 1914 Kuşağı; Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde sanat hayatına atılan sanatçılardan oluşur. Bu sanatçılar yıkılan bir imparatorluğun ardından her anlamda yeniden inşa edilen Cumhuriyetin, resim alanının gelişiminde ve değişimde önemli görevler üstlenmişlerdir. 

Dönemin zorluklarına rağmen üreten sanatçılar kendilerini geliştirmek üzere batıya gitmişler ve yurt dışı sanat eğitimini deneyimlemişlerdir. Burada aldıkları akademik eğitimin yanı sıra müze ziyaretleriyle batı sanatını yakından takip etme ve inceleme şansını yakalamışlardır. I. Dünya Savaşı’nın patlak vermesiyle yurda dönüş yapan sanatçılar yurt dışında edindikleri bilgi ve birikimleri ülkemize taşımışlardır.

Çallı Kuşağı sanatçıları aldıkları akademik eğitimin verdiği klasik resim anlayışı ya da bu dönemde gelişmekte olan yeni sanat akımları yerine o dönemde hala uygulanan Empresyonizm’i benimsemişler, bu üslubun etkileriyle eserler üretmişler ve akademikleşmiş bir empresyonizmi ülkemize getirmişlerdir.  Sanatçılar; üslup, konu, fırça vuruşu ve renk yönünden batılı sanatçılardan etkilenmişlerdir.

Bu makalede; Çallı Kuşağı sanatçıları, onların yurt dışı eğitimleri, etkilendikleri sanat eğitimcileri, sanatçılar ve eserler incelenecektir. 

Kaynakça

• Akbulut, D. (2009). Türk Resminin Öncüleri. İstanbul: Defter Basım Yayın.
• Aladar, Ş. (1996). Empresyonizm’in Türk Resminde Yansıma Biçimleri ve Yerel Üsluplaşmalar, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Artun, D. (2007). Paris’ten Modernlik Tercümeleri Académie Julian’da İmparatorluk ve Cumhuriyet Öğrencileri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Başkan, S. (1997). Tanzimattan Cumhuriyete Türkiye’de Resim. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Başkan, S. (2014). Başlangıcından Cumhuriyet Dönemine Kadar Türklerde Resim. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını: 384. 2. Baskı.
• Berk, N. ve Özsezgin, K. (1983). Cumhuriyet Dönemi Türk Resmi. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yay. Genel Yayın No: 248. Cum. Dizisi: 11.
• Berk, N. ve Turani, A. (1981). Başlangıcından Bugüne Çağdaş Türk Resim Sanatı. İstanbul: Tiglat Yayınları. C: 2.
• Buğra Bilen, H. (2005). 1914’lerden 1940’lara Türk Resmi Ve Romanında Gerçekçilik, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Sanatı Anabilim Dalı, İstanbul.
• Dal, E. (1992). “Türk Resminde Terminoloji Sorunları”, Türkiye’de Sanat Dergisi, Ocak/Şubat, S: 2, s. 32-35.
• Dilmaç O. (2011). “1910-1930 Yılları Arasında Avrupa’da Eğitim Alan Sanatçılarımızın Aldıkları Resim Eğitimlerinin Eserlerine Etkisi”, Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat ve Tasarım Dergisi, Aralık, S.: 7, s. 35-52.
• Dilmaç, O. (2009). 16. ve 20. Yüzyıllar Arasında Avrupa’da Akademik Düzeyde Sanat Eğitiminin Oluşumu ve Türkiye’deki Sanat Eğitimine Katkıları, Yayımlanmamış Doktora Tezi Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Erzurum.
• Duben, İ. (2007). Türk Resmi ve Eleştirisi: 1880-1950. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, YEM Yayın, C.: 2, 2. Basım, İstanbul 2008.
• Erol, T. (1995). Türk Ressamları Dizisi-4 Nazmi Ziya. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Giray, K. (1995). Türk Ressamları Dizisi 5 Hikmet Onat. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Giray, K. (2007). Türk Resim Sanatının Bir Asırlık Öyküsü. Kadir Has Üniversitesi Rezan Has Müzesi. İstanbul: Seçil Ofset.
• Mirza, H. (2013).Sanat Eserlerini İnceleme. Editör: Aynur Denizci. Devlet Kitapları, 4. Baskı.
• Özpınar, Y. (2007). 1883-1925 Yılları Arasında Paris’te Eğitim Alan Türk Ressamlar ve Yapıtlarının Analizi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Özsezgin, K. (1993). Türk Ressamları Dizisi-2 İbrahim Çallı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Özsezgin, K. (1994). Türk Plastik Sanatçıları Ansiklopedik Sözlük. İstanbul: YKY Yayınları.
• Rona, Z. (1992). Türk Ressamları Dizisi-1 Namık İsmail. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Sérullaz, M. (1998). Empresyonizm Sanat Ansiklopedisi. İstanbul: Remzi Kitabevi. 3. Basım.
• Şehsuvaroğlu, N. B. (derleyen) (1959). Ressam Ali Sami Boyar. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.
• Tansuğ, S. (1994). Türk Ressamları Dizisi-3 Halil Paşa. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Tansuğ, S. (1999). Çağdaş Türk Sanatı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Uğurlu, V.(haz.) (1997). Avni Lifij. İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
• İnternet Kaynakları:
• İnternet: Çoker, A. http://www.avnilifij.com/theartofavni.html, 02.02.2010’da alınmıştır.
• İnternet: Gönülal, Ö. İbrahim Çallı (1882-1960).
• http://www.sanatteorisi.com/Makaleler.asp?sayfa=Oku&id=165, 11.03.2010’da alınmıştır.
• İnternet: Taşpınar, A. http://www.atilataspinar.net/makale3.htm, 03.03.2010’da alınmıştır.
• İnternet: http://www.edebiyatsanat.com/turk-ressamlari/1546-turk-resim-tarihi.html, 02.02.2010’da alınmıştır.