Tasarım ve Müzik İlişkisinin Mekândaki İzdüşümü

Yıl 2019, Sayı: 24, 301 - 319, 26.12.2019

Burcu Ölgen , Özkal Barış Öztürk

Öz

Müzik sanatı ilk çağlardan itibaren insan hayatında önemli bir yer tutmaktadır. İnsan müziği belirli bir süre içinde algılar, dolayısıyla müzik zamansal bir sanattır. Bununla birlikte, sesin duyulabilmesi için iletici ortama ihtiyaç olduğundan, mekânsaldır da denebilir. Müzik, zamansal ve mekânsal olmasının yanında, biçimsel olarak da ele alınmaktadır. Deneysel çalışmalarda, müziğin görülebilir formlar oluşturduğu gözlemlenmiştir. Müziğin biçimselliği ise tasarım ve müzik ilişkisini ortaya çıkarmaktadır. Bu bağlamda araştırma, müziğin kavramsal olarak ele alınarak tasarım ürüne dönüştürülebileceği hipotezinden yola çıkılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma, tasarım sürecinde müziğin kavramsal çıkış noktası olarak kullanılarak sonuç ürüne aktarılması ve bunun mekândaki yansımalarını incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında, insan ve müzik ilişkisi, müziğin mekân, zaman ve uzamdaki yeri ile müziğin mekân içindeki etkisi konuları araştırılmıştır. Bu bağlamda, müziğin biçimsel yönü irdelenerek, tasarıma ve mekâna etkilerinin örneklerle birlikte incelenmesi yöntemi benimsenmiştir. Belirlenen araştırma sorusu dâhilinde müziğin tasarımda form oluşturma sürecinde bir kavram olarak kullanılabileceği ve yöntemlerin tasarımcıya bağlı olarak çeşitlenebildiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Müzik, Tasarım, Deneysel Tasarım, Mekân, Form

Kaynakça

• Ayata, E. (2008). Music and Brain, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Brook, P. (2010). Boş Mekân. (çev. Ü. İnce). Hayalbaz Kitap.
• Feireiss, K. (1992). Daniel Libeskind. (ed. C. Emerson). Berlin: Ernst & Sohn.
• Felix, M.N, Elsamahy, E.M (2016) “Visualizing Music Compositions in Architectural Conceptual Design”, Architecture and Planning Journal - Special Edition: The 1st International Conference ‘Rethinking Architectural Education’.
• Groh, J. M. (2017). Mekân Yaratmak. (çev. G. Koca). İstanbul: Metis Yayınları. Heidegger, M. (2011). Varlık ve Zaman. (çev. K. H. Ökten). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Hisarlıgil, B. B. (2008). “Martin Heidegger’de “Mekan” Düşüncesi: Hermeneutik- Fenomenolojik Bir Yaklaşım”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (25), 1–13.
• Hsü, K. J., Hsü, A. J. (2006). “Fractal geometry of music”, National Academy of Sciences, 87(3), 938–941.
• Karolyi, O. (1965). Müziğe Giriş. (çev. M. Nemutlu). Pan Yayıncılık. Lefebvre, H. (2016). Mekânın Üretimi. (çev. I. Ergüden). Sel Yayıncılık.
• Martin, E. (2002). Achitecture as a Translation of Music. New York: Princeton Architectural Press.
• May, R. (2016). Yaratma Cesareti. (çev. A. Oysal). İstanbul: Metis Yayınları. Merleau-Ponty, M. (2017). Algılanan Dünya. (çev. Ö. Aygün). İstanbul: Metis Yayınları. Munari, B. (2008). Design As Art. (ed. P. Creagh). Londra: Penguin Books.
• Oxenham, A. J. (2013). The Psychology of Music. Londra: Elsevier Inc.
• Sartre, J.-P. (2017). İmgelem. (çev. A. Tümertekin). İthaki Yayınları.
• Say, A. (2008). Müzik Nedir, Nasıl Bir Sanattır? İstanbul: Evrensel Yayınları.
• Stravinsky, I. (2004). Altı Derste Müziğin Poetikası. (çev. C. Taylan). Pan Yayıncılık.
• İnternet Kaynakları
• İnternet-1: Chladni Plates (2019). Smithsonian National Museum of American History. Web: https://americanhistory.si.edu/science/chladni.htm adresinden 26 Kasım 2019’da alınmıştır.
• İnternet-2: Stinson, E. (Ağustos, 2017). An Artist Uses an iPhone to Visualize Sounds in A.R. Wired. Web: https://www.wired.com/story/an-artist-uses-an-iphone-to-visualize- sounds-in-ar/ adresinden 19 Ağustos 2019’da alınmıştır.
• İnternet-3-4-5: Projects (2019). Jan Henrik Hansen. Web: www.jhh.ch/projects adresinden 19 Ağustos 2019’da alınmıştır.
• İnternet-6: Works (2019). Bernhard Leitner. Web: https://www.bernhardleitner.at/works adresinden 19 Mayıs 2019’da alınmıştır.