Eğitim Yapılarında Sürdürülebilir Yaklaşımlar

Yıl 2019, Sayı: 24, 359 - 383, 26.12.2019

Filiz Tavşan , Zeynep Yanılmaz

Öz

Gün geçtikçe gelişen teknoloji ve artan ihtiyaçlar küresel tehditlerin de etkisiyle doğal kaynakların hızla tükenmesine neden olmaktadır. Bu durum kaynakların korunması ve tüketimin azaltılmasına yönelik çalışmalar yapılmasını gerekli kılmıştır. Bu çalışmalar sırasında ‘sürdürülebilirlik’ kavramı üzerinde özellikle durulduğu gözlenmiştir. Bu bağlamda sürdürülebilirliğin en çok uygulandığı sektörlerden biri de yapı sektörü olmuştur. İnsanlarda sürdürülebilirlik bilincini küçük yaşlardan itibaren oluşturabilme çabası eğitim yapılarının sürdürülebilirliğini gündeme getirmiştir. Çalışma kapsamında sürdürülebilir eğitim yapılarında en etkin sürdürülebilirlik kriterlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Konuya ilişkin yurtiçi ve yurtdışından, LEED ve BREEAM sertifikası almış 12 adet eğitim yapısı seçilmiştir. Sürdürülebilir olma kriterleri belirlenirken LEED ve BREEAM sertifikasyon sistemlerinin kabul ettiği ortak standartlar dikkate alınmıştır. İncelenen okulların sahip olduğu sürdürülebilir stratejiler literatür taraması ile belirlenmiş ve en etkin şekilde uygulanan kriterlerin ‘iç mekân ortam kalitesi’ ve ‘su’ başlıkları altında yer aldığı saptanmıştır. Bu kriterlerin sağlanmasıyla, sürdürülebilir bir yaklaşım benimseyen eğitim yapılarının çocuklara ve gençlere erken yaşlarda farkındalık bilincini kazandırmasını amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Eğitim Yapıları, Sertifikasyon Sistemleri, Leed, Breeam

Kaynakça

• Aydın, H.S. (2012). Oyuncak Tasarımında Sürdürülebilirlik Esaslarının Uygulanması: Ahşap Oyuncak Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Bulgurcu, H.,İlten, N., Coşgun, A. (2005). ‘‘Okullarda İç Hava Kalitesi Problemleri Ve Çözümler’’, VII. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, (s. 601-616) ,İzmir.
• Barker, L. L. (1982). Comminication in the classroom. Prentice Hall Inc: Englewoods Cliffs.
• Crul, M. (2009). Introduction to the D4S: A Step-by-Step Approach, Design For Sustainability: A Step-By-Step Approach, UNEP.
• Demir, A. (2012). Yeşil Okul: Çevre, Sağlık Ve Eğitime Etkileri, Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Eğitim Yönetimi Ve Denetimi Bilim Dalı, Malatya.
• Fidan, N. (2012). Okulda Öğrenme ve Öğretme. 3. Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Karadayı, T., Yüksek, İ., Tunçbiz, İ. (2017). ‘‘İlkokul Binalarının Ekolojik Açıdan İyileştirilmesi: İstanbul Tuzla Tapduk Emre İlkokulu Örneği’’, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1), 22-33.
• Kayıhan, S.,Tönük, S. (2008). ‘‘Sürdürülebilir Temel Eğitim Binası Tasarımı Bağlamında Arsa Seçimi ve Analizi Konusunun İrdelenmesi’’, Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi E-dergisi, 3(2), 137-154.
• Kayıhan, S.,Tönük, S. (2011). ‘‘Sürdürülebilirlik Bilincinin İnşa Edileceği Binalar Olma Yönü ile Temel Eğitim Okulları’’, Politeknik Dergisi, 14(2), 163-171.
• Kocabaş, İ., Bademcioğlu, M. (2016). ‘‘Eğitim Binalarında Sürdürülebilirlik’’, International Online Journal of Educational Sciences, 8 (3), 180-192.
• Oktay, D. (2002). “Kuzey Kıbrıs’ta Yöresel Mimarinin Geleneklerinden Çağdaş ve Duyarlı Çevrelere- Sürdürülebilirlik Bağlamında Planlama ve Tasarım”, Mimarist Dergisi, no:6.
• Özçetin, Z., Demirel, F., Pektaş, S., Eminel, M. (2015). ‘‘Eğitim Yapılarında Sürdürülebilir Malzeme ve Akustik Konfor Koşullarının Sağlanmasına Yönelik Bir Çalışma’’, II. Uluslararası Sürdürülebilir Yapılar Sempozyumu, (s. 314-317), Ankara.
• Özorhon, G. (2013). ‘‘Sürdürülebilir Mimarlık, Yarının Binaları Ve Bir Örnek’’, XI. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, (s. 1473-1478), İzmir.
• Sev, A., (2009). Sürdürülebilir Mimarlık. İstanbul: Yem Yayın.
• Sev, A., Canbay, N. , (2009). ‘‘Dünya Genelinde Uygulanan Yeşil Bina Değerlendirme ve Sertifika Sistemleri’’
• Somalı, B., Ilıcalı, E. (2009). ‘‘Leed Ve Breeam Uluslararası Yeşil Bina Değerlendirme Sistemlerinin Değerlendirilmesi’’, IX. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, (s. 1081- 1088), İzmir.
• Şahin, E.,Dostoğlu, N. (2015). “Okul Binaları Tasarımında Sürdürülebilirlik”, Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 20(1), 75-91.
• Tonguç, B.,Özbayraktar, M. (2017). “Sürdürülebilir Okul Öncesi Eğitim Yapılarının Sosyal ve Kültürel Sürdürülebilirlik Açısından İncelenmesi”, Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 2(1), 27-46.
• Ünal, S. ve Dımışkı, E. (1999). “UNESCO-UNEP Himayesinde Çevre Eğitiminin Gelişimi ve Türkiye’de Ortaöğretim Çevre Eğitim”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(17), 142-154.
• Tekeli, İ. (2001). Sürdürülebilirlik kavramı üzerinde irdelemeler. Ankara: Mülkiyeliler Birliği Yayınları.