Savaşın Toplumsal Etkileri Bağlamında Suriye İç Savaşı ve Sanat

Yıl 2021, Sayı: 28, 75 - 96, 27.12.2021

Asuman Aypek Arslan Semra Kayıkçı Kotan

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1048547

Öz

Savaş olgusu sanatsal pratikler içerisinde sıkça kullanılan bir tema olmuştur. Suriye İç Savaşı ise 2021
yılı itibariyle hala devam etmekte ve beraberinde yaşananlarla hem toplumu hem de sanatı etkilediği
görülmüştür. Dolayısıyla “Suriye İç Savaşı bağlamında savaşın toplumsal ve sanatsal pratiklere etkisi
nedir?” sorusu bu araştırmanın problemini oluşturmuştur. Araştırmanın konusunun güncel olması
literatüre katkısı açısından önemlidir. Araştırmanın amacı hala sürmekte olan bir savaşa sanatın
ve sanatçının perspektifinden bakmak ve sanatın tasvir etme gücünü incelemektir. Nitel araştırma
yöntemi ile incelenen bu araştırma tarama ve doküman analiz tekniği ile yapılmıştır. Araştırma evreni
olan Suriye İç Savaşından Ai Weiwei, Banksy ve Tammam Azzam örneklemleri ile sınırlandırılarak
konu irdelenmeye çalışılmıştır. Seçilen örneklemler üzerinden sanatçıların savaşın toplumsal
etkilerine yönelik evrensel boyutlarda dikkat çekme önceliğinde çalışmalar yaptıkları sonucuna
varılmıştır. Diğer yandan görsele ve veriye fazlasıyla maruz kalındığı günümüz dünyasında sorunun
olağanlaşmasına karşı sanatçıların savaşın hem bireysel hem de toplumsal yıkıcılığını anlatmakta
zorlandıkları görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Savaş ve Sanat, Suriye İç Savaşı, Ai Weiwei, Banksy, Tammam Azzam

Kaynakça

• Aslan, E., Karaaslan, S. (2016). “Sanatta Gerçekçilik Kavramına Savaş Olgusu Üzerinden Bakmak”, İdil Dergisi, 6 (28)
• Elitok, A. (2011). Savaş Fotoğraflarının Tarihsel Süreç İçinde İncelenmesi ve Zaman İçindeki Değişimi, Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Güzelaydın, E. Ş. (2016). Günümüz Sanatında Yeni-Modernist Söylemler Bağlamında Dönüşen Sanatçı Tipolojisi ve Sanat Eseri,Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Kalyvas, S.N. (2006). Thelogic of violence in Civil War, Cambridge: Cambridge University Press, 18
• Kurt, S. (2018). Birinci Dünya Savaşında Propaganda. İletişim ve Propaganda, Eğitim Yayınevi, 159-196
• Margaret, M. (1940). “War is Only an Invention, not a Biological Necessity”, Asia, 40(8), 402- 405.
• Merkit, N. (2016). “Sigmund Freud’da Uygarlığın Temel Dinamikleri ve Birey Üzerindeki Etkisi”, Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 137
• Sander, O. (1998). Siyasi Tarih, İlk Çağlardan 1918’e, Ankara: İmge Kitabevi, 533
• Seyitvan, B. (2017). Çağdaş Sanat Bağlamında Göç ve Mültecilik, Yüksek Lisans Tezi, Mardin Artuklu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü , Mardin.
• Toynbee, A. (1997). Savaş ve Uygarlık, (Çev. Mehmet Dündar), Ankara: Ürün Yayınları.
• Ülger, K. (2014). “Paolo Uccello’nun San Romano Savaşı Adlı Eserinin Resim Sanatına Etkileri”, I. Uluslararası Güzel Sanatlar Bilimsel Araştırma Günleri Kongre Kitabı, Cumhuriyet Üniversitesi Yayınları, Sivas.
• Venturi, L. (2018). Resme Nasıl Bakılır? Giotto’dan Chagall’a Resim ve Ressamlar (Çev. Esra Esmert) İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• İnternet: “TIME: “Alan Kurdi Fotoğrafı Tüm Zamanların En Etkili 15 Fotoğrafı Arasında”. (21 Kasım 2016), Web: https://140journos.com/time-alan-kurdi-foto%C4%9Fraf%C4%B1-t%C3%BCmzamanlar% C4%B1n-en-etkili-15-foto%C4%9Fraf%C4%B1-aras%C4%B1nda- 62e443f610ed adresinden 18 Ocak 2021 tarihinde alınmıştır.
• İnternet : Ai Weiwei. Web: https://tr.wikipedia.org/wiki/Ai_Weiwei adresinden 17 Ocak 2021 tarihinde alınmıştır.
• İnternet: Shaw, A. (2020). Banksy’s activism is his greatest work. Web: https://www. theartnewspaper.com/2020/09/03/banksys-activism-is-his-greatest-work adresinden 8 Aralık 2021’de alınmıştır.
• Görsel 1. https://tr.wikipedia.org/wiki/San_Romano_Muharebesi_(Uccello) (Erişim Tarihi: 09.12.2021)
• Görsel 2. http://www.artnet.com/artists/vladimir-aleksandrovich-serov/ proclamation-of-the-soviet-government-QYyN1Y0DyTT_PR0erve-Rw2 (Erişim Tarihi:08.12.2021)
• Görsel 3. https://www.dw.com/tr/alan-bebe%C4%9Fi-unutma/a-45409969 (Erişim Tarihi:18.01.2021)
• Görsel 4. https://edition.cnn.com/style/article/ai-weiwei-alan-kurdi-syria/index.html (Erişim Tarihi:18.01.2021)
• Görsel 5. https://www.hurriyet.com.tr/kitap-sanat/ai-weiwei-bogazda-40575975 (Erişim Tarihi: 18.01.2021)
• Görsel 6. http://www.sanatatak.com/view/ai-weiweiden-yeni-can-yelegienstalasyonu (Erişim Tarihi:07.12.2021)
• Görsel 7. http://www.milliyetsanat.com/haberler/plastik-sanatlar/banksy-den-suriyesavasinin- 3-yilina-resim/3717 (Erişim Tarihi: 18.01.2021)
• Görsel 8. https://www.webtekno.com/internet/banksy-den-suriyeli-gocmenincocugu- adli-mukemmel-calisma-h13068.html (Erişim Tarihi: 19.01.2021)
• Görsel 9. https://www.theartnewspaper.com/2020/09/03/banksys-activism -is-his-greatest-work (Erişim Tarihi: 08.12.2021)
• Görsel 10. http://www.artnet.com/artists/tammam-azzam/freedom-graffitisXBA54kxy72aWFKyBNassw2 (Erişim Tarihi: 19.01.2021)
• Görsel 11. https://tr.wikipedia.org/wiki/3_May%C4%B1s_1808 (Erişim Tarihi: 20.01.2021)
• Görsel 12. https://www.tammamazzam.com/tammam-azzam-syrian-museum-2013 (Erişim Tarihi: 20.01.2021)