GÜNDELİK HAYATTA YABANCILAŞAN BİREYİN RESİMDEKİ YANSIMALARI

Yıl 2023, Sayı: 48, 73 - 86, 31.05.2023

Fide Lale Durak Serap Emmungil Karamanoğlu

Öz

Bu makale, Sanayi Devrimini temel alan Batılı ya da Batı teknolojisi ve kültürünü benimseyerek Batılılaşmış modern toplum ile modern insan kavramı ekseninde, gündelik hayat bağlamında yaşanan yabancılaşmanın günümüz resim sanatına yansımaları üzerine odaklanır. Bu bağlamda, Bo Bartlett, Greyson Perry, Canan, Faul Fenniak, Richard Estes, John Brosio gibi günümüz sanatçılarının çalışmalarında kendini gösteren modern toplum içerisindeki bireyin gündelik hayattaki yabancılaşmasının izleri aranır.

Metinde Hegel, Feuerbach, Marx ve Fromm’un yabancılaşma kavramına bakış açıları tartışılarak Henri Lefebvre’nin gündelik hayat önermesi temelinde bireyin ihtiyaçları ortaya konulur. Toplumla uyum içerisinde yaşama ihtiyacı olan bireyin, gündelik hayat rutinlerini yerine getirmesi gerekir. Bu bağlamda, toplumsallaşmanın bir koşulu olarak bireyler toplumsal normlara uyar, normların dışında konumlanan isteklerini baskılar. Kendine yabancılaşma, kendi gerçekliğinin ve duygusunun farkında olmama hali modern insanın hastalığına dönüşür. Bu çerçevede makale, yabancılaşmadan kurtulabilmek için nesneden ayrışmak yani özne olmak gerekliliği noktasında konumlanır.

Anahtar Kelimeler

Gündelik Hayat, Yabancılaşma, Birey, Resim, İktidar, Sokak, Mülkiyet.

Kaynakça

• Acar, Barış. (2016). Ters Dönmüş Bir Kaplumbağa ile Sanat Üzerine Konuşmalar 2000’ler Türkiye’sinden Çağdaş Sanat Manzaraları. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Aydoğan, Emine. (2015). Marx ve Öncüllerinde Yabancılaşma Kavramı. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (54), s. 273-282.
• Çetin, Ensar. (2017). Gündelik Hayata Sosyolojik Bakmak. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Engels, Friedrich. (1997). İngiltere’de Emekçi Sınıfın Durumu. (Y. Fincancı, Çev.). Ankara: Sol Yayınları.
• Feuerbach, Ludwig. (2008). Hristyanlığın Özü. (O. Özügül, Çev.). İstanbul: Say Yayınları.
• Fromm, Erich. (2019). İnsan Olmak Üzerine Modern Dünyada Yabancılaşmaya Dair Hümanist Bir Bakış. (Ş. Alpagut, Çev.). İstanbul: Say Yayınları.
• Fromm, Erich. (2017). Psikanaliz ve Zen-Budizm İnsan Ruhuna İki Farklı Yaklaşım. (N. Soysal, Çev.). İstanbul: Say Yayınları.
• Harvey, David. (2003). Postmodernliğin Durumu. (S. Savran, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Hobsbawm, Eric J. (2010). İmparatorluk Çağı. (V. Aslan, Çev.). Ankara: Dost Kitabevi.
• Lefebvre, Henri. (2014). Mekanın Üretimi. (I. Ergüden, Çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Lefebvre, Henri. (2015a). Gündelik Hayatın Eleştirisi 1. (I. Ergüden, Çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Lefebvre, Henri. (2015b). Gündelik Hayatın Eleştirisi 2. (I. Ergüden, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Lefebvre, Henri. (2019). Kentsel Devrim. (S. Sezer, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Marx, Karl. (2013). 1844 El Yazmaları. (M. Belge, Çev.). İstanbul: Birikim Yayınları.
• Morley, David., Robins, Kevin. (2011). Kimlik Mekanları Küresel Medya, Elektronik Ortamlar ve Kültürel Sınırlar. (E. Zeybekoğlu, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Önal, Nevzat Evrim. (2022). İnsan Bencil mi?. İstanbul: Yazılama.
• Ranciere, Jacques. (2016). Estetiğin Huzursuzluğu. (A. U. Kılıç, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Roberts, John. (2013). Gündelik Hayatın Felsefesi Devrimci Praksis ve Kültürel Kuramın Kaderi. (E. C. Ercan, Çev.). İstanbul: Doruk Yayınları.